Datos Identificativos 2018/19
Asignatura (*) A investigación educativa desde unha perspectiva cuantitativa Código 652439004
Titulación
Mestrado Universitario en Innovación, Orientación e Avaliación Educativa
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 1º cuadrimestre
Primeiro Obrigatoria 3
Idioma
Castelán
Galego
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento
Coordinación
Correo electrónico
Profesorado
Correo electrónico
Web http://http://www.udc.es/fymide
Descrición xeral Con este curso pretendemos que el estudiante del máster conozca los distintos
modelos y perspectivas relacionados con los estudios cuantitativos en el ámbito de la
educación y explore las potencialidades metodológicas de este enfoque de investigación y su utilidad como herramienta para el análisis de la realidad educativa.

Es preciso por tanto, desarrollar en los estudiantes capacidades para analizar los procesos y procedimientos implicados en este enfoque de investigación con idea de intervenir en la realidad educativa a nivel práctico desde el punto de vista del investigador/a.


Competencias do título
Código Competencias do título
A2 Ser capaz de integrar coñecementos e enfrontarse á complexidade de formular xuízos críticos a partir dunha información que, sendo incompleta ou limitada, inclúa reflexións sobre as responsabilidades e éticas vinculadas á aplicación dos seus coñecementos e xuízos.
A3 Ser capaz de concibir, deseñar ou poñer en práctica e adoptar un proceso substancial de investigación con rigor científico e de comunicar as súas conclusións –e os coñecementos e razóns últimas que a sustentan- a públicos especializados e non especializados dun modo claro e sen ambigüidades; seguindo as pautas do método científico e dos procesos de investigación desenvoltos acordes a determinadas metodoloxías de investigación cualitativa, cuantitativa e orientadas ó cambio e á innovación.
A4 Posuír habilidades de aprendizaxe que permitan ó estudante continuar estudando dun modo autónomo e que facilite a autoaprendizaxe continua, de modo que poida desenvolver un proxecto de investigación no campo da educación de acordo ós principios éticos que o sustentan.
A5 Ser capaz de demostrar unha comprensión sistemática dos procesos de innovación, orientación e avaliación educativa e o dominio das habilidades e métodos de investigación relacionados coa mesma.
A7 Ser capaz de realizar unha análise crítica, avaliación e síntese de ideas novas e complexas.
A8 Ser capaz de fomentar, en contextos académicos e profesionais, o avance tecnolóxico, social ou cultural dentro dunha sociedade baseada no coñecemento, a innovación nos procesos educativos, a avaliación e o cambio.
A12 Deseñar e realizar investigacións educativas tanto con metodoloxías cuantitativas como cualitativas para identificar problemas e necesidades.
A13 Deseñar sistemas de calidade educativa e elaborar planos estratéxicos a nivel directivo, táctico e operativo que impliquen asegurar o incremento da calidade nas organizacións ou institucións educativas.
A16 Elaborar documentos científicos a partir dos resultados da avaliación e investigación educativa.
A17 Xerar coñecementos e capacidades científicas para elaborar proxectos de innovación educativa que incrementen a xustiza social nos ámbitos do xénero, a multiculturalidade, a discapacidade, a clase social e a identidade asociada a calquera característica humana.
A21 Adquirir unha formación metodolóxica que garanta o desenvolvemento de proxectos de investigación en educación cunha finalidade estratéxica e contribúan a situarnos na vangarda do coñecemento.
A22 Capacidade de aplicar coñecementos teóricos relativos ó ensino das ciencias, tanto na investigación como na innovación e avaliación.
A23 Demostrar unha comprensión do marco teórico que debe dirixir e orientar a investigación e innovación no Ensino das ciencias, empregando rigorosamente os métodos empregados pola Didáctica das ciencias, así como as habilidades técnicas necesarias para dotarlle do rigor científico acorde á área de coñecemento.
A24 Desenvolver recursos comunicativos para transmitir de forma comprensiva coñecementos sobre educación física, saúde e calidade de vida, dramatización e expresión corporal, tanto no ámbito científico como no social.
B1 Capacidade de análise e síntese.
B2 Capacidade de adaptación a situacións novas.
B3 Traballar de forma autónoma e con iniciativa.
B4 Traballar de forma colaborativa.
B7 Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán e como investigador.
B8 Ser capaz de comunicarse cos seus compañeiros, coa comunidade educativa e coa sociedade en xeral no ámbito das súas áreas de coñecemento.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C2 Dominar a expresión e a comprensión de forma oral e escrita dun idioma estranxeiro.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
A1= Ser capaz de integrar coñecementos e enfrontarse á complexidade de formular xuízos críticos a partir dunha información que, sendo incompleta ou limitada, inclúa reflexións sobre as responsabilidades e éticas vinculadas á aplicación dos seus coñecementos e xuízos. A2= Ser capaz de concibir, deseñar ou poñer en práctica e adoptar un proceso substancial de investigación con rigor científico e de comunicar as súas conclusións -e os coñecementos e razóns últimas que a sustentan- a públicos especializados e non especializados dun modo claro e sen ambigüidades; seguindo as pautas do método científico e dos procesos de investigación desenvoltos acordes a determinadas metodoloxías de investigación cualitativa, cuantitativa e orientadas ó cambio e á innovación. A3 = Posuír habilidades de aprendizaxe que permitan ó estudante continuar estudando dun modo autónomo e que facilite a autoaprendizaxe continua, de modo que poida desenvolver un proxecto de investigación no campo da educación de acordo ós principios éticos que o sustentan. A5= Ser capaz de demostrar unha comprensión sistemática dos procesos de innovación, orientación e avaliación educativa e o dominio das habilidades e métodos de investigación relacionados coa mesma. A6 = Ser capaz de realizar unha análise crítica, avaliación e síntese de ideas novas e complexas. A7 = Ser capaz de planificar e desenvolver unha investigación seguindo os pasos do método científico, utilizando os diferentes métodos de acordo co problema a resolver e aplicando as técnicas de recollida e análise de datos mediante a utilización dos recursos informáticos como ferramentas para a análise de datos. A11 = Deseñar e realizar investigacións educativas tanto con metodoloxías cuantitativas como cualitativas para identificar problemas e necesidades. A12=Deseñar sistemas de calidade educativa e elaborar planos estratéxicos a nivel directivo, táctico e operativo que impliquen asegurar o incremento da calidade nas organizacións ou institucións educativas. AI15 = Elaborar documentos científicos a partir dos resultados da avaliación e investigación educativa. A16=Xerar coñecementos e capacidades científicas para elaborar proxectos de innovación educativa que incrementen a xustiza social nos ámbitos do xénero, a multiculturalidade, a discapacidade, a clase social e a identidade asociada a calquera característica humana. A20= Adquirir unha formación metodolóxica que garanta o desenvolvemento de proxectos de investigación en educación cunha finalidade estratéxica e contribúan a situarnos na vangarda do coñecemento. AI21 = Capacidade de aplicar coñecementos teóricos relativos ó ensino das ciencias, tanto na investigación como na innovación e avaliación. A22 =Demostrar unha comprensión do marco teórico que debe dirixir e orientar a investigación e innovación no Ensino das ciencias, empregando rigorosamente os métodos empregados pola Didáctica das ciencias, así como as habilidades técnicas necesarias para dotarlle do rigor científico acorde á área de coñecemento. AI2
AI3
AI4
AI5
AI6
AI7
AI11
AI12
AI15
AI16
AI20
AI21
AI22
AI23
B1 = Capacidade de análise e síntese. B2= Capacidade de adaptación a situacións novas. B3 =Traballar de forma autónoma e con iniciativa. B4 =Traballar de forma colaborativa. B5 =Capacidade de organización e planificación. B7 = Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán e como investigador. B8 =Ser capaz de comunicarse cos seus compañeiros, coa comunidade educativa e coa sociedade en xeral no ámbito das súas áreas de coñecemento. BI1
BI2
BI3
BI4
BI7
BI8
C1 = Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma. C2= Dominar a expresión e a comprensión de forma oral e escrita dun idioma estranxeiro. C3 = Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida. C6 = Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse. C8 = Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade. CM1
CM2
CM3
CM6
CM8

Contidos
Temas Subtemas
BLOQUE I-FUNDAMENTOS DE LA INVESTIGACIÓN EDUCATIVA. 1.1-Naturaleza de la investigación educativa.
1.2-Metodología en la investigación educativa.
BLOQUE II-PROCESO DE INVESTIGACIÓN EDUCATIVA. 2.1-Problemas: necesidades e interrogantes a investigar.
2.2- Fuentes de documentación: revisión de la literatura conceptual y de investigación.
2.3-Variables, hipótesis y muestra de una investigación
2.4-Técnicas de recogida de datos: test, escalas, cuestionarios y entrevista.
2.5- Informe de la investigación
BLOQUE III- INVESTIGACIÓN CUANTITATIVA EN EDUCACIÓN. 3.1-Investigación experimental.
3.2- Investigación ex post facto.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Análise de fontes documentais 4 4 8
Discusión dirixida 5 5 10
Obradoiro 4 15 19
Proba mixta 2 5 7
Sesión maxistral 10 15 25
 
Atención personalizada 6 0 6
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Análise de fontes documentais Metodología que supone la utilización de documentos audiovisuales y/o bibliográficos (artículos, textos educativos, bases de datos, etc.) relevantes para la temática de la materia con actividades especificamente diseñadas para el analisis de los mismos. Esta metodología se puede emplear: como introducción a un tema, como instrumento de aplicación, para explicar procesos que no se pueden observar directamente, para la presentación de situaciones complejas o como síntesis de contenidos de carácter teórico o práctico.
Discusión dirixida Metodología dinámica de grupos en la que los miembros de cada grupo discuten de forma libre, informal e espontánea sobre conceptos presentados en la sesión magistral (clase expositiva) como en la sesíones prácticas (clase interactiva). Dicha discursión estará moderada por el profesor
Obradoiro Con esta tarea se pretende combinar otras metodologías, como por ejemplo, exposiciones orales, soluciones de problemas, prácticas guiadas, etc. Pero teniendo presente que con ella el alumno desenvuelve tareas puramente prácticas sobre un tema específico con apoyo y supervisión del profesorado.
Proba mixta Proba utilizada para la evaluación de aprendizajes, Esta prueba consta de varias preguntas que pueden ser directas o afirmaciones incompletas, incluso preguntas con varias opciones o alternativas de respuesta que proporcionan posibles soluciones. Pero siempre esas respuestas una sóla es la válida. EN ESTA PRUEBA LAS RESPUESTAS INCORRECTAS RESTARÁN A LAS CORRECTAS
Sesión maxistral Clase impartida por el profesor sobre los contenidos ya citados en la guía docente. Esta metodología utiliza exclusivamente la palabra como vía de transmisión de la información a todo el grupo.

Atención personalizada
Metodoloxías
Análise de fontes documentais
Discusión dirixida
Sesión maxistral
Proba mixta
Obradoiro
Descrición
En la atención personalizada el profesor resolverá las dudas que tenga el alumno sobre los diferentes temas a trabajar en la materia. Además, cualquier duda que pueda surgir para la solución de problemas, en las lecturas como en los trabajos de las clases más prácticas (interactivas). Durante estas sesiones, se realizará un seguimiento del trabajo del alumno, supervisándo y orientando el proceso a seguir en cada una de las actividades realizadas.

Esta atención personalizada se realizará en el despacho del profesorado (P1A18) en el horario de tutorias. Este horario está colgado en el tablón que está en el despacho del profesor, en la página web del departamento de Filosofía y Métodos de Investigación en Educación como de la Facultad de Ciencias de la Educación.

LA ATENCIÓN PERSONALIZADA SE REALIZARÁ CARA A CARA ENTRE EL ALUMNO Y PROFESOR POR LO QUE LA ATENCIÓN VITUAL NO FORMA PARTE NI SE REALIZARÁ EN ESTA MATERIA. EL CORREO ELECTRÓNICO DEL PROFESOR NO SE DEBE UTILIZAR COMO: ELEMENTO PARA SOLICITAR CITA NI PARA REALIZAR CONSULTAS.


Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Análise de fontes documentais El alumno tendrá que realizar dos actividades con esta metodología:
a-asistir obrigatoriamente a una sesión que busqueda de fuentas documentales que impartirán personal de la Biblioteca de una Facultad de Ciencias de la Educación. La calificación máxima alcanzada sería de 5
b-una busqueda en internet y bases de datos para poder realizar el obradorio. La calificación máxima alcanzada sería de 5
10
Discusión dirixida Para realizar esta tarea se debe tener en cuenta lo siguiente:
a-se formarán grupo pequeños no más de 5 personas;
b-se trabajará con materiales que presentará el profesor en clase;
c-el material siempre será complemento de conceptos presentados en las sesiones magistrales;
d-cada grupo elegirá un portavoz. La función de dicha figura es de presentar y defender las ideas del grupo. El profesor vigilará que cada vez que se realice dicha metodología no sea siempre el mismo portavoz;
e-la figura de moderador la realizará el profesor,
e-está actividad se complementa cuando se entregue, después de realizarla, con un esquema de las ideas principales del material (presentado por el profesor) al profesor.

Esta entrega siempre es AL FINAL DE LA CLASES EN LA QUE SE REALICE ESTA METODOLOGÍA. NUNCA SE ENTREGARÁ ESTA ACTIVIDAD: EN EL CASILLERO DEL PROFESOR, NI POR CORREO ELECTRÓNICO, NI EN EL DESPACHO DEL PROFESOR FUERA DEL HORARIO DE CLASE.
10
Sesión maxistral Al final de cada exposición teórica se realizará una prueba para reforzar el aprendizaje. Esta prueba será meramente informativa 10
Proba mixta El examen será sobre los contenidos de la materia y sobre las prácticas que se realizen en clase. Por ello este examen se dividirá en dos partes: una parte será tipo test (que puntuará sobre 25) y otra parte que será sobre supuestos prácticos (que puntuará sobre 25). Se aprobará el examen siempre que se alcance en ambas partes un aprobado (se aprueba con un 5) La fecha del examen será la que marque el propio mestrado no se puede modificar.
50
Obradoiro Durante las sesiones magistrales el profesor realizará algún problema de resolución de problemas para que el estudiante observé el proceso. Pero en las clases prácticas (interactivas) el profesor propondrá al estudiantado una serie de problemas que tendrá que resolver en clase.

Para la evaluación de esta actividad se tendrá en cuenta: el desarrollo de la actividad, la agilidad en su realización, la presentación, etc.

AL FINAL DE LA CLASES EN LA QUE SE REALICE ESTA METODOLOGÍA SE ENTREGARÁ TODAS LAS PRACTICAS REALIZADAS. NUNCA SE ENTREGARÁ ESTA ACTIVIDAD: EN EL CASILLERO DEL PROFESOR, NI POR CORREO ELECTRÓNICO, NI EN EL DESPACHO DEL PROFESOR
20
 
Observacións avaliación
En la evaluación de la materia se tendrá en cuenta antes de nada lo siguiente:


a-EL ALUMNADO QUE ASISTA MENOS DE UNA 80% (3 faltas no justificadas). A LAS CLASES SÓLO TENDRÁ DERECHO A UN EXAMEN DE TODA LA MATERIA. El temario para ese examen será sobre los contenidos de la materia y sobre las prácticas que se realizen en clase. Por ello este examen se dividirá en dos partes: una parte será tipo test (que puntuará sobre 10) y otra parte que será sobre supuestos prácticos (que puntuará sobre 10). Se aprobará el examen siempre que se alcance en ambas partes un aprobado (se aprueba con un 5) La fecha del examen será la que marque el propio mestrado no se puede modificar.

LA FECHA DE INICIO DE ESTA MATERIA ES PUBLICA EN LA PÁGINA WEB DEL MESTRADO Y EN EL TABLÓN DEL MISMO. Como esta fecha es pública desde el mes de julio. El alumno que no se haya puesto en contacto con el profesor antes de la fecha de inicio de las clases y no asista a clase (sea el motivo que sea) desde el primer día. El profesor lo considerará como alumno que asista menos de un 80% a las clases (con las condiciones expuestas al inicio de esta apartado)

Los alumnos que por cualquier motivo no asistan menos de un 80% a clase y se lo comuniquen al profesor. DEBEN PRESENTAR UN JUSTIFICANTE, en los siguientes términos:

1-si es una justificación por enfermedad. Un justificante médico cumplimentado correctamente.

2-si es por un empleo. El justificante es una fotocopia del trabajo y un papel (cumplimentado correctamente) donde se indique que las horas de clase se solapen con las del trabajo.

Si se cumplen alguno de estos dos términos. El profesor adelantará con el alumno las practicas que realizará en clase y la evaluará como a los alumnos que asistan a clases. PERO SINO SE CUMPLE ALGUNA DE ESTA CONDICIONES EL PROFESOR NO REALIZA NINGÚN TRABAJO EXTRA AL ALUMNO, NI FUERA DEL PERÍODO DE CLASES ESTABLECIDO PARA ESTA MATERIA DESDE EL MESTRADO.POR LO TANTO, SI EL ALUMNO SE ENCUENTRA EN ESTA SITUACIÓN ES CONSIDERADO COMO UN ALUMNO QUE ASISTE MENOS DE UN 80% DE CLASES.

b-A LOS ALUMNOS QUE ASISTAN EL 80% A CALSES NO TENDRÁN EXAMEN FINAL DE LA MATERIA. A estos alumnos se les aplicará todo lo expuesto en el apartado de evaluación. Es decir, cada metodologia y su descripción se adecua una cualificación. La nota para estos alumnos en esta materia vendrá dada por el trabajo que realicen a lo largo de la materia. Al final de la materia se expondrá en el tablón del despacho del profesor la nota alcanzada por cada alumno en los distintos apartados a evaluar.

Si el alumno quiere mejorar la nota que expuso el profesor en el tablón tiene que presentarse al examen. El temario para ese examen será sobre los contenidos de la materia y sobre las prácticas que se realizen en clase. Por ello este examen se dividirá en dos partes: una parte será tipo test (que puntuará sobre 10) y otra parte que será sobre supuestos prácticos (que puntuará sobre 10). Se aprobará el examen siempre que se alcance en ambas partes un aprobado (se aprueba con un 5) La fecha del examen será la que marque el propio mestrado no se puede modificar.

Fontes de información
Bibliografía básica
Arnal, J., Del Rincón, D. y Latorre, A. (1992). Investigación educativa. Fundamentos y metodología. Barcelona: Labor. Bisquerra Alzina, R. (2004). Metodología de la investigación educativa. Madrid: La Muralla. Colás, P. y Buendía, A. (1992).Investigación educativa. Sevilla: Alfar. De La Orden, A. (1985).Investigación educativa. Diccionario de Ciencias de la Educación. Madrid: Anaya. De la Herrán (Coord.) (2005). Investigar en educación. Fundamentos, aplicaciones y nuevas perspectivas. Madrid: Dilex. Dendaluce, I. (Coord.) (1988). Aspectos metodológicos de la investigación educativa. (II Congreso Mundial Vasco). Madrid: Narcea. Etxeberría Murgiondo, J. y Tejedor Tejedor, F. J. (2005). Análisis descriptivo de datos en educación. Madrid: La Muralla. García Hoz, V. (1994). Problemas y métodos de investigación en educación personalizada. Madrid: Rialp. García Ferrando, M. (2000). Socioestadística. Introducción a la Estadística en Sociología. Madrid: Alianza. Hernández Sampieri, R., Fernández Collado, C. y Baptista, P. (2003). Metodología de la investigación. (3ª. Edic.). México: McGraw-Hill. Latorre, A. (2003).La investigación-acción. Conocer y cambiar la práctica educativa. Barcelona: Graó. León, O. y Montero, I. (1993).Diseño de investigaciones. Introducción a la lógica de la investigación en Psicología y Educación. Madrid: McGraw-Hill. Losada, J. L. y López Feal, R. (2003).Métodos de investigación en Ciencias Humanas y Sociales. Madrid: Thomson. Pérez Serrano, G. (Coord.). (2001). Modelos de investigación cualitativa en Educación Social y Animación Sociocultural. Aplicaciones Prácticas. Madrid: Narcea. Rodríguez Gómez, G., Gil Flores, J. y García Jiménez, E. (1996). Metodología de la investigación cualitativa. Málaga: Aljibe.
Bibliografía complementaria
Beins, B.C. (2004). Research methods: A tool for life.Boston: Pearson. Bernal, C.A. (2006). Metodología de la investigación (2ª Edición). Madrid: Pearson Prentice Hall Cohen, L. y Manion, L. (1990).Métodos de investigación educativa.Madrid: La Muralla. Colás, P. y Buendía, L. (1992). Investigación Educativa.Sevilla: Alfar. Gambara, H. (2002). Métodos de investigación en Psicología y Educación.Madrid: McGraw-Hill. Latorre, A., Del Rincón, D. y Arnal, J. (1996). Bases metodológicas de la investigación educativa.Barcelona: Hurtado Ediciones. León, O. G. y Montero, I. (2003). Métodos de investigación en Psicología y Educación.Madrid: McGraw-Hill.

Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Análise estatístico de datos en investigación educativa/652439003

Materias que se recomenda cursar simultaneamente
Análise estatístico de datos en investigación educativa/652439003

Materias que continúan o temario
Análise estatístico de datos en investigación educativa/652439003

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías