Datos Identificativos 2018/19
Asignatura (*) Municipio e acción educativa Código 652439028
Titulación
Mestrado Universitario en Innovación, Orientación e Avaliación Educativa
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 2º cuadrimestre
Primeiro Optativa 3
Idioma
Castelán
Galego
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Pedagoxía e Didáctica
Coordinación
Correo electrónico
Profesorado
Correo electrónico
Web http://www.udc.es/dep/pdce/Hector/CV_Hector.htm
Descrición xeral A Administración Local, dado o seu carácter subsidario diante da cidadanía, está chamada a significarse como unha axencia educativa máis. Atender aos desafíos que as novas sociedades teñen formulados xera novos retos e capacidades tanto individuais como comunitarias e, nestes, a educación e a cultura deben ter un rol preponderante. Xa que logo, a educación ao longo da vida tradúcese en servizos, programas e actividades interxeracionais que os municipios e os seus recursos deberán atender cada vez máis.

Competencias do título
Código Competencias do título
A7 Ser capaz de realizar unha análise crítica, avaliación e síntese de ideas novas e complexas.
A29 Elaborar e desenvolver modelos teóricos e estratexias pedagóxicas que sustenten procesos innovadores de dinamización educativa.
A30 Adquirir e saber aplicar os coñecementos teóricos e metodolóxicos que capaciten ó alumnado para promover procesos de acción socioeducativa no contexto institucional e xeográfico da Administración Local.
B1 Capacidade de análise e síntese.
B3 Traballar de forma autónoma e con iniciativa.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Coñecer a estrutura burocrático-administrativo e legal dun municipio AI6
Coñecer as principais teorías pedagóxicas relativas á pedagoxía urbana AI28
Coordinar recursos humanos e materiais no deseño, implementación e avaliación de proxectos educativos locais BI1
CM6
Manexar conceptos e estratexias na acción educativa local AI29
Acadar habilidades cognitivas e comunicacionais nestes ámbitos BI3

Contidos
Temas Subtemas
1. A pedagoxía urbana: concepto e trazos definitorios.
2. O movemento das Cidades Educadoras.
3. A Administración Local e o marco legal en educación.
4. Políticas educativas de proximidade: ámbitos, programas e iniciativas.
5. A Axenda 21 da Cultura.
6. Elaboración dunha "Oferta Pedagóxica" cara a infancia escolarizada no municipio.
4.1 Ámbitos
4.2 Tipoloxía de programas
4.3 Análise de iniciativas

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Análise de fontes documentais A7 B1 1 5.5 6.5
Presentación oral A29 1 1.5 2.5
Sesión maxistral A30 6 30 36
Traballos tutelados B3 1 19 20
Discusión dirixida C6 1 2.5 3.5
Estudo de casos A7 1 4.5 5.5
 
Atención personalizada 1 0 1
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Análise de fontes documentais Técnica metodolóxica que supón a utilización de documentos audiovisuais e/ou bibliográficos (fragmentos de reportaxes documentais ou películas, noticias de actualidade, paneis gráficos, fotografías, biografías, artigos, textos lexislativos, etc.) relevantes para a temática da materia con actividades especificamente deseñadas para a análise dos mesmos. Pódese empregar como introdución xeral a un tema, como instrumento de aplicación do estudo de casos, para a explicación de procesos que non se poden observar directamente, para a presentación de situacións complexas ou como síntese de contidos de carácter teórico ou práctico.
Presentación oral Intervención inherente aos procesos de ensino-aprendizaxe baseada na exposición verbal a través da que o alumnado e profesorado interactúan dun modo ordenado, propoñendo cuestións, facendo aclaracións e expoñendo temas, traballos, conceptos, feitos ou principios de forma dinámica.
Sesión maxistral Exposición oral complementada co uso de medios audiovisuais e a introdución de algunhas preguntas dirixidas aos estudantes, coa finalidade de transmitir coñecementos e facilitar a aprendizaxe.
A clase maxistral é tamén coñecida como “conferencia”, “método expositivo” ou “lección maxistral”. Esta última modalidade sóese reservar a un tipo especial de lección impartida por un profesor en ocasións especiais, cun contido que supón unha elaboración orixinal e baseada no uso case exclusivo da palabra como vía de transmisión da información á audiencia.
Traballos tutelados Metodoloxía deseñada para promover a aprendizaxe autónoma dos estudantes, baixo a tutela do profesor e en escenarios variados (académicos e profesionais). Está referida prioritariamente ao aprendizaxe do “cómo facer as cousas”. Constitúe unha opción baseada na asunción polos estudantes da responsabilidade pola súa propia aprendizaxe.
Este sistema de ensino baséase en dous elementos básicos: a aprendizaxe independente dos estudantes e o seguimento desa aprendizaxe polo profesor-titor.
Discusión dirixida Técnica de dinámica de grupos na que os membros dun grupo discuten de forma libre, informal e espontánea sobre un tema, aínda que poden estar coordinados por un moderador.
Estudo de casos Metodoloxía onde o suxeito se enfronta ante a descrición dunha situación específica que suscita un problema que ten que ser comprendido, valorado e resolto por un grupo de persoas, a través dun proceso de discusión. O alumno sitúase ante un problema concreto (caso), que lle describe unha situación real da vida profesional, e debe ser capaz de analizar unha serie de feitos, referentes a un campo particular do coñecemento ou da acción, para chegar a unha decisión razoada a través dun proceso de discusión en pequenos grupos de traballo.

Atención personalizada
Metodoloxías
Traballos tutelados
Descrición
Metodoloxía deseñada para promover a aprendizaxe autónoma dos estudantes, baixo a tutela do profesor e en escenarios variados (académicos e profesionais). Está referida prioritariamente ao aprendizaxe do “cómo facer as cousas”. Constitúe unha opción baseada na asunción polos estudantes da responsabilidade pola súa propia aprendizaxe.
Este sistema de ensino baséase en dous elementos básicos: a aprendizaxe independente dos estudantes e o seguimento desa aprendizaxe polo profesor-titor.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Traballos tutelados B3 Metodoloxía deseñada para promover a aprendizaxe autónoma dos estudantes, baixo a tutela do profesor e en escenarios variados (académicos e profesionais). Está referida prioritariamente ao aprendizaxe do “cómo facer as cousas”. Constitúe unha opción baseada na asunción polos estudantes da responsabilidade pola súa propia aprendizaxe.
Este sistema de ensino baséase en dous elementos básicos: a aprendizaxe independente dos estudantes e o seguimento desa aprendizaxe polo profesor-titor.
75
Discusión dirixida C6 Técnica de dinámica de grupos na que os membros dun grupo discuten de forma libre, informal e espontánea sobre un tema, aínda que poden estar coordinados por un moderador. 25
 
Observacións avaliación

Metodoloxía deseñada para promover a aprendizaxe autónoma dos estudantes, baixo a tutela do profesor e en escenarios variados (académicos e profesionais). Está referida prioritariamente ao aprendizaxe do “cómo facer as cousas”. Constitúe unha opción baseada na asunción polos estudantes da responsabilidade pola súa propia aprendizaxe.
Este sistema de ensino baséase en dous elementos básicos: a aprendizaxe independente dos estudantes e o seguimento desa aprendizaxe polo profesor-titor.


Fontes de información
Bibliografía básica www.agenda21culture.net (). .
www.dicoruna.es/cultura/interea (). .
Grial, núm. 177 (2008). .
Pose, H. (2010). "Animación Sociocultural" e "Democracia cultural". CARIDE, J. A. E TRILLO, F. (Dtors): Dicionario galego de Pedagoxía. Galaxia: Vigo. Pps. 39 e 163.
Caride, J.A & Pose, H. (2013). "Los museos como pedagogía social o la necesidad de cambiar la mirada cívica y cultural". En Revista Cuestiones Pedagógicas, núm. 22, Universidad de Sevilla. Sevilla, pp. 141-160.
Zolberg, V. (2007). "Los retos actuales de la política cultural: una nueva idea de comunidad". Rodríguez Morató, A. (ed.). La sociedad de la cultura. Barcelona:Ariel, 89-105
Bouzada, X. (coord.) (2000). Cultura e Concellos: as estratexias da promoción cultural no ámbito local. Santiago.Consello da Cultura Galega
López de Aguileta, I. (2000). Cultura y ciudad. Manual de política cultural municipal. Gijón.Trea
Rausell, P. (dir.) (2007). Cultura. Estrategia para el desarrollo local. Madrid.AECI
As.I.Cidades Educadoras (Edit.) (2008). Educación y vida urbana: 20 años de ciudades educadoras. Madrid. Santillana
Comellas, J. (2009). Familia y escuela:compartir la educación. Barcelona. Graó
Colombo, A. e Roselló, D. (edits.) (2008). Gestión cultural. Estudios de casos. Barcelona. Ariel
Bonet, Ll. e outros (2000). Gestión de proyectos culturales. Barcelona.Ariel
Subirats, J. (coord.) (2002). Gobierno Local y Educación. Barcelona.Ariel
Pascual, J. e Dragojevic, S. (2007). Guía para la participación ciudadana en el desarrollo de políticas culturales locales.. Barcelona.Interarts
Trilla, J. (coord.) (1997). La Animación Sociocultural. Teorías, programas y ámbitos. Barcelona.Ariel
Gómez-Granell, C. e Vila, I. (coords.) (2001). La ciudad como proyecto educativo. Barcelona.Octaedro
Ayuntamiento de Barcelona (edit.) (1990). La ciudad educadora. Barcelona. Ayto. Barcelona
Pose, H. (2006). La cultura en las ciudades. Un quehacer cívico-social. Barcelona. Graó
Castro, Mª e outros (2007). La escuela en la comunidad. La comunidad en la escuela. Barcelona.Graó
Rodriguez, J. (2008). La participación como un acto educador y constructor de la ciudad educadora. UAM.Colombia
Manito, F. (coord.) (2008). La planificación estratégica en cultura en España. Madrid.Fundación Autor
Aldanondo, P. e Escudero,J. (2002). La política cultural en el municipio. Madrid. Autor
Úcar, X. e Llena, A. (2006). Miradas y diálogos en torno a la acción comunitaria. Barcelona.Graó
Asensio, M. e Pol, E. (2002). Nuevos escenarios en educación: aprendizaje informal, museos y la ciudad. Buenos Aires.Aique
Participación educativa (2007). núm. 6.
Pose, H. (2009). “La pequeña librería como espacio profesional del educador/a social: una práctica”. . YUBERO, S.; CARIDE, J. A. e LARRAÑAGA, E. (Coords.): Sociedad educadora, sociedad lectora. Ediciones
Fraguela, R.; Pose, H. & Varela, L. (2011). “Nuevos tiempos para la acción socioeducativa municipal: deporte, educación y cultura”. . Educación Social, revista de intervención socioeducativa, vol. 47, Fundación Pere Tarrés: Barcelona,

Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías