Modalidade A

Alumnado con dedicación completa: asistencia/participación nas actividades de clase igual ou superior ao 80%:

a) Elaboración e presentación dos traballos tutelados (40%). Os traballos realizados recompilaranse nun dossier que será entregado ao profesor na data indicada por este.
b) Portafolio do alumno. O portafolio será entregado ao profesor na data indicada por este (40 %).
c) Puntuarase a participación nas presentacións grupais de clase e nas discusións dirixidas (20 %).

OPCIÓN B. Primeira convocatoria

Alumnado con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia, segundo establece a "Norma que regula ou réxime de dedicación ao estudo e a permanencia e a progresión dúas estudantes de grao e mestrado universitario na Universidade daCoruña" (aprobada en Consello de Goberno do 28 de xuño do 2016):

a) Proba escrita para cubrir os contidos teóricos da materia (60 %)

b) Portafolio do alumno. O portafolio será entregado ao profesor na data indicada por este (40%).

OBSERVACIÓNS ADICIONAIS:

1. Para superar a materia é necesario obter unha puntuación do 50% do peso de cada unha das partes obxecto de avaliación.

2. A convocatoria de xullo estará sometida aos mesmos criterios que a convocatoria de maio.

3. Segundo establecen as "Normas de avaliación, revisión e reclamación dás cualificacións dúas estudos de grao e mestrado universitario" (aprobada o 19/12/2013 e modificada o 30/04/2014) no Art. 21.2: Considerarase como “Non presentado” ( NP) a aquel estudante que, estando matriculado na materia, non concorra ás distintas actividades de avaliación que se establecen para o curso académico.

Así, será cualificado como “Non presentado” cando:

a) Non complete o proceso de avaliación continua, nas condicións que figure na guía docente,

b) Non se presente á proba do período oficial de avaliación.

Resultados de aprendizaxe	Competencias do título
Coñecer as características diferenciais dos Trastornos do desenvolvemento, factores e causas dos memos B2 T4 Recoñecer os niveis de explicación acerca dos trastornos e as áreas implicadas desde un punto de vista actual e actualizado B4T6 Ser capaz de desenvolver estratexias e apoios adecuados para cada persoa acordes ás suas necesidades así como plantexar a sua millora e estimulación continua T3 B2 Desenvolver programas persoais adaptados aos entornos e circunstancias de vida de cada unha das persoas así como promover situacións de vida ricas e estimulantes para o seu desenvolvemento e aprendizaxe B4 T4 Investigar na acción e utilizar documentos rigurosos e científicos con respecto á avaliación e intervención en trastornos do desenvolvemento Actuar de forma autonoma e responsable coas persoas obxeto de axuda establecendo vínculos que reforcen a sua capacidade así como determinen a sua millora aprendizaxe e desenvolvemento B2 T3 Procurar a formación continuada e actual así como desenvolver estratexias continuadas de millora profesional que redunden nas boas prácticas e na calidade de atención e servizo B4T4	AP1 AP2 AP3 AP4 AP5 AP6 AP7 AP8 AP9 AP10 AP11 AP12 AP13 AP14 AP15 AP16	BM1 BM2 BM3 BM4 BM5 BM6 BM10 BM12

Metodoloxías / probas	Competencias	Horas presenciais	Horas non presenciais / traballo autónomo	Horas totais
Presentación oral	A2 A3 A1 A13 B1 B2 B3 B6	2	6	8
Estudo de casos	A4 A5 A6 A7 A8 A14 B4 B10	4	4	8
Aprendizaxe colaborativa	A12 A15	6	12	18
Análise de fontes documentais	A3 A4 A10 A13 B12	2	8	10
Actividades iniciais	B4 B5	1.5	0	1.5
Discusión dirixida	A5 A9 A14 A16 B5	3	6	9
Portafolios do alumno	A2 A3 A1 A5 A7 A8 A15 A16 B1 B5 B6	3	15	18
Traballos tutelados	A2 A3 A1 A8 A9 A11 B1 B3 B4 B5	4	16	20
Resumo	A3 A1 A9 B1	2	8	10

Atención personalizada		10	0	10

*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías	Descrición
Presentación oral	Exporanse de forma oral en pequeno grupo algúns dos contidos traballados durante o curso.
Estudo de casos	Analizaranse casos ficticios o máis achegados á realidade pretendendo a súa avaliación e intervención.
Aprendizaxe colaborativa	Será fundamental aprender a colaborar así como as prácticas de debate e análise conxunta co obxecto de acadar a aprendizaxe colaborativa
Análise de fontes documentais	O profesor proporá a análise de diversas fontes documentais (lecturas, vídeos, programas, etc.) relacionadas cos trastornos do desenvolvemento
Actividades iniciais	Realizarase unha dinámica de grupo para coñecer mellor as competencias, coñecementos e intereses do alumnado
Discusión dirixida	Técnica de dinámica de grupos na que os membros dun grupo discuten de forma libre, informal e espontánea sobre un tema, aínda que poden estar coordinados por un moderador. Debateranse temas de interese para a materia.
Portafolios do alumno	É un cartafol ou arquivador ordenado por seccións, debidamente identificadas ou etiquetadas, que contén os rexistros ou materiais produto das actividades de aprendizaxe realizadas polo alumno nun período de tempo, cos comentarios e cualificacións asignadas polo profesor, o que permite visualizar o progreso do alumno. O portafolio ou cartafol inclúe todo o que fai o alumno, como: apuntamentos ou notas de clases, traballos de investigación, guías de traballo e o seu desenvolvemento, comentarios de notas, resumos, probas escritas, autoavaliacións, tarefas desenvolvidas, comentarios de progreso do alumno realizado polo profesor, etc.
Traballos tutelados	Metodoloxía deseñada para promover a aprendizaxe autónoma dos estudantes, baixo a tutela do profesor e en escenarios variados (académicos e profesionais). Está referida prioritariamente á aprendizaxe do “como facer as cousas”. Constitúe unha opción baseada na asunción polos estudantes da responsabilidade pola súa propia aprendizaxe. Este sistema de ensino baséase en dous elementos básicos: a aprendizaxe independente dos estudantes e o seguimento desa aprendizaxe polo profesor-titor.
Resumo	Consiste nunha síntese dos principais contidos traballados. É un recurso óptimo para facilitar a comprensión do texto e a concentración persoal sobre o material obxecto de estudo. É tamén unha axuda importante para o repaso e a preparación de exames.

Metodoloxías	Competencias	Descrición	Cualificación
Portafolios do alumno	A2 A3 A1 A5 A7 A8 A15 A16 B1 B5 B6	Cada portafolio conterá unha serie de resumos e estudos de caso, así como as notas das actividades de clase.	40
Discusión dirixida	A5 A9 A14 A16 B5	Valorarase a participación activa nas presentacións e nas actividades interactivas de clase.	10
Traballos tutelados	A2 A3 A1 A8 A9 A11 B1 B3 B4 B5	O alumnado fará un plan de intervención psicopedagóxica en grupo pequeno, que será presentado en clase.	25
Presentación oral	A2 A3 A1 A13 B1 B2 B3 B6	Realizarase a presentación da estratexia de intervención psicopedagóxica que abarcará 3-4 tipos de trastornos distintos. A presentación realizarase en grupo pequeno e cada persoa terá que demostrar coñecementos do plan completo de intervención.	15
Aprendizaxe colaborativa	A12 A15	Analizarase e avaliarase a capacidade e interese na aprendizaxe conxunta e do traballo en grupo.	10

Observacións avaliación
Modalidade A Alumnado con dedicación completa: asistencia/participación nas actividades de clase igual ou superior ao 80%: a) Elaboración e presentación dos traballos tutelados (40%). Os traballos realizados recompilaranse nun dossier que será entregado ao profesor na data indicada por este. b) Portafolio do alumno. O portafolio será entregado ao profesor na data indicada por este (40 %). c) Puntuarase a participación nas presentacións grupais de clase e nas discusións dirixidas (20 %). OPCIÓN B. Primeira convocatoria Alumnado con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia, segundo establece a "Norma que regula ou réxime de dedicación ao estudo e a permanencia e a progresión dúas estudantes de grao e mestrado universitario na Universidade daCoruña" (aprobada en Consello de Goberno do 28 de xuño do 2016): a) Proba escrita para cubrir os contidos teóricos da materia (60 %) b) Portafolio do alumno. O portafolio será entregado ao profesor na data indicada por este (40%). OBSERVACIÓNS ADICIONAIS: 1. Para superar a materia é necesario obter unha puntuación do 50% do peso de cada unha das partes obxecto de avaliación. 2. A convocatoria de xullo estará sometida aos mesmos criterios que a convocatoria de maio. 3. Segundo establecen as "Normas de avaliación, revisión e reclamación dás cualificacións dúas estudos de grao e mestrado universitario" (aprobada o 19/12/2013 e modificada o 30/04/2014) no Art. 21.2: Considerarase como “Non presentado” ( NP) a aquel estudante que, estando matriculado na materia, non concorra ás distintas actividades de avaliación que se establecen para o curso académico. Así, será cualificado como “Non presentado” cando: a) Non complete o proceso de avaliación continua, nas condicións que figure na guía docente, b) Non se presente á proba do período oficial de avaliación.

Bibliografía básica
	Asociación Americana de Psiquiatría (APA, 2014). Manual diagnóstico y estadístico delos trastornos mentales (DSM-5) 5ª Ed . Editorial Médica Panamericana. Barker, C., Pistrang, N. y Elliot, R. (2002). Research methods in clinical and counseling psychology. Chichester,England: Jhon Wiley & Sons. Baron, J. B. E., & Sternberg, R. J. (1987). Teaching thinking skills: Theory and practice .WH Freeman/Times Books/Henry Holt & Co. Bronfenbrenner, U. (1979). Contexts of child rearing: Problems and prospects. Americanpsychologist , 34 (10), 844. Bisquerra, A. R. y Álvarez, G. M. (2010).Concepto de orientación e intervención psicopedagógica. En R. Bisquerra(Coord.) Modelos de orientación e intervención psicopedagógica (8ª edición), pp. 9-22. Wolters Kluwer España,S. A. Bisquerra, A. R. y Oliveros, M.V. L. (2010). XXV Contextos de intervención. En R. Bisquerra (Coord.) Modelos de orientación e intervención psicopedagógica (8ª edición),pp. 377-390. Wolters Kluwer España, S. A. Casalta, C. H. y Becerra, J.(1981). Modificación de conducta.Tácticas de observación e intervención. Universidad Central de Venezuela. Castejón, J. L., Lozano, B. M. y Veas, A. (2017). Teorías conductistas del aprendizaje. En J. L. Castejón y L. Navas (Eds.), Aprendizaje, desarrollo y disfunciones para el profesorado de Educación Secundaria (pp. 51-84). Editorial Club Universitario. Cidad, M. E. (1997). Modificación de conducta en el aula e integración escolar. Impresos y revistas S. A. Cronin, M. y Patton, J. (1993). LifeSkills Instruction for All Students with Special Needs. A Practical G4uide forIntegrating Real-Life Content into the Curriculu m. PRO-CD Inc. Ellis, A. (1980). Psychotherapy and atheistic values. Journal of individualpsychology, 13 (1), 1-14. Freud, S. (1996). Obras completas. Amorrotu. García, J. N.(2005). Intervención psicopedagógica en los trastornos del desarrollo. Ed. Pirámide. Gardner, H. (2005). Inteligenciasmúltiples. Paidós. González, M. (2000). Campos de trabajo del Psicopedagogo. Análisis y reflexión. En F. Márquez y M. Guzmán, La psicopedagogía y sus ámbitos (43-62). Hergué. Gracia, M.,Tercero, M. R., y Labián, B. (2017). Atención a las unidades de convivencia. Síntesis. Henao, L. G. C., Ramírez, N., L. A. y Ramírez,P. C. (2006). Qué es la intervenciónpsicopedagógica: definición, principios y componentes . AGO.USB, 6 (2), 147-315. https://bit.ly/3ucaMZD Hernández, F. A. (2009). Fundamentos de intervención psicopedagógica. PUbliCan, ediciones dela Universidad de Cantabria. Méndez, I. y Cerezo, F. (2010) Test Bull-s: programa informático de evaluación de laagresividad entre escolares. En Arnaiz, P.; Hurtado, Mª.D. y Soto, F.J.(Coords.) 25 Años de Integración Escolar en España: Tecnología e Inclusiónen el ámbito educativo, laboral y comunitario . Consejería de Educación,Formación y Empleo. Morral, G.P. (2019). Compendi de 14 perfils delpedagog/a y psicopedag/a en el marc social. Seu del Collegi dePedagogs a Barcelona. Olivares, J. y Méndez, F. X. (2013). Técnicas de modificación de conducta (6ªed.). Editorial Biblioteca Nueva, S. L. OrganizaciónMundial de la Salud. (2022). CIE-11 para estadísticas de mortalidad ymorbilidad. Organización Mundial de la Salud. Pelechano, V., & Báguena,M. J. (1979). La escala ESE-2 de hábitos perturbadores de socialización enambientes escolares. Análisis y Modificación de Conducta , 5 (8).http://dx.doi.org/10.33776/amc.v5i8.1498 Piaget, J. (1980). Teoría del desarrollo cognitivo de Piaget. Creative Commons Attribution-Share Alike, 3 , 1-13. Sacristán, R. J. y Párraga, P.J. (1982). Técnicas de modificación de conducta. Aplicaciones a la psicopatología infanto-juvenil y a la educaciónespecial. Universidad Secretariado de Publicaciones. Vallés, A. A. (1988). Modificaciónde la conducta problemática del alumno, técnicas y programas. Marfil. Vygotsky,L. S. (1978). The development of higher forms of attention in childhood. Soviet Psychology, 18 (1), 67-115. Vygotsky, L.S. (1979). Desarrollo de los procesos psicológicos superiores. Barcelona: Grijalbo.
Bibliografía complementaria

Observacións