Identifying Data 2018/19
Subject (*) Designing educational projects for schools Code 652512209
Study programme
Mestrado Universitario en Dirección, Xestión e Innovación de Institucións Escolares e Socioeducativa
Descriptors Cycle Period Year Type Credits
Official Master's Degree 2nd four-month period
 First Optional 4.5
Language
Spanish
Galician
Teaching method Face-to-face
Prerequisites
Department Pedagoxía e Didáctica
Coordinador
Mendez Garcia, Rosa Maria
 E-mail
rosa.mendez@udc.es
Lecturers
Mendez Garcia, Rosa Maria
 E-mail
rosa.mendez@udc.es
Web
General description Esta materia pretende o desenvolvemento de capacidades que permitan ao alumnado configurar un marco integrador e interrelacional da súa práctica no ámbito do sistema educativo, a través da adquisición do coñecemento epistemolóxico da pedagoxía e a didáctica que sustentan a intervención educativa.

Partindo desta premisa básica apóstase por unha práctica baseada na utilización de recursos favorecedores do deseño de Proxectos Educativos comprometidos coa optimización do proceso de ensino-aprendizaxe, da inclusión da diversidade que caracteriza o contexto educativo, e do desenvolvemento dunha sociedade xusta.

Os principais temas e núcleos de coñecemento que se abordarán están orientados ao deseño de proxectos eductivos desde ao estudo e análise dos contextos escolar e social de referencia.

A metodoloxía de traballo na materia será fundamentalmente activa, onde os estudantes serán os principais protagonistas das análises, dos debates e das propostas que se formulen a partires da documentación de referencia.

Study programme competencies
Code Study programme competences
A1 Ser capaz de identificar os diferentes fundamentos teóricos e metodolóxicos dun proxecto de educación democrática e crítica, facendo especial énfase nos dereitos humanos e a igualdade de xénero, desenvolvendo culturas da mediación e da paz.
A2 Utilizar modelos colaborativos de acción socioeducativa que promovan verdadeiras comunidades de aprendizaxe, favorecendo o traballo en contornos multiprofesionais
A6 Desenvolver proxectos educativos de centro e/ou propostas pedagóxicas innovadoras baseadas na xustiza, a democracia e a diversidade.
A8 Redactar, presentar e defender proxectos de investigación e informes, memorias, regulamentos, así como outros documentos básicos que contribúan a organizar a acción escolar e/ou socioeducativa.
A11 Capacidade para fomentar e liderar a creatividade e innovación nas entidades e institucións promovendo proxectos orientados ao cambio de culturas profesionais.
B1 Capacidade de análise e síntese
B2 Capacidade de resolución de problemas
B4 Aprender a aprender
B6 Capacidade de crítica e autocrítica
B7 Capacidade para elaborar e defender un discurso ante diferentes audiencias
B9 Capacidade de innovar
B11 Capacidade de organización e planificación
B12 Posuír e comprender coñecementos que acheguen unha base ou oportunidade de ser orixinais no desenvolvemento e/ou aplicación de ideas, a miúdo nun contexto de investigación.
B13 Que os estudantes saiban aplicar os coñecementos adquiridos e a súa capacidade de resolución de problemas en contornos novos ou pouco coñecidos dentro de contextos más amplos (ou multidisciplinares) relacionados coa súa área de estudo.
B14 Que os estudantes sexan capaces de integrar coñecementos e enfrontarse á complexidade de formular xuízos a partir dunha información que, sendo incompleta ou limitada, inclúa reflexións sobre as responsabilidades sociais e éticas vinculadas á aplicación dos seus coñecementos e xuízos.
B15 Que os estudantes saiban comunicar as súas conclusións e os coñecementos e razóns últimas que as sustentan a públicos especializados e non especializados dun modo claro e sen ambigüidades.
B16 Que os estudantes posúan as habilidades de aprendizaxe que lles permitan continuar estudando dun modo que haberá de ser en gran medida autodirixido ou autónomo.
C2 Aplicar os coñecementos adquiridos e a capacidade de resolución de problemas en entornos novos ou pouco coñecidos dentro de contextos mais amplos (ou multidisciplinais) relacionados coas súas áreas de estudo.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común

Learning aims
Learning outcomes Study programme competences
Planificar e levar a cabo propuestas pedagógicas innovadoras baseadas na equidad, na democracia, e na inclusión AJ1
AJ2
AJ6
 BC1
BC4
BC6
BC9
BC11
BC12
BC13
BC14
BC15
 CC2
CC3
CC4
Identificar e seleccionar os principios que sustentan a cultura axiolóxica, organizativa e metodolóxica dun centro educativo AJ1
AJ6
AJ8
AJ11
 BC1
BC2
BC4
BC6
BC7
BC12
BC13
BC14
BC16
 CC2
CC4

Contents
Topic Sub-topic
Perspectiva e definición do proxecto educativo como documento de centro Estrutura e características do curriculum nos distintos niveis do sistema educativo.
Significado das políticas de comprensividade.
A descentralización e o control do curriculum.
Finalidades do proxecto educativo O proxecto educativo como seña de identidade.
O proxecto educativo como proxecto de viaxe compatido.
O proxecto educativo e a súa coherencia interna e externa.
Proceso de elaboración do proxecto educativo Os compoñentes do proxecto educativo
Relación entre o proxecto educativo e o curriculum
O proxecto educativo como toma de decisións compartida e contextualizada.
Implementación do proxecto educativo A participación como ferramenta para a implementación.
A reflexividade e a acción crítica en educación.
A investigación-acción baseada na institución escolar e o seguimento dos proxectos educativos.
A supervisión e a avaliación como eixos do cambio.
O proxecto educativo e o cambio sostible: promovendo a democracia, a xustiza e a inclusión A programación, a implementación e a avaliación dun proxecto educativo como actividade reflexiva e crítica, e como estratexia para a renovación pedagóxica

Planning
Methodologies / tests Competencies Ordinary class hours Student’s personal work hours Total hours
Directed discussion A1 B1 B4 B6 B7 B12 B14 B15 10 10 20
Supervised projects A2 A6 A8 A11 B2 B9 B11 B13 B16 C2 C3 C4 10 40 50
Seminar A1 A2 B1 B2 B4 B6 B7 B11 B14 B15 C3 C4 10 30 40
 
Personalized attention 2.5 0 2.5
 
(*)The information in the planning table is for guidance only and does not take into account the heterogeneity of the students.

Methodologies
Methodologies Description
Directed discussion Sobre a base de leituras programadas ao longo do curso
Supervised projects Elaboración dun traballo de análise e/ou deseño de proxecto educativo realizado en grupo
Seminar Análise teórico-práctica dos eixos nos que se enmarca o deseño dun proxecto eduativo favorecedor da equidade e da xustiza social

Personalized attention
Methodologies
Directed discussion
Supervised projects
Seminar
Description
1. As dúbidas e demandas de orientación que xurdan das sesións expositivas, análise de fontes documentais, lecturas, actividades e preparación do exameno, serán atendidas pola profesora da materia durante o horario de titorias fixado de forma oficial.
2. De maneira máis específica, e no marco das sesións presenciais, a profesora ofrecerá atención personalizada mediante a que levará o seguimento e orientación das actividades que se realicen.
3. Como a realización do traballo tutelado é imprescindible para superar a materia, recoméndase que cada grupo realice unha titoría obrigatoria, fóra do horario de docencia presencial da materia.
4. Esta proposta de atencón personalizada é extensible ao alumnado con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia, que faga uso de dita dispensa.

Assessment
Methodologies Competencies Description Qualification
Supervised projects A2 A6 A8 A11 B2 B9 B11 B13 B16 C2 C3 C4 Os critérios/requisitos mínimos a partir dos cales se avaliarán os traballos tutelados serán:

-O grao de profundidade coa que se traballe o contido.
-A utilización dunha linguaxe propia do contexto disciplinar.
-A utilización de fontes documentais complementarias e actuais.
-A presentación e a claridade da exposición. 		100
 
Assessment comments
  1. O mestrado ten carácter presencial. O alumnado que por motivos comunicados á profesora ao inicio do
    curso non poda acudir ás sesións presenciais ou ao finalizar as mesmas
    teña unha asistencia inferior ao 80% deberá realizar e entregar o traballo tutelado, así como as actividades que a docente considere, de modo
    individual no mesmo tempo e forma que o resto do alumnado. Este traballo suporá o 20% da súa cualificación final e deberá realizar unha proba escrita cuxa cualificación se corresponderá co 80% restante da cualificación final. Este
    criterio é aplicable ao alumnado con recoñecemento de dedicación a
    tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia, que faga
    uso de dita dispensa.
  2. O traballo tutelado entregarase na data que se indique a inicio do
    curso. 
  3. No traballo tutelado a avaliación de cada membro do grupo (de ser o caso) variará en función
    da súa implicación continua na materia e na elaboración do traballo.
  4. Poden realizarse variacións na composición e número dos membros
    dos grupos durante a realización do traballo tutelado sempre negociadas coa
    profesora. 
  5. Non se admitirán propostas para o traballo unha vez finalizado o
    prazo de admisión fixado na documentación complementaria que se entregará na
    clase.
  6. A asistencia ás sesións de seguimento volcarase dentro do
    traballo tutelado.
  7. As citas e referencias a calquera tipo de texto deben declararse,
    o uso de texto ou ideas sen declarar a fonte supón o suspenso do traballo.  
  8. O traballo realizarase seguindo as pautas que se
    darán na clase.
  9. Na 2ª oportunidade, os criterios de avaliación serán os mesmos que os propostos para a 1ª oportunidade.

Sources of information
Basic HARGREAVES, Andy e FULLAN, Michael (2014). Capital profesional. Madrid. Morata
GONZÁLEZ GONZÁLEZ, M.T. (1992). Centros escolares y cambio educativo.. LÓPEZ-YAÑEZ, J. Y ESCUDERO MUÑOZ, J.M. (Coords.): Los desafíos de las Reformas Escolares: cambio edu
RUDDUCK, Jean e FLUTTER, Julia (2007). Cómo mejorar tu centro escolar dando la voz al alumnado. Madrid. Morata
FUENTES, E. (2003). Culturas profesionales en la enseñanza y desarrollo profesional de los docentes.. Padres y Maestros, 279, pp.24-39
ANTÚNEZ MARCO, S. (2014). Documentos de planificación institucional.. CANTÓN MAYO, I. y PINO, M. (Coords.): Organización de centros educativos en la sociedad del conocim
GONZÁLEZ GONZÁLEZ, M.T. (2014). El liderazgo para la justicia social en organizaciones educativas. . Revista internacional de Educación para la Justicia Social (RIELIS), 3(2), PP.86-106
AYERS, WIlliam e ALEXANDER-TANNER, Ryan (2013). Enseñar, un viaje en cómic.. Madrid. Morata
APPLE, M. Y BEANE, J.A. (2000). Escuelas democráticas. Madrid. Morata
GUARRO, A. (2016). Escuelas democráticas y coherencia institucional.. Revista internacional de Educación para la Justicia Social (RIELIS), 5(1), PP.35-55
WRIGLEY, Terry (2007). Escuelas para la esperanza. Una nueva agenda para la renovación. Madrid. Morata
GARCÍA DE CERETTO, J. (2009). Evaluar programas (proyectos educativos): un desafío para la investigación.. Revista Iberoamericana de Educación, 49(1), pp.2-11
TORRES SANTOMÉ, Jurjo (2006). Globalización e Interdisciplinariedad: el curriculum integrado. Madrid. Morata
SANTOS GUERRA, M.A. (2006). Hagamos un proyecto de centro, ya!. Cuadernos de Pedagogía, 161, pp78-80
GONZÁLEZ GONZÁLEZ, M.T. (2003). Las organizaciones escolares: dimensiones y características.. GONZÁLEZ GONZÁLEZ, M.T. (Coord.): Organización y gestión de centros eescolares. Dimensiones y proces
MURILLO, F.J. (2014). Liderando escuelas justas para la justicia social.. Revista internacional de Educación para la Justicia Social (RIELIS), 3(2), PP.13-32
ALONSO, J.M. (2010). Manual para elaborar el proyecto educativo de la instituci´n escolar. México, Plaza y Valdés
GIMENO SACRISTÁN, José (Comp.) (2010). Saberes e incertidumbres sobre el currículum. Madrid. Morata
SLEE, Roger (2012). Una escuela extraordinaria. Exclusión, escolarización y educación inclusiva. Madrid. Morata

Complementary PÉREZ MILLÁN, Juan Antonio (2014). Cine, enseñanza y enseñanza del cine. Madrid. Morata
NUSSBAUM, Martha C. (2012). Crear capacidades. Propuesta para el desarrollo humano.. Barcelona. Paidós
DEWEY, John (2004). Democracia y educación (edic. completa).. Madrid. Morata
FISHER, Robert (2012). Diálogo creativo. Hablar para pensar en el aula. . Madrid. Morata
TANN, C. Sarah (2004). Diseño y desarrollo de unidades didácticas en la escuela primaria. . Madrid. Morata - M.E.C
TORRES SANTOMÉ, Jurjo (2007). Educación en tiempos de Neoliberalismo. Madrid. Morata
MARTÍNEZ RODRÍGUEZ, Juan Bautista (2006). Educación para la ciudadanía. . Madrid. Morata
GIMENO SACRISTÁN, José (Comp.) (2009). Educar por competencias, ¿Qué hay de nuevo?. Madrid. Morata
PÉREZ GÓMEZ, Ángel I. (2012). Educarse en la era digital.. Madrid. Morata.
LOUGHLIN, Catherine E. e SUINA, Joseph H. (1997). El ambiente de aprendizaje: Diseño y organización. . Madrid. Morata - M.E.C
SHORT, Kathy G (2000). El aprendizaje a través de la indagación. Docentes y alumnos diseñan juntos el currículo.. Barcelona. Gedisa
NUSSBAUM, Martha C. (2005). El cultivo de la humanidad. Una defensa clásica de la reforma de la educación liberal. . Barcelona. Paidós
TORRES SANTOMÉ, Jurjo (2005). El curriculum oculto. . Madrid. Morata, 8ª edic.
HARGREAVES, Andy (2003). Enseñar en la sociedad del conocimiento. . Barcelona. Octaedro
SANTOS, Boaventura de Sousa e MENESES, Maria Paula (2014). Espistemologias del Sur. Madrid. Akal
TOMLINSON, Carol Ann (2005). Estrategias para trabajar con la diversidad en el aula. . Barcelona. Paidós
DADZIE, Stella (2004). Herramientas contra el racismo en las aulas. . Madrid. Morata
GOODSON, Ivor F. (1995). Historia del curriculum. La construcción social de las disciplinas escolares. . Barcelona. Pomares Corredor
WHITIN, Phyllis e WHITIN, David J. (2000). Indagar junto a la ventana. Cómo estimular la curiosidad en los alumnos. . Barcelona. Gedisa
STENHOUSE, Lawrence (2010). Investigación y desarrollo del curriculum. . Madrid. Morata, 6ª ed.
PERRENOUD, Philippe (2007). La construcción del éxito y el fracaso escolar. . Madrid. Morata - Fundación Paideia
TORRES SANTOMÉ, Jurjo (2009). La desmotivación del profesorado. . Madrid. Morata
GUTMANN, Amy (2001). La educación democrática: una teoría política de la educación.. Barcelona. Paidós
BRUNER, Jerome (1997). La educación, puerta de la cultura. Madrid. Visor
DUBET, François (2005). La escuela de las oportunidades ¿Qué es una escuela justa? . Barcelona. Gedisa
SANTOS GUERRA, Miguel Ángel (2006). La escuela que aprende. . Madrid. Morata
BERNSTEIN, Basil (2001). La estructura del discurso pedagógico (Clases, códigos y control. Vol. IV). . Madrid. Morata - Fundación Paideia
ZEICHNER, Kenneth M. (2010). La formación del profesorado y la lucha por la justicia social. . Madrid. Morata
BEANE, James A. (2005). La integración del currículum. . Madrid. Morata
GARDNER, Howard (1993). La mente no escolarizada. Cómo piensan los niños y cómo deberían enseñar las escuelas. Barcelona. Paidós
BAUMAN, Zygmunt (2007). Los retos de la educación en la modernidad líquida.. Barcelona. Gedisa
MORIN, Edgar (2001). Los siete saberes necesarios para la educación del futuro. . Barcelona. Paidós
TORRES SANTOMÉ, Jurjo (2008). Multiculturalismo Anti-Racista. Porto (Portugal). Profedições
MARTÍNEZ RODRÍGUEZ, Juan Bautista (1999). Negociación del curriculum. La relación enseñanza-aprendizaje en el trabajo escolar. . Madrid. La Muralla
LANKSHEAR, Colin e KNOBEL, Michele (2009). Nuevos alfabetismos. Su práctica cotidiana y el aprendizaje en el aula. . Madrid. Morata
STOBART, Gordon (2010). Tiempos de pruebas: Los usos y abusos de la evaluación. . Madrid. Morata
SLEE, Roger; WEINER, Gaby e TOMLINSON, Sally (Eds.) (2001). ¿Eficacia para quién? Crítica de los movimientos de las escuelas eficaces y de la mejora escolar. . Madrid. Akal


Recommendations
Subjects that it is recommended to have taken before

Subjects that are recommended to be taken simultaneously

Subjects that continue the syllabus

Other comments

Recoméndase os envíos dos traballos telemáticamente e de non ser posible, no útilizar plásticos, elixir a impresión a doble cara, empregar papel reciclado e evitar imprimir borradores.

Débese facer un uso sostible dos recursos e a prevención de impactos negativos sobre o medio natural.

Débese ter en conta a importancia dos principios éticos relacionados cos valores da sosenibiliade nos comportamentos persoais e profesionais.


(*)The teaching guide is the document in which the URV publishes the information about all its courses. It is a public document and cannot be modified. Only in exceptional cases can it be revised by the competent agent or duly revised so that it is in line with current legislation.