Datos Identificativos 2018/19
Asignatura (*) Traballo por Proxectos en Educación Física  Código 652534018
Titulación
Máster Universitario en Investigación e Innovación en Didácticas Específicas para Educación Infantil
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 2º cuadrimestre
 Primeiro Optativa 3
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Didácticas Específicas
Didácticas Específicas e Métodos de Investigación e Diagnóstico en Educación
Coordinación
Varela Garrote, Lara
 Correo electrónico
lara.varela@udc.es
Profesorado
Varela Garrote, Lara
 Correo electrónico
lara.varela@udc.es
Web
Descrición xeral Dentro do perfil de formación do Máster en Didáctica Específica considérase esta materia (traballo por proxectos en Educación Física), que completa a formación do futuro docente cara a un traballo no campo do traballo por proxectos que permitan responder ás demandas sociais existentes. A educación física é unha área que ten un gran potencial para promover coñecementos, procedementos e actitudes. Ademais diso, ten un valor engadido intrínseco e é a posibilidade de aliarse con outras áreas para traballar en proxectos e abordar unha diversidade de coñecementos en todos os niveis de educación formal e non formal.

Competencias do título
Código Competencias do título
A1 E1 - Coñecer as bases teóricas do traballo interdisciplinar e identificar os seus centros de interese en contextos escolares e non escolares.
A2 E2 - Identificar e analizar criticamente propostas interdisciplinares no ámbito educativo.
A3 E3 - Deseñar, xustificar, organizar e avaliar de forma sistemática propostas interdisciplinares en distintos contextos educativos.
A4 E4 - Desenvolver a competencia lingüística en lingua estranxeira orientada cara á docencia nas áreas específicas.
A7 E7 - Capacidade de aplicar coñecementos teóricos relativos ás Didácticas Específicas, tanto á investigación como á innovación e a avaliación.
A8 E8 - Ser capaz de defender e argumentar de forma oral e escrita o traballo de investigación e/ou innovación realizado, utilizando no seu caso recursos audiovisuais de apoio.
A9 E9 - Ensaiar e avaliar formulacións de ensino disciplinares ou interdisciplinares en contextos educativos reais, e promover propostas de mellora en relación cos resultados obtidos.
A10 E10 - Coñecer os fundamentos teóricos que sustentan a investigación e innovación no ámbito das Didácticas Específicas.
A11 E11 - Coñecer, comprender e utilizar a linguaxe científica e aplicalo correctamente nas distintas formas de expresión e comunicación.
A13 E13 - Analizar e valorar criticamente investigacións e proxectos de innovación en ámbitos disciplinares específicos.
A15 E15 - Identificar criterios de calidade e control tanto na investigación como na práctica docente, fomentando o espírito crítico, reflexivo e innovador.
A16 E16 - Deseñar, xustificar, organizar e avaliar propostas para a investigación e a innovación no ámbito das Didácticas Específicas.
A17 E17 - Seleccionar, adaptar e aplicar materiais e recursos TIC e doutra índole, para mellorar o ensino e aprendizaxe dos diferentes ámbitos disciplinares.
A18 E18 - Recoñecer a investigación e a innovación aplicada ás ciencias da educación como ferramenta continua de innovación e mellora educativa e social.
B1 CB6 - Posuír e comprender coñecementos que acheguen unha base ou oportunidade de ser orixinais no desenvolvemento e/ou aplicación de ideas, a miúdo nun contexto de investigación.
B2 CB7 - Que os estudantes saiban aplicar os coñecementos adquiridos e a súa capacidade de resolución de problemas en contornas novas ou pouco coñecidos dentro de contextos máis amplos (ou multidisciplinares) relacionados coa súa área de estudo.
B3 CB8 - Que os estudantes sexan capaces de integrar coñecementos e enfrontarse á complexidade de formular xuízos a partir dunha información que, sendo incompleta ou limitada, inclúa reflexións sobre as responsabilidades sociais e éticas vinculadas á aplicación dos seus coñecementos e xuízos.
B4 CB9 - Que os estudantes saiban comunicar as súas conclusións e os coñecementos e razóns últimas que as sustentan a públicos especializados e non especializados dun modo claro e sen ambigüidades.
B5 CB10 - Que os estudantes posúan as habilidades de aprendizaxe que lles permitan continuar estudando dun modo que haberá de ser en gran medida autodirixido ou autónomo.
B6 G1 - Expresarse correctamente, tanto de forma oral como escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
B7 G2 - Dominar a expresión e a comprensión de forma oral e escrita dun idioma estranxeiro.
B8 G3 - Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
B9 G4 - Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
B10 G5 - Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras.
B11 G6 - Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
B12 G7 - Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
B13 G8 - Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.
C1 T1 - Capacidade de análise e síntese.
C2 T2 - Capacidade de adaptación a situacións novas.
C3 T3 - Traballar de forma autónoma e con iniciativa.
C4 T4 - Traballar de forma colaborativa.
C5 T5 - Capacidade de organización e planificación en ámbitos educativos disciplinares e interdisciplinares.
C6 T6 - Capacidade de innovar (creatividade) dentro de contextos educativos escolares e non escolares.
C7 T7 - Comportarse con ética e responsabilidade social e ambiental como docente e/ou investigador.
C8 T8 - Ser capaz de comunicarse cos seus compañeiros, coa comunidade educativa e coa sociedade en xeral no ámbito das súas áreas de coñecemento.
C10 T10 - Ter capacidade para actualizar os coñecementos, metodoloxías e estratexias na práctica docente.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Coñecer os fundamentos básicos da aprendizaxe por proxectos. AM1
AM2
AM10
AM11
AM13
AM18
 BM1
BM3
BM5
BM7
BM8
BM10
BM11
 CM1
CM2
CM3
CM4
CM5
CM6
CM7
CM8
CM10
Valorar a importancia do traballo por proxectos como estratexia de mellora da calidade educativa no ámbito da Educación Física. AM1
AM2
AM3
AM4
AM7
AM8
AM10
AM13
AM15
AM16
AM17
 BM1
BM3
BM4
BM5
BM6
BM8
BM9
BM10
BM11
BM13
 CM1
CM6
CM7
CM8
CM10
Analizar o currículum de Educación Física e as suas posibilidades para aplicar enfoques metodolóxicos basados na aprendizaxe por proxectos. AM1
AM2
AM3
AM7
AM8
AM9
AM10
AM13
AM18
 BM3
BM9
BM10
BM11
 CM1
CM3
CM4
CM6
CM8
CM10
Coñecer e analizar críticamente experiencias de aprendizaxe por proxectos en Educación Física. AM2
AM7
AM10
AM13
AM15
 BM1
BM3
BM4
BM9
BM10
BM11
BM13
 CM3
CM4
CM8
CM10
Diseñar, xustificar, organizar e avaliar proxectos aplicados ao ámbito da Educación Física. AM1
AM3
AM7
AM8
AM9
AM16
AM17
AM18
 BM1
BM2
BM3
BM4
BM5
BM6
BM8
BM9
BM10
BM11
BM12
BM13
 CM1
CM2
CM3
CM4
CM5
CM6
CM7
CM8
CM10

Contidos
Temas Subtemas
1. Marco teórico da aprendizaxe por proxectos. .
2. O traballo por proxectos e o currículum de Educación Física. .
3. A aprendizaxe por proxectos na Educación Física. .
4.Deseño de propostas de aprendizaxe por proxectos en Educación Física en contextos escolares e non escolares. .

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Aprendizaxe colaborativa A1 A2 A3 A4 A7 A8 A9 A16 A17 B2 B3 B4 B5 B7 B8 B9 B11 B12 B13 C1 C3 C4 C6 C7 C8 C10 2 6 8
Discusión dirixida A13 A15 B7 C1 C6 C7 C8 1 0 1
Presentación oral A17 B6 B7 B8 B13 C1 C3 3 7.8 10.8
Proba mixta A1 A2 A3 A10 A13 B1 B6 B7 B8 B12 C7 2 0 2
Sesión maxistral A1 A2 A10 A13 A18 B1 B12 C5 C6 C7 C8 7 14 21
Traballos tutelados A1 A2 A3 A7 A10 A16 A17 A18 B2 B3 B4 B5 B7 B8 B9 B10 B11 B12 B13 C1 C2 C3 C4 C5 3 21 24
Actividades iniciais A2 A13 B7 B8 B9 B10 B11 C5 C7 1 0 1
Análise de fontes documentais A1 A2 A4 A10 A11 A13 A15 A18 B1 B3 B6 C2 C5 C7 C8 2 4.2 6.2
 
Atención personalizada 1 0 1
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Aprendizaxe colaborativa Conjunto de procedimientos de enseñanza-aprendizaje guiados de forma presencial y/o apoyados con tecnologías de la información y las comunicaciones, que se basan en la organización de la clase en pequeños grupos en los que el alumnado trabaja conjuntamente en la resolución de tareas asignadas por el profesorado para optimizar su propio aprendizaje y el de los otros miembros del grupo.
Discusión dirixida Técnica de dinámica de grupos en la que los miembros del grupo discuten de forma libre, informal y espontánea sobre un tema, estando coordinados por un moderador.
Presentación oral Presentación por parte de los alumnos del proyecto o trabajo/s realizado y previamente aprobado por el profesor y elegido entre profesor y alumnado.
Proba mixta Prueba que integra preguntas tipo de pruebas de ensayo y preguntas tipo de pruebas objetivas. En cuanto a preguntas de ensayo, recoge preguntas abiertas de desarrollo. Además, en cuanto preguntas objetivas, puede combinar preguntas de respuesta múltiple, de ordenación, de respuesta breve, de discriminación, de completar y/o de asociación.
Sesión maxistral Algunos temas de la asignatura serán expuestos en el aula a través de diferentes medios: explicación oral, apoyo con presentaciones informáticas, visualización de materiales didácticos en soporte digital.
Traballos tutelados Metodología diseñada para promover el aprendizaje autónomo de los estudiantes, bajo la tutela del profesor y en escenarios variados (académicos y profesionales). Está referida prioritariamente al aprendizaje del “cómo hacer las cosas”. Constituye una opción basada en la asunción por los estudiantes de la responsabilidad por su propio aprendizaje.
Actividades iniciais Actividades que se llevan a cabo antes de iniciar cualquier proceso de enseñanza-aprendizaje a fin de conocer las competencias, intereses y/o motivaciones que posee el alumnado para el logro de los objetivos que se quieren alcanzar, vinculados a un programa formativo. Con ella se pretende obtener información relevante que permita articular la docencia para favorecer aprendizajes eficaces y significativos, que partan de los saberes previos del alumnado.
Análise de fontes documentais Técnica metodológica que supone la utilización de documentos audiovisuales y/o bibliográficos relevantes para la temática de la materia con actividades específicamente diseñadas para el análisis de los mismos.

Atención personalizada
Metodoloxías
Traballos tutelados
Análise de fontes documentais
Aprendizaxe colaborativa
Descrición
Análisis de fontes documentais, aprendizaxe colaborativa e traballos tutelados:

Realizarase de forma individual ou en pequenos grupos que traballarán a partir de distintos documentos sobre aspectos relacionados coa materia. A profesora orientará o traballo individual ou dos grupos, dando pautas para inicialo, revisando o proceso, resolvendo dudas e valorando as aportacións que vaian surxindo.

Nesta materia non se admite dispensa académica de exención de asistencia.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Traballos tutelados A1 A2 A3 A7 A10 A16 A17 A18 B2 B3 B4 B5 B7 B8 B9 B10 B11 B12 B13 C1 C2 C3 C4 C5 Realizaranse traballos de aplicación de contidos. Os traballos poderanse realizar individualmente ou en grupo. A docente especificará os requisitos formales para a sua presentación, tanto na sua parte escrita como na oral. O cumplimento dos requisitos será imprescindible para que os traballos sexan aceptados. 30
Aprendizaxe colaborativa A1 A2 A3 A4 A7 A8 A9 A16 A17 B2 B3 B4 B5 B7 B8 B9 B11 B12 B13 C1 C3 C4 C6 C7 C8 C10 Traballo que ten como denominación “Trabajo por proxectos ”, será o fío conductor da materia e consistirá en levar a cabo vivencialmente un traballo por proxectos. Crearánse distintos materiais producto das vivencias desenvolvidas. 50
Presentación oral A17 B6 B7 B8 B13 C1 C3 Consiste na exposición na clase da análise de fontes documentais e dos traballos tutelados. 20
 
Observacións avaliación

O estudantado será avaliado polos traballos tutelados (30%), a aprendizaxe colaborativa (50%) e a presentación oral (20%), que poderá realizarse individualmente ou en grupo tal e como se acorde coa docente. Para que o alumnado sexa evaluado de este modo, deberá asistir polo menos ao 80% das sesións presenciais.

Si o estudiantado non chega a unha asistencia do 80% das clases presenciais deberá ser evaluado además de polos traballos tutelados e a aprendizaxe colaborativa, por una proba individual. Neste caso todos os ítems da avaliación terán una ponderación do 33% esixíndose en cada unha de elas una nota igual ou superior a 5 sobre 10.

Nesta materia non se admite dispensa académica de exención de asistencia.

Fontes de información
Bibliografía básica

Arias , A.; Arias , D.; Navaza, Mª V. e Rial , Mª D. (2009). O traballo por proxectos en infantil, primaria e secundaria. Santiago de Compostela: Xunta de

Galicia.

Blázquez, D. (2013). Diez competencias docentes para ser mejor profesor de educación física. Barcelona: Inde.

Bona, C. (2013). El cuarto hocico: de como doce niños y un maestro buscaron cambiar el mundo. Hades Editorial.

Bona, C. (2015). La nueva educación.Barcelona: Plaza&Janés.

Delgado, M. y Tercedor, P. (2002). Estrategias de intervención en Educación para la Salud desde la Educación Física. Barcelona: Inde.

Díez , C. (1998). La oreja verde de la escuela. Trabajo por proyectos y vida cotidiana en la escuela infantil. Madrid: Ediciones de laTorre.

Elboj , C.; Puigdellívol , I.; Soler , M. y Valls , R. (2002). Comunidades de aprendizaje. Barcelona: Graó.

Foschi, R. (2014). María Montessori. Barcelona: Octaedro.

Garijo, J.L. y Hermosa, M (2011). La Educación Física y los Espacios de Aventuras. Barcelona: Inde.

Kilpatrick, W. (2006). O Método de Projecto. Viseu: Ediçôes pedago.

López, M (2011). Educación física alternativa. Barcelona: Inde.

Montessori, M. (2016). Educación para un mundo novo. Pontevedra: Kalandraka.

Pellicer, I (2011). Educación Fisica Emocional. Barcelona: Inde.

Purcell, T.; Werner, P.H. y Cone, S.L. (2009). Interdisciplinary Elementary Physical Education. Champaign IL: Human Kinetics.

Richardson, G.R. (2014). Creating a Space to Grow. New York: Routledge.

Robinson, K. (2015). Escuelas creativas. La revolución que está transformando la educación. Barcelona: Ariel.

Rubio,L.; Campo, L. y Sebastiani, E.M. (2014). Aprendizaje servicio y educación física: experiencias de compromiso social a través de la actividad física y el deporte. Barcelona: Inde.

Stuckart, D. W., & Glanz, J. (2010). Revisiting Dewey: Best practices for educating the whole child today. Lanham: Rowman & Littlefield Education.

Tonucci, F. (2014). A cidade dos nenos: un xeito novo de pensar en cidade. Pontevedra: Kalandraka.

Torres, J. (1996). Globalización e interdisciplinariedad: el currículum integrado. Madrid: Morata.

V.V.A.A. (2010). Los proyectos de trabajo en el aula. Barcelona: Graó.

Revistas:

- Cultura, Ciencia y Deporte: Revista de Ciencias de la Actividad Física y del Deporte de la Universidad.Universidad Católica San Antonio de Murcia. Murcia.

- Habilidad motriz: Revista de Ciencias de la Actividad Física y del Deporte. Colegio Oficial de Profesores y Licenciados en Educación Física de Andalucía. Córdoba.

- Motricidad. Asociación Española de Ciencias del Deporte. Granada.

- Retos.Federación Española de Asociaciones de Docentes de Educación Física (FEADEF). Almería.

- Revista de educación física: Renovar la teoría y práctica.Boidecanto. La Coruña.

- Revista Española de Educación Física. Consejo General de Colegios Oficiales de Licenciados en Educación Física y en Ciencias de la Actividad Física y del Deporte. Madrid.

- Tándem. Didáctica de la Educación Física. Graó. Barcelona.
Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías