Identifying Data 2020/21
Subject (*) Teacher Training and Learning Communities Code 652536015
Study programme
Máster Universitario en Dirección, Xestión e Innovación de Institucións Escolares
Descriptors Cycle Period Year Type Credits
Official Master's Degree 2nd four-month period
First Obligatory 3
Language
Spanish
Galician
Teaching method Hybrid
Prerequisites
Department Pedagoxía e Didáctica
Coordinador
Gonzalez Sanmamed, Mercedes
E-mail
mercedes.gonzalez.sanmamed@udc.es
Lecturers
Fernandez Prieto, Marta
Gonzalez Sanmamed, Mercedes
E-mail
marta.prieto1@udc.es
mercedes.gonzalez.sanmamed@udc.es
Web
General description O curso versará en dos grandes bloques. O primeriro supon un acercamento a Formación do profesorado e o desenvolvemento profesional onde se expondrán aquelas institucións, plans e programas de formación docente.
O segundo bloque comenza con una aproximación a o centro educativo como comunidade de aprendizaxe, como institucións que aprenden e que ofrecen o desenvolvemento profesional e organizativo baseado no traballo colaborativo entre diversas institucións educativas. As Comunidades virtuais e o aprendizaxe dixital a través de sistemas innovadores: Moocs, PLE, e outros formatos de aprendizaxe en liña tamén se acada nesta materia.
Contingency plan 1. Modificacións nos contidos
Non se realizaron cambios.

2. Metodoloxías
*Metodoloxías docentes que se manteñen
Dada a situación de extinción do mestrado de Dirección, Xestión e Innovación de Institucións Escolares e Socioeducativa , xa non se estaban desenvolvendo as metodoloxías explicitadas na Guía docente (sesión maxistral, discusión dirixida, estudo de casos, lecturas, aprendizaxe colaborativa e proba mixta) por canto non se estaba a impartir docencia. Mantense as metodoloxías de Estudos de caso e Lecturas. Cos estudantes que teñen pendiente superar esta materia desenvólvese un traballo individual de asesoramento (a través de Teams e correo electrónico) para orientalos no consecución dos obxectivos e as competencias desta materia.

*Metodoloxías docentes que se modifican
Empréganse as ferramentas de Moodle, Teams e correo electrónico para o seguimento e asesoramento personalizado dos estudantes que teñen pendiente esta materia. Engádese a actividade de Análisis de Fontes documentais.

3. Mecanismos de atención personalizada ao alumnado
Ferramenta Temporalización
Teams
Correo electrónico
Sempre que sexa necesario comunicarse

4. Modificacións na avaliación
Estudio de casos: 50%, realizados a través de Moodle e presentados a través de Teams. Análise individual de casos, seguindo a orientación dos docentes que se presentarán a través dun portafolio sobre o que se realizará a avaliación.
Proba Mixta 0% Elimínase este sistema de avaliación
Análise de fontes documentais : 50% Análise individual de casos seguindo a orientación dos docentes que se presentarán a través dun portafolio sobre o que se realizará a avaliación.

*Observacións de avaliación:
O priorízase a avaliación continua e modifícase a porcentaxe asignada a cada unha das actividades de avaliación: increméntase o peso do Estudo de casos (50%) e engádese un novo sistema de avaliación Análise de fontes documentais (50%)

5. Modificacións da bibliografía ou webgrafía
Non se resalizaron cambios.

Study programme competencies
Code Study programme competences
A3 E3: Avaliar a práctica docente.
A4 E4: Detectar necesidades de formación continua e propiciar respostas a nivel institucional como requisito asociado á mellora educativa.
B2 CB7: Que o estudantado saiba aplicar os coñecementos adquiridos e a súa capacidade de resolución de problemas en contornos novos ou pouco coñecidos dentro de contextos más amplos (ou multidisciplinares) relacionados coa súa área de estudo.
B3 CB8: Que o estudiantado sexa capaz de integrar coñecementos e enfrontarse á complexidade de formular xuízos a partir dunha información que, sendo incompleta ou limitada, inclúa reflexións sobre as responsabilidades sociais e éticas vinculadas á aplicación dos seus coñecementos e xuízos.
B4 CB9: Que o estudantado saiba comunicar as súas conclusións e os coñecementos e razóns últimas que as sustentan a públicos especializados e non especializados dun modo claro e sen ambigüidades.
B15 G10: Promover a formación do profesorado e a creación de redes de aprendizaxe colaborativo intra e interinstitucionais.
C1 T1: Expresarse correctamente, tanto de forma oral como escrita, nas línguas oficiais da comunidade autónoma.
C3 T3: Empregar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercizo da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C7 T7: Desenvolver a capacidade de traballar en equipos interdisciplinares ou transdisciplinares, para ofrecer propostas que contribúan a un desenvolvemento sostible ambiental, económico, político e social.
C9 T9: Ter a capacidade de xestionar tempos e recursos: desenvolver plans, priorizar actividades, identificar as críticas, establecer plazos e cumplilos.

Learning aims
Learning outcomes Study programme competences
Ser capaz de impulsar e desenvolver estratexias que impulsen a cultura de traballo en rede. AC3
AC4
BC2
BC3
BC4
BC15
CC1
CC3
CC7
CC9
Utilizar modelos colaborativos de acción socioeducativa que promovan verdadeiras comunidades de aprendizaxe, favorecendo o traballo en contornos multiprofesionais AC3
AC4
BC2
BC3
BC4
BC15
CC1
CC3
CC7
CC9
Traballo colaborativo AC3
AC4
BC2
BC3
BC4
BC15
CC1
CC3
CC7
CC9
Capacidade de organización e planificación AC3
AC4
BC2
BC3
BC4
BC15
CC1
CC3
Capacidade de innovar AC3
AC4
BC2
BC3
BC4
BC15
CC1
CC3
CC7
CC9
Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida AC3
AC4
BC2
BC3
BC4
BC15
CC1
CC3
CC7
CC9
Desenvolver proxectos educativos de centro e/ou propostas pedagóxicas innovadoras baseadas na xustiza, a democracia e a diversidade. AC3
AC4
BC2
BC3
BC4
BC15
CC1
CC3
CC7
CC9
Ser capaz de detectar necesidades de formación continua e da súa institucionalización como requisito asociado á mellora educativa. AC3
AC4
BC2
BC3
BC4
BC15
CC1
CC7
CC9
Posuír e comprender coñecementos que acheguen unha base ou oportunidade de ser orixinais no desenvolvemento e/ou aplicación de ideas, a miúdo nun contexto de investigación. AC3
AC4
BC2
BC3
BC4
BC15
CC1
CC3
CC7
CC9
Que os estudantes saiban aplicar os coñecementos adquiridos e a súa capacidade de resolución de problemas en contornos novos ou pouco coñecidos dentro de contextos más amplos (ou multidisciplinares) relacionados coa súa área de estudo. AC3
AC4
BC2
BC3
BC4
BC15
CC1
CC3
CC7
CC9
Que os estudantes sexan capaces de integrar coñecementos e enfrontarse á complexidade de formular xuízos a partir dunha información que, sendo incompleta ou limitada, inclúa reflexións sobre as responsabilidades sociais e éticas vinculadas á aplicación dos seus coñecementos e xuízos. AC3
AC4
BC2
BC3
BC4
BC15
CC1
CC3
CC7
CC9
Que os estudantes saiban comunicar as súas conclusións e os coñecementos e razóns últimas que as sustentan a públicos especializados e non especializados dun modo claro e sen ambigüidades. AC3
AC4
BC2
BC3
BC4
BC15
CC1
CC3
CC7
CC9
Que os estudantes posúan as habilidades de aprendizaxe que lles permitan continuar estudando dun modo que haberá de ser en gran medida autodirixido ou autónomo. AC3
AC4
BC2
BC3
BC4
BC15
CC1
CC3
CC7
CC9
Comunicar as conclusións -e os coñecementos e razóns últimas que as sustentan- a públicos especializados e non especializados dun modo claro e sen ambigüidades AC3
AC4
BC2
BC3
BC4
BC15
CC1
CC3
CC7
CC9
Aplicar os coñecementos adquiridos e a capacidade de resolución de problemas en contornos novos ou pouco coñecidos dentro de contextos máis amplos (ou multidisciplinares) relacionados coa súa área de estudo AC3
AC4
BC2
BC3
BC4
BC15
CC1
CC3
CC7
CC9
Capacidade de integrar coñecementos e enfrontarse á complexidade de formular xuízos a partir dunha información que, sendo incompleta ou limitada, inclúa reflexións sobre as responsabilidades sociais e éticas vinculadas á aplicación dos seus coñecementos e xuízos, valorando criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que debe enfrontarse. AC3
AC4
BC2
BC3
BC4
BC15
CC1
CC3
CC7
CC9

Contents
Topic Sub-topic
Formación do profesorado: aprendizaxe e socialización profesional docente -Teorías, modelos e fases da aprendizaxe e o desenvolvemento profesional.
-Perspectivas de análise da socialización profesional.
Conceptualización, estructuras e estratexias para o desenvolvemento profesional docente. -Definicións e compoñentes do desenvolvemento profesional docente.
-Institucións, plans e programas de formación docente.
O centro educativo como comunidade de aprendizaxe: definición, principios e posibilidades. -Os centros educativos como institucións que aprenden.
-Dimensións dos centros escolares e procesos de cambio.
O desenvolvemento profesional e organizativo a través das comunidades de aprendizaxe: fases e estrategias. -Características, dificultades posibilidades das comunidades de aprendizaxe.
-O traballo colaborativo nas institucións educativas.
Comunidades virtuais e aprendizaxe dixital. -O traballo colaborativo en entornos virtuais.
-Formación a través de sistemas innovadores: Moocs, PLE, e outros formatos de aprendizaxe en liña.

Planning
Methodologies / tests Competencies Ordinary class hours Student’s personal work hours Total hours
Case study A3 4 11 15
Guest lecture / keynote speech A4 B3 B15 C9 8 8 16
Workbook B4 B2 C1 4 7 11
Document analysis A4 B2 B15 C3 2 11 13
Collaborative learning C7 C3 3 7 10
 
Personalized attention 10 0 10
 
(*)The information in the planning table is for guidance only and does not take into account the heterogeneity of the students.

Methodologies
Methodologies Description
Case study Proporase a análise dun caso que se traballará en grupo baixo a orientación da profesora.
Guest lecture / keynote speech Exporanse os principios e conceptos básicos da materia.
Workbook Recomendarase un dossier de textos para comprender os aspectos conceptuais da materia.
Document analysis Utilización de documentos audiovisuais e/ou bibliográficos (fragmentos de reportaxes documentais ou películas, noticias de actualidade, paneis gráficos, fotografías, biografías, artigos, textos lexislativos, etc.) relevantes para a temática da materia con actividades especificamente deseñadas para a análise dos mesmos.
Collaborative learning Aprender a cooperar no traballo grupal

Personalized attention
Methodologies
Case study
Collaborative learning
Description
En tutorías orientarase ós estudantes na realización das actividades propostas e solventaranse as dúbidas que poidan xurdir.

As Ferramenta virtuais de atención personalizada tal e como se mencionan anteriormente no Plan de Continxencia: Teams e Correo electrónico.
Sempre que sexa necesario comunicarse

Assessment
Methodologies Competencies Description Qualification
Case study A3 Valoración e exposición individual do caso. Rigor na análise dos elementos do caso. Resposta os elementos clave que se presentan no caso. Nota individual.
50
Document analysis A4 B2 B15 C3 Análise individual de casos seguindo a orientación dos docentes que se presentarán a través dun portafolio sobre o que se realizará a avaliación. 50
 
Assessment comments

O priorízase a avaliación continua e modifícase a porcentaxe asignada a
cada unha das actividades de avaliación: increméntase o peso do Estudo de casos (50%) e engádese un novo
sistema de avaliación Análise de fontes documentais (50%)

E recomendable a utilización de ordenador persoal na aula.

O estudio de casos versará sobre a propia experiencia profesional e no Practicum contrastandoa coa materia de traballo. Se exige rigor críco - constructivo y novas aportacions.

As aportaciones e a asistencia na aula puntuarán no traballo final.

Sources of information
Basic

BOLIVAR, A. (2006): La identidad profesional del profesorado de Secundaria: crisis y reconstrucción. Málaga, Aljibe.

COCHRAN-SMITH, M. y ZEICHNER, K. (Eds.) (2005): Studying Teacher Education. The Report of AERA. Panel on Research and Teacher Education. New Jersey, Lawrence Erlbaum Assciates.

COCHRAN-SMITH, M., FEIMAN-NEMSER, S.; McINTYRE, D.J. y DEMERS, K.E.: (2008): Handbook of Research on Teacher Education. New York, Routledge.

DAY, C. (2005): Formar docentes. Cómo, cuándo y en qué condiciones aprende el profesorado. Madrid. Narcea.

DAY, C. (2006): Pasión por enseñar : la identidad personal y profesional del docente y sus valores. Madrid Narcea.

DAY, C. y GU, Q. (2012): Profesores: vidas nuevas, verdades antiguas. Madrid, Nancea.

ESCUDERO, J.M. y LUIS, A. (2006): La formación del profesorado y la mejora de la educación. Barcelona, Octaedro.

GIMENO, J. (Comp.)(2008): Educar por competencias ¿qué hay de nuevo?. Madrid, Morata.

GONZALEZ SANMAMED, M. (1994): Aprender a enseñar: Mitos y realidades. A Coruña, Servicio de Publicaciones de la Universidad.

GONZALEZ SANMAMED, M. (1995): Formación docente: perspectivas desde el desarrollo del conocimiento y la socialización profesional. Barcelona, PPU.

HARGREAVES, A. y FULLAN, M. (2014). Capital profesional. Madrid, Morata.

KNIGHT, P. (2005): El profesorado de Educación Superior. Madrid, Nancea.

MARCELO, C. (2009): El profesorado principiante. Inserción a la docencia. Barcelona, Octaedro.

MARCELO, C. (2002) (Ed.): E-Learning-Teleformación. Diseño, desarrollo y evaluación de la formación a través de Internet. Barcelona, Gestión 2000

MARCHESI, A. (2007): Sobre el bienestar de los docentes. Competencias, emociones y valores. Madrid, Alianza.

MUÑOZ CARRIL, P.C. Y GONZÁLEZ SANMAMED, M. (2009). Plataformas de teleformación y herramientas telemáticas. Barcelona, UOC.

OCDE (2005): Teachers matter: attracting, developing and retaining effective teachers. Paris, OCDE.

Palloff, R.M.. & Pratt, K. (2007). Building Online Learning Communities: Effective Strategies for the Virtual Classroom. San Francisco: Jossey-Bass.

PEREZ GOMEZ, A.; BARQUIN, J. y ANGULO RASCO, F. (Eds.)(1999): Desarrollo profesional del docente: política, investigación y práctica. Madrid, Akal.

PÉREZ GÓMEZ, A. et al. (2007): Profesorado y otros profesionales de la educación. Barcelona, Octaedro.

Sánchez Gómez, J. L. (2009). Comunidades de aprendizaje: transformando nuestro entorno. Aula de innovación educativa, 187, 55-60. ISSN 1131-995X

SANGRÀ, A. y GONZÁLEZ SANMAMED, M. (2004): La transformación de las universidades a través de las TIC: Discursos y prácticas. Barcelona, Ediuoc.

TARDIF, M. (2004): Los saberes del docente y su desarrollo profesional. Madrid: Narcea.

TOLCHINSKY, L. Et al. (2002): Procesos de aprendizaje y formación docente en condiciones de extrema diversidad. Barcelona, Octaedro.

TORRES SANTOME, J. (2005): La desmotivación del profesorado. Madrid, Morata.

Wenger, E. (2001). Comunidades de práctica: aprendizaje, significado e identidad. Barcelona: Paidós Ibérica. ISBN 84-493-1111-X.

ZEICHNER, K. (2011): La formación del profesorado y la lucha por la justicia social. Madrid, Morata.

Complementary

ALTET, M.; PAQUEY, M. y PERRENOUD, P. (2005): La formación de profesionales de la enseñanza. Sevilla, Diada.

BIDDLE, B.J.; GOOD, Th.L. y GOOSON, I. (2000): La enseñanza y los profesores. (3 Vol.). Barcelona, Paidós.

Bielaczyc, K. & Collins A. (2001). “Comunidades de aprendizaje en el aula: una reconceptualización de la práctica de la enseñanza”. En: Reigeluth, C. M. (coord.) Diseño de la instrucción: teorías y modelos: un nuevo paradigma de la teoría de la instrucción. Madrid: Santillana, p. 279-304 (Aula XXI: 76-77) ISBN 84-294-6661-4.

COCHRAN-SMITH, M., FEIMAN-NEMSER, S.; McINTYRE, D.J. y DEMERS, K.E.: (2008): Handbook of Research on Teacher Education. New York, Routledge. DARLING-HAMMOND, L. y BRANSFORD, J. (Eds.)(2005): Preparing teachers for a changing world. San Francisco, Jossey Bass.

DARLING-HAMMOND, L. y SYKES, G. (Eds.) (1999): Teaching as a Learning Preofessional. Handbook of Policy and Practice . San Francisco, Jossey-Bass.

Gómez, J. (2008) “Las comunidades de aprendizaje como proyectos de formación”. En: Armengol Asparó, C.; Gairín Sallán, J. (coords.) Estrategias de formación para el cambio organizacional. Madrid: Wolters Kluwer, p. 410-414. ISBN 978-84-7197-905-6.

Harasim, L.; Hilz, S.R.; Turoff, M. & Teles, L. (2000). Redes de aprendizaje. Barcelona: Gedisa.

HARGREAVES, A. et al. (1998): International Handbook of Educational Change. Londres, Kluver.

IMBERNÓN, F. (2005) (Ed.): Vivencias de maestros y maestras. Compartir desde la práctica educativa. Barcelona, Grão.

IMBERNÓN, F. (2007): 10 ideas clave. La formación permanente del profesorado. Nuevas ideas para formar en la innovación y el cambio. Barcelona, Grão.

Racionero, S.; Ortega, S.; García, R.; Flecha, R. (2012). Aprendiendo contigo. Barcelona: Hipatia Editorial. ISBN: 978-84-938226-3-7.

Smith, M. (2009). Jean Lave, Etienne Wenger and communities of practice. http://infed.org/mobi/jean-lave-etienne-wenger-and-communities-of-practice/

ZABALZA, M.A. (2002): La enseñanza universitaria: el escenario y sus protagonistas. Madrid, Narcea.

ZABALZA, M.A. y ZABALZA, M.A. (2012): Profesores y profesión docente. Madrid, Nancea.


Recommendations
Subjects that it is recommended to have taken before

Subjects that are recommended to be taken simultaneously

Subjects that continue the syllabus

Other comments


(*)The teaching guide is the document in which the URV publishes the information about all its courses. It is a public document and cannot be modified. Only in exceptional cases can it be revised by the competent agent or duly revised so that it is in line with current legislation.