Identifying Data 2022/23
Subject (*) The learning in the physical education based on competitions Code 652603321
Study programme
3 Mestrado Universitario en Profesorado de Educación Secundaria: Educación Física
Descriptors Cycle Period Year Type Credits
Official Master's Degree Yearly
 First Obligatory 6
Language
Spanish
Teaching method Face-to-face
Prerequisites
Department Didácticas Específicas e Métodos de Investigación e Diagnóstico en Educación
Educación Física e Deportiva
Coordinador
Sordo Freire, Jose Antonio
 E-mail
j.sordo@udc.es
Lecturers
Sordo Freire, Jose Antonio
 E-mail
j.sordo@udc.es
Web
General description A materia “A aprendizaxe na educación física baseada en competencias” forma parte dos estudos do Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria no itinerario de Educación Física. Trátase dunha materia obrigatoria de 6 créditos. Esta materia introduce ao alumnado no concepto de competencia no contexto educativo da Educación Secundaria. Partindo da análise das competencias no currículo de Educación Física, plantéxanse propostas para o desenvolvemento destas competencias desde a área de Educación Física, pero tamén de forma interdisciplinar. Finalmente, reflexiónase sobre a relación das competencias coa calidade educativa e sobre as numerosas implicacións que ten o deseño da docencia desde unha perspectiva competencial.

Study programme competencies
Code Study programme competences
A3 (CE-G3)Elaborar propostas baseadas na adquisición de coñecementos, destrezas e aptitudes intelectuais e emocionais.
A4 (CE-G4)Identificar e planificar a resolución de situacións educativas que afectan a estudantes con diferentes capacidades e ritmos de aprendizaxes
A5 (CE-G5)Coñecer os procesos de interacción e comunicación no aula e no centro, abordar e resolver posibles problemas
A9 (CE-G9)Participar na definición do proxecto educativo e nas actividades xerais do centro atendendo a criterios de mellora da calidade, atención á diversidade, prevención de problemas de aprendizaxe e convivencia
A15 (CE-E1)Coñecer o valor formativo e cultural das materias correspondentes á especialización.
A17 (CE-E3)Coñecer a historia e os desenvolvementos recentes das materias e as súas perspectivas para poder transmitir unha visión dinámica das mesmas
A18 (CE-E4)Coñecer contextos e situacións en que se usan ou aplican os diversos contidos curriculares
A19 (CE-E5)Coñecer os desenvolvementos teórico-prácticos do ensino e a aprendizaxe das materias correspondentes.
A20 (CE-E6)Transformar os currículos en programas de actividades e de traballo.
A21 (CE-E7)Adquirir criterios de selección e elaboración de materiais educativos.
A22 (CE-E8)Fomentar un clima que facilite a aprendizaxe e poña en valor as achegas dos estudantes.
A23 (CE-E9)Integrar a formación en comunicación audiovisual e multimedia no proceso de ensino-aprendizaxe.
A24 (CE-E10)Coñecer estratexias e procedementos de avaliación e entender a avaliación como un procedemento de regulación da aprendizaxe e estímulo ao esforzo.
A25 (CE-E11)Coñecer e aplicar propostas docentes innovadoras no ámbito da especialización cursada.
A26 (CE-E12)Analizar críticamente o desempeño da docencia, das boas prácticas e da orientación utilizando indicadores de calidade.
A27 (CE-E13)Identificar os problemas relativos ao ensino e a aprendizaxe das materias da especialización e expor alternativas e solucións.
A28 (CE-E14)Coñecer e aplicar metodoloxías e técnicas básicas de investigación e avaliación educativas e ser capaz de deseñar e desenvolver proxectos de investigación, innovación e avaliación.
A30 (CE-E16) Coñecer os procesos e recursos para a prevención de problemas de aprendizaxe e convivencia (OE).
A32 CE-P1) Adquirir experiencia na planificación, na docencia e na avaliación das materias correspondentes á especialización.
A33 (CE-P2) Acreditar un bo dominio da expresión oral e escrita na práctica docente
A34 (CE-P3) Dominar as destrezas e as habilidades sociais necesarias para fomentar un clima que facilite a aprendizaxe e a convivencia.
A35 (CE-P4) Participar nas propostas de mellora nos distintos ámbitos de actuación a partir da reflexión sobre a práctica.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C2 Dominar a expresión e a comprensión de forma oral e escrita dun idioma estranxeiro.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
C5 Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Learning aims
Learning outcomes Study programme competences
Elaborar proxectos de intervención no proceso de ensino-aprendizaxe baseados en competencias AJ3
AJ4
AJ5
AJ9
AJ18
AJ19
AJ20
AJ21
AJ22
AJ24
AJ25
AJ26
AJ27
AJ28
AJ32
AJ34
AJ35
 CC4
CC5
CC6
CC7
CC8
Mellorar a praxe educativa a partir do dominio das habilidades/competencias docentes AJ4
AJ5
AJ15
AJ17
AJ18
AJ19
AJ22
AJ23
AJ24
AJ25
AJ26
AJ27
AJ30
AJ32
AJ33
AJ34
AJ35
 CC1
CC2
CC3
CC6

Contents
Topic Sub-topic
Conceptualización de competencia. ¿qué son as competencias?, ¿un cambio de modelo educativo?, ¿un novo enfoque metodolóxico?
Currículo e competencias Análise crítica da formulación lexislativa sobre competencias.
Deseño de propostas educativas disciplinares e interdisciplinares
para o desenvolvemento das competencias. Do currículo oficial á programación de aula.
 Achega e eleboración desde a materia de Educación Física.
Achega e eleboración desde outras materias de forma integrada/interdisciplinar coa Educación Física.
O proceso de concrección curricular tomando as competencias como referencia.
Competencias e calidad educativa. Ensinar por competencias ou ensinar competencias?
Profesor/a competente ou alumnos/as competentes?

Planning
Methodologies / tests Competencies Ordinary class hours Student’s personal work hours Total hours
Collaborative learning A3 A4 A9 A18 A20 A21 A22 A24 A25 A27 A28 A30 A32 A34 A35 C4 C5 C6 C7 C8 6 13 19
Short answer questions A4 A5 A15 A18 A19 A21 A22 A24 A25 A26 A27 A28 A33 A34 A35 C1 C3 C4 C6 8 15 23
Supervised projects A4 A17 A18 A19 A20 A21 A25 A27 A28 A32 A33 A35 C1 C3 C8 9 34 43
Guest lecture / keynote speech A5 A9 A15 A17 A18 A19 A24 A25 A28 A30 4 13 17
Oral presentation A4 A5 A15 A18 A19 A21 A22 A24 A25 A26 A27 A28 A30 A32 A33 A34 A35 C1 C3 C6 6 8 14
Document analysis A9 A15 A17 A18 A21 A23 A28 C2 5 25 30
 
Personalized attention 4 0 4
 
(*)The information in the planning table is for guidance only and does not take into account the heterogeneity of the students.

Methodologies
Methodologies Description
Collaborative learning Traballos en pequeno grupo sobre a aplicación do ensino baseado en competencias ao deseño e posterior exposición dun proxecto de intervención interdisciplinar/integrado baseado na Educación Física.
Short answer questions Proba obxectiva dirixida a provocar o recordo dunha aprendizaxe presentada. Preséntase un enunciado en forma de pregunta para responder cunha frase específica, palabra, cifra ou símbolo.
Supervised projects Metodoloxía deseñada para promover a aprendizaxe autónoma dos estudantes, baixo a tutela do profesor e en escenarios variados (académicos e profesionais). Está referida prioritariamente ao aprendizaxe do “cómo facer as cousas”. Constitúe unha opción baseada na asunción polos estudantes da responsabilidade pola súa propia aprendizaxe.
Este sistema de ensino baséase en dous elementos básicos: a aprendizaxe independente dos estudantes e o seguimento desa aprendizaxe polo profesor-titor.
Guest lecture / keynote speech Sesións teórico-prácticas de procura de información sobre ensino baseado en competencias, achega de información por parte dos profesores, discusión e elaboración en pequeno grupo de propostas de intervención práctica.
Oral presentation Intervención inherente aos procesos de ensino-aprendizaxe baseada na exposición verbal a través da que o alumnado e profesorado interactúan dun modo ordenado, propoñendo cuestións, facendo aclaracións e expoñendo temas, traballos, conceptos, feitos ou principios de forma dinámica.
Document analysis Análise e discusión de documentos, tanto de bibliografía de consulta como de consulta on-line, necesarios para o desenvolvemento da materia e a elaboración das propostas prácticas.

Personalized attention
Methodologies
Short answer questions
Supervised projects
Description
A atención personalizada realizarase a través das seguintes canles, tendo o alumnado a posibilidade de seleccionar cales deles quere empregar, en función das súas necesidades e posibilidades de comunicación: titorías en directo a través da área de traballo “Teams” da UDC, mediante videoconferencia, conexión de audio ou chat; a través do correo electrónico institucional; a través dos chats e foros dispoñibles en Moodle.

Assessment
Methodologies Competencies Description Qualification
Short answer questions A4 A5 A15 A18 A19 A21 A22 A24 A25 A26 A27 A28 A33 A34 A35 C1 C3 C4 C6 A lo largo del curso se irán planteando a los alumnos diversas pruebas o trabajos breves de aula para comprobar el seguimiento de los contenidos de la materia. Las pruebas se podrán hacer individualmente o en pequeños grupos. El resultado de este apartado de la evaluación es la media de las cualificaciones obtenidas en las pruebas realizadas durante lo curso. 40
Supervised projects A4 A17 A18 A19 A20 A21 A25 A27 A28 A32 A33 A35 C1 C3 C8 Realizarase un traballo de aplicación dos contidos desenvolvidos en clase. Nel deberá programarse e xustificarse unha proposta docente na que se desenvolvan aspectos concretos do currículo de Educación Física, segundo os principios vistos en clase. O traballo realizarase preferentemente de forma grupal.

O preofesorado especificará con antelación os requisitos formais de presentación dos traballos. O cumprimento dos devanditos requisitos é imprescindible para que os traballos sexan aceptados.

Poderase solicitar aos grupos a realización dunha presentación oral do traballo, que computará de forma integrada dentro deste ítem de avaliación.

 60
 
Assessment comments

Primeira oportunidade: Para acceder á avaliación descrita anteriormente, será obrigatoria a participación no 80% das horas presenciais da materia. É necesario superar unha puntuación mínima nos distintos apartados da avaliación para que fagan media entre eles.

Segunda oportunidade: 

Ao alumnado que participou nun80% das horas presenciais na primeira oportunidade, conservaránselle as cualificacións que alcanzasen a puntuación mínima sinalada polo profesorado. Terá que repetir as partes da avaliación nas que non alcanzase ese mínimo. Poderase solicitar ao alumnado que realice as probas de forma individual.


O alumnado que non participe no 80% das horas presenciais da materia (xa sexan alumnado a tempo parcial, con dispensa académica de exención de asistencia ou por outros motivos), ten á súa disposición un modelo de avaliación alternativo, que será o mesmo para ambas oportunidades: traballo tutelado (100%) ou exame (100%), entregado na data marcada oficialmente pola Universidade da Coruña e no que se deberá demostrar o dominio dos contidos da materia. O profesorado da materia poderá solicitar a realización dunha presentación oral do traballo, que computará de forma integrada dentro deste ítem de avaliación.

En ambas oportunidades a realización fraudulenta das probas ou actividades de avaliación implicará directamente a cualificación de suspenso '0' na materia na convocatoria correspondente, invalidando así calquera cualificación obtida no resto das actividades de avaliación.

Sources of information
Basic (). .

Esta bibliografía é orientativa e poderá ser ampliada polo profesorado ao comezo da materia.

Arias, A., Arias, D., Navaza, M. V. y Rial, M. D. (2009). O traballo por proxectos en infantil, primaria e secundaria. Retrieved from http://www.edu.xunta.es/ftpserver/portal/DXC/9002463-Proxectos_Web.pdf

Blázquez Sánchez, D. (2016). Métodos de enseñanza en Educación física. Enfoques innovadores para la enseñanza de competencias. Barcelona: INDE.

Blázquez Sánchez, D. (2017). Cómo evaluar bien Educación Física. El enfoque de la evaluación formativa. Barcelona: INDE.

Blázquez Sánchez, D. y Sabastiani, E. M. (2009). Enseñar por competencias en Educación Física. Barcelona: INDE.

Contreras Jordán, O. y Gutiérrez Díaz del Campo, D. (2017). El Aprendizaje basado en Proyectos en Educación Física. Barcelona: INDE.

Doherty, J. y Brennan, P. (2014). Physical Education 5-11: A guide for teachers. New York: Routledge.

Fernández García, E. (2009). Materiales para la didáctica de la educación física. Barcelona: INDE.

Kirk, D. (2006). The ‘obesity crisis’ and school physical education. Sport, Education and Society, 11(2), 121-133.

Kirk, D. (2010). Physical Education futures. London: Routledge.

Kirk, D. y Kinchin, G. (2003). Situated learning as a theoretical framework for sport education. European Physical Education Review, 9(3), 221–235.

Kirk, D., Macdonald, D. y O'Sullivan, M. (2006). Handbook of physical education. Londres: Sage.

Laker, A. (2003). The future of physical education. Building a new pedagogy. Nueva York: Routledge.

Lavin, J. (2008). Creative approaches to Physical Education. Helping children to achieve their true potential. New York: Routledge.

Learreta, B., Sierra, M. A. y Ruano, K. (2006). Didáctica de la expresión corporal: talleres monográficos. Barcelona: INDE.

López, P. A. (2000). Ejercicios desaconsejados en la actividad física. Barcelona: INDE.

López, P. A. (2002). Mitos y falsas creencias en la práctica deportiva. Barcelona: INDE.

López, S. (2018). Esencia: diseño de espacios educativos: aprendizaje y creatividad. Ediciones Khaf.

López Pastor, V. M. (Coord.) (2006). La evaluación en Educación Física: revisión de los modelos tradicionales y planteamiento de una alternativa: la evaluación formativa y compartida. Miño y Dávila.

López Pastor, V. M. (Coord.) (2016). Programar por dominios de acción motriz en Educación Física. Miño y Dávila.

López Pastor, V. M., Pedraza González, M.A, Ruano Herranz, C. y Sáez Laguna, J. (Coords.) (2017). Educación Física y Dominios de Acción Motriz: unidades didácticas. Miño y Dávila.

Lleixà Arribas, T. y Sebastiani Obrador, E. M. (2016). Competencias clave y Educación Física. ¿Cómo y para qué tenerlas en cuenta en la programación? Barcelona: INDE.

McLennan, N. y Thompson, J. (2015). Educación física de calidad (EFC). Guía para los responsables políticos. París: UNESCO.

O'Sullivan, M. y MacPhail, A. (2010). Young people's voices in physical education and youth sport. Nueva York: Routledge.

Pérez Pueyo, A. y López Pastor, V. M. (2010). La evaluación en las unidades didácticas de educación física: base legal, análisis de tópicos y ejemplificación. Tándem. Didáctica de la Educación Física, -(33), 109-120.

Ruíz Pérez, L. M. y Graupera, J. L. (2011). Práctica, aprendizaje y educación física: un viejo tema con nuevas variaciones. Tándem. Didáctica de la Educación Física, -(36), 7-16.

Sánchez Bañuelos, F. (2002a). Didáctica de la Educación Física. Madrid: Pearson Educación.

Seners, P. (2001). La lección de educación física. Barcelona: INDE.

Velázquez Buendía, R. (2011). El modelo comprensivo de la enseñanza deportiva. Tándem. Didáctica de la Educación Física, -(37), 7-19.

VVAA. (2011a). El diseño de contextos de enseñanza-aprendizaje para el desarrollo de la motricidad. Tándem. Didáctica de la Educación Física, -(36), 27-35.

VVAA. (2011b). Lo que los deportes enseñan cuando se aprenden los deportes. Tándem. Didáctica de la Educación Física, -(36), 17-26.

Wheaton, B. (2004). Understanding lifestyle sport. Consumption, identity and difference. Nueva York: Routledge.

Whitehead, M. (2010). Physical literacy. Throughout the lifecourse. Nueva York: Routledge.

Wright, J. y Macdonald, D. (2010). Young people, physical activity and the everyday. Nueva York: Routledge.

Zimmerman, F. J. y Bell, J. F. (2010). Associations of television content type and obesity in children. American Journal of Public Health, 100(2), 334-340.
Complementary

Outras fontes bibliográficas complementarias:

Blázquez, D. (director y editor) (2018). Metodos de enseñanza en educación física. Enfoques innovadores para la enseñanza por competencias. Barcelona. Inde.

Cano, E. (2005). Cómo mejorar las competencias de los docentes. Barcelona. Graó.

Carreiroda Costa, F. (1995): O suceso pedagógico em educaâo física. Ediçôes FMH. Lisboa.

Casamayor, G. (coord..) (2007). Los trucos del formador: arte, oficio y experiencia. Barcelona. Graó.

Castejón,F. J. (1996): Evaluación de programas en Educación Física. Gymnos. Madrid.

Contreras, O. (1998): Didáctica de la E. Física: un enfoque constructivista. INDE. Barcelona.

Recommendations
Subjects that it is recommended to have taken before

Subjects that are recommended to be taken simultaneously
Organization and application of the activities in physical education and in the school sport/652603311
Projects of innovation and educational investigation(research) in physical education/652603E1I3

Subjects that continue the syllabus
Final Dissertation/652603307

Other comments


(*)The teaching guide is the document in which the URV publishes the information about all its courses. It is a public document and cannot be modified. Only in exceptional cases can it be revised by the competent agent or duly revised so that it is in line with current legislation.