Identifying Data 2020/21
Subject (*) Teaching and Learning Geography Code 652604422
Study programme
10 Mestrado Universitario en Profesorado de Educación Secundaria: Ciencias Sociais (Geografía e Historia)
Descriptors Cycle Period Year Type Credits
Official Master's Degree Yearly
First Obligatory 6
Language
Spanish
Teaching method Face-to-face
Prerequisites
Department Didácticas Específicas e Métodos de Investigación e Diagnóstico en Educación
Coordinador
Pérez Guilarte, Yamilé
E-mail
yamile.perez@udc.es
Lecturers
Pérez Guilarte, Yamilé
E-mail
yamile.perez@udc.es
Web http://https://pdi.udc.es/es/File/Pdi/UD45L
General description Esta materia constitúe unha dimensión crave na formación docente dos profesores, xa que se centra nos procesos de ensino-aprendizaxe da xeografía desde unha perspectiva activa, reflexiva e crítica. Trabállanse as estratexias e recursos didácticos para o ensino-aprendizaxe da xeografía, así como a elaboración de unidades didácticas para a súa aplicación na Educación Secundaria Obrigatoria e o Bacharelato.
Contingency plan 1. Modificacións nos contidos
Non se realizarán cambios.

2. Metodoloxías
*Metodoloxías docentes que se manteñen
- Actividades iniciais
- Análise de fontes documentais
- Sesión maxistral
- Aprendizaxe colaborativa
- Traballos tutelados
- Presentación oral

*Metodoloxías docentes que se modifican
Non se realizarán cambios. A única modificación é que o traballo realizarase a través das ferramentas online: Moodle, Teams, Stream).

3. Mecanismos de atención personalizada ao alumnado
Correo electrónico: Diariamente. De uso para facer consultas, solicitar encontros virtuais para resolver dúbidas e facer o seguimento dos traballos tutelados.

Moodle: Diariamente. Segundo a necesidade do alumnado a través dos foros.

Teams: 1 sesión semanal ou mais segundo o demande o alumnado para o seguimento e apoio na realización dos “traballos tutelados”, sempre no horario da materia.

4. Modificacións na avaliación
Non se realizarán cambios. A única modificación é que será de forma telemática. Os traballos serán entregados ou presentados a través das diferentes ferramentas informáticas (Teams, Moodle, Stream) e o alumnado realizará o traballo colaborativo de forma telemática.

*Observacións de avaliación:Ao alumnado que non superara a avaliación continua, orientaráselle para a mellora daquela tarefa ou tarefas nas que non se acadara a máxima puntuación.

5. Modificacións da bibliografía ou webgrafía

Non se realizarán cambios.

Study programme competencies
Code Study programme competences
A1 (CE-E1) Coñecer o valor formativo e cultural das materias correspondentes á especialización.
A2 (CE-E2) Coñecer os contidos que se cursan nas respectivas ensinanzas
A3 (CE-E3) Coñecer a historia e os desenvolvementos recentes das materias e as súas perspectivas para poder transmitir unha visión dinámica das mesmas.
A4 (CE-E4) Coñecer contextos e situacións nas que se usan ou aplican os diversos contidos curriculares
A5 (CE-E5) Coñecer os desenvolvimentos teórico-prácticos do ensino e a aprendizaxe das materias correspondentes.
A6 (CE-E6) Transformar os currículos en programas de actividades e de traballo.
A7 (CE-E7) Adquirir criterios de selección e elaboración de materiais educativos.
A8 (CE-E8) Fomentar un clima que facilite a aprendizaxe e poña en valor as achegas das e dos estudantes.
A9 (CE-E9) Integrar a formación en comunicación audiovisual e multimedia no proceso de ensino-aprendizaxe.
A10 (CE-E10) Coñecer estratexias e procedimentos de evaliación e entender a evaliación como un procedimento de regulamentación da aprendizaxe e estímulo ao esforzo.
A11 (CE-E11) Coñecer e aplicar propostas docentes innovadoras no ámbito da especialización cursada.
A12 (CE-E12) Analizar críticamente o desempeño da docencia, das boas prácticas e da orientación empregando indicadores de calidade.
A13 (CE-E13) Identificar os problemas relativos ao ensino e aprendizaxe das materias da especialización e propor alternativas e solucións.
A14 (CE-G14) Respetar e promover os dereitos humanos, os valores da cultura da paz e dos valores democráticos, e o recoñecemento dos principios e fundamentos da atención á diversidade.
B1 (CE-G1) Coñecer as características dos estudantes, os seus contextos sociais e motivacións.
B2 (CE-G2) Comprender o desenvolvemento da personalidade de estes estudantes e as posíbeis disfuncións que afectan á aprendizaxe.
B3 (CE-G3) Elaborar propostas baseadas na adquisición de coñecimentos, destrezas e aptitudes intelectuais e emocionais.
B4 (CE-G4) Identificar e planificar a resolución de situacións educativas que afectan a estudantes con diferentes capacidades e ritmos de aprendizaxes.
B5 (CE-G5) Coñecer os procesos de interacción e comunicación na aula e no centro, abordar e resolver posíbeis problemas.
B6 (CE-G6) Coñecer a evolución histórica do sistema educativo no noso país.
B8 (CE-G8) Promover accións de educación emocional, en valores e formación cidadá.
B10 (CE-G10) Relacionar a educación co medio e comprender a función educadora da familia e a comunidade, tanto na adquisición de competencias e aprendizaxe como na educación no respeto dos dereitos e liberdades, na igualdade de dereitos e oportunidades entre homes e mulleres e na igualdade de trato e non discriminación das persoas con discapacidade.
B14 (CE-G14) Respetar e promover os dereitos humanos, os valores da cultura da paz e dos valores democráticos, e o recoñecimento dos principios e fundamentos da atención á diversidade.
C1 N.1. Expresarse correctamente, tanto de forma oral como escrita, en las lenguas oficiales de la comunidad autónoma.
C3 N.3. Utilizar las herramientas básicas de las tecnologías de la información y las comunicaciones (TIC) necesarias para el ejercicio de su profesión y para el aprendizaje a lo largo de su vida.
C4 N.4. Desarrollarse para el ejercicio de una ciudadanía abierta, culta, crítica, comprometida, democrática y solidaria, capaz de analizar la realidad, diagnosticar problemas, formular e implantar soluciones basadas en el conocimiento y orientadas al bien común.
C6 N.6. Valorar críticamente el conocimiento, la tecnología y la información disponible para resolver los problemas con los que deben enfrentarse.
C7 N.7. Asumir como profesional y ciudadano la importancia del aprendizaje a lo largo de la vida.
C8 N.8. Valorar la importancia que tiene la investigación, la innovación y el desarrollo tecnológico en el avance socioeconómico y cultural de la sociedad.

Learning aims
Learning outcomes Study programme competences
Coñecer o valor formativo do ensino da Xeografía na Educación Secundaria e no Bacharelato. AJ1
AJ2
AJ11
BJ6
BJ8
BJ14
CJ4
CJ6
CJ7
CJ8
Adquirir as competencias necesarias para o ensino-aprendizaxe da Xeografía na Educación Secundaria e no Bacharelato. AJ2
AJ8
AJ9
AJ11
AJ12
AJ13
BJ1
BJ2
BJ5
BJ8
BJ14
CJ1
CJ3
CJ4
CJ6
CJ7
CJ8
Coñecer os contidos de Xeografía presentes no currículo da Educación Secundaria e o Bacharelato. Analizar as metas educativas, a selección e organización dos contidos, as estratexias de ensino e aprendizaxe e os criterios e formas da avaliación. AJ2
AJ4
AJ5
AJ6
AJ7
AJ10
BJ2
BJ3
BJ4
BJ5
BJ8
CJ3
CJ4
CJ6
CJ7
CJ8
Coñecer as principais dificultades dos contidos xeográficos para o estudantado de Educación Secundaria e Bacharelato. AJ3
AJ4
AJ5
AJ10
AJ13
AJ14
BJ1
BJ2
BJ5
BJ10
BJ14
Adquirir competencias para transferir á práctica os coñecementos teóricos e deseñar propostas didácticas innovadoras que melloren as prácticas de ensino e aprendizaxe da Xeografía no contexto educativo das etapas de Educación Secundaria e Bacharelato. AJ4
AJ5
AJ6
AJ7
AJ8
AJ13
BJ1
BJ6
CJ3
CJ4
CJ6
CJ7
CJ8

Contents
Topic Sub-topic
Tema 1. Introdución á didáctica da Xeografía.
- A Xeografía como disciplina escolar: eixos estructurantes.
- Finalidades do ensino da Xeografía, a educación para a cidadanía e o coñecemento dos feitos económicos.
- Dificultades dos contidos xeográficos para os estudantes de Educación Secundaria e Bacharelato.
Tema 2. Estratexias e recursos didácticos para o ensino-aprendizaxe da Xeografía.
- Selección dos contidos xeográficos. Xustificación.
- Organización e secuenciación dos contidos.
- Estratexias de ensino-aprendizaxe e a súa relación cos distintos modelos didácticos. Diferentes tipos de actividades.
- Recursos didácticos e experiencias de aprendizaxe no ensino da Xeografía.
Tema 3. Elaboración de unidades didácticas de Xeografía para a Educación Secundaria e o Bacharelato.

- Criterios de selección e elaboración de materiais educativos.
- A avaliación dos contidos xeográficos. Criterios e instrumentos de avaliación.
- Como realizar unidades didácticas de Xeografía.

Planning
Methodologies / tests Competencies Ordinary class hours Student’s personal work hours Total hours
Introductory activities A1 A2 A3 A10 B6 2 5 7
Document analysis A2 A5 A7 A12 A14 B14 C4 3 8 11
Collaborative learning A1 A7 A8 A9 A14 B1 B2 B8 C1 C7 6 15 21
Guest lecture / keynote speech A9 B1 B3 B4 B5 C4 C6 21 10 31
Supervised projects A5 A4 A3 A2 A1 A6 A7 A8 A9 A11 A12 A13 A14 B3 B4 B5 B8 B10 B14 C3 C1 C4 C6 C7 C8 8 45 53
Oral presentation A14 A9 B8 C3 C1 C4 3 12 15
 
Personalized attention 12 0 12
 
(*)The information in the planning table is for guidance only and does not take into account the heterogeneity of the students.

Methodologies
Methodologies Description
Introductory activities Antes de iniciar os temas do programa desenvolveranse actividades que permitan coñecer os saberes previos do alumnado respecto ás ciencias sociais, as competencias, intereses e motivacións que posúen para o logro dos obxectivos finais que queremos alcanzar nesta materia.
Document analysis Realizaranse actividades para o coñecemento de fontes documentais de ampla diversidade que acheguen información acerca de contidos e, sobre todo, recursos didácticos en relación co ensino-aprendizaxe das Ciencias Sociais.
Collaborative learning Actividades que promovan o traballo en pequenos grupos: intercambio de información, discusións, postas en común e toma de decisións.
Guest lecture / keynote speech As explicacións teóricas referiranse ós contidos básicos que forman a estructura de cada tema. A partir dos esquemas iniciais e co apoio de documentación específica, iranse desenvolvendo a parte teórica dos contidos conceptuais da materia mediante metodoloxía explicativa.
Supervised projects A aprendizaxe de metodoloxías para a súa aplicación didáctica concretarase na elaboración dun estudo ou traballo acerca dalgunha das temáticas consideradas no ámbito das ciencias sociais. O alumnado seleccionará un tema, formulará os obxectivos, realizará unha xustificación, desenvolverá a metodoloxía idónea, resolverá o tema e/ou proposta e obterá as conclusións pertinentes.
Oral presentation Os traballos de pequeno grupo serán obxecto de exposición na aula, xa que facilitan a adquisición das destrezas explicativas fundamentais para o desenvolvemento da profesión de mestres/as.

Personalized attention
Methodologies
Collaborative learning
Document analysis
Guest lecture / keynote speech
Supervised projects
Oral presentation
Description
Os traballos terán un seguimento personalizado para garantir o cumprimento dos obxectivos e prazos así como para resolver dúbidas.

Assessment
Methodologies Competencies Description Qualification
Collaborative learning A1 A7 A8 A9 A14 B1 B2 B8 C1 C7 Actividades que promovan o traballo en pequenos grupos: intercambio de información, discusións, postas en común, toma de decisións, comprensión do grupo como unha tarefa única. 20
Document analysis A2 A5 A7 A12 A14 B14 C4 Realización de análises e reflexións a partir de diversas fontes documentais. 20
Supervised projects A5 A4 A3 A2 A1 A6 A7 A8 A9 A11 A12 A13 A14 B3 B4 B5 B8 B10 B14 C3 C1 C4 C6 C7 C8 Elaboración dun traballo en grupo acerca dalgunha das temáticas dentro do ámbito das ciencias sociais. O alumnado seleccionará un tema, formulará os obxectivos, realizará unha xustificación, desenvolverá a metodoloxía idónea, resolverá o tema e/ou proposta e obterá as conclusións pertinentes. 40
Oral presentation A14 A9 B8 C3 C1 C4 Presentación dos traballos desenvolvidos na aula en pequenos grupos. 20
 
Assessment comments

Na avaliación terase en conta
a actitude, interese, participación e dedicación á materia, tanto na aula como
fóra da mesma. Aquel alumnado que non supere a avaliación continua a partir das metodoloxías presentes na materia terá que superar unha proba obxectiva. 


Sources of information
Basic

Albert M.; Fuentes, C.; Gutiérrez, J. M.; Hernández Cardona, F. X; López Facal, R.; Miralles, P.; Molina, S.; Prats, J.; Rivero, P.; Santacana, J. (2011). Geografía y la historia. Investigación, innovación y buenas prácticas. Formación del profesorado. Educación secundaria, 8, Vol. 3. Barcelona: Editorial Graó.

Batllori, R. y Casas, M. (2000). El conflicto y la diferenciación. Conceptos clave en la enseñanza de las ciencias sociales. Lleida: Editorial Milenio.

García Pascual, F.; González Gallego, I.; López Facal, R.; Moradiellos, E.; Prats, J.; Prieto-Puga, R.; Valls, R. (2011). Geografía e historia. Complementos de formación disciplinar. Formación del profesorado. Educación secundaria, 8, Vol. 1. Barcelona: Editorial Graó.

Grupo Ínsula Barataria (Coord.) Enseñar y aprender ciencias sociales. Algunas propuestas de modelos didácticos. Madrid: Mare Nostrum Ediciones Didácticas.

Hernández, A. M. (Coord.) (2019). Estrategias y recursos didácticos para la enseñanza de las Ciencias Sociales. Madrid: Ediciones Pirámide.

Prats, J.; Prieto-Puga, R.; Santacana, J.; Souto, X.; Trepat, C. A. (2011). Didáctica de la geografía y la historia. Formación del profesorado. Educación secundaria, 8, Vol. 2. Barcelona: Editorial Graó.

Complementary

Segundo avance o curso, iranse proporcionando outras referencias máis específicas para complementar o traballo en clase.


Recommendations
Subjects that it is recommended to have taken before

Subjects that are recommended to be taken simultaneously

Subjects that continue the syllabus

Other comments

Trátase dunha materia que se realizará, principalmente, cunha metodoloxía de participación activa, na que a propia dinámica do curso irá sinalando os centros de interese do alumnado e, en base a estes, iranse concretando temáticas e actividades a realizar. É por isto polo que a asistencia e participación, en todas e cada unha das actividades desenvolvidas no contexto da materia, será fundamental.

A entrega dos traballos realizarase telemáticamente, na plataforma correspondente, se non é posible, non deben empregarse plásticos, elixir a impresión a dobre cara, empregar papel reciclado e evitar imprimir borradores.

Debe facerse un uso sostible dos recursos e a prevención de impactos negativos sobre o medio natural e ter en conta a importancia dos principios éticos relacionados cos valores da sostenibilidade nos comportamentos personais e profesionais.



(*)The teaching guide is the document in which the URV publishes the information about all its courses. It is a public document and cannot be modified. Only in exceptional cases can it be revised by the competent agent or duly revised so that it is in line with current legislation.