| Competencias do título |
| Código | Competencias do título |
| A2 | Comprender o desenvolvemento da personalidade destes estudantes e as posibles disfuncións que afectan á aprendizaxe. |
| A3 | Elaborar propostas baseadas na adquisición de coñecementos, destrezas e aptitudes intelectuais e emocionais. |
| A4 | Identificar e planificar a resolución de situacións educativas que afectan a estudantes con diferentes capacidades e ritmos de aprendizaxes. |
| A5 | Coñecer os procesos de interacción e comunicación na aula e no centro; abordar e resolver posibles problemas. |
| A6 | Coñecer a evolución histórica do sistema educativo no noso país. |
| A7 | Coñecer e aplicar recursos e estratexias de información, titoría e orientación académica e profesional. |
| A8 | Promover accións de educación emocional, en valores e formación cidadá. |
| A9 | Participar na definición do proxecto educativo e nas actividades xerais do centro atendendo a criterios de mellora da calidade, atención á diversidade e prevención de problemas de aprendizaxe e convivencia. |
| A10 | Relacionar a educación co medio e comprender a función educadora da familia e a comunidade, tanto na adquisición de competencias e aprendizaxe como na educación no respecto dos dereitos e liberdades, na igualdade de dereitos e oportunidades entre homes e mulleres e na igualdade de trato e non discriminación das persoas con discapacidade. |
| A11 | Coñecer a evolución histórica da familia, os seus diferentes tipos e a incidencia do contexto familiar na educación. |
| A12 | Adquirir habilidades sociais na relación e orientación familiar. |
| A13 | Comprender as implicacións educativas da situación lingüística galega e adquirir e aplicar criterios, estratexias e recursos pedagóxicos para participar na planificación e desenvolvemento do plano lingüístico do centro. |
| A14 | Respectar e promover os dereitos humanos, os valores da cultura da paz e dos valores democráticos, e o recoñecemento dos principios e fundamentos da atención á diversidade. |
| A15 | Coñecer o valor formativo e cultural das materias correspondentes á especialización. |
| A16 | Coñecer os contidos que se cursan nos respectivos ensinos. |
| A17 | Coñecer a historia e os desenvolvementos recentes das materias e as súas perspectivas para poder transmitir unha visión dinámica das mesmas. |
| A18 | Coñecer contextos e situacións en que se usan ou aplican os diversos contidos curriculares. |
| C1 | Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma. |
| C3 | Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida. |
| C4 | Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común. |
| C5 | Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras. |
| C6 | Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse. |
| C7 | Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida. |
| C8 | Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade. |
| Resultados de aprendizaxe | |||
| Resultados de aprendizaxe | Competencias do título | ||
| Adaptación crítica ao dinamismo social e curricular na sociedade galega | AP3 AP4 AP6 AP7 AP8 AP9 AP11 AP13 |
CM3 CM4 CM6 CM7 |
|
| Formación e reflexión sobre os últimos avances na especialidade | AP3 AP7 AP11 AP12 AP15 AP16 |
CM6 CM7 CM8 |
|
| Actualización da formación científica para o futuro traballo profesional | AP2 AP5 AP10 AP14 AP17 AP18 |
CM1 CM3 CM4 CM5 CM6 |
|
| Contidos |
| Temas | Subtemas |
| 1. Coñecemento dos contidos relevantes da especialidade e tendencias actuais. | 1.1. Orixe e evolución histórica da(s) lingua(s). A onomástica como patrimonio. O comentario filolóxico. 1.2. Extensión territorial e variantes da lingua. A conformación do actual modelo normativo e a calidade da lingua. 1.3. A análise lingüística. O comentario lingüístico. 1.4. As escolas lingüísticas na Península. A filoloxía española. A filoloxía galego-portuguesa |
| 2. Adaptación da materia ao marco curricular. | 2.1. A procura da calidade da lingua na expresión oral e escrita. 2.2. O ensino do texto: concepto, xéneros discursivos e tipoloxías textuais, oralidade e escrita, técnicas de organización e redacción de textos. 2.3. O ensino da gramática: a gramática descritiva, normativa e pedagóxica. 2.4. O ensino do léxico, traballo con dicionarios. 2.5. O aproveitamento das TIC. |
| Planificación | ||||
| Metodoloxías / probas | Competencias | Horas presenciais | Horas non presenciais / traballo autónomo | Horas totais |
| Sesión maxistral | A2 A3 A4 A6 A7 A10 A12 A16 A15 A18 | 16 | 17 | 33 |
| Obradoiro | A8 A9 A10 A14 C1 C3 C4 | 7 | 7 | 14 |
| Lecturas | A6 A7 A11 A16 A17 C5 C6 | 2 | 14 | 16 |
| Traballos tutelados | C3 C5 C7 C8 | 1 | 30 | 31 |
| Proba mixta | A3 A4 A5 A13 A15 C1 | 1 | 4 | 5 |
| Atención personalizada | 1 | 0 | 1 | |
| *Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado | ||||
| Metodoloxías |
| Metodoloxías | Descrición |
| Sesión maxistral | Exposición e explicación de contidos e reflexións para o posterior traballo de cada estudante. |
| Obradoiro | Prácticas guiadas, individuais e/ou grupais, en que o alumnado desenvolve tarefas sobre un tema específico, co apoio e supervisión do profesorado. |
| Lecturas | Realización de lecturas necesarias para a formación do estudante a respecto do contido do curso. |
| Traballos tutelados | Traballo academicamente dirixido sobre unha cuestión da materia previamente asignada. O tema e a bibliografía serán acordados entre profesor e estudante. |
| Proba mixta | Proba escrita de carácter teórico-práctico. |
| Atención personalizada |
|
|
| Avaliación | |||
| Metodoloxías | Competencias | Descrición | Cualificación |
| Obradoiro | A8 A9 A10 A14 C1 C3 C4 | Realización de actividades prácticas derivadas das sesións maxistrais (análise de textos, estudo de fontes documentais etc.). | 10 |
| Traballos tutelados | C3 C5 C7 C8 | Traballo academicamente dirixido sobre unha cuestión da materia previamente asignada. O tema e a bibliografía serán acordados entre o profesorado e o(s) estudante(s). | 60 |
| Proba mixta | A3 A4 A5 A13 A15 C1 | Proba escrita de carácter teórico-práctico | 30 |
| Observacións avaliación | |||
|
No apartado de "Traballos tutelados" (60%), o profesorado da materia avaliará tamén, de ser o caso, a exposición oral; a proba mixta computará, por tanto, como o 30%. O alumnado terá que entregar e/ou expor os traballos e
Todas as actividades e probas deberán cumprir unhas Na segunda oportunidade, en xullo, será tida en conta a seguinte distribución: proba mixta (40), traballo tutelado (60). O alumnado con dispensa académica deberá comunicar ao docente a dispensa na primeira semana de aulas (ou, se non, nun prazo non superior a 7 días desde a súa concesión). Para superar a materia, deberá realizar todas as actividades e/ou traballos propostos ao longo do curso e entregalos nas datas estabelecidas polo docente. A cualificación final será a media ponderada das notas das actividades e/ou traballos e mais da nota do exame (realizado na data oficial), debendo obter en cada unha das partes un aprobado (5 sobre 10) para poder superar a materia. No caso de non aprobar algunha das partes, na segunda oportunidade deberá repetiir as partes non aprobadas (actividades, traballos e/ou proba). |
|||
| Fontes de información |
| Bibliografía básica |
TORRENS ÁLVAREZ, Mª J. (2007). Evolución e historia de la lengua española. Madrid: Arco/Libros
S.N.L. (UDC) (2006). Criterios para o uso da lingua. UDC
FERNÁNDEZ REI, F. (1990). Dialectoloxía da lingua galega. Vigo: Xerais
COROMINAS, J. & PASCUAL, J. A. (). Diccionario crítico etimológico castellano e hispánico, 6 vols.. Madrid: Gredos
SECO, M. (dir.) (1999). Diccionario del español actual. Madrid: Aguilar
Real Academia Galega (s.d.). Dicionario da Real Academia Galega. <https://academia.gal/dicionario>
RUIZ BIKANDI, Uri (coord.) (2011). Didáctica de la lengua castellana y la literatura. Barcelona: Graó, Ministerio de Educación
ARIZA, M. (1998). El comentario filológico. Madrid: Arco/Libros
FRADEJAS RUEDA, J. M. (1997). Fonología histórica del español. Madrid: Visor
FREIXEIRO MATO, X.R. (2006). Gramática da Lingua Galega, 4 vols.. Vigo: A Nosa Terra
BOSQUE, I. / V. DEMONTE (dirs.) (1999). Gramática descriptiva de la lengua española. Madrid: Espasa Calpe
GÓMEZ TORREGO, L. (2010). Gramática didáctica del español. Madrid: SM
PENNY, R. (1993). Gramática histórica del español. Barcelona: Ariel
FERREIRO, M. (1999-01). Gramática histórica galega, 2 vols.. Santiago: Laiovento
MARIÑO PAZ, R. (1998). Historia da lingua galega. Santiago: Sotelo Blanco
CANO AGUILAR, R. (coord.) (2004). Historia de la lengua española. Barcelona: Ariel
CANO AGUILAR, R. (2000). Introducción al comentario filológico. Madrid: Castalia
RUIZ BIKANDI, Uri (coord.) (2011). Lengua castellana y literatura. Complementos de formación disciplinar. Barcelona: Graó, Ministerio de Educación
RUIZ BIKANDI, Uri (coord.) (2011). Lengua castellana y literatura. Investigación, innovación y buenas prácticas. Barcelona: Graó, Ministerio de Educación
FREIXEIRO MATO, X.R. (2009). Lingua de Calidade. Vigo: Xerais
FREIXEIRO MATO, X.R. (2002). Lingua galega: normalidade e conflito. Vigo: A Nosa Terra
ARIZA, M. (1989). Manual de fonología histórica del español. Madrid: Síntesis
SANMARTÍN REI, G. (2008). Nos camiños do entusiasmo. Calidade da lingua e planificación. Vigo: Xerais
RAE y Asociación de Academias de le Lengua Española (2009). Nueva gramática de la lengua española. Madrid: Espasa Calpe
S.N.L. (UDC) (2007). Sobre a calidade da nosa lingua. UDC |
|
|
|
| Bibliografía complementaria | |
|
|
| Recomendacións | |
| Materias que se recomenda ter cursado previamente |
| Materias que se recomenda cursar simultaneamente |
| Materias que continúan o temario |
| Observacións | |
|
Para poder seguir os contidos da materia, será necesario posuír uns coñecementos básicos de lingua galega: quen non os tiver, terá graves dificultades para superar a materia. Neste caso, recoméndase a realización previa dun curso de lingua galega no Centro de Linguas da UDC. |