| Competencias do título |
| Código | Competencias do título |
| A1 | Coñecer as características dos estudantes, os seus contextos sociais e motivacións. |
| A2 | Comprender o desenvolvemento da personalidade destes estudantes e as posibles disfuncións que afectan á aprendizaxe. |
| A7 | Coñecer e aplicar recursos e estratexias de información, titoría e orientación académica e profesional. |
| A15 | Coñecer o valor formativo e cultural das materias correspondentes á especialización. |
| A16 | Coñecer os contidos que se cursan nos respectivos ensinos. |
| A19 | Coñecer os desenvolvementos teórico-prácticos do ensino e a aprendizaxe das materias correspondentes. |
| A21 | Adquirir criterios de selección e elaboración de materiais educativos. |
| A22 | Fomentar un clima que facilite a aprendizaxe e poña en valor as achegas dos estudantes. |
| A23 | Integrar a formación en comunicación audiovisual e multimedia no proceso de ensino-aprendizaxe. |
| A25 | Coñecer e aplicar propostas docentes innovadoras no ámbito da especialización cursada. |
| A26 | Analizar críticamente o desempeño da docencia, das boas prácticas e da orientación utilizando indicadores de calidade. |
| C1 | Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma. |
| C3 | Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida. |
| C4 | Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común. |
| C5 | Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras. |
| C6 | Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse. |
| C7 | Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida. |
| C8 | Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade. |
| Resultados de aprendizaxe | |||
| Resultados de aprendizaxe | Competencias do título | ||
| Comprender a capacidade formativa e cultural das materias de lingua e literatura | AP1 AP15 AP16 AP19 |
CM8 |
|
| Coñecer os contidos das materias de lingua e literatura e os enfoques metodolóxicos máis acaidos para a súa aprendizaxe e procurar na medida do posíbel a súa adaptación aos estudantes | AP1 AP2 AP15 AP16 AP19 |
CM6 CM7 |
|
| Aprender a seleccionar e elaborar materiais educativos atendendo a todos os recursos e enfoques que posibilitan as novas tecnoloxías | AP7 AP21 AP23 AP25 |
CM3 |
|
| Asumir as boas prácticas na docencia e aprender a expresarse correctamente tanto oralmente como por escrito. | AP19 AP22 AP26 |
CM1 CM4 CM5 |
|
| Contidos |
| Temas | Subtemas |
| 1. A metodoloxía na didáctica da lingua e da literatura na Educación Secundaria |
1.1. Perspectiva diacrónica 1.2. Directrices oficiais 1.3. Contexto sociolingüístico |
| 2. Métodos para o ensino da lingua na ESO e no Bacharelato | 2.1. A competencia lingüística 2.2. Estratexias metodolóxicas 2.2.1. Comprensión oral e escrita 2.2.2. Expresión oral 2.2.3. Expresión escrita 2.2.4. Gramática |
| 3. Métodos para o ensino da literatura na ESO e no Bacharelato | 3.1. A competencia literaria 3.2. Estratexias metodolóxicas 3.2.1. A comprensión literaria 3.2.2. A expresión literaria 3.2.3. A creación literaria |
| 4. Análise de experiencias de innovación metodolóxica en didáctica da lingua e da literatura | 4.1. A interdisciplinariedade 4.2. A aprendizaxe lúdica 4.3. As performance 4.4. As Tic e o audiovisual |
| Planificación | ||||
| Metodoloxías / probas | Competencias | Horas presenciais | Horas non presenciais / traballo autónomo | Horas totais |
| Sesión maxistral | A1 A2 A16 A15 A26 C3 C4 C6 C8 | 12 | 20 | 32 |
| Lecturas | A16 A15 A21 A19 C1 C4 C6 C7 | 0 | 10 | 10 |
| Traballos tutelados | A1 A7 A16 A15 A22 A23 A25 A19 C1 C5 | 1 | 12 | 13 |
| Proba de ensaio | A7 A15 A26 A19 C1 C4 C7 C8 | 1 | 13 | 14 |
| Obradoiro | A7 A21 A23 A25 A19 C1 C3 C7 | 14 | 14 | 28 |
| Atención personalizada | 3 | 0 | 3 | |
| *Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado | ||||
| Metodoloxías |
| Metodoloxías | Descrición |
| Sesión maxistral | A modo de introducións ou visións sintéticas dirixidas a todo o grupo, ofreceranse algunhas sesións en que o profesor se valerá do método expositivo |
| Lecturas | Proporcionaráselle ao alumnado materiais de lectura que servirán de base tanto para traballar nos obradoiros como para fomentar a súa participación nas sesións maxistrais. |
| Traballos tutelados | Realización dun traballo tutelado, relacionado con calquera aspecto dos tratados no programa docente. Este será fundamental no momento de o alumnado superar con existo a materia, na medida en que da índice da súa madurez científica. |
| Proba de ensaio | Con esta proba preténdese determinar tanto os coñecementos adquiridos polo alumnado durante o curso como a súa competencia en expresión escrita, a súa capacidade de relación e a súa madurez crítica. |
| Obradoiro | Coa finalidade de aprofundar no estudo de distintas cuestións relacionadas co ámbito da materia, combinaranse diversas metodoloxías e probas (exercicios de resumo, solución de problemas, prácticas guiadas, discusións, etc.), nalgúns casos facendo previamente as lecturas que o profesor/a establezca. |
| Atención personalizada |
|
|
| Avaliación | |||
| Metodoloxías | Competencias | Descrición | Cualificación |
| Traballos tutelados | A1 A7 A16 A15 A22 A23 A25 A19 C1 C5 | Realización dun traballo tutelado que poderá ser realizado individualmente ou en grupo. | 60 |
| Proba de ensaio | A7 A15 A26 A19 C1 C4 C7 C8 | A través dunha actividade teórica ou práctica o alumnado deberá mostrar o seu grao de asimilación das nocións e dos recursos que se lles presentaron, así como do seu aproveitamento didáctico | 40 |
| Observacións avaliación | |||
|
Para aprobar a materia será necesario superar todas as partes, en calquera das dúas oportunidades, polo que será necesario obter no mínimo o 50% da puntuación en cada unha delas. Na segunda oportunidade o alumnado só repetirá as partes suspensas e manterá a nota daquelas que fosen superadas. O sistema de avaliación (en ambas as oportunidades) será o mesmo tamén para aquel alumnado que teña dispensa académica |
|||
| Fontes de información |
| Bibliografía básica |
GARCÍA NEGRO, P. e X. X. COSTA CASAS (1998). O ensino da língua: por un cámbio de rumo. A Coruña: ASPG
Medrano, C (1994). 50 xogos de língua. Técnicas de comunicación oral e escrita. Vigo: Xerais
ALLER GARCÍA, C. (1998). Animación a la lectura I. Sevilla: Quercus
ALLER GARCÍA, C. (1998). Animación a la lectura II: juegos y actividades para después de leer. Sevilla: Quercus
Fernández Rial, R. (2016). Aulas sen paredes. Nova metodoloxía didáctica para a aprendizaxe de linguas no ensino secundario. Santiago de Compostela: Edicións Positivas
LOMAS, C. (1999). Cómo enseñar a hacer cosas con las palabras. Teoría y práctica de la educación lingüística. Madrid: Paidós
KOHAN, S. A. (1977). Corregir relatos. La herramienta del escritor. Barcelona: Grafein
SANMARTÍN REI, G. (coord.) (2009). Criterios para o uso da lingua. A Coruña: UDC
Cassany, D. (2007). Describir el escribir: cómo se aprende a escribir. Barcelona: Paidós
Mosquera Castro, E. (2013). Didáctica da lingua e novos soportes comunicativos: a linguaxe SMS. A Coruña: AS-PG
Silva Valdivia, B. (coord.) (1994). Didáctica da lingua en situacións de contacto lingüístico. Santiago de Compostela. ICE Universidade de Santiago de Compostela.
Mendoza Fillola, A. et alii (1996). Didáctica de la lengua para la Enseñanza Primaria y Secundaria. Madrid: Akal
LÓPEZ, A. e E. ENCABO (1994). Didáctica de la literatura. Barcelona: Octaedro
GARCÍA-RIVERA, G. (1995). Didáctica de la Literatura en la Enseñanza Primaria y Secundaria. Madrid: Akal
López, A. e E. Encabo (2001). El desarrollo de habilidades lingüísticas: una perspectiva crítica. Granada: Grupo Editorial Universitario
LOMAS, C. e OSORO, A. (1994). El enfoque comunicativo de la enseñanza de la lengua. Barcelona: Paidós
Domínguez Cuesta, C (2005). El lenguaje de los SMS y del chat en las aulas. Cuadernos de Pedagogía, 343. 65-69
Núñez Singala, M. (2009). En galego, por que non? Contra os prexuízos e as simplificacións sobre a lingua galega. Vigo: Galaxia
Cassany, D. (2012). En línea: leer y escribir en la red. Barcelona: Anagrama
CASSANY, D. et alii (1994). Enseñar lengua. Barcelona: Graó
BORDONS, G. e A. DÍAZ – PLAJA (coords.) (2006). Enseñar literatura en secundaria. Barcelona: Graó
AELG (Asociación de Escritores en Lingua Galega) (). Espazos didácticos [dispoñíbel en http://www.aelg.org/DidacticSpace/GetCourses.do]..
GONZÁLEZ FERNÁNDEZ, A. (2004). Estrategias de comprensión lectora. Madrid: Síntesis
Peliquín Pérez, F. (1996). Estratexias didácticas para unha mellora das actitudes lingüísticas. A Lingua galega: Historia e actualidade. Actas do I Congreso Interacional. Volume II. 481-488
Rodari, G. (2013). Gramática da fantasía: introducción á arte de contar historias. Pontevedra: Kalandraka
FREIXEIRO MATO, X. R. (2006). Gramática da lingua galega. I, Fonética e Fonoloxía; II, Morfosintaxe; III, Semántica; IV, Gramática do Texto. Vigo: A Nosa Terra
VV.AA (2005). Hablar en clase. Barcelona: Graó
FONTICH VICENS, X. (2006). Hablar y escribir para aprender gramática. Barcelona: ICE-ORSORI
GARCÍA SÁNCHEZ, J. N. e J. M. MARBÁN (2002). Instrucción estratégica en la composición escrita. Barcelona: Ariel
López, A. e E. Encabo (2002). Introducción a la didáctica de la lengua y la literatura: un enfoque sociocrítico. Barcelona: Octaedro
NÚÑEZ DELGADO, P. e ROMERO LÓPEZ, A. (2003). Investigación en didáctica de la lengua e innovación curricular. Granada: P. U. de Granada
Cassany, D. (2007). La cocina de la escritura. Barcelona: Anagrama
LARA, T. et alii. (2009). La competencia digital en el área de Lengua. Barcelona: Octaedro
LOMAS, C. (coord.) (1996). La educación lingüística y literaria en la enseñanza secundaria. Madrid: ICE-ORSORI
BJÖRK, L. e BLOMSTAND, I. (2000). La escritura en la enseñanza secundaria. Barcelona: Grao
SÁNCHEZ MIGUEL, E. (2010). La lectura en el aula: qué se hace, qué se debe hacer y qué se puede hacer. Barcelona: Graó
RUIZ BIKANDU, U. (coord.) (2011). Lengua castellana y literatura. Investigación, innovación y buenas prácticas. Barcelona: Graó
FERNÁNDEZ PAZ, A. et alii (2004). Lingua e literatura: educación secundaria obrigatoria. Vigo: Xerais
MARTÍN VEGAS, R.A. (2009). Manual de didáctica de la lengua y la literatura. Madrid: Síntesis
Peliquín Perez, F., C. Pérez Recarey e Rodeiro Barros, M. (1996). O lecer e a lingua oral: unha proposta creativa para a Educación Secundaria Obrigatoria. A Lingua galega: Historia e actualidade. Actas do I Congreso Interacional. Volume II. 489-501
Medrano, C. (1998). Outros 50 xogos de lingua. Vigo: Xerais
BRIZ, A. et alii (2008). Saber hablar. Madrid: Aguilar
CAMPS, A. e F. ZAYAS (coords.) (2006). Secuencias didácticas para aprender gramática. Madrid: Aguilar
SANMARTÍN REI, G. (coord.) (2007). Sobre a calidade da nosa lingua. A Coruña: UDC
KOHAN, S. A. (2006). Taller de lectura: el método. Barcelona: Alba
Cassany, D. (2006). Taller de textos: leer, escribir y comentar en el aula. Barcelona: Paidós |
|
A bibliografía ten carácter orientativo; os docentes poderán facilitar a referencia doutros textos na aula. |
|
| Bibliografía complementaria | |
|
|
| Recomendacións | |
| Materias que se recomenda ter cursado previamente |
| Materias que se recomenda cursar simultaneamente |
| Materias que continúan o temario |
| Observacións | |
|
|