Identifying Data 2022/23
Subject (*) Deseño e Desenvolvemento Curricular na Educación Musical: a Metodoloxía e Avaliación Code 652610A22
Study programme
9 Mestrado Universitario en Profesorado de Educación Secundaria: Música
Descriptors Cycle Period Year Type Credits
Official Master's Degree Yearly
First Obligatory 8
Language
Spanish
Teaching method Face-to-face
Prerequisites
Department Didácticas Específicas e Métodos de Investigación e Diagnóstico en Educación
Coordinador
Castro Alonso, Vicente
E-mail
vicente.castro@udc.es
Lecturers
Castro Alonso, Vicente
Chao Fernández, Aurelio
Chao Fernandez, Rocio
E-mail
vicente.castro@udc.es
aurelio.chao@udc.es
rocio.chao@udc.es
Web
General description Esta materia ten un carácter integral no sentido de integrar as aprendizaxes desenvolvidas nos módulos para o profesorado de Música de educación secundaria obrigatoria e de bacharelato. Durante o seu desenvolvemento trataremos de achegarnos ás estratexias de Deseño de unidades de traballo e a autoavaliación das mesmas, para buscar a mellora continua do proceso de ensino-aprendizaxe. Ao tempo que nos aproximamos á dinámica dos métodos de traballo, afondando nos curriculums das distintas materias que integran a especialidade, traballando con recursos didácticos propios da área e buscando métodos de organización racional destes dentro da aula.

Study programme competencies
Code Study programme competences
A15 (CE-E1) Coñecer o valor formativo e cultural das materias correspondentes á especialización
A16 (CE-E2) Coñecer os contidos que se cursan nas respectivas ensinanzas.
A17 (CE-E3) Coñecer a historia e os desenvolvementos recentes das materias e as súas perspectivas para poder transmitir unha visión dinámica das mesmas.
A18 (CE-E4) Coñecer contextos e situacións nas que se usan ou aplican os diversos contidos curriculares.
A19 (CE-E5) Coñecer os desenvolvementos teórico-prácticos do ensino e a aprendizaxe das materias correspondentes.
A20 (CE-E6) Transformar os currículos en programas de actividades e de traballo.
A21 (CE-E7) Adquirir criterios de selección e elaboración de materiais educativos.
A22 (CE-E8) Fomentar un clima que facilite a aprendizaxe e poña en valor as aportacións dos estudantes
A24 (CE-E10) Coñecer estratexias e procedimentos de avaliación e entender a avaliación como un procedemento de regulación da aprendizaxe e estímulo ao esforzo.
A25 (CE-E11) Coñecer e aplicar propostas docentes innovadoras no ámbito da especialización cursada.
A26 (CE-E12) Analizar críticamente o desempeño da docencia, das boas prácticas e da orientación utilizando indicadores de calidade.
A27 (CE-E13) Identificar os problemas relativos ao ensino e á aprendizaxe das materias da especialización e plantexar alternativas e solucións.
A28 (CE-E14) Coñecer e aplicar metodoloxías e técnicas básicas de investigación e avaliación educativas e ser capaz de deseñar e desenvolver proxectos de investigación, innovación e avaliación.
A30 (CE-E16) Coñecer os procesos e recursos para a prevención de problemas de aprendizaxe e convivencia (OE).
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral como escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C2 Dominar a expresión e a compresión de forma oral e escrita dun idioma extranxeiro.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
C6 Valorar críticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cós que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Learning aims
Learning outcomes Study programme competences
Expresarse correctamente, tanto de forma oral como escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma. CJ1
Dominar a expresión e a compresión de forma oral e escrita dun idioma extranxeiro. CJ2
Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida. CJ3
Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común. CJ4
Valorar críticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cós que deben enfrontarse. CJ6
Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida. CJ7
Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade. CJ8
(CE-E1) Coñecer o valor formativo e cultural das materias correspondentes á especialización AJ15
(CE-E2) Coñecer os contidos que se cursan nas respectivas ensinanzas. AJ16
(CE-E3) Coñecer a historia e os desenvolvementos recentes das materias e as súas perspectivas para poder transmitir unha visión dinámica das mesmas. AJ17
(CE-E4) Coñecer contextos e situacións nas que se usan ou aplican os diversos contidos curriculares. AJ18
(CE-E5) Coñecer os desenvolvementos teórico-prácticos do ensino e a aprendizaxe das materias correspondentes. AJ19
(CE-E6) Transformar os currículos en programas de actividades e de traballo. AJ20
(CE-E7) Adquirir criterios de selección e elaboración de materiais educativos. AJ21
(CE-E10) Coñecer estratexias e procedimentos de avaliación e entender a avaliación como un procedemento de regulación da aprendizaxe e estímulo ao esforzo. AJ24
(CE-E8) Fomentar un clima que facilite a aprendizaxe e poña en valor as aportacións dos estudantes AJ22
(CE-E11) Coñecer e aplicar propostas docentes innovadoras no ámbito da especialización cursada. AJ25
(CE-E12) Analizar críticamente o desempeño da docencia, das boas prácticas e da orientación utilizando indicadores de calidade. AJ26
(CE-E13) Identificar os problemas relativos ao ensino e á aprendizaxe das materias da especialización e plantexar alternativas e solucións. AJ27
(CE-E14) Coñecer e aplicar metodoloxías e técnicas básicas de investigación e avaliación educativas e ser capaz de deseñar e desenvolver proxectos de investigación, innovación e avaliación. AJ28
(CE-E16) Coñecer os procesos e recursos para a prevención de problemas de aprendizaxe e convivencia (OE). AJ30

Contents
Topic Sub-topic
Principios metodolóxicos na Educación Musical.
Principios metodolóxicos na Educación Musical.
Didáctica dos diferentes contidos curriculares na Educación Musical. Didáctica dos diferentes contidos curriculares na Educación Musical.
Recursos e materiais curriculares na Educación Musical. Recursos e materiais curriculares na Educación Musical.
Medios de comunicación e TIC na Educación Musical. Medios de comunicación e TIC na Educación Musical.
Os principios de transversalidade, interdisciplinariedade e atención á diversidade na Educación Musical. Os principios de transversalidade, interdisciplinariedade e atención á diversidade na Educación Musical.
A avaliación dos procesos de ensino/aprendizaxe na Educación Musical. A avaliación dos procesos de ensino/aprendizaxe na Educación Musical.

Planning
Methodologies / tests Competencies Ordinary class hours Student’s personal work hours Total hours
Collaborative learning A20 A22 C7 C8 40 10 50
Guest lecture / keynote speech A15 A16 A17 A18 A19 A24 20 30 50
Supervised projects A25 A26 A27 A28 A30 C1 C2 C3 C4 C6 15 40 55
Oral presentation A28 C1 C2 C3 C4 5 5 10
Aprendizaxe servizo A15 A16 A17 A18 A19 A20 A21 A22 A25 A26 A27 A28 A30 C1 C2 C4 C6 C7 C8 20 10 30
 
Personalized attention 5 0 5
 
(*)The information in the planning table is for guidance only and does not take into account the heterogeneity of the students.

Methodologies
Methodologies Description
Collaborative learning Conxunto de procedementos de ensino-aprendizaxe guiados de forma presencial e/ou apoiados con tecnoloxías da información e as comunicación, que se basean na organización da clase en pequenos grupos nos que o alumnado traballa conxuntamente na resolución de tarefas asignadas polo profesorado para optimizar a súa propia aprendizaxe e a dos outros membros do grupo.
Guest lecture / keynote speech Exposición oral complementada có uso de medios audiovisuais e a introdución dalgunhas preguntas dirixidas aos estudantes, coa finalidade de transmitir coñecmentos e facilitar a aprendizaxe.
A clase maxistral é tamén coñecida como “conferencia”, “método expositivo” ou “lección maxistral”. Esta última modalidade adoitase reservar a un tipo especial de lección impartida por un profesor en ocasións especiais, cun contido que supón unha elaboración orixinal e baseada no uso casi exclusivo da palabra como vía de transmisión da información á audiencia.
Supervised projects Metodoloxía deseñada para promover a aprendizaxe autónoma dos estudantes, baixo a tutela do profesor e en escenarios variados (académicos e profesionais). Está referida prioritariamente á aprendizaxe de “cómo facer as cousas”. Constitúe unha opción baseada na asunción polos estudantes da responsabilidade polo seu propio aprendizaxe.
Este sistema de ensino basease en dous elementos básicos: a aprendizaxe independente dos estudantes e o seguimento desa aprendizaxe polo profesor-titor.
Oral presentation Intervención inherente aos procesos de ensino-aprendizaxe baseada na exposición verbal a través da cal o alumnado e o profesorado interactúan dun modo ordenado, propoñendo cuestións, facendo aclaracións e expoñendo temas, traballos, conceptos, feitos ou principios de forma dinámica.
Aprendizaxe servizo Metodoloxía que combina o servizo á comunidade coa aprendizaxe nun só proxecto, no que o alumnnado se forma traballando en necesidades reais do seu entorno coa fin de melloralo.
As actividades, nesta materia, serán abordadas de forma interdisciplinar, xa que formarán parte dun proxecto global de Aprendizaxe e Servizo (ApS) que será desenvolvido globalmente xunto a outras asignaturas do itinerario de Música.

Personalized attention
Methodologies
Aprendizaxe servizo
Description
O profesorado da materia fará o seguemento e supervisión dos traballos realizados.

Assessment
Methodologies Competencies Description Qualification
Collaborative learning A20 A22 C7 C8 Feed de Autoavaliación (memoria) dos obradoiros realizados na aula, a título individual (Prf. Vicente Castro): 66.7%
- O Feed será complementado a través da aula virtual (moodle).
- A falta de asistencia aos obradoiros (alumnado con dispensa académica) será paliada a través de lecturas específicas proporcionadas, a efectos de poder cubrir o Feed.

Desenvolvemento dunha actividad de Creatividade Musical en grupos de traballo (Prf. Vicente Castro): 33.3%
- A xustificación curricular e descripción metodolóxica por escrito da proposta será entregada a través da aula virtual (moodle).
- Efectuarase unha única entrega por grupo de traballo.
30
Supervised projects A25 A26 A27 A28 A30 C1 C2 C3 C4 C6 Desenvolvemento dunha Unidade Didáctica en grupos de traballo (Prfa. Rocío Chao): 100%
- A entrega da actividade realizarase a través da aula virtual (moodle).
- Efectuarase unha única entrega por grupo de traballo.
20
Oral presentation A28 C1 C2 C3 C4 Posta en práctica dunha actividade de Creatividade Musical en grupos de traballo (Prf. Vicente Castro): 25%
- Requírese da participación activa de todos os integrantes durante a experiencia na aula.
- A falta de asistencia á experiencia (alumnado con dispensa académica) será paliada a través dunha exposición telemática ao profesor e/ou ao resto do alumnado.

Orfeización, clase invertida e percusión corporal (Prf. Aurelio Chao): 75%
- Requírese da participación activa de todos os integrantes durante a experiencia na aula.
40
Aprendizaxe servizo A15 A16 A17 A18 A19 A20 A21 A22 A25 A26 A27 A28 A30 C1 C2 C4 C6 C7 C8 Desenvolvemento da planificación metodolóxica da proposta de Aprendizaxe e Servizo (ApS) na materia "Deseño e Desenvolvemento Curricular na Educación Musical: a Metodoloxía e Avaliación" (Prfa. Rocío Chao): 100%
- A súa avaliación levarase a cabo a través da Unidade Didáctica.
- A falta de asistencia durante a planificación metodolóxica da proposta de Aprendizaxe e Servizo (alumnado con dispensa académica) será paliada a través dun breve traballo escrito relativo á devandita metodoloxía no ámbito da ensinanza musical.
10
 
Assessment comments

Para superar a asignatura é necesario aprobar cada un dos apartados anteriores. No caso contrario non se fai media. A asistencia ás clases presenciais é obrigatoria. O alumnado, individualmente ou en pequeno grupo (como máximo 2/3 alumnos/as) entregará, unha vez rematadas as clases presenciais, o traballo realizado. Se o estudante non chega a unha asistencia do 80% das clases presenciais; deberá ser avaliado, ademáis de polo mesmo que todo o alumnado, por unha proba individual. Neste caso, terá un peso do 60% e o traballo terá unha ponderación do 40%, esixíndose en cada unha delas unha nota igual ou superior a 5 sobre 10.



















Como
consideración xeral, terase especialmente en conta, tanto nos exames como nos
traballos, as deficiencias ortográficas de puntuación e acentuación, así como
unha redacción inconexa ou inadecuada, deficiente presentación, excesivo número
de tachaduras, etc. Todo elo suporá a redución de puntos sobre a nota obtida.
No caso
no que o profesorado detecte realización fraudulenta (plaxio) das probas de
avaliación, a cualificación axustarase ao establecido no artigo 14.4. Normas de
avaliación, revisión e reclamación das cualificacións dos estudos de grao e
mestrado universitario: "Na realización de traballos, o plaxio e a
utilización de material non orixinal, incluído aquel obtido a través da
internet sen indicación expresa da súa procedencia e, se é o caso, ou permiso
do seu autor/a, poderá ser considerada causa de cualificación de suspenso na
actividade. Todo iso sen perxuízo das responsabilidades disciplinarias ás que
puidese haber lugar tras o correspondente procedemento".
Nesta
materia, se o profesorado detecta plaxio nalgún traballo, suporá un
0 na cualificación. No caso de reiteración, darase traslado á Comisión
Académica para a toma de medidas oportunas.

Farase
especial fincapé no cuidado do medio ambiente en pro dunha educación e
sociedade sostible. Os traballos serán enviados exclusivamente telemáticamente,
e de non ser posible, nos documentos impresos non se empregarán plásticos,
elixirase a impresión a dobre cara e papel reciclado, evitando imprimir
borradores.

Débese
facer un uso sustentábel dos recursos e a prevención de impactos negativos
sobre o medio natural. Débese ter en conta a importancia dos principios éticos
relacionados cos valores da sustentabilidade nos comportamentos persoais e
profesionais. Para elo, sempre que sexa posible na elaboración dos traballos
empregarase material de reciclaxe e evitarase o emprego de materiais de
plástico na entrega dos mesmos.

Evitaráse
a discriminación por razón de xénero e proporanse accións e medidas para
corrixilas. Usarase linguaxe non sexista.


Sources of information
Basic Mercado,F., Causil, A. y Naranjo, A. (2019). Aprendizaje Basado en Proyectos y el desarrollo de competencias: una experiencia desde el?aula de clase.??. Editorial académica española
Díaz, M. y Giráldez, A. (Coord.) (2007). Aportaciones teóricas y metodológicas a la educación musical.. Graó
Bosch, C., Puig Rovira, J.M. y Battle, R. (2007). Aprendizaje servicio: educar para la ciudadanía. Octaedro
Vergara Rodríguez, J.J. (2016). Aprendo porque quiero: el Aprendizaje Basado en Proyectos (ABP), paso a paso.?. S.M.
A.A.V.V. (2007). (2007). Competencias en educación musical.. Eufonía. Didactica de la Música 41
Coll, C. (Coord.) (2011). Desarrollo, aprendizaje y enseñanza en la educación secundaria.. Graó
Zaragozá, J.l. (2009). Didáctica de la Música en la educación secundaria. Graó
Gillanders, C. (2001). Educar en la música. Música y Educación, 4(48), 33-48
Deeely, S.J. (2016). El aprendizaje-servicio en educación superior: teoría, práctica y perspectiva crítica. Narcea
Santos Rego, M.A., Lorenzo Moledo, M. y Mella Núñez, I. (2021). El aprendizaje-servicio y la educación universitaria: hacer personas competentes. Octaedro
Martín Murga, M. (2018). El trabajo por proyectos. Una vía para el aprendizaje activo.. Santillana
Vázquez-Sánchez, R. y Chao-Fernández, R. (2017). Enfoque innovador para el desarrollo de la destreza investigadora en el aula de música de secundaria. Tecnos
Chao-Fernández. R. (2005). Fundamentos didácticos de los métodos pedagógicos del siglo XX a la actualidad. . Servicio de publicaciones Conservatorio profesrional de Villalba
Vázquez-Sánchez, R., Felpeto-Guerrero, A. y Chao-Fernández, R. (2022). Instalaciones sonoras como recurso educativo desde la perspectiva docente, en Franco-Vázquez, et al. (Eds.)?(2022). Educación artística para el cambio. . Peter Lang
Trujillo, F. (2012). La enseñanza basada en proyectos. Una propuesta eficaz para el aprendizaje y el desarrollo de las competencias básicas.. Eufonía (55), 7-15
Casals, A., Vilar, M. y Ayats, J. (2008). La investigación-acción colaborativa: reflexiones.. Electrónica Complutense de Investigación en Educación Musical, V. 5 Núm 4, 1-17.
Chao-Fernández, R. y López Fernández, C. (2021). Método de frauta doce sobre pezas de tradición oral. . Servicio de publicaciones UDC
Gillanders, C. , Candisano, J.A. (2011). Métodos y modelos de educación musical. . Música y Educación: revista trimestral de pedagogía musical, 24(87)
Giráldez, A. (2011). Música. Complementos de formación curricular.. Graó
Giráldez, A. (2011). Música. Investigación, innovación y buenas prácticas.. Graó
Vergara Rodríguez, J.J. (2018). Narrar el aprendizaje. La fuerza del relato en el Aprendizaje Basado en Proyectos. S.M.
Chao-Fernández. R. (2022). Pautas básicas para a elaboración dunha unidade didáctica. En Muñoz-Cantero, J. M. y Espiñeira-Bellón, E. VIIª Edición pílulas formativas de apoio para a elaboración e presentación do TFG/TFM. Gitiaes y Giace
Castro Alonso, V., Chao-Fernández, A. y Pérez-Crego, C. (2021). Siguiendo las “reglas del juego”: la aleatoriedad e indeterminación como casilla de salida de la composición en el aula. DIGILEC: Revista Internacional de Lenguas y Culturas, 8, 1-20
Castro Alonso, V. (2021). Tras la estela pedagógica de Schönberg: el dodecafonismo como medio de composición musical en el aula de Secundaria. DIGILEC: Revista Internacional de Lenguas y Culturas, 7, 29-48
Vergara Rodríguez, J.J. (2021). Un aula, un proyecto: el ABP y la nueva educación a partir de 2020.?. Narcea
Castro Alonso, V. y Chao Fernández, R. (2020). Valores cohesivos de la creación musical en el aula. Estudio intercultural a través del gamelán indonesio. ARTSEDUCA, 29(29), 181-194

Decreto 86/2015, do 25 de xuño, polo que se establece o currículo da educación secundaria obrigatoria e do bacharelato na Comunidade Autónoma de Galicia.

O profesorado facilitará a bibliografía que estime oportuna ao longo do curso.

Complementary


Recommendations
Subjects that it is recommended to have taken before

Subjects that are recommended to be taken simultaneously

Subjects that continue the syllabus

Other comments

La entrega de los trabajos se realizará telemáticamente, en la plataforma correspondiente, si no fuese posible, no deben emplearse plásticos, elegir la impresión a doble cara, emplear papel reciclado y evitar imprimir borradores. Debe hacerse un uso sostenible de los recursos y la prevención de impactos negativos sobre el medio natural y tener en cuenta la importancia de los principios éticos relacionados con los valores de la sostenibilidad en los comportamientos personales y profesionales. En la materia se incorporará la perspectiva de género y se trabajará para fomentar y, en su caso, modificar prejuicios y actitudes sexistas.



(*)The teaching guide is the document in which the URV publishes the information about all its courses. It is a public document and cannot be modified. Only in exceptional cases can it be revised by the competent agent or duly revised so that it is in line with current legislation.