Para aprobar a asignatura é necesario aprobar cada un dos apartados anteriores. No caso contrario non se fai media.
A asistencia ás clases presenciais é obrigatoria. O alumnado, individualmente ou en pequeno grupo (como máximo 2/3 alumnos/as) entregará, unha vez rematadas as clases presenciais, o traballo realizado. Se o estudante non chega a unha asistencia do 80% das
clases presenciais; deberá ser avaliado, ademáis de polo mesmo que todo o
alumnado, por unha proba individual. Neste caso, terá un peso do 60% e o
traballo terá unha ponderación do 40%, esixíndose en cada unha delas unha nota
igual ou superior a 5 sobre 10.
Como consideración xeral, terase especialmente en conta, tanto nos exámes como nos traballos, as deficiencias ortográficas de puntuación e acentuación, así como unha redacción inconexa ou inadecuada, deficiente presentación, excesivo número de tachaduras, etc. Todo elo suporá a
redución de puntos sobre a nota obtida.
En caso de que a/o profesor detecte plaxio nalgún
traballo, suporá un 0 na cualificación. No caso de reiteración, darase traslado
á Comisión Académica para a toma de medidas oportunas.
Farase especial fincapé no cuidado do medio ambiente en pro dunha educación e sociedade sostible. Os traballos serán enviados exclusivamente telemáticamente, e de non ser posible, nos documentos impresos non se empregarán plásticos, elixirase a impresión a dobre cara, e papel
reciclado, evitando imprimir borradores.
Débese facer un uso sustentábel dos recursos e a prevención de impactos negativos sobre o medio natural. Débese ter en conta a importancia dos principios éticos relacionados cos valores da sustentabilidade nos comportamentos persoais e profesionais. Para elo, sempre que sexa posible
na elaboración dos traballos empregarase material de reciclaxe e evitarase o
emprego de materiais de plástico na entrega dos mesmos.

Resultados de aprendizaxe	Competencias do título
(CE-E11) Coñecer e aplicar propostas docentes innovadoras no ámbito da especialización cursada.	AP25
(CE-E12) Analizar críticamente o desempeño da docencia, das boas prácticas e da orientación utilizando indicadores de calidade.	AP26
(CE-E14) Coñecer e aplicar metodoloxías e técnicas básicas de investigación e avaliación educativas e ser capaz de deseñar e desenvolver proxectos de investigación, innovación e avaliación.	AP28
Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.		CP4
Valorar críticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cós que deben enfrontarse.		CP6
Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.		CP8
Expresarse correctamente, tanto de forma oral como escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.		CP1
Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.		CP3

Temas	Subtemas
Liñas de investigación no campo da Educación Musical.	- Principios básicos da Investigación e a Innovación en Educación Musical. - Investigación e Innovación na aprendizaxe musical nas aulas de Educación Secundaria. - A Educación musical como intersección de diferentes disciplinas.
Proxectos e experiencias de investigación e innovación en Educación Musical a nivel autonómico e estatal.	- Perspectivas actuais na investigación en educación musical autonómica e estatal. - Análise dos métodos pedagóxicos musicais xurdidos no século XX, a súa vixencia na realidade educativa actual e as súas posibles adaptacións. - Deseño e desenvolvemento de proxectos interdisciplinares.
Proxectos e experiencias de investigación e innovación en Educación Musical a nivel internacional.	- Perspectivas actuais na investigación en educación musical autonómica e estatal. - Análise de experiencias de investigación e innovación en educación Musical a nivel internacional.

Metodoloxías / probas	Competencias	Horas presenciais	Horas non presenciais / traballo autónomo	Horas totais
Traballos tutelados	A25 A26 A28 C1 C3 C4 C6	1	7	8
Aprendizaxe colaborativa	A25 A26 A28 C1 C3 C4	4	1	5
Presentación oral	C1 C3 C4	2	6	8
Sesión maxistral	A25 A28 C1	4	16	20
Análise de fontes documentais	A25 A26 A28 C8	1	6	7

Atención personalizada		2	0	2

*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías	Descrición
Traballos tutelados	Metodoloxía deseñada para promover a aprendizaxe autónoma dos estudantes, baixo a tutela do profesor e en escenarios variados (académicos e profesionais). Está referida prioritariamente á aprendizaxe de “cómo facer as cousas”. Constitúe unha opción baseada na asunción polos estudantes da responsabilidade polo seu propio aprendizaxe. Este sistema de ensino basease en dous elementos básicos: a aprendizaxe independente dos estudantes e o seguimento desa aprendizaxe polo profesor-titor.
Aprendizaxe colaborativa	Conxunto de procedementos de ensino-aprendizaxe guiados de forma presencial e/ou apoiados con tecnoloxías da información e as comunicación, que se basean na organización da clase en pequenos grupos nos que o alumnado traballa conxuntamente na resolución de tarefas asignadas polo profesorado para optimizar a súa propia aprendizaxe e a dos outros membros do grupo.
Presentación oral	Exposición de traballos realizados diante do grupo de referencia, procurando presentar, analizar e tirar conclusións sobre o problema investigado, o documento ou a experiencia abordada
Sesión maxistral	Exposición oral complementada có uso de medios audiovisuais e a introdución dalgunhas preguntas dirixidas aos estudantes, coa finalidade de transmitir coñecmentos e facilitar a aprendizaxe. A clase maxistral é tamén coñecida como “conferencia”, “método expositivo” ou “lección maxistral”. Esta última modalidade adoitase reservar a un tipo especial de lección impartida por un profesor en ocasións especiais, cun contido que supón unha elaboración orixinal e baseada no uso casi exclusivo da palabra como vía de transmisión da información á audiencia.
Análise de fontes documentais	Técnica metodolóxica que supón o emprego de documentos audiovisuais e/ou bibliográficos (fragmentos de reportaxes documentais ou películas, noticias de actualidade, paneis gráficos, fotografías, biografías, artígos, textos lexislativos, etc.) relevantes para a temática da materia con actividades específicamente deseñadas para o análise dos mesmos. Pódese empregar como introdución xeral a un tema, como instrumento de aplicación do estudo de casos, para a explicación de procesos que non se poden observar directamente, para a presentación de situacións complexas ou como síntese de contidos de carácter teórico ou práctico.

Metodoloxías	Competencias	Descrición	Cualificación
Análise de fontes documentais	A25 A26 A28 C8	Baséase na utilización de documentos e fontes relevantes para a súa análise e posterior utilización para explicar a natureza dos distintos contidos e aspectos da materia.	25
Traballos tutelados	A25 A26 A28 C1 C3 C4 C6	Trátase de facer un traballo de iniciación á investigación e á innovación educativa. Esixe por parte do alumnado un grao de responsabilidade consonte cos obxectivos e a calidade que debe presidir este tipo de traballo.	30
Aprendizaxe colaborativa	A25 A26 A28 C1 C3 C4	Trátase de implicarse non só no propio proceso educativo, sino tamén no dos compañeiros, logrando unha sinerxia que enriqueza a aprendizaxe colectiva.	25
Presentación oral	C1 C3 C4	Exposición de traballos, individuais ou colectivos, diante do grupo de referencia, procurando expor conclusións sobre a problemática investigada, documento ou experiencia abordada.	20

Observacións avaliación
Para aprobar a asignatura é necesario aprobar cada un dos apartados anteriores. No caso contrario non se fai media. A asistencia ás clases presenciais é obrigatoria. O alumnado, individualmente ou en pequeno grupo (como máximo 2/3 alumnos/as) entregará, unha vez rematadas as clases presenciais, o traballo realizado. Se o estudante non chega a unha asistencia do 80% das clases presenciais; deberá ser avaliado, ademáis de polo mesmo que todo o alumnado, por unha proba individual. Neste caso, terá un peso do 60% e o traballo terá unha ponderación do 40%, esixíndose en cada unha delas unha nota igual ou superior a 5 sobre 10. Como consideración xeral, terase especialmente en conta, tanto nos exámes como nos traballos, as deficiencias ortográficas de puntuación e acentuación, así como unha redacción inconexa ou inadecuada, deficiente presentación, excesivo número de tachaduras, etc. Todo elo suporá a redución de puntos sobre a nota obtida. En caso de que a/o profesor detecte plaxio nalgún traballo, suporá un 0 na cualificación. No caso de reiteración, darase traslado á Comisión Académica para a toma de medidas oportunas. Farase especial fincapé no cuidado do medio ambiente en pro dunha educación e sociedade sostible. Os traballos serán enviados exclusivamente telemáticamente, e de non ser posible, nos documentos impresos non se empregarán plásticos, elixirase a impresión a dobre cara, e papel reciclado, evitando imprimir borradores. Débese facer un uso sustentábel dos recursos e a prevención de impactos negativos sobre o medio natural. Débese ter en conta a importancia dos principios éticos relacionados cos valores da sustentabilidade nos comportamentos persoais e profesionais. Para elo, sempre que sexa posible na elaboración dos traballos empregarase material de reciclaxe e evitarase o emprego de materiais de plástico na entrega dos mesmos.

Bibliografía básica	Chao-Fernández, R.; Mato-Vázquez, D. y López-Pena, V. (2015). Beneficios de la música en conductas disruptivas en la adolescencia. . Revista Electrónica Actualidades Investigativas en Educación. 15(3),1-24. Abreu, D. y Moura, M. (2014). Construção de instrumentos teórico-metodológicos para captar a formação de professores. Educação e pesquisa. . Educação e pesquisa. 40(2), 401-414 Gadner, H. (1998). Inteligencias Múltiples.. Barcelona: Paidós. Díaz, M. (2012). Investigamos, luego avanzamos. . Revisa Electrónica d´Investigació Educativa y Socioeducativa, nº 2, 68-76. Chao-Fernández, R.; Mato-Vázquez, D. y López-Pena, V. (2015). La formación musical del profesorado especialista en los CEIP gallegos. Revista Portuguesa de Educação, 28 (2), 111-131. Fonseca Mora, C. y Toscano Fuentes, C. M. (2012). La música como herramienta facilitadora del aprendizaje del inglés como lengua extranjera.. Teoría de la Educación. Revista Interuniversitaria, 24 (2), 197-213 Alonso-Jartín, R. y Chao-Fernández, R. (2018). Creatividad en el aprendizaje instrumental: lenguaje metafórico, velocidad del procesamiento cognitivo y cinestesia. Creatividad y sociedad (28) 7-30. González Barroso, M. M. (2015). (2015). Cualidad interdisciplinar de la Música en Educación Primaria: una propuesta metodológica.. Dedica. Revista de Educaçao e Humanidades, (7), 65-83. Raventós, J. (2013). El enfoque etnográfico en educación musical. En M. Díaz y A. Giráldez (coodr.) Innvestigaciíon cualitativa en educación musical. Pp 39-56.. Barcelona:Graó Vázquez-Sánchez, R. y Chao-Fernández, R. (2017). Enfoque innovador para el desarrollo de la destreza investigadora en el aula de música de secundaria. En Padilla, G. (Coord.),Perspectivas formativas universitarias, 437-450. . Madrid: TECNOS Chao-Fernández, R., Felpeto-Guerrero, A. y Vázquez-Sánchez, R. (2019). Experiencia de creación del MOOC “música para el siglo XXI: aportaciones del sotfware libre a la educación musical”, en De la Torre Fernández, E. (ed.) (2009): Contextos universitarios transformadores. A Coruña: Cufie. Universidade da Coruña Bergmann, J., & Sams, A. (2012). Flip Your Classroom: Reach Every Student in Every Class Every. Virginia: ASCD. Llopis, E. (2011). Hacer música...para comprometerse con la realidad. Érik.. Eufonía, 51, 34.43. Bernabé, Mª del M. (2012). Importancia de la música como medio de comunicación intercultural en el proceso educativo.. Teoría de la educación. Revista interuniversitaria, 24 (2), 107-127. Goleman, D. (). Inteligencia Emocinal. Barcelona: Kairós Díaz, M. y Giráldez, A. (2013). Investigación cualitativa en educación musical . Barcelona:Graó Lines, D.K. (2009). La educación musical en la cultura contemporánea. En D.K. Lines, (comp.). La educación musical para el nuevo milenio.. Madrid: Morata Trujillo, F. (2012). (2012). La enseñanza basada en proyectos. Una propuesta eficaz para el aprendizaje y el desarrollo de las competencias básicas. . Eufonía (55), 7-15. Braslavsky, C. (2001). La escuela como máquina de educar. Tres escritos sobre un proyecto de. Barcelona: Paidós. Chao-Fernández, R. (2018). La incidencia de la formación musical en el cerebro. I Congreso Mundial de Educación, Innovación e Investigación Investigativa. Educa 2018 Imbernón, F. (2012). La investigación sobre y con el profesorado. La repercusión en la formación del profesorado, ¿cómo se investiga? . Revista Electrónica de Investigación Educativa, 14(2), 1-9. Casals, A., Vilar, M. y Ayats, J. (2008). La investigación-acción colaborativa: reflexiones. Electrónica Complutense de Investigación en Educación Musical, V. 5 Núm 4, 1-17. Regelski, T.A (2009). (2009). La música y la educación musical: Teoría y práctica para “marcar una diferencia". En D.K. Lines (comp.). La educación musical para el nuevo milenio, pp. 21-47.. Madrid: Morata Alcázar, A.J. (2010). La pedagogía de la creación musical, otro enfoque de la educación musical.. Eufonia. Didáctica de la música,49,81-92 Arriaga, C. y Riaño, Mª E. (2017). La práctica musical desde la reflexión y la acción en la formación inicial del profesrado.. ENSAYOS. Revista de la Facultad de Educación de Albacete, Nº 32-1, 2017, (17-32) Fernández-Carrión, M. (2011). Música y matemáticas: conexiones curriculares para un mayor éxito educativo. . http://recursostic.educacion.es/artes/ Allsup, R. E. (2003). Mutual learning and democratic action in instrumental music education.. Journal of Research in Music Education, 51 (1), 24-37. Arriaga, C.; Cabedo, A.; Díaz, M. y Riaño, M.E. (2014). Práctica reflexiva e innovación educativa. Un estudio sobre el patrimonio musical en la formación docente. En Investigaciones en el contexto universitario actual. Orense: Educación editora. Atkinson, P., & Coffey, A. (2003). Revisiting the relationship between participant observation. Inside interviewing: New lenses, new concerns, 415-428. Levitin, D. (2011). Tu recebro y la música. El estudio científico de una obsesión humana. Barcelona: RBA Felpeto-Guerrero, A. y Chao-Fernández, R. (2019). “El mapa sonoro como herramienta para conocer nuestro entorno. Estudio de caso de la ciudad milenaria de Lugo”, en Costa, O. y Gisbert, V. (2019): Creatividad Musical en Educación. Estudios científico. Valencia: ADD. Chao-Fernández, R., Vázquez-Sánchez, R. y Felpeto-Guerrero, A. (2019). “Mentoría entre iguales. Experiencia piloto entre alumnos de Música de Master y Doctorado en la Universidade da Coruña”, en De la Torre Fernández, E. (ed.) (2019): Contextos universitarios transformad. A Coruña: Cufie. Universidade da Coruña

Bibliografía complementaria