Datos Identificativos 2020/21
Asignatura (*) Deseño de ambientes de aprendizaxe, materiais e recursos didácticos Código 652G01013
Titulación
Grao en Educación Infantil
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 1º cuadrimestre
Segundo Formación básica 6
Idioma
Castelán
Galego
Modalidade docente Híbrida
Prerrequisitos
Departamento Pedagoxía e Didáctica
Coordinación
Sanchez Blanco, Concepcion
Correo electrónico
concepcion.sanchez.blanco@udc.es
Profesorado
Sanchez Blanco, Concepcion
Correo electrónico
concepcion.sanchez.blanco@udc.es
Web
Descrición xeral Esta materia persegue que os futuros docentes de Educación Infantil tomen conciencia acerca dos valores nos que foron e están a ser socializados acerca da docencia, sendo capaz de discutir críticamente respecto diso para que a partir de tales discusións e a utilización crítica das fontes de información poidan deseñar e desenvolver ambientes de ensino aprendizaxe, elixir recursos e materiais adecuados, xerando prácticas críticas en relación a estes para unha educación infantil apoiada sobre a necesidade de construír unha sociedade cada vez máis xusta e capaz de facer autocrítica das súas prácticas.
Plan de continxencia Plan de continxencia
1. Modificacións nos contidos
Non se realizarán cambios nos contidos da materia.
2. Metodoloxías
Metodoloxías docentes que se manteñen:
- Sesión maxistral
-Discusión dirixida
-Estudo de casos
-Seminario
- Lecturas
- Traballos tutelados (computa na avaliación)
- Proba de ensaio individual (computa na avaliación). Poderá ser substituída por unha proba de pregunta curta ou de opción múltiple, se as circunstancias así o requiren.
- Atención personalizada
Metodoloxías docentes que se modifican
- As clases expositivas serán virtuais. As clases interactivas aínda sendo presenciais, poderían pasar a virtuais no caso de que as circunstancias así o requirisen. No caso de realizarse presentacións orais por parte do alumnado estás tamén poderán ser virtuais, se así se estimase necesario.
3. Mecanismos de atención personalizada ao alumnado
- Correo electrónico utilizado para a resolución de dúbidas e atención telefónica se se estimase necesario.
- Moodle: contará con materiais subidos que faciliten o desenvolvemento das competencias correspondentes a esta materia. As clases expositivas gravadas será subidas. Publicaranse as indicacións correspondentes para o desenvolvemento de traballos tutelados en formato artigo e as condicións necesarias para a superación da materia. Poderán existir foros asociados á materia no caso de precisarse.
- Teams: Desenvolveranse as sesións semanais correspondentes en gran grupo no horario para o avance de contidos teóricos e conforme ao calendario da Facultade.
- Haberá sesións individualizadas e/ou grupales en horario de tutorías para resolver dúbidas relativas á materia. O correo electrónico e o teléfono tamén poderán ser utilizados.
4. Modificacións na avaliación
As metodoloxías que se terán en conta para a configuración da nota final serán:
Traballos tutelados sintetizado en formato artigo (50%). Mantense esta metodoloxía nas mesmas condicións que se establecen na guía docente da materia.
A proba ensaio individual (50%). Poderá ser substituída por unha de pregunta curta ou de opción múltiple se a circunstancia así o aconsellasen. Mantéñense as mesmas condicións indicadas na guía docente da materia, tanto para o alumno/a presencial como non presencial.
Observacións de avaliación:
Mantéñense os mesmos criterios que na guía docente cos seguintes matices:
- O cálculo de asistencia só efectuarase con respecto ás sesións presenciais realizadas no caso de que estas poidan realizarse.
- Os estudantes que non cumpran con este criterio de asistencia, así como os estudantes con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica da exención de asistencia, que fagan uso de dita dispensa, serán avaliados mediante a realización do traballo tutelado sintetizado en formato artigo previamente acordado coa docente y que computará o 50% da cualificación final e, mediante a realización da proba individual específica que computará o 50% restante.
Na segunda oportunidade realizaranse as transformacións e/ou ampliacións pertinentes no traballo tutelado formato artigo e/ou se volverá a realizar a proba individual. Para aprobar a materia é necesario ter aprobadas ambas partes.
5. Modificacións á bibliografía ou webgrafía
Para a realización de traballos tutelados con formato artigo aconséllase o uso de documentos electrónicos, dadas as circunstancias. Os libros obrigatorios da materia seguirán sendo os mesmos que foron traballados o curso anterior.

Competencias do título
Código Competencias do título
A1 Comprender os procesos educativos e de aprendizaxe no período de 0-6, no contexto familiar, social e escolar.
A5 Saber promover a adquisición de hábitos en torno á autonomía, a liberdade, a curiosidade, a observación, a experimentación, a imitación, a aceptación de normas e de límites, o xogo simbólico e heurístico.
A6 Coñecer a dimensión pedagóxica da interacción cos iguais e os adultos e saber promover a participación en actividades colectivas, o traballo cooperativo e o esforzo individual.
A9 Adquirir recursos para favorecer a integración educativa de estudantes con dificultades.
A10 Crear e manter lazos de comunicación coas familias para incidir eficazmente no proceso educativo.
A12 Promover e colaborar en accións dentro e fóra da escola, organizadas por familias, concellos e outras institucións con incidencia na formación cidadá.
A13 Analizar e incorporar de forma crítica as cuestións máis relevantes da sociedade actual que afectan á educación familiar e escolar: impacto social e educativo das linguaxes audiovisuais e das pantallas; cambios nas relacións de xénero e interxeracionais; multiculturalidade e interculturalista; discriminación e inclusión social e desenvolvemento sustentable.
A19 Comprender que a dinámica diaria en educación infantil é cambiante en función de cada estudante, grupo e situación e saber ser flexible no exercicio da función docente.
A21 Saber traballar en equipo con outros profesionais de dentro e fóra do centro na atención a cada estudante, así como na planificación das secuencias de aprendizaxe e na organización das situacións de traballo na aula e no espazo de xogo, identificando as peculiaridades do período 0-3 e do período 3-6.
A23 Comprender que a observación sistemática é un instrumento básico para poder reflexionar sobre a práctica e a realidade, así como contribuír á innovación e á mellora en educación infantil.
A28 Coñecer experiencias internacionais e exemplos de prácticas de innovadoras en educación infantil.
A30 Participar na elaboración e seguimento de proxectos educativos de educación infantil no marco de proxectos de centro e na colaboración co territorio e con outros profesionais e axentes sociais.
A32 Valorar a relación persoal con cada estudante e a súa familia como factor de calidade da educación.
B1 Aprender a aprender.
B2 Resolver problemas e tomar decisións de forma efectiva.
B3 Aplicar un pensamento crítico, autocrítico, lóxico e creativo.
B5 Traballar de forma colaborativa.
B6 Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán e como profesional.
B7 Comunicarse de maneira efectiva nun contorno de traballo.
B9 Autonomía na aprendizaxe.
B10 Capacidade de análise e síntese.
B11 Capacidade de busca e manexo de información.
B13 Capacidade para actuar de maneira sustentable na defensa do medio ambiente.
B14 Capacidade para detectar as súas propias necesidades de aprendizaxe ao longo da vida.
B15 Capacidade para asumir a necesidade dun desenvolvemento profesional continuo, a través da reflexión sobre a propia práctica.
B16 Capacidade para integrarse e comunicarse con expertos noutras áreas e en contextos diferentes.
B17 Capacidade para presentar, defender e debater ideas utilizando argumentos sólidos.
B22 Creatividade ou capacidade para pensar as cousas desde diferentes perspectivas, ofrecendo novas solucións aos problemas.
B24 Recoñecemento e respecto á diversidade e á multiculturalidade.
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Coñecer, comprender e discutir críticamente de forma autónoma e colectiva os fundamentos didácticos para o deseño de ambientes e espazos de aprendizaxe na Educación Infantil e a elección de materiais e recursos, favorecedores todos eles do desenvolvemento integral e a construción dun pensamento crítico tanto en alumnado como no profesorado, e de relacións sociais baseadas na cooperación, a equidade e a xustiza social; sabendo, a partir da procura e discusión de información adecuada, deseñar contornas específicas que recollan estes principios e reflexionar críticamente sobre os valores que acompañan ás prácticas docentes deseñadas e/ou desenvolvidas, así como actuar para a transformación e mellora das mesmas na dirección do cambio social. A1
A5
A6
A9
A10
A12
A13
A19
A21
A23
A30
A32
B1
B2
B3
B5
B6
B7
B9
B10
B11
B13
B14
B15
B16
B17
B22
B24
C4
C6
C7
C8
Coñecer, comprender e discutir críticamente de forma autónoma e colectiva innovacións curriculares na Educación Infantil, argumentando desde a necesidade de construír comunidades de aprendizaxe educativas nos centros, apoiadas no desenvolvemento da cooperación, a democracia e a necesidade de procesos de investigación na acción participante permanentes para a transformación social; sabendo buscar fontes de información adecuadas para a reflexión sobre as mesmas que lle permitan ser capaz de xerar procesos que contribúan á deconstrucción de tales experiencias innovadoras, xerando propostas de cambio nas mesmas. A1
A5
A6
A9
A10
A12
A13
A19
A21
A23
A28
A30
A32
B1
B2
B3
B5
B6
B7
B10
B11
B13
B14
B15
B16
B17
B22
B24
C4
C6
C7
C8
Coñecer, analizar e discutir fontes de información básicas para o contido desta materia, sendo capaz de abordar de forma autónoma a responsabilidade das súas aprendizaxes e traballar en equipo con compañeiros e compañeiras; contribuíndo a facer da aula universitaria unha comunidade de aprendizaxe educativa; xerando procesos de procura, selección e discusión de fontes de información adecuados, tanto individuais, como colectivos; baseados na reflexión crítica que lle permitan deconstruir tanto as contornas de ensino-aprendizaxe deseñados e ofrecidos aos nenos e nenas da Etapa Infantil, as experiencias de formación inicial respecto diso nas que están inmersos como estudantes universitarios, como as propias experiencias escolares temperás vividas como alumnos e alumnas no sistema educativo. A1
A5
A6
A9
A10
A12
A13
A19
A21
A23
A28
A30
A32
B1
B2
B3
B5
B6
B7
B9
B10
B11
B13
B14
B15
B16
B17
B22
B24
C4
C6
C7
C8

Contidos
Temas Subtemas
1. Ambientes de aprendizaxe, valores sociais, infancia e calidade educativa.
1.1. Ambientes de aprendizaxe e dereitos da infancia.
1.2. Emancipación e educación Infantil.
2. Espazos, materiais e tempos na Educación Infantil e formulacións didácticas para unha praxe reflexive. 2.1. Vertente histórica, sociocultural e socioeconómica.
2.2. O deseño de ambientes de aprendizaxe, materiais e recursos no Curriculum de Educación Infantil.
3. Medios e recursos educativos para a Educación Infantil e principios de procedemento críticos para a práctica.


3.1. Papel dos medios e recursos no desenvolvemento da inclusión e xustiza social.
3.2. Ambientes de aprendizaxe, democracia e cidadanía.
4. Experiencias de innovación curricular na Etapa Infantil. 4.1. Contexto local e nacional.
4.2. Contexto internacional.

5. Comunidades de aprendizaxe, cooperación, investigación na acción na Educación Infantil e cambio social. 5.1 Deliberación e reflexión sobre a práctica.
5.2. Ambientes de aprendizaxe e cambio educativo.


Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Análise de fontes documentais A1 A5 A6 A9 A10 A12 A13 A19 A21 A23 A28 A30 A32 B1 B2 B3 B5 B9 B10 B11 B13 B17 B22 C4 C6 C7 C8 5 17 22
Discusión dirixida A1 A6 A9 A10 A12 B5 B6 B7 B9 B10 B11 B14 B15 B16 B17 B24 C7 2 7 9
Estudo de casos A1 A5 A6 A9 A10 A12 A19 A21 A23 A28 A30 A32 B1 B2 B3 B5 B7 C4 C6 C8 2 9 11
Eventos científicos e/ou divulgativos A1 A28 B14 B22 C4 C8 1 2 3
Lecturas A1 A5 A6 A9 A10 A12 A13 A19 A21 A23 A28 A30 A32 B1 B3 B9 B10 B11 B13 B14 C6 C8 0 25 25
Presentación oral B1 B2 B3 B5 B6 B7 B9 B10 B17 1 5 6
Recensión bilbiográfica A1 A5 A6 A9 A10 A12 A13 A19 A21 A23 A28 A30 A32 B1 B9 B10 B11 B13 B14 B22 0 17 17
Sesión maxistral A1 A5 A6 A9 A10 A12 A13 A19 A21 A23 A28 A30 A32 B1 B3 B6 B9 B10 B13 B14 B15 B17 B24 C4 15 0 15
Seminario A1 A5 A6 A9 A10 A12 A13 A19 A21 A23 A28 A30 A32 B1 B2 B3 B5 B7 B9 B10 B11 B13 B14 B17 B22 B24 C4 C6 5 5 10
Traballos tutelados A1 A5 A6 A9 A10 A12 A13 A19 A21 A23 A28 A30 A32 B1 B2 B3 B5 B6 B7 B9 B10 B11 B13 B14 B15 B16 B17 B22 B24 C4 C6 C7 C8 8 19 27
Proba de ensaio A1 A5 A6 A9 A10 A12 A13 A19 A21 A23 A28 A30 A32 B1 B2 B3 B5 B6 B7 B9 B10 B11 B13 B14 B15 B16 B17 B22 B24 C4 C6 C7 C8 3 0 3
 
Atención personalizada 2 0 2
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Análise de fontes documentais Trátase de que os estudantes analicen de forma crítica os documentos propostos para o desenvolvemento da materia, de maneira que sexan capaces de relacionar os contidos dos mesmos coas súas propias experiencias vividas. Utilizaranse tanto recursos audiovisuais como bibliográficos e electrónicos.
Discusión dirixida A discusión das fontes documentais de forma colectiva será punto de referencia imprescindible para o desenvolvemento dos contidos da materia.
Estudo de casos O docente presentará casos prácticos na aula para a súa discusión colectiva. Tratarase de discutir situacións prácticas das aulas e os centros dedicados á Educación Infantil.
Eventos científicos e/ou divulgativos Trátase de participar en eventos científicos e divulgativos relativos ao contido da materia.
Lecturas Abordaranse un conxunto de lecturas obrigatorias e outras que virán determinadas pola temática de traballo tutelado que o grupo decida.
Presentación oral Cada estudante presentarán ao conxunto dos seus compañeiros e compañeiras unha síntese fundamentada dún aspecto esencial do Traballo Tutelado.
Recensión bilbiográfica Proporanse varios documentos bibliográficos para proceder a realizar individualmente un comentario crítico en relación a estes que servirán para responder as preguntas da proba escrita.
Sesión maxistral
Traballaranse os contidos que forman parte da materia mediante exposicións orais apoiadas en recursos audiovisuais, promovendo a formulación de interrogantes e a súa discusión por parte dos estudantes.

Seminario Pretendemos que os estudantes reflexionen sobre o deseño e desenvolvemento de prácticas docentes relativas ao deseño de ambientes de aprendizaxe na Educación Infantil, materiais e recursos, desenvolvendo un pensamento crítico respecto diso. Para iso procederán a realizar lecturas e actividades craves respecto diso.
Traballos tutelados O alumnado formará grupos de traballo para levar a cabo un Proxecto Tutelado que se desenvolverá ao longo do curso, relacionado cos contidos da materia. Neste Traballo Tutelado incluirase tanto o resultado do esforzo do grupo, como o proceso de traballo seguido por este. Ambos os aspectos do traballo serán igualmente importantes. Así mesmo, o grupo de traballo exporá oralmente na clase as cuestións máis relevantes do proxecto desenvolvido. Estes traballos realizaranse coas orientacións que o docente ofrecerá aos grupos nas tutorías grupales que se efectúen e seguirán de forma pormenorizada o esquema incial proposto polo docente.
Proba de ensaio Consistirá nunha proba sobre os contidos teórico-prácticos da materia.Se as circunstancias así o requirisen, poderá realizarse cambios no formato da proba, optándose por unha modalidade de pregunta curta e/ou múltiple.

Atención personalizada
Metodoloxías
Traballos tutelados
Descrición
A realización dos traballos grupales implicarán unha participación obrigatoria por parte dos estudantes. Será a dinámica de desenvolvemento destes proxectos e en xeral, o plan de traballo da materia, os elementos que configuren esta participación. A cualificación virá dada polo resultado do traballo tutorizado grupal e una proba específica que incorporará un conxunto de lecturas de curso e de cuestións relacionadas coas clases e os traballos grupales. A porcentaxe que un estudante queda dispensado de asistencia será dun 20%. En el caso de realizarse la docencia expositiva y/o interactiva de forma virtual se reconsiderará esta asistencia.

O alumnado con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de presencialidade deberá contactar coa profesora ao longo das tres primeiras semanas do comezo do cuadrimestre, co fin de poder obter as orientacións pertinentes para poder conseguir unha avaliación positiva no desenvolvemento da materia. Estes estudantes deberán realizar un traballo concreto e unha proba específica. As tutorías serán utilizadas para resolver as dúbidas.



Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Presentación oral B1 B2 B3 B5 B6 B7 B9 B10 B17 Os grupos de traballo procederán a realizar presentacións orais dos aspectos fundamentais dos Traballos Tutelados. Esta actividade de aprendizaxe será necesaria para recoller o nivel de participación e terá peso na avaliación de maneira que dita presentación ten que obter unha valoración positiva. 1
Sesión maxistral A1 A5 A6 A9 A10 A12 A13 A19 A21 A23 A28 A30 A32 B1 B3 B6 B9 B10 B13 B14 B15 B17 B24 C4 Os estudantes participarán nas sesións maxistrais, para poder acollerse na opción A que se presenta como unha das modalidades de avaliación nas observacións. No caso de que as sesións sexan virtuais recosiderarase a asistencia. 1
Traballos tutelados A1 A5 A6 A9 A10 A12 A13 A19 A21 A23 A28 A30 A32 B1 B2 B3 B5 B6 B7 B9 B10 B11 B13 B14 B15 B16 B17 B22 B24 C4 C6 C7 C8 Os Traballos Tutelados desenvolveranse ao longo de todo o cuadrimestre a partir dun tema elixido. Os traballos serán levados a cabo en grupo. O traballo virá desenvolver un esquema cos diversos apartados e será sintetizado en formato de artigo.
É condición imprescindible aprobar o traballo tutelado e a presentacións orales para que a cualificación alcanzada na proba ensaio sexa considerada.
49
Proba de ensaio A1 A5 A6 A9 A10 A12 A13 A19 A21 A23 A28 A30 A32 B1 B2 B3 B5 B6 B7 B9 B10 B11 B13 B14 B15 B16 B17 B22 B24 C4 C6 C7 C8 Consistirá nunha proba sobre os contidos teórico-prácticos da materia. Esta proba versaría sobre as lecturas individuais realizadas, o traballo tutelado grupal e sobre os contidos traballados nas clases. É condición imprescindible superar esta proba para que o traballo tutelado e a presentación oral sexan considerados para a súa cualificación.Para ser considera a proba ensaio, haberán de responderse todas as preguntas. Se as circunstancias así o requirisen, poderá realizarse cambios no formato da proba, optándose por unha modalidade de pregunta curta e/ou múltiple.
49
 
Observacións avaliación

PRIMEIRA OPORTUNIDADE:



OPCIÓN A: alumnado que segue as clases expositivas e
participa nas sesións interactivas



Realizará: un traballo grupal que se sintetizará en
formato artigo, exposición oral e unha proba específica.  Para aprobar a materia todas as partes
deberán estar superadas. A porcentaxe que un estudante queda dispensado de
asistencia será dun quince por cento como máximo.O caso de que as sesións sexan virtuais recosiderarase a asistencia.



OPCIÓN  B: alumnado
con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de
exención de asistencia, que non segue as clases expositivas e tampouco participa
nas sesións interactivas. 



Realizará un traballo individual que se sintetizará en
formato de artigo e resolverá, igualmente, unha proba específica, indicada para
esta situación. Para aprobar a materia ambas as partes deberán estar aprobadas.



O alumnado con recoñecemento de dedicación a tempo
parcial e dispensa académica de exención de asistencia deberá contactar coa
profesora ao longo das tres primeiras semanas do comezo do cuadrimestre, co fin
de poder obter as orientacións pertinentes para poder conseguir unha avaliación
positiva no desenvolvemento da materia.



SEGUNDA OPORTUNIDADE



Todos os estudantes, incluídos aqueles con recoñecemento
de dedicación a tempo parcial e dispensa académica, que non lograsen aprobar na
primeira oportunidade terán que levar a cabo as modificacións oportunas do
traballo e/ou repetir a proba, en función dos resultados logrados na primeira
oportunidade.



OBSERVACIÓNS:



Os traballos realizados subiranse á plataforma Moodle.



Farase un uso sostible dos recursos.



Respectaranse principios éticos tan importantes como a
confidencialidade da información, e o respecto ao anonimato das persoas que
faciliten datos para o seu uso nos traballos. 



 


Fontes de información
Bibliografía básica (). .

ANCHETA ARRABAL, Ana (2011): La escuela infantil hoy: perspectivas internacionales de la educación y atención a la primera infancia. Valencia: Tirant Humanidades.

ANGROSINO, M. (2012): Etnografía y observación participante en Investigación Cualitativa. Madrid: EDITORIAL MORATA.  

ANTÓN, ROSERA, M. (Coord): Planificar la etapa 0-6. Barcelona: Graó, 2007.

APPLETON, M. (2013): Una infancia en libertad: autorregulación en la escuela Summerhill. Murcia: Cauac Editorial Nativa.

AUCOUTURIER, G.: ¿Por qué los niños y las niñas se mueven tanto? Barcelona: Graó, 2005.

BARÁIBAR, J.M: Inmigración, familias y escuela en educación infantil. Madrid: Los Libros de la Catarata, 2005.

BAUMAN, Zygmunt (2002): Modernidad líquida. Buenos Aires: Fondo de Cultura Económica.

BAUMAN, Zygmunt (2007): Vida de consumo. Madrid: Fondo de Cultura Económica.

BAUMAN, Z. (2014): Mortalidad, inmortalidad y otras estrategias de la vida. Madrid: Sequitur.

BROWNE, N. y FRANCE, P.: Hacia una educación infantil no sexista. Madrid: Morata, 1988.

BROWN, B.: Desaprender la discriminación en la educación infantil. Madrid: Morata, 2009

BUCKINGHAM, D. Crecer en la era de los medios electrónicos. Madrid: Morata, 2001.

BUCKINGHAM, D. La infancia materialista. Madrid: Morata, 2013

CAMBI, F.: Las Pedagogías Del Siglo XX. Barcelona: Popular, 2006

CARVAJAL PÉREZ, F. Y RAMOS GARCÍA, J. (Coords.) (1999): ¿Enseñar o aprender a escribir y leer? Tomos 1 y 2. Sevilla, M.C.E.P.

CASTELLS, M. (2007): La transición a la sociedad red. Barcelona: Ariel.

CASTELLS, M. (2009): Comunicación y poder. Madrid : Alianza, 2009.

CORTINA, A. (2002): Por una ética del consumo. Madrid: Taurus.

CYRULNIK, B. (2007): De cuerpo y alma. Barcelona: Gedisa.

CYRULNIK, B. (2004): El realismo de la esperanza testimonios de experiencias profesionales en torno a la resiliencia. Barcelona: Gedisa, 2004

CYRULNIK, B. (2013): Sálvate: la vida que te espera.  Barcelona: Debate, 2013.

DÍEZ NAVARRO, M.C: Proyectando otra escuela. Madrid: Ediciones de la Torre, 1996.

DÍEZ NAVARRO, M.C: La oreja verde de la escuela: trabajo por proyectos y vida cotidiana en la escuela infantil. Madrid: Ediciones de la Torre, 1995.

DÍEZ NAVARRO, M.C: Un diario de clase no del todo pedagógico. Madrid: Asociación de Maestros Rosa Sensat, 1999.

DÍEZ NAVARRRO, M.C. (2002): El piso de abajo de la escuela. Barcelona: Graó.

EISENBERG, N.: Infancia y conductas de ayuda. Madrid: Morata, 1999.

ELLIOTT, J. La investigación-acción en educación. 3ªed. Madrid: Morata, 2000.

ESCUELAS INFANTILES DE REGIO EMILIA (1990) La inteligencia se construye usándola. Madrid: M.E.C./Morata, 1995.

FERREIRO, E. y TEBEROSKY, A.: Los sistemas de escritura en el desarrollo del niño: México: siglo XXI, 1979.

FERRERIRO, E.: Cultura escrita y educación: conversaciones con Emilia Ferreiro. México: Fondo de Cultura Económica, 1999.

FONS, M.: Leer y escribir para vivir. Barceolona: Graó. 2004. (19)

FREINET, C.: La Escuela Moderna Francesa. una pedagogía moderna del sentido común. Las invariantes pedagógicas. Madrid: Morata, 1996.

FREINET, C.: Técnicas Freinet de la Escuela Moderna. 34º ed. Madrid: Siglo XXI.

FREINET, C: La educación por el trabajo. 2ª ed. México: Fondo de Cultura Económica.

FREIRE, Paulo: Pedagogía de la indignación. Madrid: Morata, 2001.

FREIRE, Paulo: Pedagogía de la Tolerancia. Madrid: Siglo XXI, 2007.

FREIRE, Paulo (1993): Pedagogía de la esperanza. Madrid: Siglo XXI.

FREIRE, Paulo: Cartas a quien pretende enseñar. Madrid: Biblioteca Nueva. Siglo XXI.

FOUCAULT, Michel (1993): Microfísica del poder (poder y cuerpo). Madrid: Ediciones de La Piqueta.

GADOTTI, M.: Perspectivas actuales de la Educación. Madrid: siglo XXI, 2003.

GALEANO, E.: La escuela patas arriba. México: Siglo XXI, 1998.

GARCÍA RAMOS, J.: “Hacia una comunidad de investigadores”. En: Quaderns digitals: Revista de Nuevas Tecnologías y Sociedad, nº. 51, 2008.

GIMENO SACRISTÁN, J. (2010): Saberes e incertidumbres sobre el currículum. Madrid: Morata.

GIROUX, H.A. (1999): El ratoncito feroz. Disney o el fin de la inocencia. Madrid: Fundación Sánchez Ruizpérez, 2001.

GIROUX, H.A. (2001): La inocencia robada. Juventud, multinacionales y política cultural. Madrid: Morata: 2003.

GOPNIK, A. (2001): El filósofo entre pañales. Madrid: Temas de hoy.

GERHARDT, S. (2008). El amor maternal: la influencia del afecto en el desarrollo mental y emocional del bebé. Barcelona: Albesa.

GÓMEZ MAYORGA, C. (2004): Atando sentimientos con palabras. Sevilla. Publicaciones M.C.E.P.

HARGREAVES, D.J. (1989): Infancia y educación artística. Madrid: Ministerio de Educación y Ciencia, Ediciones Morata. 1991

HARGREAVES, D.J.: Infancia y educación artística. Madrid: Morata, 1991.

HAYDON, G.: Enseñar valores: un nuevo enfoque .Madrid: Morata, 2003.

DE LA HERRÁN A. Y GONZÁLEZ, I. (2010): Sobre los miedos y la muerte en Educación Infantil. Tendencias Pedagógicas. 15(1),125-149.

HONORÉ, C. (2005): Elogio de la lentitud. Barcelona: RBA.

HONORÉ, C. (2008): Bajo presión. Cómo educar a nuestros hijos en un mundo hiperexigente. Barcelona: RBA

JACKSON, P.W: La vida en las aulas. Madrid: 6º ed. Morata, 2001.

KVALE, S. (2011). Las entrevistas en Investigación Cualitativa. Madrid: Ediciones Morata.

KETELE, Jean-Marie y ROEGIERS, Xavier: Metodología para la recogida de información. Madrid: La Muralla, 1995.

KLEIN, N.: La doctrina del shock. Barcelona: Paidós, 2008

KLEIN, N.: No Logo. Barcelona: Paidós, 2001.

KOHAN, W.: Infancia, política y pensamiento. Buenos Aires: Del Estante, 2007.

LAGUIA, M.J.: Rincones de actividad en la escuela infantil. Barcelona: Graó, 1999.

LANUZA, J.: Una ventana abierta en la escuela. La investigación del medio en niños y niñas de 5 a 8 años. Sevilla: MCEP, 2002.

LE GAL, J. (2005): Los derechos del niño en la escuela. Barcelona: Graó

LIPOVETSKY, G. (2003). La era del vacío: ensayo sobre el individualismo contemporáneo. Barcelona:Anagrama.

LIPOVETSKY, G. (2007). La felicidad paradójica: Ensayo sobre la sociedad de hiperconsumo. Barcelona: Anagrama.

AA.VV. (s/f c): Lòczy un hogar para crecer. En: https://www.youtube.com/watch?v=GEjSH19Ns5s

MATURANA, H. (1997): El sentido de lo Humano. Dolmen Ediciones, 1997.

MACEDO, D.: Una pedagogía antimétodo. Véase http://www.uned.es/educacionXX1/pdfs/03-02.pdf .

MCLAREN, P. y FARAHMANDPUR, R. (2006): La enseñanza contra el capitalismo global y el nuevo imperialismo. Una Pedagogía Crítica. Madrid: Popular.

MORIN, Edgar (2011). La Vía. Para el futuro de la humanidad. Barcelona: Paidós Ibérica

MÓZES, Eszter (2010): Las claves de la pedagogía Pikler-Lóczy. Bilbao: Universidad del País Vasco.

NUSSBAUM, M. (1996): “Patriotismo y cosmopolitismo”. En: NUSSBAUM, Martha C. (comp.): Los límites del patriotismo. Identidad, pertenencia y ciudadanía mundial. Barcelona: Paidós, 1999.

ODENT, Michel (1990): El bebé es un mamífero. 2ª ed. Madrid: Mandala.

MADRID VIVAR, D. y MAYORGA, M. J. (2012): La organización del espacio en el aula infantil : de la teoría a las experiencias prácticas. Barcelona: Octaedro.

MARTÍNEZ BONAFÉ, J.: Cambiar la escuela con Freinet (DVD). Sevilla: MCEP, 2007.

MCKERNAN, J. Investigación-Acción y curriculum. Madrid: Morata, 1999.

MONOGRÁFICO sobre Educación Infantil publicado por la revista Cooperación Educativa Kikiriki: La educación infantil: un reto de futuro. Septiembre 2001/febrero 2002, nº 62-63. Sevilla: M.C.E.P.

MONOGRÁFICO sobre Educación Infantil. Revista Cooperación Educativa Kikiriki: Repensar la Educación Infantil para una sociedad de cambio. Diciembre 2007-mayo 2008, nº 87-88.

NOVELLA, Ana Mª (2014): Participación infantil y construcción de la ciudadanía. Barcelona: Graó.

ODENT, M. (2008). La revolución del nacimiento: partos respetados, nacimientos más seguros. Barcelona: Verticales de bolsillo.

ODENT, M. (2011). El nacimiento en la era del plástico. Tegueste (Tenerife): Editorial Ob Stare.

ODENT, M. (2014). El bebé es un mamífero. 5º ed. Tegueste (Santa Cruz de Tenerife): Ob Stare.

PENCE, A., DAHBERG, G. y MOSS. P. (2009): Más allá de la calidad en Educación Infantil. Barcelona: Graó.

PERALTA ESPINOSA, M.V. (Comp.): En la construcción de una pedagogía de párvulos del siglo XXI. Aportes desde Latinoamérica. Organización de Estados Iberoamericanos para la Educación, la Ciencia y la Cultura (OEI), 2004.

PIED, J.: Cuando el caballito de cartón se mece.Sevilla: MCEP, 1993.

PIKLER, E. (1984): Moverse en libertad: desarrollo de la motricidad Global. Madrid: Narcea, 2000.

PISANI, F. y PIOTET, D. (2009): La alquimia de las multitudes. Paidós.

POSMAN, N. (1999): El fin de la educación. Barcelona. Ed. Octaedro.

QUINTO BORGHI, B. Los talleres en Eduación Infanti. Espacios de Crecimiento.Barcelona: Graó, 2005. (18)

RAMOS GARCÍA, J.: Hablar, investigar y comprender el mundo. Sevilla: MCEP, 2007.

RODARI, G.: La escuela de la fantasía. Madrid: Popular, 2003.

RUBIN, Z.: Amistades infantiles. Madrid: Morata, 1998.

SÁNCHEZ BLANCO, C. y EQUIPO EDELVIVES: Proyecto Marioneta (Varios Volúmenes). Zaragoza: Edelvives, 1994.

SÁNCHEZ BLANCO, C. (1995): El desarrollo de actitudes en Educación Infantil. Col. Aula Reforma. Zaragoza: Edelvives, 1995.

SÁNCHEZ BLANCO, C.: "Integración legislada versus segregación practicada en la educación infantil" . En: UNIVERSIDADE DA CORUÑA: Atención educativa a la diversidad en el nuevo milenio. XVIII Jornadas de Universidades y Educación Especial. A Coruña, Sertrico, 2001, pp. 717-724

SÁNCHEZ BLANCO, C.: "De las peleas y otras cuestiones sobre la violencia en la etapa infantil". En: Revista Kikirikí Cooperación Educativa, núm. 62-63, pp. 42-56 (septiembre 2001-febrero 2002).

SÁNCHEZ BLANCO, C.: "Enseñanza pública y escolarización temprana". En: SEMINARI D`INVESTIGACIÓ DEL CEP DE VALÈNCIA: Paraules per L´Escola Pública, Valencia, CEP de Valencia, 1997, pp. 247-255.

SÁNCHEZ BLANCO, C.: "Estrategias y métodos de enseñanza”. En: VV.AA: ICE de la UCM CAP 1995-1996: Formación de profesores de Educación Secundaria. Programación y Evaluación Curricular. Madrid: Universidad Complutense, 1995, pp. 137-149.

SÁNCHEZ BLANCO, C.: “Convivir para incluir, incluir para convivir en la Educación Infantil”, en: Actas: El cordero en la caja. II Congreso de Educación Infantil 0-6, 2006.

SÁNCHEZ BLANCO, C.: “Educación Infantil, Violencia Física y los Medios de Comunicación: el desencuentro”. En: LIBRO ELECTRÓNICO: Luces y sombras en el laberinto audiovisual. Libro de actas del Congreso Iberoamericano de Comunicación y Educación, Huelva, Ediciones digitales, núm. 2. , 2003, pp. 412.

SÁNCHEZ BLANCO, C.: “Las asambleas en la educación infantil: decidir para liberar, liberar para decidir”. En: Revista Aula de Infantil, núm. 30, 2006, pp. 5-10.

SÁNCHEZ BLANCO, C.: De la educación infantil y su crítica: Reforma, investigación e innovación y formación del profesorado. Vol. 2. Sevilla: M.C.E.P (Movimiento de Cooperación Educativa Popular), 2001.

SÁNCHEZ BLANCO, C.: Dilemas de la educación infantil. Vol. 1. Sevilla: M.C.E.P. (Movimiento de Cooperación Educativa Popular), 2000.

SÁNCHEZ BLANCO, C.: La cooperación en educación infantil. Dilemas de una investigación-acción. 2ª ed., A Coruña, Universidade da Coruña, 2006.

SÁNCHEZ BLANCO, C.: Violencia física y construcción de identidades: propuestas de reflexión crítica para las escuelas infantiles.Barcelona, Graó,2006.

SÁNCHEZ BLANCO, C. (2009): Peleas y daños físicos en Educación Infantil. Buenos Aires: Miño y Dávila.

SÁNCHEZ BLANCO, C. (2013): Infancias nómadas. Educando en el derecho a la movilidad. Buenos Aires/Miño y Dávila.

SÁNCHEZ BLANCO, C. (2013). Pobreza, alimentación y juego en la educación infantil. Revista Iberoamericana de Educación. 62, 261-277.

SANTOS GUERRA, M.A. (2001): La escuela que aprende. Morata. Madrid

SÁTIRO, A. y DE PUIG, I.: Jugar a pensar. Recursos para aprender a pensar en educación infantil. Barcelona: Eumo-Octaedro, 2000.

SAUNDERS, R.: Perspectivas piagetianas en la educación infantil. Madrid: MEC-Morata, 1989.

SCHOR, J. B: Nacidos para comprar. Los nuevos consumidores infantiles. Barcelona: Paidós, 2006.

SELMI, L. y TURRINI, A.: La escuela infantil a los cinco años. Madrid: MEC/Morata: 1989.

SELMI, L. y TURRINI, A.: La escuela infantil a los cuatro años. Madrid: MEC/Morata: 1988.
SELMI, L. y TURRINI, A.: La escuela infantil a los tres años, Madrid, MEC/Morata. 1988.

STEINBERG, Sh.R. y KINCHELOE, J.L. (Comps.): Cultura Infantil Y Multinacionales. Madrid: Morata, 2002.

STENHOUSE, L (1987): Investigación y desarrollo del curriculum. 5ª ed. Madrid: Morata, 2003.

TODOROV, Tzvetan (2000): El miedo a los bárbaros. Barcelona: Icaria.

TODOROV, Tzvetan (2012). Los enemigos íntimos de la democracia. Barcelona: Galaxia Gutemberg.

TONUCCI, F.: Cómo ser niño. Barcelona: Barcanova, 1989.

TONUCCI, F.: A los tres años se investiga. Barcelona: Editorial Avance-Hogar del Libro, 1986.

TONUCCI, F.: Con ojos de niño. Barcelona: Barcanova, 1989.

TONUCCI, F.: La ciudad de los niños. Madrid: Fundación Germán Sánchez Ruipérez, 2004.

TORRES SANTOMÉ, J.: "Educación infantil, equidad y justicia social: una perspectiva desde la Ley Orgánica de Calidad de la Educación". En: Revista Infancia: educar de 0 a 6 años, nº. 77, 2003, pp. 27-34

TORRES SANTOMÉ: J.: “La socialización infantil a través del juego y el juguete: Discursos explícitos y ocultos sobre el juego en las instituciones escolares”. En: PEREYRA-GARCÍA CASTRO M.A. y CORONEL LLAMAS,J.M. (Coords): Infancia y escolarización en la modernidad tardía. Madrid: Akal, 2002, pp.. 231-256.

TRILLA, J. y NOVELLA, A.: “Educación y participación social en la infancia”: RIE, Número 26. Mayo - Agosto 2001 / Maio - Agosto 2001. Véase: http://www.rieoei.org/rie26a07.htm (consulta 15/12/08).

TRUEBA, Beatriz (1989): Talleres integrales en Educación Infantil. Una propuesta de organización del escenario escolar. Madrid: Ediciones de la Torre.

VALCÁRCEL, A. (2002). Ética para un mundo global. Madrid: Temas de Hoy. 38

VERDÚ, V. (2003): El estilo del mundo: la vida en el capitalismo de ficción. Barcelona: Anagrama.

VIÑAO FRAGO, A.: “Una cuestión actual: Sobre el academiscismo de la enseñanza preescolar en el siglo XIX”. Historia de la Educación, 2, (1983) 179-187.

VLACHOU, D.: Caminos hacia una educación inclusiva. Sevilla: La Muralla, 1999.

VV.AA. Pedagogías del siglo XX. Barcelona: Ciss Praxis, 2005.

VV.AA.: "La educación infantil: El desafío de la calidad". OEI. Espacio para la Infancia. Nº 29 .Véase:http://www.oei.es/pdfs/espacio_infancia29.pdf 

VV.AA.: Entramados: la experiencia de una comunidad de aprendizaje. Barcelona: Graó. 2007.

VV.AA: Escuelas que hacen escuela. Historias de dieciséis experiencias .Edita: OEI (Oficina Regional Buenos Aires). Texto completo en: http://www.oei.org.ar/publicaciones/escuelas/index.html 

VV.AA: Primeras jornadas de educación intercultral en Jujuy. Un desafío para la educación. Editan: OEI (Oficina Regional Buenos Aires) - Secretaría de Educación de la Provincia de Jujuy - PROEIB Andes. Texto completo en:http://www.oei.org.ar/noticias/librojujuy.htm 

VVAA: Proyecto Spectrum: Vol. I, II, y III. Madrid: MECD/Morata, 2000.

V.V.A.A. (2007). Miradas cinematográficas sobre la infancia: niños atravesando el paisaje. Madrid: Miño y Dávila Editores.

WATKINSON, Alisa M. y ROSS EPP, J (Coord.): La violencia en el sistema educativo: del daño que las escuelas causan a los niños. Madrid: La Muralla, 1999.

ZAVALLONI, G. (2008): La pedagogía della Lumaca. Per una scuola lenta e nonviolenta. Roma: Ermi­Editrice Missionaria Italiana, 2010.

ZIMMERMANN, D.: Observación y comunicación no verbal en la escuela infantil. Madrid: Morata, 1987.

ŽIŽEK, Slavoj (2012): Viviendo el final de los tiempos. Madrid: Akal.

VÍDEOS

500 gramos (Documentos TV): http://www.rtve.es/alacarta/videos/television/documentos-500-gramos-vida/615756/

Carlos González: http://video.google.com/videoplay?docid=964574478601991627

Carlos Gonzalez: http://www.youtube.com/watch?v=vKioOmhIfGU

El cerebro del bebé: Programa Redes: http://www.youtube.com/watch?v=6Rm8dWz3GvE

El niño medicado: Documetos TV: http://www.youtube.com/watch?v=4uY84ylCA7A

Ideas de respeto al ritmo de los niños y niñas http://www.dormirsinllorar.com/

Laura Gutman  ¿Por qué llora mi bebé?: http://www.youtube.com/watch?v=INvqad-UlkY&feature=related

Laura Gutman: Nunca es tarde para generar una relación vincular: http://www.youtube.com/watch?v=R4M4oN1GVyE&feature=related

Loczy: un hogar para crecer: http://www.mefeedia.com/watch/25924524

Madres y bebés: Programa Redes: http://www.youtube.com/watch?v=kmWoU-970xY&feature=related

Método Estivil: http://www.youtube.com/watch?v=0AS79o5aFc8

Muerte Súbita: Documentos TV: http://www.youtube.com/watch?v=z7xYWVPIsRE&playnext=1&list=PL84AF5B623D438509

Palabras al viento. Documentos TV: http://www.youtube.com/watch?v=G8M8s4LGs4A

Revista aula de infantil (electrónica): http://www.cepmalaga.com/index.php/aula-infantil

Rosa Jove (los conflictos y las rabietas) http://www.youtube.com/watch?v=s_fui36OR3g&p=D3638770DF9E7468

Rosa Jove: El sueño infantil: http://www.youtube.com/watch?v=_e0zRSuMDps&feature=related

 

WEBS RELEVANTES


www.redsolare.com

Asociación Latinoamericana para la difusión de la propuesta educativa de Reggio Emilia y la Cultura de la Infancia.

www.reggiochildren.it

Portal Educativo de las Escuelas de Reggio Emilia

http://www.edu.xunta.es/portal/

Portal Educativo de la Consellería de Educación en la Comunidad de Galicia.

http://www.lacittadeibambini.org/spagnolo/interna.htm

Proyecto la Ciudad de los Niños

http://www.galitoon.com/castellano/galeria_golula.htm

Página web que incorpora cortos de marionetas para niños realizados por la productora gallega Galitoon

http://www.oei.es/educacioninicial.htm

Portal de la Organización de Estados Iberoamericanos

http://www.galescolas.net/

Portal de las escuelas infantiles públicas de la Comunidad de Galicia

http://www.accioneducativa-mrp.org/

Portal del Movimiento de Renovación Pedagógica Acción Educativa

http://www.rosasensat.org/

Portal del Movimiento de Renovación Pedagógica Rosa Sensat

http://www.educacioninfantil.com/

Portal de recursos para la Educación Infantil

http://www.trotalinks.com/Directorio/Educacion/Links/http.aulainfantil.com

Portal de recursos para la Educación Infantil

http://www.preescolarnacasa.org/

Experiencia Educativa Preescolar Na Casa en Galicia

http://www.highscope.org/

Programa Highscope

http://www.highscopemexico.org/

Programa Highscope en México

http://www.montessori-ami.org/

Grupo de Educación Infantil Montessori

http://www.omep.org.ar

Portal de la Organización Mundial de Preescolar

http://www.fsipe.org/

Foro Social Ibérico para la Educación

http://fme08.wordpress.com/

Foro Mundial de Educación

http://www.educa.madrid.org/web/eei.zaleo.madrid/

Escuela Infantil Zaleo de la Comunidad de Madrid

http://www.mundolatino.org/rinconcito/

Ofrece numerosos enlaces de webs en Latinoamérica

http://www.mcep.es/publicaciones.html

Movimiento de Cooperación Educativa Popular

http://www.xtec.es/~jfernanq/: El Safareig es una Web que fusiona tres conceptos: la infancia, la naturaleza y la tecnología. Pretende ser un espacio de comunicación y de intercambio social. Se puede acceder a través de esta página a centros de otros países.

http://www.maestrasjardineras.com.ar/
Ofrece materiales, recursos, servicios, proyectos, cuentos y adivinanzas, informática, ciencias, plástica, artículos y enlaces de interés para la Educación infantil.

http://www.aulainfantil.com/index.asp
Espacio con formato de revista educativa de la Etapa Infantil

http://www.escuelaeltomillar.com/
La escuela infantil El Tomillar de Madrid. Muestras actividades y reflexiones de una escuela infantil.

http://www.waece.org/index.php
Portal de La Asociación Mundial de Educadores Infantiles.

http://www.educa.aragob.es/cprcalat/infantil

Información muy interesante sobre educación infantil, que incluye documentos, enlaces, foros, etc.

http://www.educa.madrid.org/portal/web/educamadrid

Portal de la Consejería de Educación de Madrid.

http://www.educalia.org/edujsp/home.jsp?idioma=es

Programa educativo que Fundación Telefónica ha desarrollado en Internet para la comunidad que forman los niños y jóvenes de 3 a 18 años

http://www.pequenet.com/

Página de recursos donde tras un análisis podemos encontrar algunos útiles para la Educación Infantil.

http://www.pequejuegos.com/

Página de recursos donde tras un análisis podemos encontrar algunos útiles para la Educación Infantil.

http://www.educacioninicial.com/

Página de recursos donde tras un análisis podemos encontrar algunos útiles para la Educación Infantil.

http://www.arconet.es/users/marta/default.htm

Página sobre la naturaleza útil para Educación Infantil

http://www.zoomadrid.com/

Página del Zoo de la Casa de Campo de Madrid

http://www.kidsmartearlylearning.org/SP/

Página sobre Nuevas Tecnologías y Educación Infantil

http://www.educacioninicial.com/

Portal Educativo de Argentina

http://www.pequenet.com/

Portal donde podemos encontrar un sin fin de páginas de todo tipo destinadas a a infancia con y sin planteamientos comerciales. Lo interesante es que da acceso a páginas web de varios países de América Latina.

http://www.comunidadesdeaprendizaje.net/

Portal de Comunidades de Aprendizaje

http://www.pcb.ub.es/crea/es

Portal de Comunidades de Aprendizaje

ttp://www.cooperacioneducativa.com/joomla/

Portal Cooperación Educativa

http://www.elrincondelmaestro.com/materiales-educacion-infantil.htm

Página web donde podemos encontrar recursos para analizar

http://www.uclm.es/profesorado/Ricardo/soft.htm

Materiales multimedia en Educación Infantil para ser analizados

http://www.educa.jcyl.es/educacyl/cm/profesorado/tkContent?pgseed=1135083883782&idContent=19354&locale=es_ES&textOnly=fa 

Portal educativo de la comunidad de Castilla León.

 LOS ESTUDIANTES DISPONDRÁN EN LA PLATAFORMA MOODLE DE RECURSOS ACTUALIZADOS UTILIZADOS PARA EL DESARROLLO DE LA MATERIA

Bibliografía complementaria

OTRAS WEBS DE INTERÉS

— Centro de Recursos para la Enseñanza y el Aprendizaje (crea) de la Universidad de Barcelona.

(1994): Paulo Freire Conferencia de clausura del Congreso Internacional Nuevas Perspectivas Críticas en educación. Barcelona, julio.

Disponible en: http://video.google.com/videoplay?docid=6974619480911 733583

— Centro Internacional Miranda.

(2005): «educación bolivariana y pedagogía crítica». Entrevista a Peter McLaren realizada por Luis Bonilla-Molina.

Disponible en: http://www.youtube.com/watch?v=7wm1IRLRQAk&hl=es 

— Comunidades de Aprendizagem.

Disponible en: http://www.comunidadesdeaprendizagem.ufscar.br/ç

— Comunidades de Aprendizaje.

Disponible en: www.comunidadesdeaprendizaje.net

— Crea - Centre Especial de Recerca en Teories i Pràctiques Superadores de Desigualtats.

Disponible en: www.pcb.ub.es/crea

 — CyberDodo. La plataforma social multimedia.

Ofrece variedad de recursos para trabajar el tema de los derechos humanos con la infancia. Cuenta entre sus socios a diversos altos comisionados de la onu para los derechos humanos.

Disponible en: http://es.cyberdodo.com/

— Early Childhood Learning and Knowledge Center (eclkc).

Programa «Head Start».

Disponible en: http://eclkc.ohs.acf.hhs.gov/hslc/Espanol/espanol_intro.html

 — HighScope. Inspiring Educators to Inspire Children.

Programa High Scope.

Disponible en: http://www.highscope.org/

 — Instituto Paulo Freire.

Disponible en: http://www.institutpaulofreire.org/

— Junta Nacional de Jardines Infantiles (junji).

Programas educativos de junji. Santiago de Chile.

Disponible en: http://www.junji.cl/junjijoomla/index.php?option=com_ content&task=section&id=31&Itemid=251

— La Iniciativa de Comunicación. Click Niñez.

Información acerca de experiencias educativas sobre la infancia en países de América Latina.

Disponible en: http://octavioislas.wordpress.com/2009/03/19/2653-la-iniciativa-de-comunicacion-click-ninez-18-de-marzo-de-2009-novedades-sobre-ninez/

 — Naciones Unidas. Centro de Información.

Programa educativo interactivo de derechos humanos «Todos los derechos para todos». Conjunto de programas realizados con tecnología multimedia por el Centro de información de las Naciones Unidas en Buenos Aires.

Disponible en: http://www.cinu.org.mx/ninos/html/juegos4b.htm

 — Organización de Estados Iberoamericanos.

Educación inicial: modalidades no escolarizadas. Cuba: Programa social de atención educativa «Educa a tu hijo».

Disponible en: http://www.oei.es/linea3/inicial/cubane.htm

— Plataforma de Madrid por la defensa de la educación infantil 0-6 años.

Disponible en: http://plataformademadrid06.blogspot.com/

— Proyecto Niños de la Calle.

Disponible en: http://www.chasquinet.org/ninosdelacalle/espanol/proyecto.html;

http://www.chasquinet.org/ninosdelacalle/espanol/index.html

 y http://www.tele-centros.org/paginas/inicio.php

 — Red por los Derechos de la Infancia.

Disponible en: http://www.derechosinfancia.org.mx/#

 — Rede Galega de Escolas Infantís.

Disponible en: http://galescolas.net/

 — RedEd. Red de educación para el Cambio.

Disponible en: http://reded.wordpress.com/


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías