| Competencias do título |
| Código | Competencias do título |
| A2 | Coñecer as características destes estudantes, así como as características dos seus contextos motivacionais e sociais. |
| A6 | Identificar e planificar a resolución de situacións educativas que afectan a estudantes con diferentes capacidades e distintos ritmos de aprendizaxe. |
| A9 | Analizar a práctica docente e as condicións institucionais que a enmarcan. |
| A10 | Coñecer a evolución histórica do sistema educativo no noso país e os condicionantes políticos e lexislativos da actividade educativa. |
| A11 | Coñecer os procesos de interacción e comunicación na aula. |
| A13 | Promover o traballo cooperativo e o traballo e esforzo individuais. |
| A14 | Promover accións de educación en valores orientadas á preparación dunha cidadanía activa e democrática. |
| A15 | Coñecer e abordar situacións escolares en contextos multiculturais. |
| A23 | Analizar e incorporar de forma crítica as cuestións máis relevantes da sociedade actual que afectan á educación familiar e escolar: impacto social e educativo das linguaxes audiovisuais e das pantallas; cambios nas relacións de xénero e interxeracionais; multiculturalidade e interculturalidade; discriminación e inclusión social e desenvolvemento sustentable. |
| A24 | Coñecer a evolución histórica da familia, os diferentes tipos de familias, de estilos de vida e educación no contexto familiar. |
| B15 | Capacidade para utilizar diversas fontes de información, seleccionar, analizar, sintetizar e extraer ideas importantes e xestionar a información. |
| B16 | Capacidade crítica e creativa na análise, planificación e realización de tarefas, como froito dun pensamento flexible e diverxente. |
| B18 | Compromiso ético para o exercicio das tarefas docentes. |
| B19 | Capacidade de adaptarse a novas situacións nunha sociedade cambiante e plural. |
| B21 | CB1 - Que os estudantes demostrasen posuír e comprender coñecementos nunha área de estudo que parte da base da educación secundaria xeneral, e se adoita encontrar a un nivel que, se ben se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo |
| B22 | CB2 - Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as competencias que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo |
| B23 | CB3 - Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética |
| B24 | CB4 - Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como non especializado |
| B25 | CB5 - Que os estudantes desenvolvesen aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores cun alto grao de autonomía |
| C4 | Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común. |
| C6 | Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse. |
| C7 | Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida. |
| C8 | Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade. |
| Resultados de aprendizaxe | |||
| Resultados de aprendizaxe | Competencias do título | ||
| Coñecer os principais debates teóricos e principais autores responsables de teorías sociolóxicas sobre a educación | A10 A14 A15 A23 A24 |
B16 B19 B21 B23 |
C6 C7 |
| Coñecemento do sistema educativo dentro do sistema social | A2 A6 A9 A11 |
B15 B18 |
|
| Coñecer as principais correntes e debates sociais entorno á educación no século XXI | A10 A23 |
B15 B22 B24 |
C4 |
| Coñecemento e comprensión das funcións sociais da educación. | A6 A9 A10 |
B15 B16 B21 |
C4 C8 |
| Aplicar de forma inicial técnicas de investigación social para a recollida e análise da información | A9 |
B15 B22 B25 |
C6 C8 |
| Aplicación dos coñecementos manexados á realidade social nas súas diferentes manifestacións, para acadar a perspectiva da mesma desde o ámbito da educación. | A2 A11 A13 A23 |
B15 B16 B21 B22 B23 B24 B25 |
C6 C8 |
| Análise de contidos do sistema educativo | A9 A10 A13 A14 A15 A23 A24 |
B15 B16 B18 B21 B23 B24 B25 |
C4 C6 C7 C8 |
| Síntese dos coñecementos teóricos e do estudo empírico da realidade social en relación coa educación | A9 A10 A15 A23 |
B15 B16 B19 B22 B23 B24 B25 |
C4 C6 C8 |
| Avaliación do sistema educativo, así como das súas implicacións tanto a nivel social como persoal | A9 A10 A15 A23 |
B15 B16 B18 B19 B21 B22 B23 B24 B25 |
C4 C6 C8 |
| Contidos |
| Temas | Subtemas |
| Bloque 1 Concepto sociolóxico de Educación |
1.1. Definición sociolóxica de educación 1.2. Historia da educación 1.3. Educare e educere 1.4. A educación como un feito social e como un fenómeno sociolóxico 1.5. O sistema educactivo dentro do sistema social |
| Bloque 2 Fontes e referencias da educación: o proceso de socialización |
2.1. A constitución da sociedade e dos individuos 2.2. Análise sociolóxico das estructuras, as relacións e das institucións sociais. 2.3. Análise sociolóxico sobre a sociedade do coñecemento, da información e da comunicación. 2.4. Estudio sociolóxico dos estilos de vida, do consumo e da sostenibilidade. 2.5. La naturaleza como fuente de educación. |
| Bloque 3 Funcións sociais da educación |
3.1. Función de reproducción social 3.2. Función de cambio social 3.3. Reformas e cambios educativos 3.4. Desigualdades sociais en base a xénero, clase social, etnia, cultura, identidade, etc. 3.5. Análise sociolóxico sobre o impacto social dos fenómenos da inmigración humana. |
| Bloque 4 Formas da educación: o seu proceso de regulación |
4.1. Educación formal 4.2. Educación informal 4.3. Educación non formal 4.4. A organización escolar: formal e informal |
| Bloque 5 Actores e roles principais na educación |
5.1. Estudio sociolóxico da estructura e función das escolas e das organizacións educativas na sociedade actual 5.2. Os axentes educativos: - A familia e a comunidade - Institucións sociais - A función do maestro e profesores - Alumnos 5.3. Socioloxía da interacción no aula 5.4. Socioloxía da infancia e da adolescencia. |
| Planificación | ||||
| Metodoloxías / probas | Competencias | Horas presenciais | Horas non presenciais / traballo autónomo | Horas totais |
| Actividades iniciais | A9 A11 A24 B15 B25 C6 | 2 | 2 | 4 |
| Sesión maxistral | A10 A24 | 13 | 19 | 32 |
| Traballos tutelados | A9 A23 B15 B22 B25 C7 | 15 | 20 | 35 |
| Discusión dirixida | A2 A11 A13 A14 B16 B21 B23 B24 C4 C6 C8 | 5 | 0 | 5 |
| Debate virtual | A2 A6 A11 A13 A23 A24 B15 B18 B19 B22 B24 C4 C6 C8 | 0 | 5 | 5 |
| Foro virtual | A6 A9 A11 B15 B18 | 0 | 5 | 5 |
| Prácticas a través de TIC | A2 A6 A11 A24 B19 B25 C8 C6 | 0 | 10 | 10 |
| Análise de fontes documentais | A13 B22 B25 C6 C7 C8 | 5 | 20 | 25 |
| Lecturas | A9 A10 A14 A15 A24 B24 B23 C6 C7 C8 | 0 | 25 | 25 |
| Solución de problemas | A2 A6 A10 A11 B18 B24 | 1 | 2 | 3 |
| Atención personalizada | 1 | 0 | 1 | |
| *Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado | ||||
| Metodoloxías |
| Metodoloxías | Descrición |
| Actividades iniciais | O curso iniciarase coas instruccións e formas de levalo a cabo. Para o cal, tanto o modelo como as pautas da docencia repetiranse ata que quede clara e operativa a mecánica da impartición da materia. |
| Sesión maxistral | Explicación por parte do profesor dos contidos teórico/prácticos xerais, más suliñables e necesarios para comprender os bloques e temas da materia de Socioloxía da Educación, así como para levar a cabo os traballos tutelados. |
| Traballos tutelados | O contido da materia abórdase mediante traballos de búsqueda de información por parte do alumnado, que terá temporalidade semanal en base ao contido explicitado ou que toque abordar na mesma. Estas partes ou traballos terán un calendario de entregas, mediante a plataforma Moodle. |
| Discusión dirixida | Tanto para a explicitación dos contidos da materia como para a parte práctica da mesma mediante a realización dos correspondientes traballos, o plantexamento do curso trata de manter unha canle aberta tanto para as consultas, preguntas ou dúbidas que poda ter o alumnado como para as súas aportacións, consideracións, opinións e demáis cuestións ou contidos que podan constituir a materia. |
| Debate virtual | Na medida que sexa posible e permita o desenvolvemento dos contidos e as ferramentas de comunicación, tratarase de levar os contidos a unha plataforma para o seu debate colectivo. |
| Foro virtual | Durante o curso estará aberto un foro para o plantexamento de calquera cuestión relacionada co mesmo e, sobre todo, os seus contidos. |
| Prácticas a través de TIC | O desenvolvemento do curso precisa do emprego das TICs para todo e en todo momento. |
| Análise de fontes documentais | Os traballos tutelados implican a procura, lectura e análise de fontes documentais para a elaboración dos mesmos. |
| Lecturas | Procurarase facer fincapé nas lecturas por parte do alumnado sobre obras significativas e relevantes para a comprensión da materia impartida. |
| Solución de problemas | Durante o curso estará permanentemente aberta e dispoñible a plataforma para a resolución de calquer problema que poida xurdir. |
| Atención personalizada |
|
|
| Avaliación | |||
| Metodoloxías | Competencias | Descrición | Cualificación |
| Traballos tutelados | A9 A23 B15 B22 B25 C7 | Ao longo do curso, semana a semana, haberá que elaborar un traballo sobre o tema ou contido correspondente, o cal deberá ser entregago a través da plataforma Moodle. As entregas periódicas terán carácter obrigatorio e, tanto os seus contidos como entregas serán tidas en conta á hora de avaliar o seguimento e cumprimento da materia. |
30 |
| Sesión maxistral | A10 A24 | Os contidos explicitados na exposición dos temas nas clases durante as sesións maxistrais serán avaliados e tidos en conta nos traballos tutelados cos que se planifica e avalía a materia. | 20 |
| Discusión dirixida | A2 A11 A13 A14 B16 B21 B23 B24 C4 C6 C8 | Trátase de agudizar o razoamento crítico nesta materia e utilizar as categorías de análise plantexadas en cada sesión dedicada ós temas de discusión. Esta parte de asignatura intentará medir ou avaliar a participación, implicación e interese do alumnado. |
5 |
| Debate virtual | A2 A6 A11 A13 A23 A24 B15 B18 B19 B22 B24 C4 C6 C8 | Na medida do posible e que permita tanto as TICs como o desenvolvemento do curso, procurarase desenvolver debates en grupo no que valorarase a participación nos mesmos en relación coa materia. Como non é segura a súa realización, a cualificación inclúese no apartado de "Discusión dirixida". |
0 |
| Lecturas | A9 A10 A14 A15 A24 B24 B23 C6 C7 C8 | As lecturas deberán reflexarse nos traballos tutelados, tanto no que respecta á conformación de contidos como de referencias. Asemesmo, tamén poderán ter reflexo nas discusión ou debates. Ademáis, ao longo do curso aconsellaranse varias lecturas, dependendo a súa obrigatoriedade da disponibilidade de tempo que permita a planificación das demáis metodoloxías. |
15 |
| Análise de fontes documentais | A13 B22 B25 C6 C7 C8 | Esta é a parte ou compoñente principal para conformar axeitadamente os contidos dos traballos tutelados, polo que avalíase a procura, interese, intensidade e profundidade no análise das fontes de información e documentais. Polo que a súa avaliación é a fundamental dos traballos tutelados. | 30 |
| Prácticas a través de TIC | A2 A6 A11 A24 B19 B25 C8 C6 | O emprego das TICs vai a ser necesaria, polo que o seu manexo ou dominio contará á hora de realización dos traballos e nas demáis metodoloxías nas que se avalía a materia. É dicir, este non é un apartado cunha avaliación específica senón que se verá reflexada nos outros. | 0 |
| Observacións avaliación | |||
|
Esta materia está plantexada para ser cursada mediante a participación por parte do alumnado na investigación e elaboración de contidos, análises, etc. Asemesmo, trátase dunha avaliación continua. Polo tanto, a súa planificación e desenvolvemento céntrase no segumento a través dos traballos que deben desenvolverse semana a semana, en base aos contidos da materia, e que deben entregarse a través da plataforma Moodle. Sendo por tanto o seguimiento, participación, realización e entrega dos traballos os pilares do curso. Entenderase por avaliación suficiente para superar a materia na súa primeira convocatoria ordinaria obter un 50% entre as metodoloxías descritas. Esta avaliación é específica para a primeira convocatoria ordinaria da asignatura, é dicir, aquela constituida por unha avaliación continua. Para o resto de casos e convocatorias haberá unha proba ou examen (oral ou escrita), no que ademáis dos contidos teóricos se inclúe un soposto de carácter práctico. O traballo participativo so será válido para a primeira convocatoria e a súa correspondente avaliación continua. Para o resto de convocatorias que non sexan á primeira ordinaria, non se gardan puntuacións nin traballos ou probas anteriores. |
|||
| Fontes de información |
| Bibliografía básica |
Guerrero Serón, Antonio (1996). Manual de sociología de la educación. Madrid: Síntesis
Fernández Palomares Francisco (2003). Sociología de la educación. Madrid: Pearson. |
|
OUTROS MANUAIS: - Durkheim, Emile (1996): Educación y sociología. , Barcelona: Editorial Península. - Gómez Jaldón, Celestino (2005): Sociología de la educación. Madrid: Pirámide. - González Radío, Vicente (1998). El futuro de su presente: Análisis de una Autopercepción. A Coruña: CESUGA. - Guerrero Serón, Antonio (2003): Enseñanza y sociedad: el conocimiento sociológico de la educación. Madrid: Siglo veintiuno. PARA O BLOQUE 1: CONCEPCIÓN DA EDUCACIÓN - Gutiérrez Zuluaga, Isabel: Historia de la educación. Madrid: Narcea, 1972 - Negrín Fajardo, Olegario: Historia de la educación. Madrid: Centro de Estudio Ramón Areces, 2009. PARA O BLOQUE 2: FUENTES DA EDUCACIÓN - Rousseau, Jean-Jacques: Emilio ou Da educación. Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela; [Madrid?] : Fundación BBVA, [2006] - Durkheim, Emile: Educación como socialización. Salamanca: Sígueme, 1976. PARA O BLOQUE 3: FUNCIÓNS DA EDUCACIÓN - Freire, Paulo: Educación y cambio. Buenos Aires: Galerna, 2002. - Bourdieu, Pierre: Las estrategias de la reproducción social. Buenos Aires: Siglo Veintiuno, 2011. PARA O BLOQUE 4: FORMAS DA EDUCACIÓN - Coombs, Philip H.: La Crisis mundial de la educación perspectivas actuales. Madrid : Santillana, D.L. 1986. -Coombs, Philip H.: La Lucha contra la pobreza rural estudio preparado para el Banco Mundial por el Consejo Internacional para el Desarrollo de la Educación. Madrid: Tecnos, D.L. 1975 PARA O BLOQUE 5: ACTORES DA EDUCACIÓN - Harris, Judith Rich: The nurture assumption: why children turn out the way they do. London: Bloomsbury, [1999] - García Aretio, Lorenzo: Claves para la educación : actores, agentes y escenarios en la sociedad actual. Madrid: UNED, [2009] |
|
| Bibliografía complementaria | |
|
Almarcha, Amparo: "Cien años de la sociología de la educación en España: 1877-1977". En REIS, 2, 115-148. Alonso Hinojal, I.: Educación y Sociedad. Las Sociologías de la Educación. CIS. 1991. Collins, Randall: La Sociedad credencialista: sociología histórica de la educación y de la estratificación. Madrid : Akal, [1989] Comenius, Johann Amos: Didáctica magna. Madrid: Reus, D.L. 1971 Hernando Calvo, Alfredo: Viaje a la escuela del Siglo XXI. Así trabajan los colegios más innovadores del mundo. Fundación Telefónica; Madrid, (2015) Pinker, Steven: La tabla rasa la negación moderna de la naturaleza humana. Barcelona: Paidós, [2003] |
| Recomendacións | |||
| Materias que se recomenda ter cursado previamente | |||
|
| Materias que se recomenda cursar simultaneamente | |||
|
| Materias que continúan o temario | |||
|
| Observacións | |
|
Recoméndase enviar os traballos telematicamente e, de non ser posible, non utilizar plásticos, elixir a impresión a dobre cara, empregar papel reciclado e evitar imprimir borradores. Débese facer un uso sustentable dos recursos e a prevención de impactos negativos sobre o medio natural. Débese ter en conta a importancia dos principios éticos relacionados cos valores da sustentabilidade nos comportamentos persoais e profesionais. |