Primeira oportunidade (maio/xuño).

Alumnado que acude ao 80% das sesións
interactivas:

A cualificación final será consecuencia
dos resultados obtidos nos seguintes apartados:

Sesións interactivas (actividades
prácticas de laboratorio e de lapis/papel). A súa asistencia é obrigatoria
e son non recuperables. A cualificación deste apartado está condicionada á
participación do alumno nas sesións programadas e/ou á calidade e
orixinalidade nas entregas requeridas polos docentes de cada sesión (tanto
de forma grupal como individual). Supón un 20% da cualificación
final.

Traballos tutelados. Realizaranse, obrigatoriamente, dúas actividades académicamente
dirixidas (AAD), en pequenos grupos (3/4 alumnos). Os traballos serán entregados a través de Moodle, as
características e datas de entrega serán comunicadas as primeiras semanas
de clase. (Non serán avaliados aqueles traballos entregados fóra de prazo
nin entregas a través do correo electrónico).
Presentaranse na aula e se
entregará un traballo en relación a cada AAD para a súa avaliación; de non
facelo, a cualificación será de 0. A
cualificación deste apartado será a media das cualificacións obtidas en
cada traballo. Supón un 40 % da
cualificación final.

Proba individual global de
avaliación dos resultados de aprendizaxe sobre os contidos das expositivas
e as interactivas. Realizarase na data establecida no calendario oficial
da Facultade. Supón un 40 % da cualificación final.

Para obter unha cualificación de aprobado,
é imprescindible ter unha media de polo menos 5 sobre 10 tanto en cada un dos
apartados (sesión interactivas, traballos tutelados e proba individual). A
cualificación total farase en base á media ponderada de cada un dos apartados. O
alumnado que non acade o aprobado nalgunha das partes, a súa cualificación da
materia corresponderá á parte suspensa.

Tanto o alumnado que non acude
ao 80% das sesións interactivas, os estudantes con dispensa pola súa situación
de vulnerabilidade debido a COVID-19 como o que ten recoñecemento
de dedicación a tempo parcial/dispensa académica que lles exime da asistencia
a clase segundo o establecido na "Norma que regula o réxime de dedicación
ao estudo dos estudantes de Grao" na UDC (29/05/2012):

Deberán
poñelo en coñecemento do profesorado na primiera semana de clase.

A cualificación final será consecuencia dos resultados obtidos nos
seguintes apartados:

Sesións interactivas (actividades prácticas de laboratorio e de lapis/papel).
A súa asistencia non será obrigatoria. A cualificación deste apartado está
condicionada á calidade nas entregas das tarefas requeridas polo
profesorado. Supón un 20% da cualificación final.

Traballos tutelados. Realizaranse, obligatoriamente, dúas actividades
académicamente dirixidas (AAD), individualmente. Os traballos serán entregados
a través de Moodle, as características e datas de entrega serán
comunicadas as primeiras semanas de clase. (Non serán avaliados aqueles
traballos entregados fóra de prazo nin entregas a través do correo
electrónico). Presentaranse virtualmente e se
entregará un traballo en relación a cada AAD para a súa avaliación; de non
facelo, a cualificación será de 0. A
cualificación deste apartado será a media das cualificacións obtidas en
cada traballo. Supón un 40 % da
cualificación final.

Proba individual global de
avaliación dos resultados de aprendizaxe sobre os contidos das expositivas
e as interactivas. Realizarase na data establecida no calendario oficial
da Facultade. Supón un 40 % da cualificación final.

Segunda oportunidade (xullo).

A avalicación farase do mesmo xeito que na
oportunidade de maio/xuño, téndose que recuperar únicamente os apartados que se
teñan suspensos (tarefas das sesión interactivas, traballos tutelados e/ou
proba escrita individual).

Tanto no caso
dos asistentes ao 80% das sesións interactivas, o alumnado que non acuda ao
80% das sesións interactivas ou con dispensa académica, a cualificación final
será en base á media ponderada das cualificacións obtidas nas tarefas, traballos
tutelados e a proba escrita, sendo imprescindible acadar como mínimo un 5 sobre
10 en cada parte. A cualificación de suspenso corresponderá á parte non
superada.

NOTAS XERAIS A AMBAS OPORTUNIDADES:

·
A cualificación de sesións
interactivas e traballos tutelados só se gardarán durante un curso académico.

·
Os erros ortográficos nos traballos e materiais presentados reducirán
a puntuación final.

·
O plaxio detectado nos traballos de avaliación entregados será
motivo de suspenso na asignatura.

Resultados de aprendizaxe	Competencias do título
Comprender os principios básicos e as leis fundamentais das ciencias experimentais, concretamente da Física e a Química.	A25	B8 B9 B21 B25	C1 C7
Coñecer o currículo escolar destas ciencias na educación primaria	A26	B16 B17
Formular e resolver problemas asociados coa Física e a Química á vida cotiá.	A27	B2 B14 B23	C6
Valorar as ciencias como un feito cultural.	A28	B9 B15	C4
Recoñecer a mutua influencia entre ciencia, sociedade e desenvolvemento tecnolóxico, así como as condutas cidadás pertinentes, para procurar un futuro sustentable.	A29	B2 B19 B24	C4 C8
Desenvolver contidos do currículo mediante recursos didácticos apropiados e promover a adquisición de competencias básicas nos estudantes.	A30	B17 B18 B22	C7

Temas	Subtemas
BLOQUE 1. As Ciencias da natureza na educación primaria	1. As Ciencias no currículum oficial de educación primaria. A súa contribución á adquisición de competencias básicas dos escolares. 2. A natureza da Ciencia como referente para o seu ensino e aprendizaxe: A construción do coñecemento científico, as interrelacións C/T/S/A, o valor cultural da Ciencia. 3. Posibilidades e limitacións do alumnado da etapa 6-12 para aprender Ciencias. Implicacións para a selección de contidos e de actividades de ensino. As actividades prácticas e o desenvolvemento de habilidades de indagación e exploración do medio.
BLOQUE 2. Ensino e aprendizaxe sobre os materiais	1. Interese formativo do estudo dos materiais na educación primaria. 2. Análise científica: Revisión de conceptos e principios fundamentais para o ensino das propiedades e comportamentos materiais na educación primaria. Delimitación do contido escolar que contribúa á adquisición dun modelo axeitado de materia. 3. Problemática de aprendizaxe: os coñecementos previos dos nenos de primaria sobre o tema. Influencia na selección e secuenciación de contidos ao longo da etapa 6-12. 4. Recomendacións metodolóxicas e actividades de indagación sobre obxectos e materiais cotiás, as súas propiedades e cambios. O desenvolvemento de habilidades e comportamentos en relación ao seu uso. 5. O estudo do comportamento dos corpos ante a luz, a calor, etc. na educación primaria. Plantexamentos metodolóxicos e tipos de actividades.
BLOQUE 3. Ensino e aprendizaxe sobre a enerxía e as máquinas	1. A relevancia social da enerxía, as súas aplicacións tecnolóxicas e o seu impacto ambiental. Importancia do seu estudo na educación primaria. 2. Análise científica. Revisión de conceptos e principios fundamentais sobre a enerxía, os seus tipos e as súas transformacións, para o seu ensino na educación primaria. Delimitación do contido escolar que costribúa á adquisición dun modelo axeitado de enerxía. 3. Problemática de aprendizaxe: ideas e modelos cotiás sobre o tema. Influencia na selección e secuenciación de contidos ao longo da etapa 6-12. 4. Recomendacións metodolóxicas e tipos de actividades de ensino sobre tipos e transformacións enerxéticas asociadas ao ámbito cotiá. O desenvolvemento de habilidades e comportamentos en relación ao seu uso. 5. O estudo das máquinas e aparatos na educación primaria. Plantexamentos metodolóxicos, actividades e recursos para o desenvolvemento de contidos.

Metodoloxías / probas	Competencias	Horas presenciais	Horas non presenciais / traballo autónomo	Horas totais
Traballos tutelados	A29 A30 B2 B9 B15 B16 B17 B18 B19 C1	0	22	22
Prácticas de laboratorio	A27 A28 B14 B22 B24 C4 C8	26	39	65
Sesión maxistral	A25 A26 B23 B25 C6 C7	16	16	32
Proba mixta	A25 A26 A27 A30 B8 B21	0	29.5	29.5

Atención personalizada		1.5	0	1.5

*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías	Descrición
Traballos tutelados	Actividades nas que o alumnado, organizado en pequeno grupo, é autónomo e realiza tarefas relativas á función de mestre (análise e/ou deseño de propostas de contidos e/ou actividades, emprego de recursos) xustificando as súas opcións. Estas tarefas serán dirixidas e orientadas polo docente. Realizaranse dúas deste tipo de actividades ao longo do desenvolvemento da asignatura
Prácticas de laboratorio	Sesiones interactivas presenciais asociadas á realización/análise/deseño de experiencias en pequeno grupo e baixo a dirección docente en torno a situacións e fenómenos relativos aos temas tratados: características dos materiais, obxectos… os seus cambios e os seus comportamentos, cambios enerxéticos... Sesións interactivas de lapis e papel centradas no estudo de exemplos ou situacións diversas e de propostas ou materiais didácticos en pequeno grupo, presentadas e orientadas polo profesor. Intercambio de ideas e puntos de vista sobre a situación ou proposta obxecto de estudo, discusión/debate das mesmas e síntese/reflexión do coñecemento adquirido no grupo-clase.
Sesión maxistral	Exposición oral a través de presentacións asíncronas que serán gravabas (powerpoint con narración, gravación con TEAMS, etc.) e subidas a Moodle, co material de acompañamento necesario e propoñendo cuestións para que o alumnado favoreza o proceso de ensino-aprendizaxe. Empregarase especialmente para introducir novos coñecementos científicos/didácticos.
Proba mixta	Proba presencial ou virtual que integra preguntas obxectivas (de resposta múltiple ou de resposta breve) e preguntas de ensaio e desenvolvemento (análise de situacións, resolución de problemáticas, deseño de propostas...) relacionadas co ensino e aprendizaxe dos contidos científicos na escola de primaria, tratados durante o curso.

Metodoloxías	Competencias	Descrición	Cualificación
Prácticas de laboratorio	A27 A28 B14 B22 B24 C4 C8	Valorarase a participación nas observacións, análise, interpretacións, calidade e orixinalidade nos deseños realizados nas distintas sesións interactivas (seminarios e prácticas de laboratorio), tanto de forma grupal como individual.	20
Traballos tutelados	A29 A30 B2 B9 B15 B16 B17 B18 B19 C1	Os traballos tutelados son actividades que pola súa dimensión, poden servir para “obxetivar” as habilidades adquiridas polo alumnado noutro tipo de actividades que se foron realizando. Valorarase a inclusión dos aspectos descriptivos relevantes e especialmente a capacidade analítica e interpretativa do alumnado respecto ás situacións obxecto de estudo, así como a súa capacidade de comunicar e intercambiar ideas cos seus compañeiros.	40
Proba mixta	A25 A26 A27 A30 B8 B21	Realizarase a rematar o cuadrimestre e ten por obxecto avaliar os coñecementos de distinto tipo (conceputuais, procedimentais) desenvolvidos nas clases expositivas e interactivas e a súa capacidade para resolver cuestións, analizar situacións concretas, argumentar fundamentada e críticamente, etc.	40

Observacións avaliación
Primeira oportunidade (maio/xuño). Alumnado que acude ao 80% das sesións interactivas: A cualificación final será consecuencia dos resultados obtidos nos seguintes apartados: Sesións interactivas (actividades prácticas de laboratorio e de lapis/papel). A súa asistencia é obrigatoria e son non recuperables. A cualificación deste apartado está condicionada á participación do alumno nas sesións programadas e/ou á calidade e orixinalidade nas entregas requeridas polos docentes de cada sesión (tanto de forma grupal como individual). Supón un 20% da cualificación final. Traballos tutelados. Realizaranse, obrigatoriamente, dúas actividades académicamente dirixidas (AAD), en pequenos grupos (3/4 alumnos). Os traballos serán entregados a través de Moodle, as características e datas de entrega serán comunicadas as primeiras semanas de clase. (Non serán avaliados aqueles traballos entregados fóra de prazo nin entregas a través do correo electrónico). Presentaranse na aula e se entregará un traballo en relación a cada AAD para a súa avaliación; de non facelo, a cualificación será de 0. A cualificación deste apartado será a media das cualificacións obtidas en cada traballo. Supón un 40 % da cualificación final. Proba individual global de avaliación dos resultados de aprendizaxe sobre os contidos das expositivas e as interactivas. Realizarase na data establecida no calendario oficial da Facultade. Supón un 40 % da cualificación final. Para obter unha cualificación de aprobado, é imprescindible ter unha media de polo menos 5 sobre 10 tanto en cada un dos apartados (sesión interactivas, traballos tutelados e proba individual). A cualificación total farase en base á media ponderada de cada un dos apartados. O alumnado que non acade o aprobado nalgunha das partes, a súa cualificación da materia corresponderá á parte suspensa. Tanto o alumnado que non acude ao 80% das sesións interactivas, os estudantes con dispensa pola súa situación de vulnerabilidade debido a COVID-19 como o que ten recoñecemento de dedicación a tempo parcial/dispensa académica que lles exime da asistencia a clase segundo o establecido na "Norma que regula o réxime de dedicación ao estudo dos estudantes de Grao" na UDC (29/05/2012): Deberán poñelo en coñecemento do profesorado na primiera semana de clase. A cualificación final será consecuencia dos resultados obtidos nos seguintes apartados: Sesións interactivas (actividades prácticas de laboratorio e de lapis/papel). A súa asistencia non será obrigatoria. A cualificación deste apartado está condicionada á calidade nas entregas das tarefas requeridas polo profesorado. Supón un 20% da cualificación final. Traballos tutelados. Realizaranse, obligatoriamente, dúas actividades académicamente dirixidas (AAD), individualmente. Os traballos serán entregados a través de Moodle, as características e datas de entrega serán comunicadas as primeiras semanas de clase. (Non serán avaliados aqueles traballos entregados fóra de prazo nin entregas a través do correo electrónico). Presentaranse virtualmente e se entregará un traballo en relación a cada AAD para a súa avaliación; de non facelo, a cualificación será de 0. A cualificación deste apartado será a media das cualificacións obtidas en cada traballo. Supón un 40 % da cualificación final. Proba individual global de avaliación dos resultados de aprendizaxe sobre os contidos das expositivas e as interactivas. Realizarase na data establecida no calendario oficial da Facultade. Supón un 40 % da cualificación final. Segunda oportunidade (xullo). A avalicación farase do mesmo xeito que na oportunidade de maio/xuño, téndose que recuperar únicamente os apartados que se teñan suspensos (tarefas das sesión interactivas, traballos tutelados e/ou proba escrita individual). Tanto no caso dos asistentes ao 80% das sesións interactivas, o alumnado que non acuda ao 80% das sesións interactivas ou con dispensa académica, a cualificación final será en base á media ponderada das cualificacións obtidas nas tarefas, traballos tutelados e a proba escrita, sendo imprescindible acadar como mínimo un 5 sobre 10 en cada parte. A cualificación de suspenso corresponderá á parte non superada. *NOTAS XERAIS A AMBAS OPORTUNIDADES:* · A cualificación de sesións interactivas e traballos tutelados só se gardarán durante un curso académico. · Os erros ortográficos nos traballos e materiais presentados reducirán a puntuación final. · O plaxio detectado nos traballos de avaliación entregados será motivo de suspenso na asignatura.

Bibliografía básica	Pedrinaci, E. y otros (2012). 11 ideas clave. El desarrollo de la competencia científica.. Barcelona: Graó Martí, J (2012). Aprender ciencias en la educación primaria. Barcelona: Graó De Pro Bueno, A. y Rodríguez Moreno, J (2010). Aprender competencias en una propuesta para la enseñanza de los circuitos eléctricos en Educación Primaria. Enseñanza de las Ciencias, 28(3), 385-404 García, J. y García, F., (1989). Aprender investigando. Diáda. Sevilla Garrido, J.M. y Galdón, M (2003). Ciencias de la naturaleza y su didáctica. Grupo Editorial Universitario Cañas, A., Martín-Díaz, M.J., Nieda, J. (2007). Competencias en el conocimiento y la interacción con el mundo físico. La competencia científica. Alianza Editorial. Madrid Driver,R. y otros (1999). Dando sentido a la Ciencia en secundaria. Investigaciones sobre las ideas de los niños. Visor.Madrid Rivero, A., Martín del Pozo, R., Solís, E. y Porlán, R. (2017). Didáctica de las Ciencias Experimentales en Educación Primaria. Síntesis Pujol, R.M. (2003). Didáctica de las Ciencias en la educación primaria. Síntesis. Madrid Perales, F.J. y Cañal, P (2000). Didáctica de las Ciencias Experimentales. Marfil. Alcoy Cañal, P., García Carmona, A. y Cruz-Guzmán, M. (2016). Didáctica de las Ciencias Experimentales en Educación Primaria. Paraninfo Vílchez, J. M. (2014). Didáctica de las Ciencias para Educación Primaria. Tomo I: Ciencias del espacio y de la Tierra. Madrid: Pirámide García-CArmona, A. y Criado, A. M. (2013). Enseñanza de la energía en la etapa de 6-12 años: un planteamiento desde el ámbito curricular de las máquinas.. Enseñanza de las Ciencias, 31(3), 87-102 Membiela, P (2001). Enseñanza de las Ciencias desde la perspectiva CTS. Narcea. Madrid Harlen, W (1998). Enseñanza y aprendizaje de las Ciencias. Morata. Madrid De Vecchi, G. y Giordan, A (2006). Guía práctica para la enseñanza científica. Sevilla: Día Driver, R. y otros (1989). Ideas científicas en la infancia y la adolescencia. MEC/Morata </a></p><a>. Morata.Madrid Martínez Losada, C. y García Barros, S (2008). Interpretando fenómenos ópticos cotidianos. Padres y Mestros, 326, 23-2 Cañal, P., Lledó, A., Pozuelos, F. J., y Travé, G. (1997). Investigar en la escuela: elementos para una enseñanza alternativa. Sevilla: Díada Del Carmen, L. Y otros (1997). La enseñanza y el aprendizaje de las Ciencias de la Naturaleza. Horsori/ICE UAB. Barcelona Prieto, M.T. y otros (). La materia y los materiales. Síntesis Martín del Pozo (coord.) (2013). Las ideas científicas de los aluumnos y alumnas de primaria: tareas, dibujos y textos. Madrid: Universidad Complutense https://www.ucm.es/data/cont/docs/153-2013-12-16-libro%20completo%5B Díez, F. (coord.) (2004). Perspectivas para las ciencias en la educación primaria. Madrid: Secretaría general técnica. MEC. Colección aulas de verano Izquierdo, M. (2012). Química en infantil y primaria. Una nueva mirada. Barcelona: Graó Arillo, Mª. A., Martín del Pozo, R. y Martín, P. (2015). Talleres para enseñar Química en Primaria. Madrid: Universidad Complutense http://www.ucm.es/data/cont/docs/153-2015-11-13-LIBRO%20Talleres%20p De Pro, A. (2014). Uso, consumo y ahorro energético en la vida cotidiana. Barcfelona: Graó Martínez-Losada, C. y Rivadulla-López, J. (2015). ¿Cómo progresar en la enseñanza de la energía? Una propuesta para discutir. . Alambique, 79, 17-24.

Bibliografía complementaria