| Competencias do título |
| Código | Competencias do título |
| A19 | Coñecer e aplicar metodoloxías e técnicas básicas de investigación educativa e ser capaz de deseñar proxectos de innovación identificando indicadores de avaliación. |
| A53 | Comprender os principios que contribúen á formación cultural, persoal e social desde as artes. |
| A54 | Coñecer o currículo escolar da educación artística, nos seus aspectos plástico, audiovisual e musical. |
| A55 | Adquirir recursos para fomentar a participación ao longo da vida en actividades musicais e plásticas dentro e fóra da escola. |
| A56 | Desenvolver e avaliar contidos do currículo mediante recursos didácticos apropiados e promover as competencias correspondentes aos estudantes. |
| B1 | Aprender a aprender. |
| B4 | Traballar de forma autónoma con iniciativa. |
| B9 | Capacidade para expoñer as ideas elaboradas, de forma oral e na escrita. |
| B11 | Capacidade de comprensión dos distintos códigos audiovisuais e multimedia e manexo das ferramentas informáticas. |
| B12 | Capacidade de selección, de análise, de avaliación e de utilización de distintos recursos na rede e multimedia. |
| B13 | Lectura e interpretación de imaxes. |
| B14 | Capacidade para traballar en equipo de forma cooperativa, para organizar e planificar o traballo, tomando decisións e resolvendo problemas, tanto de forma conxunta como individual. |
| B15 | Capacidade para utilizar diversas fontes de información, seleccionar, analizar, sintetizar e extraer ideas importantes e xestionar a información. |
| B16 | Capacidade crítica e creativa na análise, planificación e realización de tarefas, como froito dun pensamento flexible e diverxente. |
| B17 | Capacidade de análise e de autoavaliación tanto do propio traballo como do traballo en grupo. |
| B19 | Capacidade de adaptarse a novas situacións nunha sociedade cambiante e plural. |
| B21 | CB1 - Que os estudantes demostrasen posuír e comprender coñecementos nunha área de estudo que parte da base da educación secundaria xeneral, e se adoita encontrar a un nivel que, se ben se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo |
| B22 | CB2 - Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as competencias que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo |
| B23 | CB3 - Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética |
| B24 | CB4 - Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como non especializado |
| B25 | CB5 - Que os estudantes desenvolvesen aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores cun alto grao de autonomía |
| C3 | Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida. |
| C5 | Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras. |
| C7 | Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida. |
| C8 | Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade. |
| Resultados de aprendizaxe | |||
| Resultados de aprendizaxe | Competencias do título | ||
| Coñecer o currículo escolar da educación artística no seu aspecto musical, desenvolvendo e avaliando os contidos mediante recursos didácticos apropiados. | A53 A54 A55 A56 |
B1 B13 B15 |
C5 C7 |
| Comprender os elementos constitutivos da música occidental, a súa terminoloxía específica e as principais tendencias da educación musical. | A55 |
B11 B12 B13 B15 B21 B22 |
C7 |
| Empregar as aplicacións informáticas dirixidas á educación musical, así como as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e a comunicación (TIC). | A55 A56 |
B1 B11 B12 B13 B23 |
C3 |
| Aplicar as técnicas básicas de investigación para a recollida de datos, a súa análise e a transmisión da información en traballos sobre educación musical. | A19 A53 A55 |
B1 B4 B9 B12 B15 B17 B22 B23 B24 B25 |
C5 C7 C8 |
| Comprender a contribución das artes en xeral, e a música en particular, á formación cultural, persoal e social. | A53 A55 |
B1 B14 B16 B19 B21 |
C5 C7 |
| Contidos |
| Temas | Subtemas |
| Códigos, recursos expresivos e técnicas básicas propias da linguaxe musical | Calidades do son Elementos constitutivos da música tonal occidental Signos convencionais empregados na linguaxe musical Discriminación auditiva de alturas e duracións Creación de patróns melódico-rítmicos |
| Técnicas para a correcta interpretación de sinxelas obras musicais con voz, frauta de pico e instrumental Orff | Interpretación de cancións Realización de ritmos con percusión corporal e instrumental Orff Interpretación de melodías na frauta doce Fundamentos do canto coral Grupo instrumental mixto Improvisación |
| Danzas populares e xogos infantís a través da expresión corporal | Representación espacial do son Creación e aprendizaxe de coreografías O conto musicalizado O xogo musical O teatro musical |
| Novas correntes pedagóxicas musicais e a visión das máis divulgadas metodoloxías musicais | Métodos activos relevantes do século XX: Emile Xaques-Dalcroze Zoltán Kodály Carl Orff Edgar Willems Novos enfoques da educación musical, entre outros: Murray Schafer John Paynter David J. Hargreaves Keith Swanwick David J. Elliot Lucy Green David K. Lines |
| Principios da educación musical escolar. Aplicación dos métodos e sistemas actuais de pedagoxía musical | Introdución ás TIC e ás novas tecnoloxías aplicadas á educación musical: Secuenciación MIDI Edición de partituras Edición de audio Aplicacións informáticas para o adestramento auditivo Emprego das TIC para realizar e compartir exercicios. |
| Planificación | ||||
| Metodoloxías / probas | Competencias | Horas presenciais | Horas non presenciais / traballo autónomo | Horas totais |
| Actividades iniciais | A53 C7 | 1 | 0 | 1 |
| Traballos tutelados | A54 A55 B1 B12 B13 B16 B17 B19 B22 B25 C3 C5 | 1 | 14 | 15 |
| Investigación (Proxecto de investigación) | A19 B1 B4 B9 B12 B13 B14 B15 B21 B23 B24 C8 | 1 | 14 | 15 |
| Obradoiro | A53 A54 A55 A56 B1 B22 C3 C5 C7 | 18 | 27 | 45 |
| Proba mixta | A56 B1 B21 B22 B25 | 1 | 13 | 14 |
| Prácticas a través de TIC | A53 A54 A56 B1 B4 B9 B11 B12 B19 C3 | 2 | 10 | 12 |
| Sesión maxistral | A53 A54 A55 A56 B1 B11 B13 C5 C7 | 18 | 27 | 45 |
| Atención personalizada | 3 | 0 | 3 | |
| *Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado | ||||
| Metodoloxías |
| Metodoloxías | Descrición |
| Actividades iniciais | Valoración dos coñecementos previos do alumnado. |
| Traballos tutelados | Realización dunha actividade didáctica que, fundamentada na revisión de documentos, bases de datos, páxinas web o medios audiovisuais, desenvolverase mediante manifestacións escénicas baseadas principalmente no movemento corporal asociado á música. Estas propostas poderán contar cos seguintes recursos: 1. Interpretación de coreografías. 2. Musicalización de textos, dramatización musical e creación de xogos musicais. 3. Interpretación de pezas vogais, instrumentais e mixtas. 4. Emprego de playback, audiovisuais, musicogramas dinámicos, etc. |
| Investigación (Proxecto de investigación) | Indicarase un traballo de investigación relacionado coa materia. As orientacións do profesorado servirán de guía ao alumnado no proceso de realización. Indicaranse lecturas obrigatorias e recomendadas. |
| Obradoiro | Actividades individuais e colectivas que abranguerán os seguintes aspectos na súa dimensión práctica e didáctica: 1. Interpretación vocal. 2. Interpretación instrumental. 3. Práctica auditiva 4. Elementos básicos de dirección vocal e instrumental. 5. Aplicación das novas tecnoloxías á práctica e ensino musical. |
| Proba mixta | Esta proba realizarase en dúas fases: a primeira (escrita) consistirá na realización de exercicios prácticos relacionados có temario oficial. A segunda (oral) consistirá na execución dunha ou varias cancións (a elección do profesor), entre as obrigatorias do curso. As cancións leranse e mediranse (solfeo), cantaranse e interpretaranse coa frauta doce. |
| Prácticas a través de TIC | Transcrición dos exercicios auditivos e compositivos aos formatos dixitais adecuados segundo a súa natureza. Estes arquivos serán compartidos e entregados para a súa avaliación mediante as plataformas informáticas que se establezan. |
| Sesión maxistral | Presentación e desenvolvemento na aula dos conceptos fundamentais dos contidos propostos. Explicación do contido temático por parte do profesorado ou de profesionais especialistas convidados/ás. Cando o profesorado responsable da materia organice concertos, conferencias, seminarios, congresos ou charlas sobre temáticas relacionadas coa materia, serán consideradas tamén dentro deste apartado, e por tanto de obrigada asistencia. |
| Atención personalizada |
|
|
| Avaliación | |||
| Metodoloxías | Competencias | Descrición | Cualificación |
| Obradoiro | A53 A54 A55 A56 B1 B22 C3 C5 C7 | Ao tratarse dunha práctica en grupo, na súa avaliación terase en consideración a capacidade de traballo en equipo e de comunicación das propias ideas mediante a creación dun ambiente propicio, así como a disposición de integrarse nun proxecto destinado á obtención de resultados É imprescindible asistir a un mínimo de 10 prácticas correctamente realizadas para obter a cualificación de aprobado (5 puntos sobre 10). A partir das 10 prácticas obrigatorias sumarase 1.25 puntos por cada asistencia, podendo chegar á máxima cualificación asistindo a 14 sesións. Nos casos de situacións excepcionais poderase recuperar algunha clase tras un previo consenso co profesorado. |
10 |
| Traballos tutelados | A54 A55 B1 B12 B13 B16 B17 B19 B22 B25 C3 C5 | Realización dunha actividade didáctica que, fundamentada na revisión de documentos, bases de datos, páxinas Web ou medios audiovisuais, desenvolverase mediante manifestacións escénicas, baseadas principalmente no movemento corporal asociado á música. Cada grupo deberá entregar previamente un documento que conteña, como mínimo, os obxectivos e os contidos da actividade. As propostas axustaranse ás seguintes normas: • As agrupacións serán as mesmas que elaborarán o Traballo de Investigación. No caso de que algunhas conten con poucos membros, poderían unirse sen exceder o número de sete integrantes. • Cada presentación terá unha duración máxima de seis minutos. Os criterios de avaliación contemplarán os seguintes aspectos: • Orixinalidade. • Creatividade. • Utilidade práctica e viabilidade. • Adecuación ao currículo de Educación Primaria. • Coherencia cos obxectivos e contidos expostos. |
10 |
| Investigación (Proxecto de investigación) | A19 B1 B4 B9 B12 B13 B14 B15 B21 B23 B24 C8 | Presentación e defensa oral dun traballo de investigación, que será elaborado por pequenos grupos, sobre un tema relacionado coa materia. Na avaliación valorarase os seguintes aspectos: 1. Profundidade dos contidos. 2. Emprego da linguaxe apropiada. 3. Uso adecuado das fontes documentais. 4. Seguridade e claridade na exposición oral. |
10 |
| Sesión maxistral | A53 A54 A55 A56 B1 B11 B13 C5 C7 | Realizarase unha proba escrita que podería conter: 1. Preguntas de resposta breve. 2. Preguntas tipo test. 3. Preguntas abertas. 4. Exercicios prácticos. |
30 |
| Proba mixta | A56 B1 B21 B22 B25 | Realizaranse as seguintes probas prácticas: 1. Dictado musical (30 %) 2. Expresión vocal (35 %) 3. Expresión instrumental (35 %) |
30 |
| Prácticas a través de TIC | A53 A54 A56 B1 B4 B9 B11 B12 B19 C3 | Os exercicios prácticos de audición, escritura e creación musical entregaranse nos formatos dixitais correspondentes a cada caso. Valorarase o emprego correcto das ferramentas básicas de cada aplicación, o que se verificará a partir do acabado final dos traballos. | 10 |
| Observacións avaliación | |||
|
De acordo á participación presencial do alumnado, a avaliación presenta OPCIÓN A: Alumnado con asistencia igual ou superior ao 80%: 1. Para aprobar a materia cómpre superar cada un dos apartados con unha OPCIÓN B: Alumnado con matrícula en réxime de estudos a tempo parcial ou 1. Para aprobar a materia cómpre superar cada un dos apartados con unha 2. Debido as súas características, os 3. O alumnado que non poda realizar as prácticas individuais (proba mixta), 4. Considerando que o Obradoiro consiste na interpretación instrumental e vocal Os seguintes aspectos afectarán negativamente a cualificación, tanto nos exames como nos traballos:
Farase especial fincapé no coidado do medio ambiente en prol dunha Para non interferir no desenvolvemento do resto das materias, evitarase tocar instrumentos musicais nos corredores e noutras áreas comúns da facultade, polo que o alumnado deberá solicitar ao profesorado resérvaa da aula de usos múltiples (cando sexa posible e estea libre), co fin de realizar os ensaios de frauta e da coreografía nese espazo. |
|||
| Fontes de información |
| Bibliografía básica |
Delalande, F. ((2013)). Las conductas musicales. Editorial de la Universidad de Cantabria. |
|
Referencias bibliográficas Alsina. P. (1999). El área de educación musical. Barcelona: Graó. Alsina, P., Díaz, M., Giráldez, A. e Ibarretxe, G. (2010). 10 ideas clave: El aprendizaje creativo. Barcelona: Graó Chao, R. (2005). Fundamentos didácticos de los métodos pedagógicos del siglo XX a la actualidad. Vilalba: Conservatorio Municipal. Delalande, F. (2013). Las conductas musicales. Santander: Editorial de la Universidad de Cantabria. Díaz, M. y Giráldez, A. (Coords.) (2007). Aportaciones teóricas y metodológicas a la educación musical. Una selección de autores relevantes. Barcelona: Graó.Díaz, M. (2002). La música en el currículum de primaria. Barcelona: Grao. Díaz, M. y Riaño, M. (Coords.) (2007). Creatividad en educación musical. Santander: Universidad de Cantabria. Servicio de Publicaciones. Domeque, M., Lagarriga, E. y Segalés, E. (1988). Audición musical. Barcelona: Teide. Eisner, E. (2004). El arte y la creación de la mente. Barcelona: Paidós. Elliot, D. (Ed.) (2005). Praxial Music Education: reflections and dialogues. Oxford: University Press. García, P. y Estebaranz, A. (2005). Innovación y creatividad en la enseñanza musical. Barcelona: Octaedro. Gardner, H. (2005). Inteligencias múltiples. La teoría en la práctica. Buenos Aires: Paidós Giráldez, A. (2005). Internet y educación musical. Barcelona: Graó. Giráldez, A. (2007). La competencia cultural y artística. Madrid: Alianza. Giráldez, A. (2010). (Coord.). Música. Complementos de formación disciplinar. Vol. I. Barcelona: Graó. Giráldez, A. (2010). (Coord.). Música. Investigación, innovación y buenas prácticas. Barcelona: Graó. Giráldez, A. (Coord.) (2011). Didáctica de la música. Barcelona: Graó. Gómez, I. y Vilar, M. (2003). Diez años de formación de maestros de música. Eufonía nº 28. Barcelona: Grao. Graeme, F. (2003). Arte, educación y diversidad cultural. Barcelona: Paidós. Green, L. (2001). Música, género y educación. Madrid: Morata. Hargreaves, D. (1991). Infancia y educación artística. Madrid: Morata. Hargreaves, D. (1998). Música y desarrollo psicológico. Barcelona: Graó. Hegyi, E. (1999). Método Kodály de solfeo vol. I y II. Madrid: Pirámide. Gaínza, V. (2002). Música: amor y conflicto. Diez estudios de psicopedagogía musical. Buenos Aires: Lumen Gainza, V. (2002). Pedagogía musical. Dos décadas de pensamiento y acción educativa. Buenos Aires: Lumen. Hurtado, J. (2003). “Muchas leyes y pocas notas. Reflexiones de un maestro”. En Eufonía 28.Barcelona: Grao. Levitin, J. (2008). Tu cerebro y la música. El estudio científico de una obsesión humana. Barcelona: RBA. Lines, D. (comp.) (2009). La educación musical para el nuevo milenio. Madrid. Morata. Malagarriga, T. y A. VALLS (2003). La audición musical en la Educación Infantil. Barcelona: Ceac. Martenot, M. (1993). Principios fundamentales de formación musical y su aplicación. Madrid: Rialp. Martí, J. (2000). Más allá del arte: la música como generadora de realidades sociales. San Cugat del Vallés: Deriva Editorial. Pajares, R. (2010). Historia de la música en seis bloques. Madrid: Vision Libros. Pascual, P. (2006). Didáctica de la música. Madrid: Pearson Prentice Hall. Paynter, J. (1991). Oir, aquí y ahora.Buenos aires: Ricordi. Paynter, J. (1999). Sonido y estructura. Madrid: Akal. Pierrette, M. (1974). Bartók. Madrid: Espasa Calpe S.A. Sacks, O. (2009). Musicofilia. Relatos de la música y el cerebro. Barcelona: Anagrama. Sanjosé, V. (1997). Didáctica de la Expresión Musical para maestros. Valencia: Piles. Schafer, M.(1967). Limpieza de oídos. Buenos Aires: Ricordi. Schafer, M. (1975). El rinoceronte en el aula. Buenos Aires: Ricordi. Schafer, M. El nuevo paisaje sonoro. Buenos Aires: Ricordi. Sanuy, M. y González, L. (1969). ORFF Shulwert. Música para niños. Introducción. Madrid: Unión Musical Española. Small, CH. (2003). Exploración, afirmación y celebración. En Eufonía nº 28. . Barcelona: Grao. Swanwick, K. (1991). Música, pensamiento y educación.Madrid: Morata M.E.C. Vílchez, L. (2009). La música y su potencial educativo. Madrid: SM. Ward, J. (1964). Método Ward. Pedagogía musical escolar. París: Desclee & C. Willems, E. (1979). II ritmo. Brescia: La Scuola. Willems, E. (1979). Las bases psicológicas de la educación musical. Buenos Aires: Eudeba. Willems, E. (1994) El valor humano de la educación musical. Barcelona: Lábor. Willems, E. (2001). El oído musical. La preparación auditiva del niño. Barcelona: Paidós. Wuytack, J. (1988). Musicograma. Vigo: Asociación de Pedagogía Musical. Wuytack, J. (1998). Audición musical activa. Porto: Associaçao Wuytack de Pedagogía Musical. Wuytack, J. (2009). Audición musical activa con el musicograma. Eufonía nº 47, pp. 43-55. Revistas Didáctica de la música: Clases prácticas. Revista trimestral de Pedagogía musical. Ediciones C.I.D.M. Benavente (Zamora). Eufonía. Didáctica de la música. Edtoria. GRAO. Barcelona. Isme: Revista Internacional de Educación Musical. Ediciones diversas. Keyboard: Revista de música y tecnología. Ed. Música y tecnología. Barcelona. Música y Educación: Revista trimestral de Pedagogía musical. Apdo. 46230 Madrid. Música y Tecnología: Revista bimestral de informática musical. Córcega, 89, entlo. , 08029 Barcelona. Música Terapia y Comunicación: Revista semestral de musicoterapia. MI-CI- Bilbao. Páginas WEB http://www.aulamusical.com/pedagog.html http://www.filomusica.com/filo86/audicion.html http://presencias.net/ http://rincones.educarex.es/musica/ http://www.aprendomusica.com/# http://www.hagaselamusica.com/ http://eufonia.grao.com/revistas/presentacion.asp?ID=7 |
|
| Bibliografía complementaria | |
|
|
| Recomendacións | |
| Materias que se recomenda ter cursado previamente |
| Materias que se recomenda cursar simultaneamente |
| Materias que continúan o temario |
| Observacións | |
|
Para non interferir no desenvolvemento do resto das materias, evitarase tocar instrumentos musicais nos corredores e noutras áreas comúns da facultade, polo que o alumnado deberá solicitar ao profesorado resérvaa da aula de usos múltiples (cando sexa posible e estea libre), co fin de realizar os ensaios de frauta e da coreografía nese espazo. |