Datos Identificativos 2017/18
Asignatura (*) Diagnóstico pedagóxico Código 652G02039
Titulación
Grao en Educación Primaria
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 2º cuadrimestre
Cuarto Optativa 4.5
Idioma
Castelán
Galego
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Didácticas Específicas e Métodos de Investigación e Diagnóstico en Educación
Coordinación
Iglesias Cortizas, Maria Josefa
Correo electrónico
m.iglesias1@udc.es
Profesorado
Iglesias Cortizas, Maria Josefa
Correo electrónico
m.iglesias1@udc.es
Web
Descrición xeral En esta materia optativa de cuarto de Educación Primaria se pretende que el alumnado adquiera las competencias básicas o elementales para realizar un diagnóstico, aplicado a las problemáticas que presenten los futuros alumnos en la escuela, en las dimensiones del ámbito escolar, aplicando las técnicas adecuadas de exploración e identificación diagnóstica, y, finalmente, elaborar un informe del mismo.

Competencias do título
Código Competencias do título
A1 Comprender os procesos de aprendizaxe relativos ao período de 6-12, no contexto familiar, social e escolar.
A2 Coñecer as características destes estudantes, así como as características dos seus contextos motivacionais e sociais.
A3 Dominar os coñecementos necesarios para comprender o desenvolvemento da personalidade destes estudantes e identificar disfuncións.
A4 Identificar dificultades de aprendizaxe, informalas e colaborar no seu tratamento.
A6 Identificar e planificar a resolución de situacións educativas que afectan a estudantes con diferentes capacidades e distintos ritmos de aprendizaxe.
A7 Analizar e comprender os procesos educativos na aula e fóra de ela relativos ao período 6-12.
A11 Coñecer os procesos de interacción e comunicación na aula.
A20 Mostrar habilidades sociais para entender ás familias e facerse entender por elas.
A21 Coñecer e saber exercer as funcións de titor e orientador en relación coa educación familiar no período 6-12.
A22 Relacionar a educación co medio, e cooperar coas familias e a comunidade.
B1 Aprender a aprender.
B5 Traballar de forma colaborativa.
B6 Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán e como profesional.
B9 Capacidade para expoñer as ideas elaboradas, de forma oral e na escrita.
B13 Lectura e interpretación de imaxes.
B14 Capacidade para traballar en equipo de forma cooperativa, para organizar e planificar o traballo, tomando decisións e resolvendo problemas, tanto de forma conxunta como individual.
B17 Capacidade de análise e de autoavaliación tanto do propio traballo como do traballo en grupo.
B18 Compromiso ético para o exercicio das tarefas docentes.
B21 CB1 - Que os estudantes demostrasen posuír e comprender coñecementos nunha área de estudo que parte da base da educación secundaria xeneral, e se adoita encontrar a un nivel que, se ben se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo
B22 CB2 - Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as competencias que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo
B23 CB3 - Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética
B24 CB4 - Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como non especializado
B25 CB5 - Que os estudantes desenvolvesen aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores cun alto grao de autonomía
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
C5 Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Definir modelos e instrumentos de un diagnóstico pedagógico A6 A11
A20
A21
A22
B5
B6
Diseñar el procedimiento de diagnóstico y qué miden A4 A1
A2
A3
A4
A6
A7
B1
B6
B9
B14
B17
B18
B21
B22
B23
B24
B25
Cooperar en equipo para definir los procesos de un diagnóstico pedagógico en la escuela B6 B5
B6
B13
B22
B24
C1
C3
C4
C5
C7

Contidos
Temas Subtemas
Bloque I. DELIMITACIÓN CONCEPTUAL

Bloque II. EL PROCEDER DIAGNÓSTICO

Bloque III. LOS ÁMBITOS DEL DIAGNÓSTICO EN EDUCACIÓN PRIMARIA

Tema 1. Conceptos básicos de diagnóstico y afines. Elementos del diagnóstico del lenguaje escolar. Proceso de diagnóstico e informe diagnóstico.

Tema 2. Las dimensiones, ámbitos del diagnóstico en educación primaria.

Tema 4. Algunas técnicas de diagnóstico del lenguaje escolar en educación primaria: logoexploración y diferentes pruebas estandarizadas y no estandarizadas.


Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Traballos tutelados A4 A6 B1 B5 B6 B14 B17 B18 B21 B22 B23 B24 B25 C1 C3 C4 C5 C7 5 40 45
Sesión maxistral A4 A6 B6 18 10 28
Estudo de casos A4 A6 B5 2 10 12
Discusión dirixida A1 A2 A3 A4 A6 A7 A11 A20 A21 A22 B5 B6 B9 B13 2 17.5 19.5
Proba mixta A6 B5 2 4 6
 
Atención personalizada 2 0 2
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Traballos tutelados Pedirase os alumnos un traballo para presentar y esixirá unha tutorización.
Sesión maxistral Explicaranse os contidos da materia para podela aplicar.
Estudo de casos Se proponen algunos casos de patologías para que los alumnos indaguen y que apliquen los conocimientos para elaborar un diagnostico
Discusión dirixida Se formaran grupos que permitan una discusión sobre el procedimiento de un diagnóstico adecuado
Proba mixta No exame final será unha proba mixta: tests (aciertos menos errores) e respostras breves.

Atención personalizada
Metodoloxías
Estudo de casos
Traballos tutelados
Descrición
Acompañarase o alumno nas actividades mencionadas nas aulas interactivas, tanto nos estudo de casos como nas actividades iniciais.

O alumnado con matrícula a tempo parcial terá unha atención personalizada vinculada a modalidade de avaliación específica que se describe no apartado de avaliación.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Proba mixta A6 B5 O exame final terá un máximo de 7 puntos. 70
Traballos tutelados A4 A6 B1 B5 B6 B14 B17 B18 B21 B22 B23 B24 B25 C1 C3 C4 C5 C7 Farase un traballo tutorizado que se entregará o final da asignatura. 30
 
Observacións avaliación

Prueba mixta: Prueba de discriminación (verdadero/falso) de conocimientos y preguntas cortas. La calificación en la asignatura vendrá dada por los siguientes aspectos: 

• Se hará una evaluación continua, lo que supone que no se realizarán exámenes parciales. Se hará un examen final en el que se evaluará la materia explicada en clase y de los trabajos tutorizados. 

• El trabajo tutorizado será grupal con un máximo 4 personas: se realizará un informe de diagnóstico o un proyecto, máximo 25 hojas. 

En el examen final se darán un máximo de 7 puntos: 


  1. Para ello será necesario aprobar el test (eliminatorio) es decir, se puede obtener 5 puntos en la prueba test verdadero-falso (aciertos- errores), contestando  correctamente al menos 15 ítems que suponen los contenidos básicos de la asignatura 
  2.  Algunas preguntas breves (2 puntos). 
  3. Y la nota global se añadirá hasta un máximo de 3 puntos por el trabajo tutorizado (informe o proyecto 25 páginas máximo). 
 Observación:
la asistencia a las sesiones presenciales es obligatoria. El alumnado con asistencia regular que ocasionalmente no acuda a clase debe justificarlo y hacer la actividad correspondiente. 

En el caso de no llegar a el 80% de la asistencia, su calificación será de no presentado en la primera oportunidad

 En la oportunidad de julio habrá una prueba con preguntas de carácter teórico y practico. También se puede acordar la realización y seguimiento de actividades que refuercen los aprendizaje y seguimiento de actividades que refuercen los aprendizajes vinculados en el saber hacer.   

Los alumnos con con matrícula a tiempo parcial podrán acogerse a la modalidad de evaluación específica.  tendrán que solicitar una tutoría, antes o inmediatamente después del inicio de la materia, para establecer la evaluación y proceso de supervisión y seguimiento para superar la materia. y en julio habrá una prueba con preguntas de carácter teórico y práctico.

Se pondrán fechas de tutorías y de entregas de trabajo con un plazo razonable, fuera del cual no se admitirá en el cuatrimeste, ni tampoco en septiembre, aunque se guardará hasta septiembre. Es necesario recordar el número del grupo y la nota obtenida.  Será obligatoria una tutoría grupal. 


Fontes de información
Bibliografía básica
1. Bibliografía básica

Iglesias Cortizas, M.J. (2005). Diagnóstico Escolar: Teoría, Ámbitos y Técnicas. Madrid: Prentice Hall.

* Texto que contiene la teoría explicada en clase.

Iglesias Cortizas, M. J. y Rodríguez Sánchez de Castro, C. (2007). Diagnóstico e intervención didáctica del lenguaje escolar. A Coruña: Netbiblo.

*Texto complementario para el lenguaje.

2. Bibliografía complementaria

Acosta, V. et al. (2002). La evaluación del lenguaje. Málaga: Aljibe.

AD (1996). Temario para la preparación de oposiciones. Cuerpo de maestros. Sevilla. MAD.

Arbones Fernández, B. (2005).Detección, prevención y tratamiento de dificultades de aprendizaje. Cómo descubrir, tratar y prevenir problemas en la escuela. Vigo: Ideas Propias.

Fernández-Ballesteros, R. (1994). Introducción a la evaluación psicológica I. Madrid: Pirámide.

Gallardo Ruíz, J.R. y Gallego Ortega, J. L. (1995). Manual de logopedia escolar. Málaga: Algibe.

González Manjón, D. Y García Vidal, J. (1997). Educación Especial. Temario de oposiciones al cuerpo de maestros. Madrid: EOS.

González, E. (2003). Necesidades educativas específicas. Intervención psicoeducativa. Madrid: Editorial CCS.

Iglesias Cortizas, M. J. (2004). Apuntes de la asignatura.

Iglesias Cortizas, M.J. (1997). Proyecto Docente.

Iglesias Cortizas, M.J. (2012). Aportaciones del Diagnóstico Pedagógico a la Orientación Educativa. En L.M. Sobrado; E. Fernández Rey y M.L. Rodicio.Orientación Educativa. Nuevas Perspectivas.Madrid: Biblioteca Nueva. pp-89-112.

Moreno M.J. y García-Baamonde, M.E. (2003). Guía de recursos para la evaluación del lenguaje. Madrid: Editorial CCS.

Puyuelo Sanclemente, M. (2002). Evaluación del lenguaje. Barcelona: Masson.

Rodicio García, M.L. e Iglesias Cortizas, M.J. (2011). El acoso escolar. Diagnóstico y prevención. Madrid: Biblioteca Nueva.

Bibliografía complementaria (). .

Iglesias Cortizas, M.J. (2012). Aportaciones del Diagnóstico Pedagógico a la Orientación Educativa. En L.M. Sobrado; E. Fernández Rey y M.L. Rodicio.Orientación Educativa. Nuevas Perspectivas.Madrid: Biblioteca Nueva. pp-89-112.


Rodicio García, M.L. e Iglesias Cortizas, M.J. (2011). El acoso escolar. Diagnóstico y prevención. Madrid: Biblioteca Nueva.

Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías