CONVOCATORIA ORDINARIA (1ª OPORTUNIDADE)

A nota final será a suma de todas as metodoloxías anteriormente indicadas. Será necesario aprobar a parte do exame teórico para poder superar a materia (2´5 sobre 5), a partir dese aprobado sumaráselle as actividades realizadas na parte interactiva. Todos os estudantes teñen que ter entregadas todas as actividades, antes del exame, para así poder ser avaliados.

CONVOCATORIA EXTRAORDINARIA (2ª OPORTUNIDADE)

A nota da parte interactiva de Xuño gardarase para a convocatoria de Xullo.

Aquelas persoas que non aprobasen na convocatoria de xuño poderán gardar a nota das outras metodoloxías para a portunidade de xullo, sempre e cando teñan dita parte superada. Se considerará superada cando se acade, a lo menos a metade da nota máxima para dita parte

Aquelas persoas que non se presentasen ou non superasen ás metodoloxías: deberán realizar unha única proba que computará o 100% da nota, pudendo consistir dita proba en preguntas curtas. A cualificación de Non Presentado outorgarase no caso de que non se presente á proba mixta.

En segundas e sucesivas matrículas no computarán as cualificacións da parte interactiva dos cursos anteriores.

Implicacións do plaxio:

Cualificación de suspenso na convocatoria en que se cometa a falta e respecto da materia en que se cometese: o/a estudante será cualificado con “suspenso” (nota numérica 0) na convocatoria correspondente do curso académico, tanto se a comisión da falta se produce na primeira oportunidade como na segunda. Para isto, procederase a modificar a súa cualificación na acta de primeira oportunidade, se fose necesario.

NON ASISTENCIA A CLASE/MATRÍCULA PARCIAL

-Para aqueles alumnos que por causas xustificadas non poidan asistir regularmente a clase, o alumno terá a posibilidade de presentarse exclusivamente á proba mixta final, nas datas sinaladas pola Xunta do Centro. A valoración neste caso da proba final será de 10 puntos. O alumno terase que poñer en contacto co profesor responsable da asignatura ao principio do cuadrimestre.

- Para o alumnado con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia: o alumno debe comunicalo obligatoriamente ao profesor responsable da materia ao comezo do curso. O alumno terá a posibilidade de presentarse exclusivamente á proba mixta final escrita, nas datas sinaladas pola Xunta de Facultade. A valoración neste caso da proba final será de 10 puntos.

-Oportunidade adiantada de avaliación: O alumnado que se atope nos supostos recollidos na normativa de xestión académica da UDC dispondrá desta opción para superar a materia mediante unha proba escrita de características similares á recollida no proceso de avaliación. A valoración neste caso da proba final será de 10 puntos.

-A cualificación de matrícula de honra, de darse o caso de que haxa máis alumnos/as con esa cualificación que matrículas se poidan outorgar pola cota oficial establecida, convocaráselles para a realización dunha proba específica de desempate, proba que consistirá nun novo exame de características similares ás da proba mixta, exame que se fixará en data e hora de acordo co os interesados/as. En caso de non existir ningún alumno/a con cualificación de 10, todo o alumnado que obteña unha cualificación media superior a 9.0 requisito básico para optar á matrícula de honra, poderá optar a matrícula de honor despois de solicitalo ao profesor e mediante a superación da proeba anteriormente descrita. No caso de que non existan solicitudes expresas de opción a matrícula, o profesor se reserva a potestade de outorgarlas naqueles casos que, cumprindo o requisito mínimo, puidesen ser merecedores da matrícula pola aptitude e actitude mostradas durante o desenvolvemento da materia.

Resultados de aprendizaxe	Competencias do título
Dotar de coñecementos especificamente en Psicoloxía Social Aplicada aos Problemas Sociais, Comunitarios e Humanos.	A1 A5 A6 A8 A9 A17 A18	B1 B3 B4 B6	C4 C6 C8
Avaliar programas, proxectos, servizos e políticas dirixidos ao desenvolvemento persoal, profesional e institucional.	A9	B1 B2	C8
Organizar e apoiar programas de axuda a persoas ou colectivos excluídos ou en risco de exclusión.	A5 A6 A8 A18	B2	C8
Coñecer e comprender os supostos básicos da Psicoloxía Social	A1 A5		C8
Distinguir a forma de concibir a realidade e a metodoloxía da Psicoloxía Social	A5	B1 B2	C6
Diagnosticar as diferentes dimensións, áreas e ámbitos de intervención psicopedagóxica.	A5 A6	B1	C6
Deseñar e levar a cabo proxectos de investigación aplicados aos diferentes campos e aspectos da intervención educativa.	A9	B1 B2	C8
Desenvolver estratexias de busca e material de avaliación psicosocial		B1 B3
Capacidade de análise e síntese.	A5 A8	B1	C4
Planificar accións, programas e servizos de intervención para a mellora das persoas, dos grupos e das organizacións.	A9 A18	B1 B2 B6	C6 C8
Adquirir a capacidade creativa e criterios prácticos que permitan aplicar principios de intervención para solucionar problemas concretos, incorporando os coñecementos teóricos e os criterios éticos da disciplina	A6 A9 A18	B1 B4
Habilidades para localizar e analizar información de fontes diversas.		B1 B3	C8
Capacidade de adaptación a situacións novas.	A18		C4 C6 C8
Capacidade de resolución de problemas.	A5 A18	B1	C6
Capacidade de aplicar coñecementos na práctica.	A6 A9	B4	C4
Diagnosticar as diferentes dimensións, áreas e ámbitos de intervención psicopedagóxica.	A5 A8	B1	C6
Capacidade de organización e planificación.		B1 B2	C6
Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.	A1 A6		C4 C6 C8
Sensibilización cara os problemas sociais e comunitarios desde a Psicoloxía Social	A8		C6 C8
Deseñar e levar a cabo proxectos de investigación aplicados aos diferentes campos e aspectos da intervención educativa.	A1 A9 A17 A18	B4
Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.			C4

Temas	Subtemas
I. INTRODUCCION	1 Evolución histórica da Psicoloxía Comunitaria 2 Definicións actuais da Psicoloxía Comunitaria 3 Diferenzas con outros campos 4 O modelo ecolóxico 5 O modelo de acción social 6 Estratexia metodolóxica en Psicoloxía Comunitaria 7 Avaliación das necesidades
II- REDES SOCIAIS E APOIO SOCIAL	1 As redes sociais, perspectiva histórica 2 As estruturas sociais 3 Sociedades orgánicas e mecánicas 4 Definición de rede social 5 Características das redes sociais 6 O apoio social
III - EMPOWERMENT	1 Definición de empowerment 2 Niveis de atribución de poder 3 Características das contornas que proporcionan empowerment 4 Estudo da atribución de poder nas organizacións 5 A investigación sobre o empowerment
IV - PROBLEMAS DE SOCIALIZACIÓN EN NENOS E ADOLESCENTES	1 Fontes de socialización 2 Factores de risco 3 Exclusión social 4 Malos tratos a menores 5 Violencia escolar 6 O menor maltratador 6.1 Demografía dos malos tratos aos pais 7 Delincuencia xuvenil e modelos de resposta 8 Mozos Psicopáticos 9 Estilos educativos paternos 10 Violencia e Medios de Comunicación
V - VIOLENCIA DOMÉSTICA	1 A violencia doméstica e o acoso 2 Datos estatísticos 3 Predición da violencia doméstica 4 O ciclo da violencia doméstica 5 Tratamento de agresores
VI- DELINCUENCIA SEXUAL	1 Concepto 2 Perfil do delicuente 3 Consecuencias 4 Tratamento
VII - CONDUCTAS DE ADICCIÓN	1 Definición 2 Adicción a substancias 3 Outras adiccións 4 Factores de risco 5 Variables psicolóxicas relacionadas coa adicción 6 Intervención comunitaria con adictos 7 Tratamento e prevención das recaídas 8 Adicción e enfermidade mental
VIII - ENFERMiDADE MENTAL	1 A enfermidade mental dentro da comunidade 2 Intervención sobre trastornos mentais no seo da comunidade 3 Factores predisponentes 4 Enfermidade mental e apoio social 5 Factores protectores para a enfermidade mental
X - OS MOVIMENTOS SOCIAIS	1 Movemento social e comunidade 2 Organización social 3 Empowerment e movementos sociais 4 Os novos movementos sociais 5 Tipos de acción social 6 Exemplos de movementos sociais
IX - MARXINACIÓN, EXCLUSIÓN SOCIAL E DELINCUENCIA	1 A exclusión social na sociedade actual 2 Novas formas de exclusión social 3 A pobreza na sociedade occidental 4 O illamento social 5 Factores económicos 6 Tipos de delincuencia 7 Intervención sobre a delincuencia na comunidade

Metodoloxías / probas	Competencias	Horas presenciais	Horas non presenciais / traballo autónomo	Horas totais
Traballos tutelados	A1 A5 A6 A8 A9 A17 A18 B1 B2 B3 B4 B6 C4 C6 C8	4	48	52
Presentación oral	B1 B6	8	16	24
Simulación	A5 A17 B3 B6 C4	8	0	8
Proba de resposta breve	A1	1	41	42
Sesión maxistral	A1 A5	21	0	21

Atención personalizada		3	0	3

*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías	Descrición
Traballos tutelados	O 20% da avaliación da materia farase a través dun traballo tutelado que consta de dous partes. A primeira versará sobre o estudo sobre un problema social desde o punto de vista da psicoloxía comunitaria (valorarase que sexa local). A segunda consistirá no desenvolvemento hipotético dun plan de intervención comunitaria. Este formato pode substituírse por un traballo en grupo que consiste na participación nunha investigación, con recollida, análise, e redacción dun informe sobre os datos.
Presentación oral	Ademais do informe por escrito, os traballos tutelados deberanse expoñer en clase de forma oral, podéndose utilizar os apoios técnicos dispoñibles. Esta exposición supoñerá o 20% da nota da materia.
Simulación	Prácticas durante as sesións interactivas sobre os procedementos propios da disciplina. Utilizando os contidos expostos nas sesións maxistrais, os alumnos elaborarán propostas sobre os casos expostos polo profesor.
Proba de resposta breve	No caso de que o alumno requira exame, o exame constará de catro supostos ou experimentos de Psicoloxía Comunitaria, e entre 3 e 4 preguntas para cada un deles. As preguntas estarán relacionadas, entre outros aspectos, con identificar os procesos psicosociais que reflicten estes supostos, indicar as implicacións destes procesos, indicar outros procesos relacionados ou propoñer exemplos prácticos. Deberanse elixir e desenvolver dous dos devanditos supostos.
Sesión maxistral	Existirán clases presenciais que teñen un triplo obxectivo: por unha banda, o de sensibilizar e concienciar sobre os problemas sociais e acerca da importancia de posuír unha visión psicosocial comunitaria aplicada dos mesmos, por outro o de mostrar experiencias que se non se visionan é imposible que o alumno chegue a valorar a súa significación e importancia dentro da materia, e por último ofrecer resumos de contidos importantes dos temas que integran o programa. Comprenderán a exposición de exemplos e vivencias mediante medios audiovisuais e actividades de sensibilización e concienciación.

Metodoloxías	Competencias	Descrición	Cualificación
Presentación oral	B1 B6	Ademais do informe por escrito, os traballos tutelados deberanse expoñer en clase de forma oral, podéndose utilizar os apoios técnicos dispoñibles. Esta exposición supoñerá o 20% da nota da materia.	20
Sesión maxistral	A1 A5	Existirán clases presenciais que teñen un triplo obxectivo: por unha banda, o de sensibilizar e concienciar sobre os problemas sociais e acerca da importancia de posuír unha visión psicosocial comunitaria aplicada dos mesmos, por outro o de mostrar experiencias que se non se visionan é imposible que o alumno chegue a valorar a súa significación e importancia dentro da materia, e por último ofrecer resumos de contidos importantes dos temas que integran o programa. Comprenderán a exposición de exemplos e vivencias mediante medios audiovisuais e actividades de sensibilización e concienciación.	5
Proba de resposta breve	A1	Se o alumno supera o resto das partes da materia, non será necesario que se presente ao exame. Neste caso, o 100% a avaliación da materia ser fará a través das outras metodoloxías, que aumentarán a súa ponderación na avaliación proporcionalmente. O exame constará de catro preguntas sobre as presentacións do curso. Deberanse elixir e desenvolver dous das devanditas preguntas no espazo de unha páxina para cada una delas.	50
Simulación	A5 A17 B3 B6 C4	Prácticas durante as sesións interactivas sobre os procedementos propios da disciplina. Utilizando os contidos expostos nas sesións maxistrais, os alumnos elaborarán propostas sobre os casos expostos polo profesor.	5
Traballos tutelados	A1 A5 A6 A8 A9 A17 A18 B1 B2 B3 B4 B6 C4 C6 C8	O 20% dá avaliación da materia farase a través dun traballo tutelado que consta de dous partes. A primeira versará sobre o estudo sobre un problema social desde o punto de vista da psicoloxía comunitaria (valorarase que sexa local). A segunda consistirá no desenvolvemento hipotético dun plan de intervención comunitaria. Este formato pode substituírse por un traballo en grupo que consiste na participación nunha investigación, con recollida, análise, e redacción dun informe sobre os datos.	20

Observacións avaliación
CONVOCATORIA ORDINARIA (1ª OPORTUNIDADE) A nota final será a suma de todas as metodoloxías anteriormente indicadas. Será necesario aprobar a parte do exame teórico para poder superar a materia (2´5 sobre 5), a partir dese aprobado sumaráselle as actividades realizadas na parte interactiva. Todos os estudantes teñen que ter entregadas todas as actividades, antes del exame, para así poder ser avaliados. CONVOCATORIA EXTRAORDINARIA (2ª OPORTUNIDADE) A nota da parte interactiva de Xuño gardarase para a convocatoria de Xullo. Aquelas persoas que non aprobasen na convocatoria de xuño poderán gardar a nota das outras metodoloxías para a portunidade de xullo, sempre e cando teñan dita parte superada. Se considerará superada cando se acade, a lo menos a metade da nota máxima para dita parte Aquelas persoas que non se presentasen ou non superasen ás metodoloxías: deberán realizar unha única proba que computará o 100% da nota, pudendo consistir dita proba en preguntas curtas. A cualificación de Non Presentado outorgarase no caso de que non se presente á proba mixta. En segundas e sucesivas matrículas no computarán as cualificacións da parte interactiva dos cursos anteriores. Implicacións do plaxio: Cualificación de suspenso na convocatoria en que se cometa a falta e respecto da materia en que se cometese: o/a estudante será cualificado con “suspenso” (nota numérica 0) na convocatoria correspondente do curso académico, tanto se a comisión da falta se produce na primeira oportunidade como na segunda. Para isto, procederase a modificar a súa cualificación na acta de primeira oportunidade, se fose necesario. NON ASISTENCIA A CLASE/MATRÍCULA PARCIAL -Para aqueles alumnos que por causas xustificadas non poidan asistir regularmente a clase, o alumno terá a posibilidade de presentarse exclusivamente á proba mixta final, nas datas sinaladas pola Xunta do Centro. A valoración neste caso da proba final será de 10 puntos. O alumno terase que poñer en contacto co profesor responsable da asignatura ao principio do cuadrimestre. - Para o alumnado con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia: o alumno debe comunicalo obligatoriamente ao profesor responsable da materia ao comezo do curso. O alumno terá a posibilidade de presentarse exclusivamente á proba mixta final escrita, nas datas sinaladas pola Xunta de Facultade. A valoración neste caso da proba final será de 10 puntos. -Oportunidade adiantada de avaliación: O alumnado que se atope nos supostos recollidos na normativa de xestión académica da UDC dispondrá desta opción para superar a materia mediante unha proba escrita de características similares á recollida no proceso de avaliación. A valoración neste caso da proba final será de 10 puntos. -A cualificación de matrícula de honra, de darse o caso de que haxa máis alumnos/as con esa cualificación que matrículas se poidan outorgar pola cota oficial establecida, convocaráselles para a realización dunha proba específica de desempate, proba que consistirá nun novo exame de características similares ás da proba mixta, exame que se fixará en data e hora de acordo co os interesados/as. En caso de non existir ningún alumno/a con cualificación de 10, todo o alumnado que obteña unha cualificación media superior a 9.0 requisito básico para optar á matrícula de honra, poderá optar a matrícula de honor despois de solicitalo ao profesor e mediante a superación da proeba anteriormente descrita. No caso de que non existan solicitudes expresas de opción a matrícula, o profesor se reserva a potestade de outorgarlas naqueles casos que, cumprindo o requisito mínimo, puidesen ser merecedores da matrícula pola aptitude e actitude mostradas durante o desenvolvemento da materia.

Bibliografía básica	JAVALOY, F. (2001). Comportamiento Colectivo y Movimientos Sociales. Madrid: McGraw Hill MAYA JARIEGO, I., GARCÍA RAMÍREZM m. SANTOLAYA SORIANO, F.J. (2007). Estrategias de intervención psicosocial : casos prácticos. Madrid: Pirámide MUSITU, G. et al (1994). Intervención Comunitaria. Valencia : Set i Set Edic MUSITU, G. ; BERJANO, E. ; GRACIA, E. &amp; BUENO, J.R. (1993). Intervención Psicosocial. Programas y Experiencias. Madrid : Editorial Popular MUSITU, G, (2004). Introducción a la Psicología Comunitaria. Barcelona: UOC SANCHEZ VIDAL, A. (2007). Manual de Psicología Comunitaria: un enfoque integrado. Madrid: Pirámide COSTA, M. &amp; LÓPEZ, E. (1991). Manual para el Educador Social. Madrid: Ministerio de Asuntos Sociales SANCHEZ, A. (1996). Psicología Comunitaria. Barcelona: Ediciones de la Universidad de Barcelona FERNANDEZ SEDANO, I., MORALES, J.F., MOLERO, F. (2011). Psicología de la intervención comunitaria . Bilbao: Descleé de Brouwer CLEMENTE, M. (1996). Psicología Social Aplicada. Madrid: Pirámide

Bibliografía complementaria