Identifying Data 2019/20
Subject (*) Linguistics Code 652G04004
Study programme
Grao en Logopedia
Descriptors Cycle Period Year Type Credits
Graduate 1st four-month period
First Basic training 6
Language
Spanish
Galician
Portuguese
Teaching method Face-to-face
Prerequisites
Department Letras
Coordinador
Alvarez Caccamo, Celso Maria
E-mail
celso.alvarez.caccamo@udc.es
Lecturers
Alonso Ramos, Margarita
Alvarez Caccamo, Celso Maria
E-mail
margarita.alonso@udc.es
celso.alvarez.caccamo@udc.es
Web
General description Introdución ao estudo da linguaxe, das linguas e da comunicación a meio delas.

Study programme competencies
Code Study programme competences
A3 Coñecer e integrar os fundamentos lingüísticos da Logopedia: Fonética e fonoloxía, morfosintaxe, semántica, pragmática, sociolingüística.
B1 Acceso, selección e xestión das fontes de información relevantes para a práctica profesional.
B2 Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo.
B4 Aprender a aprender.
B7 Capacidade de análise e síntese.
B8 Capacidade de observar e de escoitar de forma activa.
B21 Tomar decisións con autonomía e responsabilidade.
B22 Traballar de forma autónoma con iniciativa.
B23 Traballar de forma colaborativa.
B24 Traballar en equipo e, de ser o caso, de forma interdisciplinar.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.

Learning aims
Learning outcomes Study programme competences
Coñecer e integrar os fundamentos lingüísticos da Logopedia: Fonética e fonoloxía, morfosintaxe, semántica, pragmática, sociolingüística. A3
B1
B2
B4
Capacidade de análise e síntese. B7
Traballar autonomamente. B21
B22
Capacidade de observar e de escoitar de forma activa. B8
Traballar de forma colaborativa e en equipa. B23
B24
Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma. C1

Contents
Topic Sub-topic
1. A Lingüística e o seu obxecto. 1.1. Alcance e obxectos da Lingüística.
1.2. Disciplinas e subdisciplinas que inclue.
1.3. A aplicación da Lingüística a ámbitos sociais.
2. A linguaxe e a comunicación. 2.1. A comunicación, a información e a sua interpretación.
2.2. A orixe da linguaxe.
2.3. Características da linguaxe humana. Comunicación animal e humana.
2.4. Os canais da comunicación oral, visual e táctil. A escrita.
3. Linguaxe, mente e cerebro. 3.1. Relacións entre linguaxe e pensamento.
3.2. Localización da faculdade lingüística no cerebro.
3.3. Trastornos da linguaxe.
3.4. Adquisición dunha primeira e dunha segunda lingua.
4. Os sons das linguas. 4.1 A produción do son.
4.2. Clases de sons: vogais e consoantes.
4.3. A transcrición fonética.
4.4. Fonema, fone e alofone. Os sistemas fonolóxicos.
4.5. Os elementos suprasegmentais.
4.6. A sílaba.
5. Da palabra ao discurso. 5.1. As unidades mínimas significativas: os morfemas.
5.2. Morfemas, morfes e alomorfes. Tipos de morfemas.
5.3. A palabra. Formación de palabras nas linguas.
5.4. A morfoloxía das diversas linguas.
5.5. Clases de palabras e categorías gramaticais.
5.6. A oración: simple e composta.
5.7. Os sintagmas (ou frases).
5.8. As relacións sintácticas.
6. O significado. 6.1. Definición do significado: sentido e referencia.
6.2. Fenómenos semánticos.
6.3. Proposición. Predicado e argumentos.
6.4. Significado literal e significado implícito.
6.5. A cooperación na conversa.
6.6. Actos de fala e os seus tipos.
6.7. A cortesía como estratexia verbal.
6.8. A deíxis e os seus tipos.
7. A diversidade lingüística. 7.1. Introdución ás familias lingüísticas.
7.2. Lingua padrón e variedades.
7.2. Variación xeográfica: os dialectos.
7.3. Variación social: sociolectos e rexistros.
7.3. As comunidades lingüísticas.
7.4. Contacto de linguas e bilingüismo.
7.5. A planificación lingüística.
8. Aplicacións da Linguística. 8.1. Elaboración de dicionarios e gramáticas.
8.2. O ensino das linguas.
8.3. Tradución e interpretación.
8.4. Lingüística computacional.
8.5. Lingüística clínica.

Planning
Methodologies / tests Competencies Ordinary class hours Student’s personal work hours Total hours
Mixed objective/subjective test A3 B2 B7 C1 3 30 33
Guest lecture / keynote speech A3 B4 B8 22 22 44
Workbook A3 B1 B4 B22 0 33 33
Workshop A3 B1 B2 B4 B7 B8 B21 B22 B23 B24 C1 18 18 36
 
Personalized attention 4 0 4
 
(*)The information in the planning table is for guidance only and does not take into account the heterogeneity of the students.

Methodologies
Methodologies Description
Mixed objective/subjective test Proba escrita final.
Guest lecture / keynote speech Explicación dos conceitos fundamentais e clarificación das dúbidas principais.
Workbook Lectura, e, no seu caso, síntese e/ou comentario, de material obrigatorio.
Workshop Diversas metodoloxías e probas nas aulas (exposicións, debates, solución de problemas, prácticas guiadas, etc) e tarefas eminentemente prácticas sobre un tema específico, con supervisión do profesorado e resolución de dúbidas específicas.

Personalized attention
Methodologies
Workbook
Workshop
Description
Farase un seguimento nas aulas interactivas das actividades realizadas.

Assessment
Methodologies Competencies Description Qualification
Mixed objective/subjective test A3 B2 B7 C1 Unha proba escrita final, cuxos contidos serán o temario, as lecturas e os outros materiais utilizados nas aulas. 50
Guest lecture / keynote speech A3 B4 B8 Avaliaráse a asistencia e participación. 10
Workshop A3 B1 B2 B4 B7 B8 B21 B22 B23 B24 C1 Avaliarase a asistencia e participación activa, e os resultados das diversas prácticas e actividades, que serán apresentadas e/ou desenvolvidas nas aulas interactivas. 40
 
Assessment comments

Observacións:

1. PRIMEIRA OPORTUNIDADE (EN XANEIRO):

1.1. O Obradoiro inclui a realización de 1 actividade avaliábel (en principio individual; poderá ofrecerse a opción a facela en parellas a discreción do profesorado), e unha serie de tarefas de seguimento das leituras e outros traballos práticos durante o
curso, tanto nas sesións de aulas como fora.

1.2. O alumnado repetidor que non asista ás aulas, e o alumnado que teña unha dispensa académica oficial,
recibirá un 55,55% da súa cualificación pola realización da Proba mixta, e 44,45% polo apartado de Obradoiro, incluindo tanto a Actividade avaliábel canto as outras tarefas do curso.

1.3. O alumnado repetidor que non poda asistir ás aulas, ou que teña dispensa oficial, deberá comunicalo ao profesorado da materia durante as duas primeiras semanas do curso. De non facelo así, poderá aplicárselle o mesmo reparto porcentual
que ao resto do estudantado (50% + 10% + 40%).

1.4. Para superar a materia na primeira oportunidade, é preciso ter polo menos un 4 en cada un nos apartados Proba mixta e Obradoiro.

1.5. Para superar a proba mixta (exame final), é necesario un certo equilibrio de notas entre os diversos temas e partes do programa. Nomeadamente, para aprobar deberá obterse polo menos un 3 en todas as perguntas menos unha. Sen ese equilibrio, a media aritmética, se igual ou superior a 5, non poderá ser considerada, e será sustituida por un 4,5 (suspenso) indicativo da necesidade de repetir a proba obxectiva inteiramente.

1.6. Para superar o apartado do Obradoiro no seu conxunto, é necesario obter polo menos un 5 na Actividade.

1.7. En caso de non poder aprobar por non ter obtido polo menos un 4 en cada un dos apartados Proba obxectiva e Obradoiro, nas Actas figurará como nota ou ben a media aritmética se é inferior a 4,5, ou 4,5 se a media fose superior. Porém, esta nota de 4,5 é inamovíbel, e é só indicativa de que se debe repetir algún dos apartados (ou os dous).

1.8. Porén, os profesores poderá flexibilizar en sentido positivo estes requerimentos de notas mínimas con carácter xeral (aplicábel a todo o alunado) para favorecer unha avaliación mais global do desempeño.

2. SEGUNDA OPORTUNIDADE (EN XUÑO-XULLO):

2.1. Aplícanse os mesmos criterios de notas mínimas para cada apartado.

2.2. Repetirase a Proba mixta (exame final) no día oficial (ver datas definitivas na web da Facultade ou no taboleiro oficial). A Proba é indivisíbel; caso de ter que ser repetida, será inteiramente, e voltará a incluir todo o temario da primeira oportunidade.

2.3. Realizarase a Actividade suspensa (poderá ser diferente á realizada en xaneiro, aínda que cun formato semellante ou comparábel), e, no seu caso, as tarefas menores de seguimento do curso, a criterio dos profesores.

2.4. Para a oportunidade de xullo, manteránse as notas dos apartados superados na primeira oportunidade. No caso das diversas actividades e tarefas, os profesores indicarán se se considera superado o apartado Obradoiro inteiro, ou se hai que repetir algunha actividade non satisfactoria (por exemplo, unha cunha nota de 3).

2.5. A asistencia, loxicamente, non se poderá recuperar na segunda oportunidade. Se o apartado da asistencia foi superado (mais do 50%, isto é, un 5), manterase a nota. Se non fose superado, axustaranse as porcentaxes para Proba mixta (55,55%) e Obradoiro (44,45%).

3. CONVOCATORIA ADIANTADA DE DECEMBRO. Para a convocatoria adiantada de decembro rexerán os mesmos criterios
que para a segunda oportunidade de xullo, excepto no correspondente aos
apartados onde a asistencia é fundamental (Sesión
maxistral), que non será considerados. A distribución porcentual dos apartados será axustada da seguinte maneira: Obradoiro, 44,45%;
Proba mixta, 55,55%.

4. CUALIFICACIÓN DE NON PRESENTADO.
Recibirán cualificación de Non Presentado (N.P.) só aquelas/es estudantes
que: (a) non se apresenten a ningunha das probas obxectivas (xaneiro e xullo) e que,
ademais, (b) non entreguen a actividade availábel en nengunha das oportunidades. Isto é, a apresentación da Actividade ou a asistencia á Proba obxectiva nalgunha das oportunidades implica necesariamente dar unha nota final.

5. AVALIACIÓN DAS ACTIVIDADES. A copia ou plaxio de material alleo para calquer das actividades avaliábeis ou das tarefas, sen elaboración propia, e por calquer medio, acarreta automaticamente unha nota de cero (0), sem posibilidade de repetición da actividade nesa oportunidade. Durante o curso se poderán estabelecer procedimentos adicionais específicos a cumprir canto á entrega, apresentación e avaliación das actividades.

6. AVALIACIÓN DA PROBA MIXTA. A copia de respostas na proba a partir de materiais non autorizados, a partir das respostas doutro/a estudante, ou por meio de calquer outro procedimento ilexítimo, acarreta automaticamente unha nota de cero (0) en toda a proba, e a imposibilidade de continuar con ela nesa oportunidade.

7. As condutas irregulares e ilexítimas na realización das actividades, tarefas ou probas (plaxio, copia, falsificación, utilización de respostas ou solucións doutros anos, etc.), alén das consecuencias que podan ter sobre a nota na materia -- dado o carácter patentemente inxusto de querer
autofavorecerse ilicitamente e polo tanto de perxudicar as/os
compañeiras/os
-- poden estar suxeitas a penalización disciplinar do/a estudante infractor/a por parte da Universidade, o cal pode incluir a expulsión da mesma.


Sources of information
Basic Fromkin, Victoria, e Rodman, Robert (1993). "Da boca dos bébés: aquisição da língua pela criança". Em: Introdução à Linguagem, pp. 351-373. Coimbra: Livraria Almedina
Casado Fresnillo, Celia, e Escandell Vidal, Mª Victoria (2011). "El lenguaje y las lenguas". En: Mª Victoria Escandell Vidal (coord.) e outros. Invitación a la lingüística, pp. 1-52. Madrid: Editorial Centro de Estudios Ramón Areces & UNED
Marrero Aguiar, Victoria (2011). "Fonética y Fonología". En: Mª Victoria Escandell Vidal (coord.) e outros. Invitación a la lingüística, pp. 87-126. Madrid: Editorial Centro de Estudios Ramón Areces & UNED
Escandell Vidal, Mª Victoria, e Marrero Aguiar, Victoria (2011). "La Lingüística y sus fundamentos". En: Escandell Vidal, Mª Victoria (coord.) e outros. Invitiación a la lingüística, pp. 53-85. Madrid: Editorial Centro de Estudios Ramón Areces & UNED
Mariño, Xurxo (2018). "Y se hizo el lenguaje". En: El misterio de la mente simbólica, pp. 84-116.. Madrid: EL PAÍS
Yule, George (2007). “Adquisición de la primera lengua”. Em: El lenguaje, pp. 175-191.. Madrid. Akal
Yule, George (2007). “El desarrollo de la escritura”. En: El lenguaje, pp. 29-37.. Madrid. Akal
Yule, George (2007). “El lenguaje y el cerebro”. En: El lenguaje, pp. 161-174.. Madrid. Akal
Crystal, David (1994). “El lenguaje y otros sistemas de comunicación”. En: Enciclopedia del lenguaje de la Universidad de Cambridge, pp. 396-403.. Madrid: Taurus
Escandell Vidal, Mª Victoria (2010). “La estructura de las palabras”. En: El lenguaje humano, pp. 137-169.. Madrid: Editorial Centro de Estudios Ramón Areces & UNED
Gutiérrez Rodríguez, Edita (2010). “La Sintaxis”. En: El lenguaje humano, pp. 171-206.. Madrid: Editorial Centro de Estudios Ramón Areces & UNED
Yule, George (2007). “La variación geográfica de las lenguas”. Em: El lenguaje, pp. 238-252.. Madrid. Akal
Yule, George (2007). “La variación social de las lenguas”. Em: El lenguaje, pp. 253- 266.. Madrid. Akal
Mateus, Maria Helena Mira, e Alina Villalva (2006). “Para que serve a Linguística?”. En: O Essencial sobre Linguística, pp. 79-92.. Lisboa. Caminho
Yule, George (2007). “Pragmática”. En: El lenguaje, pp. 132-145. Madrid. Akal
Simone, Raffaele (1993). “Propiedades fundamentales del lenguaje / ‘Abstracto’ en lingüística”. En: Fundamentos de Lingüística, pp. 18-22.. Barcelona: Ariel
Yule, George (2007). “Semántica”. En: El lenguaje, pp. 118-131.. Madrid. Akal

As leituras obrigatorias serán tomadas maioritariamente da listaxe anterior, mais pode haber algunha non incluída aí.

Complementary Moreno Cabrera, Juan Carlos (2002). Curso universitario de Lingüística General. Tomo I: Teoría de la gramática y sintaxis general. Madrid: Síntesis
Walter, Henriette (1996). A aventura das línguas do Ocidente. Lisboa: Terramar
Martínez Celdrán, Eugenio (1995). Bases para el estudio del lenguaje . Barcelona: Octaedro
Hurford, James R., e Brendan Heasley (1983). Curso de Semántica. Madrid: Visor
Cardona, Giorgio Raimondo (1991). Diccionario de lingüística. Barcelona: Ariel
Yule, George (2007). El lenguaje. Madrid: Akal
Mariño, Xurxo (2018). El misterio de la mente simbólica. Cerebro, lenguaje y evolución. Madrid. EL PAÍS
Martín Vide, Carlos (ed.) (1996). Elementos de Lingüística. Barcelona: Octaedro
Crystal, David (1994). Enciclopedia del lenguaje de la Universidad de Cambridge. Madrid: Taurus
Escandell Vidal, Mª Victoria (2005). La comunicación. Madrid: Gredos
Moreno-Torres Sánchez, Ignacio (2004). Lingüística para logopedas. Málaga: Ediciones Aljibe
Martínez Celdrán, Eugenio, et alii (1998). Lingüística. Teoría y aplicaciones. Barcelona: Masson
Ramallo, Fernando, et alii (2000). Manual de Ciencias da Linguaxe. Vigo: Xerais
Comrie, Bernard, S. Matthews e M. Polinsky (eds.) (2001). O Atlas das Línguas: A Origem e a Evolução das Línguas no Mundo. Lisboa: Editorial Estampa
Bernárdez, Enrique (2000). ¿Qué son las lenguas? . Madrid: Alianza


Recommendations
Subjects that it is recommended to have taken before

Subjects that are recommended to be taken simultaneously

Subjects that continue the syllabus
Clinical Linguistics/652G04042
Sociolinguistics/652G04044

Other comments


(*)The teaching guide is the document in which the URV publishes the information about all its courses. It is a public document and cannot be modified. Only in exceptional cases can it be revised by the competent agent or duly revised so that it is in line with current legislation.