Datos Identificativos 2020/21
Asignatura (*) Patoloxía da audición. voz e deglución Código 652G04015
Titulación
Grao en Logopedia
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 1º cuadrimestre
Segundo Obrigatoria 6
Idioma
Castelán
Modalidade docente Híbrida
Prerrequisitos
Departamento Fisioterapia, Medicina e Ciencias Biomédicas
Coordinación
Vázquez Barro, Juan Carlos
Correo electrónico
juan.carlos.vazquez.barro@udc.es
Profesorado
Vázquez Barro, Juan Carlos
Correo electrónico
juan.carlos.vazquez.barro@udc.es
Web
Descrición xeral Análise e estudo das principais alteracións otorrinolaringolóxicas desde o punto de vista etiopatoxénico, diagnóstico e terapéutico.
Análise e interpretación dos métodos diagnósticos otorrinolaringolóxicos con aplicación na actividade logopédica.
Plan de continxencia 1. Modificacións nos contidos
Non haberá cambios

2. Metodoloxías
*Metodoloxías docentes que se manteñen
Sesión magistral
Sesióss interactivas
Atención personalizada

*Metodoloxías docentes que se modifican
A sesión magistral realizarase mediante "Teams".
As sesións interactivas faranse mediante "Teams"

3. Mecanismos de atención personalizada ao alumnado

Correo electrónico: Diariamente. Para consultas ou solicitude de tutorías virtuais, resolver dúbidas
Moodle: Tal e como se viña facendo. Aparecerá unha explicación semanal dos temas da sesión maxistral, xunto con preguntas que axudarán á comprensión da materia.
Teams: 1 sesión semanal en gran grupo para o avance dos contidos teóricos, Tres sesións en pequeno grupo para as sesións interactivas.

4. Modificacións na avaliación

A avaliación farase mediante un exame tipo test mediante "Teams", basado en casos clínicos e pruebas diagnósticas similares a os que se analizarán nas clases interactivas.

*Observacións de avaliación:
Asistencia e participación nas actividades superior al 70%.
As referencias a ocómputo de asistencia empezará no momento no que a actividade sexa no presencial,
A avaliación considerarase superada si o número de respostas correctas supera o 50% das preguntas realizadas, tendo en conta que 3 respostas incorrectas anulan unha resposta corecta.

5. Modificacións da bibliografía ou webgrafía
Non se modifica

Competencias do título
Código Competencias do título
A1 Coñecer e integrar os fundamentos biolóxicos da Logopedia: a Anatomía e Fisioloxía.
A4 Coñecer e integrar os fundamentos educativos da Logopedia: Procesos de ensino e aprendizaxe.
A5 Coñecer e integrar os fundamentos metodolóxicos para a investigación en Logopedia.
A6 Coñecer a clasificación, a terminoloxía e a descrición dos trastornos da comunicación, a linguaxe, a fala, a voz e a audición e as funcións orais non verbais.
A8 Coñecer os fundamentos do proceso de avaliación e diagnóstico.
A9 Coñecer e aplicar os modelos, técnicas e instrumentos de avaliación.
A11 Redactar un informe de avaliación logopédica.
A14 Coñecer as funcións da Intervención logopédica: prevención, educación, reeducación, rehabilitación e tratamento.
A16 Coñecer as características diferenciais da intervención logopédica nos ámbitos familiar, escolar, clínico-sanitario e asistencial.
A19 Coñecer e implementar os Sistemas de Comunicación Aumentativa.
A21 Saber deseñar e elaborar informes logopédicos.
A24 Coñecer o concepto de Logopedia, obxecto e método; A profesión de logopeda; A Historia da Logopedia; A deontoloxía e a lexislación relevante para o exercicio profesional.
A25 Coñecer a organización de institucións educativas, sanitarias e sociais.
A28 Adquirir un coñecemento práctico en intervención logopédica (formación práctica en ámbitos escolares, clínico-sanitarios e asistenciais).
A32 Utilizar tecnoloxías da información e da comunicación.
B1 Acceso, selección e xestión das fontes de información relevantes para a práctica profesional.
B7 Capacidade de análise e síntese.
B8 Capacidade de observar e de escoitar de forma activa.
B10 Capacidade para motivarse e procurar a calidade na actuación profesional.
B11 Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán e como profesional.
B12 Comunicarse de maneira efectiva nun contorno de traballo.
B17 Saber expresarse en público.
B18 Ser creativo no exercicio da profesión.
B19 Ter compromiso ético.
B24 Traballar en equipo e, de ser o caso, de forma interdisciplinar.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Coñecer e integrar os fundamentos biolóxicos da Logopedia: a Anatomía e Fisioloxía A5
Coñecer e integrar os fundamentos metodolóxicos para a investigación en Logopedia. A1
A5
Redactar un informe de avaliación logopédica. A4
A11
Coñecer a clasificación, a terminoloxía e a descrición dos trastornos da comunicación, a linguaxe, a fala, a voz e a audición e as funcións orais non verbais A6
A8
A9
Coñecer as funcións da Intervención logopédica: prevención, educación, reeducación, rehabilitación e tratamento. A14
Conocer las características diferenciales de la intervención logopédica en los ámbitos familiar, escolar, clínico-sanitario y asistencial. . A16
A19
Saber deseñar e elaborar informes logopédicos. A21
A24
A25
Adquirir un coñecemento práctico en intervención logopédica (formación práctica en ámbitos escolares, clínico-sanitarios e asistenciais). Utilizar tecnoloxías da información e da comunicación. A28
A32
Acceso, selección e xestión das fontes de información relevantes para a práctica profesional. B1
Capacidade de análise e síntese. B7
Capacidade de observar e de escoitar de forma activa. B8
Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán e como profesional. B11
Capacidade para motivarse e procurar a calidade na actuación profesional. B10
Comunicarse de maneira efectiva nun contorno de traballo. B12
Saber expresarse en público. B17
Ser creativo no exercicio da profesión B18
Ter compromiso ético.. B19
Traballar en equipo e, de ser o caso, de forma interdisciplinar B24
Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida. C3
Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse C6
Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida. C7
Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade C8

Contidos
Temas Subtemas
Bloque1

Tema 1.- Introducción.
Tema 2.- Anatomía e Fisioloxía da Audición
Tema 3.- Sordomudez. Detección precoz da xordeira no neno
Tema 4.- Implante Coclear
Tema 5.- Ototoxicidade
Tema 6.- Presbiacusia.
Tema 7.- Trauma sonoro agudo e crónico.

Bloque 2

Tema 8.- Anatomía e Fisioloxía da larinxe
Tema 9.- Evaluación dos trastornos davoz. Examen da voz
Tema 10.- Sistemática da exploración da voz. Fisioloxía da fonación. Programas de voz.
Tema 11.- Disfonías Infantís
Tema 12.- Disfonías Funcionais. Presbifonía. Pautas da hixene vocal.
Tema 13.- Patoloxía larinxea benigna. Pseudotumores.
Tema 14.- Fonociruxía. Disfonía Espasmódica.
Tema 165- Cáncer de larinxe
Tema 16.- Problemática global do larinxectomizado total

Bloque 3
Tema 17.- Deglución. Disfaxia. Patoloxía da Deglución
Bloque 1.

Tema 1.-
Reflexión sobre o desenrolo da asignatura.
Importancia na logopedia dos trastornos auditivos, da voz e da deglución
Tema 2.-
Descripción da anatomía do ouvido externo,medio e interno.
Fisioloxía do ouvido externo, medio e interno.
Tema 3.-
Convepto e etioloxía da xordeira e sordomudez
Concepto e causas da xordeira severa.
Programas de detección precoz da xordeira en Galicia y España.
Tema 4.-
Concepto de implantes auditivos. Clase de implantes-
Indicaciós e Rehabilitación do implantado coclear.-
Tema 5
Distintos medicamentos que producen hipoacusia severa que requiran intervención logopédica.
Prevención e tratamento da ototoxicidade-
Tema 6,.
Hipoacusia do anciano e relación coa logopeda.
Programas de prevención e rehabilitación da presbiacusia
Tema 7
Patoloxía polo ruido, afectación auditiva, Concepto e etioloxía.
Diagnóstico da patoloxía auditiva provocada polo ruido.
Prevención e tratamento da patoloxía provocada polo ruido..

Bloque 2

Tema 8.-
Estudo dos distintos músculos intrinsecos e extrínsecos da larinxe, a súa función e a sua rehabilitación.
Producción vocal, Fisioloxía da producción vocal
Tema 9.-
Distintos parámetros da disfonia.
Valoración subjetiva y objetiva da calidade vocal.
Conceptos de armónicos e forantes. Concepto de resonancia.
Fonetograma. Espectrogramas. Conceptos de Jitter, Shimmer e relación armónico ruido.
Tema 10.-
Programas informatizados de voz.
Parámetros vocales en programas de voz.
Aspectos positivos e negativos dos programas informatizados de calidade vocal.
Tema 11.-
Alteraciós máis frecuentes da voz no neno.
Tratamento das disfonía infnatís.
Programas de intervención logopédica nas disfonía infantís.
Tema 12.-
Concepto de Disfonia funcional.
Clasdificación das disfonía funcionáis.
Diagnóstico das disfonía funcionáis.
Fundamentos de rehabilitación vocal na disfonía funcional.
Tema 13.-
Concepto e diagnóstico de nódulos, pólipos, quistes, edema de Reinke e granuloams voais.
Tratamento da patoloxía benigna larínxea.
Rehabilitación vocal na patología benigna
Tema 14.-
Concepto de fonociruxía.
Indicación da fonociruxía.
Programas de intervención logopédica pre e postfonociruxía.
Concepto e tratamento da disfnía espasmódica..-
Tema 15.-
Lesións larinxeas precancerosas.
Etioloxía e diagnóstico do cancro de larinxe.
Estadiaxe do cancro de larinxe e tratamento.
Rehabilitación logopédica tras o tratamento do cancro de larinxe.
Tema 16.-
Adistencia global ao larinxectomizado.
Rebhabilitación logopédica do larinxectomizado. Programas de deglución e fonación no larinxectomizado..

BLoque 3

Tema 17.-
Anatomía oral, farínxea, larínxea e esofágica relacionada coa deglución.
Concepto de disfaxia e tipos de disfaxia.
Etioloxía e valoración clínica da disfaxia
Fibroscopia e videofluoroscopia na avaliación da disfaxia
Fundamentos da rehabilitación da disfaxia. Programas de intervención logopéddica no tratamento da disfaxia






Anatomía, fisioloxía e patoloxía da audición Introducción á patoloxía da audición.
Anatomía e fisioloxía da audición.
Xordeira. Causas, diagnóstico e intervención logopédica.
Programas de cribado da xordeira neonatal.
Ototoxicidade, presbiacusia e xordeira polo ruido
Anatomía e fiosioloxía da deglución. Disfaxia. Conceptos anatómocos e fisiolóxicos da degoución.
Etioloxía da disfaxia.
Probas diagnosticas na disfaxia.
Ontervención logopédica e tratamento da disfaxia.
Anatomía, fisioloxía e patoloxía da voz Anatomía e fisioloxía da larinxe.
Valoración subxectiva e obxectiva da calidade vocal-
Sistemática da exploración vocal.
Disfonías por lesións benignas, Intervención logopédica.
Cancro de larinxe. Causas, diagnóstico e tratamento.
Rehabilitación logopédica integral do larinxectomizado.
Difonías fuincionáis e disfonía espasmódica

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Actividades iniciais B8 B10 B11 B12 2 0 2
Sesión maxistral A1 A4 A5 A6 A8 A14 A16 A24 A25 B1 20 40 60
Proba de resposta múltiple A6 A14 A16 2 15 17
Estudo de casos A9 A11 A19 A21 A28 B7 C3 C6 15 15 30
Obradoiro A32 B17 B18 B19 B24 C7 C8 10 20 30
 
Atención personalizada 11 0 11
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Actividades iniciais Se presentan os obxectivos, as competencias da materia e a avaliación dos aprendizaxes
Sesión maxistral sesións en que o profesor presenta os contidos fundamentais dos problemas e informe de traballo / discutir as súas principais fontes documentais
Proba de resposta múltiple Unha proba tipo test con catro posibles respostas das cales só unha é verdadeora
Estudo de casos Presentaranse casos clínicos con preguntas sobre eles e catro respostas posibles, das cales só unha é verdadeira
Obradoiro Realizaranse traballos temáticos conducidos por un grupo de estudantes previamente acordados, que se discutirá en clase diante do profesor e o resto dos seus compañeiros.

Atención personalizada
Metodoloxías
Estudo de casos
Obradoiro
Descrición
Cada alumno terá que facer unha titoría obrigatoria na que presentará dúbidas sobre o estudo dos temas, comentando o estado dos traballos e lecturas establecidas e as dificultades de orde xeral que pode ter. Este titoría é obrigatoria, ao marxe das titorizaz que p propio estudante estabeza ao largo do curso.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Proba de resposta múltiple A6 A14 A16 Unha proba de múltiple elección con catro respostas posibles, das cales só unha é verdadeira 70
Estudo de casos A9 A11 A19 A21 A28 B7 C3 C6



Unha proba de casos clínicos tipo test con preguntas con catro respostas posibles, das cales só unha é verdadeira
20
Obradoiro A32 B17 B18 B19 B24 C7 C8 Elaboración e presentación pública dun documento de calquera dos temas abordados no Obradoiro 10
 
Observacións avaliación

O exame será tipo test e consistirá en 50 preguntas con 4 respostas (só unha é válida). 10 preguntas serán casos clínicos.

Para aprobar o exame o alumno deberá ter polo menos 25 preguntas respondidas correctamente, tendo en conta que tres respostas erróneas anulan unha resposta correcta.

Fontes de información
Bibliografía básica

l La voz normal
Jackson Menaldi y col. (editorial médica panamericana)
1ª edición (1992).

l Otorrinolaringología: cirugía de cabeza y cuello
Lee (editorial Mcgraw-Hill)
edición (09-abr-02).

l Los problemas de la audición y del oído
Dervaux, Jean-Loup (editorial de Vecchi, s.a.u.)
1ª ed., 1ª imp. (06/2002).

l Audiología práctica.
Sebastián y col. (editorial médica panamericana)
1ª edición (1999).

l Disfagia. evaluación y reeducación de los trastornos de la deglución + cd
Didier Bleeckx (editorial Mcgraw-Hill)
1ª edición (05-enero-04).

l Tu voz, tu sonido
García, Lidia (ed. Diaz de Santos)
1ª edición (2003).

l La audición. guía de la Clínica Mayo
ed. mad (oct de 2005).

l Diagnostico y tratamiento de las Enfermedades de la Voz.

Garcia Tapia R. ed Garsi. Madrid 1992.

l Otologia. Prof Gil-Carcedo. Lab Menarini. 1995

l Programa Galego para Detección da Xordeira en Periodo Neonatal. Documentos técnicos de Saude Pública.

Dr. Parente P. ed Aroprint. 2002.

l La voz patológica

Jackson Menaldi. Ed Panamericana 2002

l Evaluation and treatment of swallowing disorders

Logeman JA. Ed Pro-ed 1998.

l LENGUAJE

l http://www.oaid.uab.es/nnc/html/entidades/web/home/home.html

l VOZ

l http://www.foniatriaonline.com

l http://mick.murraystate.edu

l http://www.voice-center.com

l http://www.gbmc.org/voice

l LOGOPEDIA

l http://www.asalfa.org.ar

l http://www.aidex.es

l http://www.ilogopedia.com

l http://www.speechmag.com

l http://www.asha.org/default.htm

l http://logopedia.net

l http://www.espaciologopedico.com

l DISFAGIA

l http://www.novartisconsumerhealth.es

l http://www.dysphagiaonline.com/es/index.jsp. language=es

Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Anatomía dos órganos da audición e a linguaxe/652G04001
Fisioloxía dos órganos da audición e a linguaxe/652G04006

Materias que se recomenda cursar simultaneamente
Audioloxía clínica/652G04018

Materias que continúan o temario
Metodoloxía da investigación/652G04009
Fundamentos de intervención logopédica/652G04005
Fisioterapia do aparato bucofonador/652G04039
A voz profesional/652G04040
Habilidades de comunicación terapéutica/652G04043
Practicum II/652G04045
Traballo de fin de Grao/652G04046

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías