Datos Identificativos 2019/20
Asignatura (*) Neuropsicoloxía Código 652G04016
Titulación
Grao en Logopedia
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 2º cuadrimestre
Segundo Formación básica 6
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Psicoloxía
Coordinación
Lamas Gonzalez, Juan Ramon
Correo electrónico
juan.lamas@udc.es
Profesorado
Cortés Cortés, Joselyn Francis
Lamas Gonzalez, Juan Ramon
Correo electrónico
joselyn.cortes@udc.es
juan.lamas@udc.es
Web
Descrición xeral

Competencias do título
Código Competencias do título
A1 Coñecer e integrar os fundamentos biolóxicos da Logopedia: a Anatomía e Fisioloxía.
A2 Coñecer e integrar os fundamentos psicolóxicos da Logopedia: o desenvolvemento da linguaxe, o desenvolvemento psicolóxico, a Neuropsicoloxía da linguaxe, os procesos básicos e a Psicolingüística.
A6 Coñecer a clasificación, a terminoloxía e a descrición dos trastornos da comunicación, a linguaxe, a fala, a voz e a audición e as funcións orais non verbais.
A7 Coñecer, recoñecer e discriminar entre a variedade das alteracións: os trastornos específicos do desenvolvemento da linguaxe, trastorno específico da linguaxe, retrasos da linguaxe, trastornos fonéticos e fonolóxicos; os trastornos da comunicación e a linguaxe asociados a déficit auditivos e visuais, o déficit de atención, a deficiencia mental, o trastorno xeneralizado do desenvolvemento, os trastornos do espectro autista, a parálise cerebral infantil e as plurideficiencias; os trastornos específicos da linguaxe escrita; as discalculias; as alteracións no desenvolvemento da linguaxe por deprivación social e as asociadas a contextos multiculturais e plurilingüismo; os trastornos da fluidez da fala; as afasias e os trastornos asociados; as disartrias; as disfonías; as disglosias; as alteracións da linguaxe no avellentamento e os trastornos dexenerativos; as alteracións da linguaxe e a comunicación en enfermidades mentais; o mutismo e as inhibicións da linguaxe; as alteracións das funcións orais non verbais: deglución atípica, disfagia e alteracións tubáricas.
A8 Coñecer os fundamentos do proceso de avaliación e diagnóstico.
A9 Coñecer e aplicar os modelos, técnicas e instrumentos de avaliación.
A10 Realizar a avaliación das alteracións da linguaxe nos trastornos específicos do desenvolvemento da linguaxe: trastorno específico da linguaxe, retrasos da linguaxe, trastornos fonéticos e fonolóxicos; os trastornos da comunicación e a linguaxe asociados a déficit auditivos e visuais, o déficit de atención, a deficiencia mental, o trastorno xeneralizado do desenvolvemento, os trastornos do espectro autista, a parálise cerebral infantil e as plurideficiencias; os trastornos específicos da linguaxe escrita; as discalculias; as alteracións no desenvolvemento da linguaxe por deprivación social e as asociadas a contextos multiculturais e plurilingüismo; os trastornos da fluidez da fala; as afasias e os trastornos asociados; as disartrias; as disfonías; as disglosias; as alteracións da linguaxe no avellentamento e os trastornos dexenerativos; as alteracións da linguaxe e a comunicación en enfermidades mentais; o mutismo e as inhibicións da linguaxe; as alteracións das funcións orais non verbais: deglución atípica, disfagia e alteracións tubáricas.
A32 Utilizar tecnoloxías da información e da comunicación.
B1 Acceso, selección e xestión das fontes de información relevantes para a práctica profesional.
B2 Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo.
B4 Aprender a aprender.
B7 Capacidade de análise e síntese.
B9 Capacidade de organizar e planificar.
B12 Comunicarse de maneira efectiva nun contorno de traballo.
B17 Saber expresarse en público.
B24 Traballar en equipo e, de ser o caso, de forma interdisciplinar.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
A2 C6 A1
A2
A6
A7
A8
A9
A10
A32
B1
B2
B4
B7
B9
B12
B17
B24
C3
C6

Contidos
Temas Subtemas
TEMA 1.- INTRODUCCION A LA NEUROPSICOLOGIA Orígenes históricos de la Neuropsicología. Localización de funciones en el sistema nervioso. Perspectiva actual.
TEMA 2.- ORGANIZACIÓN DEL SISTEMA NERVIOSO Divisiones principales del sistema nervioso. Sistema nervioso central: divisiones y estructuras principales. Sistema nervioso somático. Nervios craneales. Sistema nervioso autónomo
TEMA 3.- MÉTODOS EN NEUROPSICOLOGÍA Métodos de registro y neuroimagen: EEG, MEG, PET, fMRI. Métodos de estimulación: estimulación eléctrica cerebral, TMS. Evaluación conductual de los efectos de las lesiones cerebrales: asociaciones y disociaciones.
TEMA 4.- PERCEPCIÓN Principios generales de organización de los sistemas sensoriales. Procesamiento de la información visual en la retina. Vías visuales aferentes. Procesamiento de la información en corteza visual. Trastornos de la percepción visual. Audición
TEMA 5.- MEMORIA Tipos de memoria y su evaluación. La amnesia. Circuitos cerebrales de la memoria. Otros trastornos de la memoria. Lóbulos frontales y memoria.
TEMA 6.- LENGUAJE Características del lenguaje. Las afasias: tipos y características. Componentes principales de la función del lenguaje. Hemisferio derecho y lenguaje. Asimetrías hemisféricas.
TEMA 7.- LA CORTEZA PREFRONTAL Organización anatómica. Efectos de las lesiones en la corteza prefrontal. Teorías de la función prefrontal.
TEMA 8.- RECUPERACION DE LA FUNCION Efectos del daño cerebral. Recuperación funcional. Mecanismos de la recuperación de funciones


Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Actividades iniciais A1 2 2 4
Sesión maxistral A1 A2 A6 31 31 62
Estudo de casos A1 A7 18 18 36
Proba obxectiva A8 A9 A10 A32 B1 B2 C6 0 2 2
Presentación oral A1 B4 B7 B9 B12 B17 B24 C3 C6 18 18 36
 
Atención personalizada 10 0 10
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Actividades iniciais Presentación y justificación del programa. Recomendaciones bibliográficas
Sesión maxistral Desarrollo de los contenidos teóricos de cada tema
Estudo de casos Presentación de casos neurológicos representativos de los principales trastornos
Proba obxectiva 40 preguntas con tres alternativas de respuesta
Presentación oral Presentación pública de los trabajos realizados en grupo acerca de algunos trastornos neurológicos escogidos

Atención personalizada
Metodoloxías
Presentación oral
Sesión maxistral
Descrición
Asesoramiento en la planificación y desarrollo de las presentaciones orales

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Presentación oral A1 B4 B7 B9 B12 B17 B24 C3 C6 Claridad de la exposición
Competencia en el debate
Calidad del apoyo multimedia
10
Proba obxectiva A8 A9 A10 A32 B1 B2 C6 (Aciertos - (errores/2)) * 7 / Número de preguntas 90
 
Observacións avaliación

Fontes de información
Bibliografía básica (). .
Carlson, N.R. (2014). Fisiología de la conducta (11ª edición). Madrid: Pearson
Wilson-Pauwels, L., Stewart, P., Akessson, E. & Spacey, S.D. (2013). Nervios craneales. En la salud y la enfermedad. Madrid: Panamericana
Redolar, D. (2014). Neurociencia Cognitiva. Madrid: Panamericana
Rains, G.D (2004). Principios de neuropsicología humana. Madrid: McGraw-Hill

Bibliografía complementaria (). .
Diéguez-Vide, F. y Peña-Casanova, J. (2012). Cerebro y Lenguaje. Madrid: Editorial Médica Panamericana
Sacks, O (1985). El hombre que confundió a su mujer con un sombrero. Barcelona: Muchnik
Ramachandran, V. & Blakeslee, S (1999). Fantasmas en el cerebro. Madrid: Debate
Junqué, C. y Barroso, J. (2009). Manual de Neuropsicología. Barcelona: Síntesis
Cuetos, F. (2012). Neurociencia del Lenguaje. Madrid: Editorial Médica Panamericana
Webb, W.G. & Adler, R.K (2010). Neurología para el logopeda. Barcelona: Elsevier Masson
Kolb, B (2005). Neuropsicología humana (5ª edición. Madrid: Editorial Médica Panamericana
Sacks, O. (2003). Un antropólogo en Marte. Madrid: Anagrama
Sacks, O (1996). Veo una voz: viaje al mundo de los sordos. Madrid: Anaya


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Trastornos da Lecto-Escritura/652911303
Alteracións Conxénitas da Linguaxe/652911320

Materias que se recomenda cursar simultaneamente
Psicoloxía da Memoria/652911219
Psicolingüística/652911319

Materias que continúan o temario
Anatomía e Fisioloxía dos Órganos da Linguaxe e da Audición/652911101
Neuroloxía Xeral e da Linguaxe/652911103
Psicoloxía Xeral/652911105
Avaliación e Diagnost. da Linguaxe, a Fala e a Voz/652911201

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías