Datos Identificativos 2016/17
Asignatura (*) Avaliación das alteracións de base neurolóxica e anatómica Código 652G04026
Titulación
Grao en Logopedia
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 2º cuadrimestre
Terceiro Obrigatoria 6
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Medicina
Coordinación
Vilariño Vilariño, Maria Isabel
Correo electrónico
isabel.vilarino@udc.es
Profesorado
Vilariño Vilariño, Maria Isabel
Correo electrónico
isabel.vilarino@udc.es
Web
Descrición xeral

Competencias do título
Código Competencias do título
A1 Coñecer e integrar os fundamentos biolóxicos da Logopedia: a Anatomía e Fisioloxía.
A2 Coñecer e integrar os fundamentos psicolóxicos da Logopedia: o desenvolvemento da linguaxe, o desenvolvemento psicolóxico, a Neuropsicoloxía da linguaxe, os procesos básicos e a Psicolingüística.
A3 Coñecer e integrar os fundamentos lingüísticos da Logopedia: Fonética e fonoloxía, morfosintaxe, semántica, pragmática, sociolingüística.
A4 Coñecer e integrar os fundamentos educativos da Logopedia: Procesos de ensino e aprendizaxe.
A5 Coñecer e integrar os fundamentos metodolóxicos para a investigación en Logopedia.
A6 Coñecer a clasificación, a terminoloxía e a descrición dos trastornos da comunicación, a linguaxe, a fala, a voz e a audición e as funcións orais non verbais.
A7 Coñecer, recoñecer e discriminar entre a variedade das alteracións: os trastornos específicos do desenvolvemento da linguaxe, trastorno específico da linguaxe, retrasos da linguaxe, trastornos fonéticos e fonolóxicos; os trastornos da comunicación e a linguaxe asociados a déficit auditivos e visuais, o déficit de atención, a deficiencia mental, o trastorno xeneralizado do desenvolvemento, os trastornos do espectro autista, a parálise cerebral infantil e as plurideficiencias; os trastornos específicos da linguaxe escrita; as discalculias; as alteracións no desenvolvemento da linguaxe por deprivación social e as asociadas a contextos multiculturais e plurilingüismo; os trastornos da fluidez da fala; as afasias e os trastornos asociados; as disartrias; as disfonías; as disglosias; as alteracións da linguaxe no avellentamento e os trastornos dexenerativos; as alteracións da linguaxe e a comunicación en enfermidades mentais; o mutismo e as inhibicións da linguaxe; as alteracións das funcións orais non verbais: deglución atípica, disfagia e alteracións tubáricas.
A8 Coñecer os fundamentos do proceso de avaliación e diagnóstico.
A9 Coñecer e aplicar os modelos, técnicas e instrumentos de avaliación.
A11 Redactar un informe de avaliación logopédica.
A12 Realizar unha avaliación tras a intervención.
A14 Coñecer as funcións da Intervención logopédica: prevención, educación, reeducación, rehabilitación e tratamento.
A18 Coñecer e realizar a intervención logopédica en Atención Temperá.
A19 Coñecer e implementar os Sistemas de Comunicación Aumentativa.
A20 Coñecer e implementar as axudas técnicas á comunicación.
A21 Saber deseñar e elaborar informes logopédicos.
A22 Saber deseñar, programar e avaliar a actuación logopédica.
A25 Coñecer a organización de institucións educativas, sanitarias e sociais.
A26 Adquirir un coñecemento práctico para a avaliación logopédica.
A27 Realizar a planificación estratéxica da intervención logopédica.
A30 Coñecer a actuación profesional e os contornos onde se desenvolve a práctica.
A31 Adquirir o desenvolvemento os recursos persoais para a intervención: habilidades sociais e comunicativas, habilidades profesionais, avaliación da propia actuación profesional, técnicas de observación, técnicas de dinamización ou toma de decisións.
A32 Utilizar tecnoloxías da información e da comunicación.
B1 Acceso, selección e xestión das fontes de información relevantes para a práctica profesional.
B2 Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo.
B5 Aprender autonomamente, e motivarse para facelo de forma continuada.
B6 Capacidade de adaptarse aos cambios.
B7 Capacidade de análise e síntese.
B8 Capacidade de observar e de escoitar de forma activa.
B9 Capacidade de organizar e planificar.
B10 Capacidade para motivarse e procurar a calidade na actuación profesional.
B11 Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán e como profesional.
B12 Comunicarse de maneira efectiva nun contorno de traballo.
B13 Coñecer e manexar as novas tecnoloxías da comunicación e da información.
B14 Destreza e empatía nas relacións interpersoais.
B15 Poñer en valor a súa profesión no contorno en que desenvolve o seu traballo.
B16 Resolver problemas de forma efectiva.
B17 Saber expresarse en público.
B18 Ser creativo no exercicio da profesión.
B19 Ter compromiso ético.
B21 Tomar decisións con autonomía e responsabilidade.
B22 Traballar de forma autónoma con iniciativa.
B23 Traballar de forma colaborativa.
B24 Traballar en equipo e, de ser o caso, de forma interdisciplinar.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C2 Dominar a expresión e a comprensión de forma oral e escrita dun idioma estranxeiro.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Conocer el rol del logopeda en la evaluación y diagnóstico de las alterciones de la comunicación secundarias a patología neurológica y morfológica. A1
A2
A3
A5
A6
A7
A8
A9
A11
A12
A14
A21
A22
A25
A26
A30
A32
B1
B2
B5
B6
B7
B8
B9
B10
B11
B12
B13
B14
B15
B16
B17
B18
B19
B21
B22
B23
B24
C1
C2
C3
C4
C6
C7
C8
Complementar la identificación y diagnóstico de las alteraciones neurológicas y morfológicas con los conocimientos previos adquiridos sobre evaluación de las mismas. A1
A2
A3
A6
A7
A8
A9
A11
A12
A14
A21
A22
A25
A26
A32
B1
B2
B5
B6
B7
B8
B9
B10
B11
B12
B13
B14
B15
B16
B22
B23
B24
C1
C2
C3
C6
C7
C8
Adquirir parámetros esenciales en la discriminación entre patológico y normal para poder realizar una evaluación correcta. A1
A2
A3
A6
A7
A8
A9
A11
A12
A18
A19
A20
A21
A22
A25
A30
A31
A32
B1
B2
B5
B6
B7
B8
B9
B11
B12
B13
B14
B15
B16
B17
B19
B22
B23
B24
C1
C2
C3
C4
C6
C7
C8
Conocer las distintas baterias neuropsicológicas y test utilizados para la evaluación y diagnóstico de este tipo de patologías. A1
A2
A6
A7
A8
A9
A11
A12
A26
A32
B1
B5
B11
B22
B23
B24
C1
C2
C3
C6
C8
Conocer y practicar las especificidades del diseño de programas de evaluación. A1
A2
A3
A4
A6
A7
A8
A9
A11
A12
A14
A26
A27
A32
B1
B2
B8
B9
B12
B13
B16
B17
B24
C1
C2
C3
C6
C8

Contidos
Temas Subtemas
Tema I: aspectos clave de la evaluación logopédica.
Evaluación inicial.
Tema II: Evaluación de la afasia y trastornos asociados. Evaluación iniciaL.
Evaluación neuropsicológica: exploración básica del lenguaje, baterias neuropsicológicas y test espacíficos para la exploración y evaluación de la afasia.
Tema III: Evaluación del lenguaje en las demencias. Test de Sceening en demencias.
Protocolos informáticos en demencias.
Test neuropsicológicos informatizados.
Tema IV: Evaluación logopédica de las disartrias Evaluación inoicial.
Protocolos de valoración logopédica.
Exploración de la disartria: historia clínica, exploración del mecanismo oral, exploración del habla. Cuestionarios logopédicos.
Evaluación complementaria.
Tema V: Evaluación de la función deglutoria Videofluroscopia.
Test de deglución.
Tema VI: Evaluación y exploración de las disglosias Órganos afectados: informe médico,
Evaluación de las bases funcionales de la articulación.
Evaluación de la articulación

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Estudo de casos A1 A2 A3 A4 A5 A6 A7 A8 A9 A11 A12 A14 A18 A20 A21 A22 A25 A26 A27 A30 A31 A32 B1 B2 B5 B7 B8 B9 B10 B11 B12 B14 B16 B18 B19 B21 B23 B24 C1 C3 C6 C7 C8 10 20 30
Prácticas a través de TIC A19 B6 B13 B15 B17 B22 C2 C4 0 20 20
Proba obxectiva A1 A2 A3 A4 A5 A6 A7 A8 A9 A14 A20 A26 A31 B7 C3 C8 1 25 26
Sesión maxistral A5 A6 A7 A8 A9 A11 A14 A20 A21 A22 A25 A26 A30 A32 B1 B2 B7 B9 B11 C3 C8 20 40 60
Traballos tutelados A1 A5 A6 A7 A8 A9 A14 A20 A25 A32 B1 B2 B5 B7 B9 B12 B13 B23 B24 C1 C3 1 12 13
 
Atención personalizada 1 0 1
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Estudo de casos Se realizará la presentación de casos clínicos y sesiones clínicas donde el alumno debe participar activamente.
Prácticas a través de TIC Presentación de situaciones para elaboración y manejo de material
Proba obxectiva Consistirá en un examne test de 50 preguntas.
Sesión maxistral Presentación de contenidos relevantes de cada tema como introducción a la elaboración de prácticas.
Traballos tutelados Elaboración de trabajos escritos, individuales y en pequeños grupos que incluirán revisiones bibliográficas e investigación sobre diferentes patologías y serán expuestos para su posterior análisis y discusión.

Atención personalizada
Metodoloxías
Traballos tutelados
Descrición
Se realizaran trabajos tutelados, a nivel individual y en pequeños grupos que serán supervisados por el profesor tutor y expuestos posteriormente en clase. Formaran parte de la evaluación continuada del alumno.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Estudo de casos A1 A2 A3 A4 A5 A6 A7 A8 A9 A11 A12 A14 A18 A20 A21 A22 A25 A26 A27 A30 A31 A32 B1 B2 B5 B7 B8 B9 B10 B11 B12 B14 B16 B18 B19 B21 B23 B24 C1 C3 C6 C7 C8 terase en conta na evaluación continuada e final. 5
Sesión maxistral A5 A6 A7 A8 A9 A11 A14 A20 A21 A22 A25 A26 A30 A32 B1 B2 B7 B9 B11 C3 C8 A asistencia será muy importante e formará parte da evaluación continuada 5
Traballos tutelados A1 A5 A6 A7 A8 A9 A14 A20 A25 A32 B1 B2 B5 B7 B9 B12 B13 B23 B24 C1 C3 Será obrigatoria a realización e exposición 5
Proba obxectiva A1 A2 A3 A4 A5 A6 A7 A8 A9 A14 A20 A26 A31 B7 C3 C8 Será obrigatorio superala para aprobar a asignatura 80
Prácticas a través de TIC A19 B6 B13 B15 B17 B22 C2 C4 Presentacón de situacions para a elaboración e manexo de material 5
 
Observacións avaliación

Fontes de información
Bibliografía básica (). .
Paradis M. (1993). Evaluación de la afasia en bilingües.. Barcelona Masson.
Goodglas H.; Kaplan E. (2001, 1996, 1986). Evaluación de la afasia y los trastornos relacionados. Madrid. Panamericana
Vilariño I. (1998). Evaluación de la afasia. En Revista Gallega de psicopedagoxía.. A Coruña. Universidade da Coruña
Melle N. (2007). Guía de intervención logopédica en la disartria. . Ed. Síntesis. Madrid
Peña Casanova, J. (1987). La exploración neuropsicológica, . Barcelona. Ed. MCR.
Vilariño I. (1994). Logopedia, prevención, evaluación, intervención.. Torremolinos-Málaga. Actas del 18º Congreso Nacional de la Asociación Española de Logopedia, Foniatr
Peña Casanova, J. (1990). P.I.E.N.C.. Barcelona. Masson
Kaplan E,; Goodglass, H.; Weintraub S. (2001, 1996, 1986). The Boston naming test. . Philadelphia. Lea y Febiger.
De Renzi, E., y Vignolo L. (1962). The Token Test: A sensitive test to detect receptive disturbances in aphasias. . Brain

Durante el curso académico se actualizarn las fuentes bibliográficas.

Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías