| Competencias do título |
| Código | Competencias do título |
| A1 | Coñecer e integrar os fundamentos biolóxicos da Logopedia: a Anatomía e Fisioloxía. |
| A7 | Coñecer, recoñecer e discriminar entre a variedade das alteracións: os trastornos específicos do desenvolvemento da linguaxe, trastorno específico da linguaxe, retrasos da linguaxe, trastornos fonéticos e fonolóxicos; os trastornos da comunicación e a linguaxe asociados a déficit auditivos e visuais, o déficit de atención, a deficiencia mental, o trastorno xeneralizado do desenvolvemento, os trastornos do espectro autista, a parálise cerebral infantil e as plurideficiencias; os trastornos específicos da linguaxe escrita; as discalculias; as alteracións no desenvolvemento da linguaxe por deprivación social e as asociadas a contextos multiculturais e plurilingüismo; os trastornos da fluidez da fala; as afasias e os trastornos asociados; as disartrias; as disfonías; as disglosias; as alteracións da linguaxe no avellentamento e os trastornos dexenerativos; as alteracións da linguaxe e a comunicación en enfermidades mentais; o mutismo e as inhibicións da linguaxe; as alteracións das funcións orais non verbais: deglución atípica, disfagia e alteracións tubáricas. |
| A8 | Coñecer os fundamentos do proceso de avaliación e diagnóstico. |
| A9 | Coñecer e aplicar os modelos, técnicas e instrumentos de avaliación. |
| A10 | Realizar a avaliación das alteracións da linguaxe nos trastornos específicos do desenvolvemento da linguaxe: trastorno específico da linguaxe, retrasos da linguaxe, trastornos fonéticos e fonolóxicos; os trastornos da comunicación e a linguaxe asociados a déficit auditivos e visuais, o déficit de atención, a deficiencia mental, o trastorno xeneralizado do desenvolvemento, os trastornos do espectro autista, a parálise cerebral infantil e as plurideficiencias; os trastornos específicos da linguaxe escrita; as discalculias; as alteracións no desenvolvemento da linguaxe por deprivación social e as asociadas a contextos multiculturais e plurilingüismo; os trastornos da fluidez da fala; as afasias e os trastornos asociados; as disartrias; as disfonías; as disglosias; as alteracións da linguaxe no avellentamento e os trastornos dexenerativos; as alteracións da linguaxe e a comunicación en enfermidades mentais; o mutismo e as inhibicións da linguaxe; as alteracións das funcións orais non verbais: deglución atípica, disfagia e alteracións tubáricas. |
| A17 | Coñecer e realizar a intervención logopédica nos trastornos específicos do desenvolvemento da linguaxe: trastorno específico da linguaxe, retrasos da linguaxe, trastornos fonéticos e fonolóxicos; os trastornos da comunicación e a linguaxe asociados a déficit auditivos e visuais, o déficit de atención, a deficiencia mental, o trastorno xeneralizado do desenvolvemento, os trastornos do espectro autista, a parálise cerebral infantil e as plurideficiencias; os trastornos específicos da linguaxe escrita; as discalculias; as alteracións no desenvolvemento da linguaxe por deprivación social e as asociadas a contextos multiculturais e plurilingüismo; os trastornos da fluidez da fala; as afasias e os trastornos asociados; as disartrias; as disfonías; as disglosias; as alteracións da linguaxe no avellentamento e os trastornos dexenerativos; as alteracións da linguaxe e a comunicación en enfermidades mentais; o mutismo e as inhibicións da linguaxe; as alteracións das funcións orais non verbais: deglución atípica, disfagia e alteracións tubáricas. |
| A29 | Adquirir a formación práctica para o traballo individual, grupal, cooperativo e de mediación con facilitador. |
| A30 | Coñecer a actuación profesional e os contornos onde se desenvolve a práctica. |
| A32 | Utilizar tecnoloxías da información e da comunicación. |
| B2 | Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo. |
| B5 | Aprender autonomamente, e motivarse para facelo de forma continuada. |
| B7 | Capacidade de análise e síntese. |
| B13 | Coñecer e manexar as novas tecnoloxías da comunicación e da información. |
| B16 | Resolver problemas de forma efectiva. |
| B17 | Saber expresarse en público. |
| B23 | Traballar de forma colaborativa. |
| B24 | Traballar en equipo e, de ser o caso, de forma interdisciplinar. |
| C1 | Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma. |
| C3 | Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida. |
| C7 | Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida. |
| Resultados de aprendizaxe | |||
| Resultados de aprendizaxe | Competencias do título | ||
| Identificar o marco conceptual e o paradigma de intervencón que son propias da Fsioterapia. | B24 |
||
| Coñecer os métodos de evaluación e tratamento que son propios da Fisioterapia respiratoria e identificar a súa relevancia para o tratamento do paciente disfáxico, o paciente traqueotomizado e outras patoloxías da voz. | A7 A8 A10 |
||
| Describir as diferentes fases da deglución do adulto e os diferentes niveis de regulacion neurolóxica, establendo a súa relación coas causas de disfaxia. | A1 A7 A10 |
B2 B5 B7 |
|
| Identificar os principais compoñentes dun protocolo clínico de valoración da deglución | A8 A9 A10 |
B16 |
|
| Definir os principáis axentes físicos empregados en fisioterapia para a reeducación dos trastronos da deglución e da fala | A7 A8 |
B2 B7 |
|
| Identificar os principais procedementos terapeuticos de fisioterapia indicados para o tratamento da dor orofacial. | A1 A7 A8 |
B2 B7 |
|
| Describir os principios xeráis da intervención de fisioterapia para o tratamento das disfuncións da articulación temporo-mandibular. Identificar a relevancia da postura nestes procesos. | A1 A7 A8 |
B2 B7 B23 |
|
| Executar e interpretar as esporometrías simples e forzadas, nas súas dúas ramas, diferenciando a naturaleza dos procesos de tipo obstructivo e de tipo restrictivo. | A8 A10 A17 A29 |
||
| Executar a valoración do patrón ventilatorio, capacidade de expansión torácica, do diafragma e resto de músculos respitorios, aplicando as escalas de valoración aceptadas internacionalmente. | A8 A10 A17 A29 |
||
| Elaborar un traballo de revisión en equipo, efectuando unha análise crítica sobre a temática obxeto de estudo, e empregando os recursos multimedia de documentación. Realizar a súa exposición na aula. | A30 A32 |
B13 B17 B23 B24 |
C1 C3 C7 |
| Contidos |
| Temas | Subtemas |
| Unidade temática I: Fundamentos da Fisioterapia. |
- Marco conceptual de Fisioterapia. - Modalidades terapéuticas da Fisioterapia. - Estudo da postura corporal e a súa relevancia para as diferentes función do aparato bucofonador. |
| Unidade temática II: Fisioterapia Respiratoria | - A ventilación pulmonar: Mecánica respiratoria. Valoración dos volumen e fluxos pulmonares. Valoración do patrón respiratorio e da función muscular respiratoria - Fisioterapia Respiratorio: Concepto, obxetivos e procedementos. - Protocolo de Fisioterapia Respiratoria en diferentes afeccións do aparatobucofonador. |
| Unidade temática III: Fisioterapia Orofacial e miofuncional nas disfuncións da deglución e da voz | - A deglución no adulto - Protocolo clínico de valoración e tratamento fisioterápico das alteraciones funcionais da deglución - Reeducación das disfonías funcionais. |
| Unidade temática IV: Fisioterapia analxéxica. | - A dor orofacial e a Fisioterapia analxésica - Protocolos de tratamento fisioterápico nas disfuncións da articulación témporo-mandibular. |
| Planificación | ||||
| Metodoloxías / probas | Competencias | Horas presenciais | Horas non presenciais / traballo autónomo | Horas totais |
| Aprendizaxe colaborativa | A8 A9 A10 A29 A30 | 14 | 10 | 24 |
| Sesión maxistral | A1 A7 A8 A9 A10 A17 A7 | 15 | 30 | 45 |
| Proba obxectiva | A1 A7 A8 A9 A10 B7 B16 | 0.5 | 15 | 15.5 |
| Lecturas | A7 A32 B5 | 0 | 4 | 4 |
| Traballos tutelados | A32 B2 B5 B7 B13 B17 B23 B24 B2 C1 C3 C7 | 2 | 20 | 22 |
| Atención personalizada | 2 | 0 | 2 | |
| *Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado | ||||
| Metodoloxías |
| Metodoloxías | Descrición |
| Aprendizaxe colaborativa | Conxunto de procedementos de ensino-aprendizaxe guiados de forma presencial e/ou apoiados con tecnoloxías da información e as comunicacións, que se basean na organización da clase en pequenos grupos nos que o alumnado traballa conxuntamente na resolución de tarefas asignadas polo profesorado para optimizar a súa propia aprendizaxe e a dos outros membros do grupo. |
| Sesión maxistral | Exposición oral complementada co uso de medios audiovisuais e a introdución de algunhas preguntas dirixidas aos estudantes, coa finalidade de transmitir coñecementos e facilitar a aprendizaxe. A clase maxistral é tamén coñecida como “conferencia”, “método expositivo” ou “lección maxistral”. Esta última modalidade sóese reservar a un tipo especial de lección impartida por un profesor en ocasións especiais, cun contido que supón unha elaboración orixinal e baseada no uso case exclusivo da palabra como vía de transmisión da información á audiencia. Empregarase para os temas de maior complexidade do temario. Durante o seu desenvolvemento, integraranse de xeito puntual metodoloxías de discusión dirixida. No caso de que a matrícula do estudiantado non posibilite a súa realización presencial, será sustituida por clases expositivo participativas en tempo real a través da ferramenta Microsoft Team e/ou clases coa presentación audio previas. Se complementan con actividades dirixidas ao alumnado, coa finalidade de facilitar a aprendizaxe e integrar coñecementos. |
| Proba obxectiva | Proba obxetiva tipo test de opción múltiple |
| Lecturas | Durante o curso o alumno realizará a lectura de catro artigos seleccionados, complementarios aos contidos desenvolvidos no aula, e que reforzarán o traballo durante o curso. O alumno deberá cumplimentar un cuestionario de cada lectura a través da plataforma moodle, respostando a unha serie de cuestión formuladas polo profesor. |
| Traballos tutelados | Asinganranse ao comezo de curso unha serie de traballos para o seu desenvolvemento en grupo e exposición final por parte dos estudiantes. |
| Atención personalizada |
|
|
| Avaliación | |||
| Metodoloxías | Competencias | Descrición | Cualificación |
| Aprendizaxe colaborativa | A8 A9 A10 A29 A30 | Realizase avaliación continuada atendendo aos siguientes criterios: - Asistencia e puntualidade - Integración dos coñecementos teóricos - Participación activa nas sesións de discusión e de traballo |
20 |
| Proba obxectiva | A1 A7 A8 A9 A10 B7 B16 | Evalúanse os coñecemetos teóricos en relación aos contidos formativos impartidos durante as leccions magistrais e fruto das actividades desenvolvidas na aula e fora da mesma | 40 |
| Traballos tutelados | A32 B2 B5 B7 B13 B17 B23 B24 B2 C1 C3 C7 | Avaliarase o traballo presentado polos alumnos, así como a exposición e defensa realizada a final de curso | 30 |
| Lecturas | A7 A32 B5 | Os alumnos cumplimentarán un cuestionario de moodle por cada unha das lecturas efectuadas. | 10 |
| Observacións avaliación | |||
|
O resultado da avaliación será o resultado da suma de todas as partes, sendo necesario acadar un 5 para superar a materia. En función dos requerimentos académicos de cada curso, as porcentaxes asignadas a cada parte poderán variar. En ningún caso a avaliación da proba mixta poderá ser inferior ao 40% da calificación, nin a avaliación continuada (prácticas de laboratorio e traballos tutelados) ser superior ao 60% |
|||
| Fontes de información |
| Bibliografía básica |
- Borrás S, Rosel V. ( 2005). Guía para la reeducación de la deglución atípica y trastornos asociados. . Valencia: naullibres
- Bartuilli M, Cabrera PJ, Periñán C. (2007). Guía técnica de intervención logopédica Terapia Miofuncional. . Madrid: Síntesis
- Mc Gozan, Jefferies, Turley. (2005). Lo esencial en aparato respiratorio.. Madrid: Elsevier
- Le Métayer M ( 1995). Reeducación cerebromotriz del niño pequeño. Educación Terapéutica. . Aspace Navarra – Masson: Barcelona
- Junquero M. ( 2000.). Tracto Orofacial. En: X Jornadas de Fisioterapia. Escuela Universitaria de Fisioterapia ONCE. La hemiplejia. . Escuela Universitaria de Fisioterapia ONCE. La hemiplejia. Escuela Universitaria de Fisioterapia On
- Okenson J.P. (1999). Tratamiento de oclusión y afecciones temporomandibulares. Harcourt Brace: Madrid
- Hislop H., Montgomery J. (1996). -Pruebas Funcionales musculares.. Madrid: Marbán S.L
- Le Hueche F., Allali A. ( 1993). Anatomía y fisiología de los órganos de la voz y del habla. Barcelona: Masson
- Pardo C. ( 2006). Cáncer del tracto aerodigestivo superior: biomecánica postquirúrgica del complejo cervical. Tratamiento fisioterápico de las secuelas. . Fisioterapia
Cámpora H, Falduti A. (2015). Deglución de la A a la Z. Ediciones Journal
- Bernabeu Guitart M. ( 2002). Disfagia neurógena: Evaluación y tratamiento. . Fundació Institut Guttmann. Institut Universitari UAB
Clavé, P, Verdaguer A, Arreola V. (2005). Disfagia orofaríngea en el anciano. Medicina Clinica
- Bleeckx D. (2004 ). Disfagia. . Madrid: McGraw-Hill Interamericana
Jaime Paniagua, Franklin Susanibar, Patricia Murciego, Paula Giménez, Raquel García (Coordinadores). (2019). DISFAGIA. De la evidencia científica a la práctica clínica. GIUNTIEOS
- Monge R. (2005). Ejercicios de terapia miofuncional. . Barcelona: Lebón
- West J (2002 ). Fisiología Respiratoria. . Madrid: Editorial Médica Panamericana
- XIII Jornadas de Fisioterapia. ( 2003). Fisioterapia en la articulación témporomandibular.. Universidad Autónoma de Madrid: Madrid
- Asociación Española de Fisioterapeutas. (2003. ). Fisioterapia Orofacial y de reeducación de la deglución. Madrid: Elsevier
- Puyuelo M, Póo P, BAsil C, Le Métayer M. (1996). Logopedia de la parálisis cerebral. Diagnóstico y tratamiento. . Barcelona: Masson
- Zambrana N., Dalva L. ( 1998). Logopedia y ortopedia maxilar en la rehabilitación orofacial. Tratamiento precoz y preventivo. Terapia Miofuncional. . Barcelona: Masson
- Valenza G, González L, Yuste MªJosé. (2005). Manual de Fisioterapia Respiratoria y Cardíaca. . Madrid: Síntesis
- Wilson – Pauwels, Akenson, Stewart, Spacey. (2003 ). Nervios Craneales. En la salud y en la enfermedad. . Madrid: Panamericana
- Castillo Morales, R. (2002). Terapia de Regulacao orofacial. . Sao Paulo: Ediciones Científicas Menon
- Servera E, Sancho J, Zafra MJ. (2003). Tos y enfermedades neuromusculares. Manejo no invasivo de las secreciones respiratorias. Archivos de Bronconeumología
- Sancho J., Vergara Lozano P., González Doniz L. ( 2004). Trastornos de la deglución y neumonía por aspiración en las enfermedades neuromusculares. . Revista Iberoamericana de Kinesiología y Fisioterpia. Madrid: Elsevier |
|
|
|
| Bibliografía complementaria |
- López C, Marcos JM, Omenedes PA, Herrero P. ( 2005). Adaptación fisoterapéutica de una ayuda técnica en una niñas con parálisis cerebral. Beneficios de dicha adaptación.. Fisioterapia
- Barroso LA, García LA. ( 2003). Experiencia en educación terapéutica sobre las disfunciones de la alimentación con alumnos de un colegio de educación especial. Fisioterapia
- Rodríguez B, Mesa J, Paseiro G, González L. Síndromes posturales y reeducación postural en los tra ( 2004). Síndromes posturales y reeducación postural en los trastornos temporomandibulares.. Revista Iberoamericana de Fisioterapia y Kinesiología
- Nuñez F., Maldonado M., Suárez C. (2000. ). Cuidados y Rehabilitación del paciente traqueostomizado. . .Oviedo: Servicio de publicaciones Universidad de Oviedo.
- Winstock A (2005). Eating and drinking dificultéis in children A guide for practicioners. . Liverpool: Speechmark Publishing
- Viñas S., Amado ME, Escribao M, Fernández A, Riveiro S, Patiño S. (2004). Tratamiento fisioterápico de las alteraciones posturales y los reflejos orales en la parálisis cerebral infantil y otras alteraciones neurológicas. Ayudas técnicas para la alimentación. . . Fisioterapia
- Pérez de la Cruz S (2007). Tratamiento y evaluación de las deficiencias motoras en el aula.. Revista Iberoamericana de Fisioterapia y Kinesiología |
|
|
| Recomendacións | ||||
| Materias que se recomenda ter cursado previamente | ||||
|
| Materias que se recomenda cursar simultaneamente | |
|
| Materias que continúan o temario |
| Observacións | |
|
Para axudar a conseguir unha contorna inmediata sustentable e cumprir cos obxectivos estratéxicos do Plan Green Campus da Facultade de Fisioterapia, os traballos documentais que se realicen nesta materia poderanse solicitar tanto en formato papel como virtual ou soporte informático. De realizarse en papel, seguiranse na medida do posible as seguintes recomendacións xerais: - Non se utilizarán plásticos. - Realizaranse impresións a dobre cara. - Empregarase papel reciclado. - Evitarase a realización de borradores. |