Datos Identificativos 2019/20
Asignatura (*) A voz profesional Código 652G04040
Titulación
Grao en Logopedia
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 1º cuadrimestre
Cuarto Optativa 4.5
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Ciencias Biomédicas, Medicina e Fisioterapia
Fisioterapia, Medicina e Ciencias Biomédicas
Coordinación
Vilariño Vilariño, Maria Isabel
Correo electrónico
isabel.vilarino@udc.es
Profesorado
Vilariño Vilariño, Maria Isabel
Correo electrónico
isabel.vilarino@udc.es
Web
Descrición xeral Tratase de unha asignatura optativa do cuarto curso do Título de Grado en Logopedia que consta de clases expositivas e interactivas tanto por parte do profesor como do alumnado e a materia ten que ser complementada polo alumnado ca bibliografía recomendada no apartado de fontes de información. Esta materia impartese no primeiro cuatrimestre.

Competencias do título
Código Competencias do título
A1 Coñecer e integrar os fundamentos biolóxicos da Logopedia: a Anatomía e Fisioloxía.
A6 Coñecer a clasificación, a terminoloxía e a descrición dos trastornos da comunicación, a linguaxe, a fala, a voz e a audición e as funcións orais non verbais.
A8 Coñecer os fundamentos do proceso de avaliación e diagnóstico.
A11 Redactar un informe de avaliación logopédica.
A12 Realizar unha avaliación tras a intervención.
A13 Coñecer os principios xenerais de la intervención logopédica.
A15 Coñecer e aplicar os modelos e as técnicas de intervención.
A21 Saber deseñar e elaborar informes logopédicos.
A26 Adquirir un coñecemento práctico para a avaliación logopédica.
A28 Adquirir un coñecemento práctico en intervención logopédica (formación práctica en ámbitos escolares, clínico-sanitarios e asistenciais).
A29 Adquirir a formación práctica para o traballo individual, grupal, cooperativo e de mediación con facilitador.
A30 Coñecer a actuación profesional e os contornos onde se desenvolve a práctica.
A32 Utilizar tecnoloxías da información e da comunicación.
B1 Acceso, selección e xestión das fontes de información relevantes para a práctica profesional.
B5 Aprender autonomamente, e motivarse para facelo de forma continuada.
B8 Capacidade de observar e de escoitar de forma activa.
B10 Capacidade para motivarse e procurar a calidade na actuación profesional.
B11 Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán e como profesional.
B12 Comunicarse de maneira efectiva nun contorno de traballo.
B13 Coñecer e manexar as novas tecnoloxías da comunicación e da información.
B14 Destreza e empatía nas relacións interpersoais.
B15 Poñer en valor a súa profesión no contorno en que desenvolve o seu traballo.
B17 Saber expresarse en público.
B18 Ser creativo no exercicio da profesión.
B19 Ter compromiso ético.
B23 Traballar de forma colaborativa.
B24 Traballar en equipo e, de ser o caso, de forma interdisciplinar.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C2 Dominar a expresión e a comprensión de forma oral e escrita dun idioma estranxeiro.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
1- Coñecer a información xeral respeto das estructuras e sistemas funcionais que interveñen na producción da voz e na determinación dos distintos procesos patolóxicos que a afectan. 2.- Provir información detallada sobre os procesos que afectan a funcionalidade vocal: aspectos etiolóxicos, patoxénicos, clínicos e prospectivos, así como dos factores emocionais que acompañan e/ou determinan as perturbacions da voz profesional. 3.- Aportar os alumnos os coñecementos prácticos da clasificación vocal, técnicas vocais e alteracions que estas producen no aparato fonatorio para previr, diagnosticar y levar a cabo un plan terapéutico completo de culquer tipo de afectación vocal dos profesionais da voz cantada e falada. A1
A6
A8
A11
A12
A13
A15
A21
A26
A28
A29
A30
A32
B1
B5
B8
B10
B11
B12
B13
B14
B15
B17
B18
B19
B23
B24
C1
C2
C3
C6
C7
C8

Contidos
Temas Subtemas
Tema 1: Introducción: Recordo anatómico-fisiolóxico da producción da voz Aparato respiratorio
Aparato bucofonador.
Tema 2: Audición, Musicalidad, oído musical. Características necesarias na voz profesional
Tema 3: Esquema corporal. Sensacions propioceptivas.
Musculatura.
Alteracions do sistema postural.
Tema 4: Relaxación. Reeducación psicomotriz dos trastornos posturais. Distintas técnicas de relaxación
Tema 5: Esquema corporal vocal do cantante. Sensibilidades propioceptivas. A técnica da voz cantada. 5.1. O método dol canto.
- Respiración.
- Emisión: sistemas de producción, resonancia, volumen, timbre, rexistro, pasaxe vocal, falsete e outros.
- Articulación.
5.2. A sensibilidad propioceptiva: esquema corporal vocal do cantante.
A clasificación vocal
5.2.1. Criterios anatómicos.
5.2.2. Criterios funcionais.
5.2.3. Criterios acústicos.
Tema 6: Técnica da voz falada. A sua adaptación as necesidades do actor. Utilización da voz falada
Tema 7: As Disfonias profesionais Definición, etioloxía, sintomatoloxía e formas clínicas. Descripción e rehabilitación. Trastornos profesionais da voz falada e da voz cantada. Compoñentes biolóxicos, psico-emocionais e medio-ambientais
Tema 8:A hixiene vocal Principios xeráis.
A hixiene vocal do neno.
A hixiene vocal do adulto.
Tema 9:Importancia da formación do terapeuta vocal Os seus roles e participación en equipos multidisciplinares no abordaxe global dos pacientes con patoloxía vocal de uso profesional.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Análise de fontes documentais A1 A6 A13 A15 A30 B12 B13 B15 B17 B18 B19 B23 B24 C1 C2 C3 C6 C7 C8 0 34.5 34.5
Estudo de casos A1 A8 A11 A12 A21 A26 A28 A29 A32 B1 B5 B11 B14 C2 C3 C6 C7 C8 16 20 36
Traballos tutelados A29 A32 B1 B5 B8 B13 B14 B18 B23 B24 C1 C3 C6 1 20 21
Discusión dirixida A1 A11 A21 A28 A32 B1 B5 B10 B12 B13 C3 C6 C7 5 0 5
Aprendizaxe colaborativa A29 A32 B14 B18 B23 B24 C6 C7 C8 15 0 15
 
Atención personalizada 1 0 1
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Análise de fontes documentais Utilización de documentos audiovisuais e/ou bibliográficos relevantes para a temática da materia.
Estudo de casos Estudio e presentación de casos clínicos
Traballos tutelados Realización de traballos mediante búsquedas bibliográficas, baixo a tutela do profesor.
Discusión dirixida Discutiránse na clase cuestions relacionadas ca asignatura
Aprendizaxe colaborativa O alumno participará na resolución de tarefas asignadas polo profesor e a exposición de temas.

Atención personalizada
Metodoloxías
Traballos tutelados
Descrición
O alumno realizará traballos tutelados e supervisados polo profesor que resolverá as dudas mediante atención personalizada e que estarán incluídos na evaluación.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Traballos tutelados A29 A32 B1 B5 B8 B13 B14 B18 B23 B24 C1 C3 C6 Os traballos tutelados serán expostos na clase e avaliaranse as capacidades comunicativas e de exposición dos alumnos. 60
Aprendizaxe colaborativa A29 A32 B14 B18 B23 B24 C6 C7 C8 Valoraráse a capacidade de organización e resolución de tarefas asiganadas 5
Estudo de casos A1 A8 A11 A12 A21 A26 A28 A29 A32 B1 B5 B11 B14 C2 C3 C6 C7 C8 Estará incluído dentro da avaliación continúa 10
Análise de fontes documentais A1 A6 A13 A15 A30 B12 B13 B15 B17 B18 B19 B23 B24 C1 C2 C3 C6 C7 C8 Avaliarase a capacidade do alumno para a utilización e búsqueda das diferentes fontes documentais 25
 
Observacións avaliación

Dado que non se realizará examen final será obrigatoria a asistencia a todas as actividades da asignatura e por suposto ás clases expositivas e interactiva e a participación activa nelas porque os alumnos expoñerán os contidos na clase


Fontes de información
Bibliografía básica Behlau M. (2005). A voz. Olivro do especialista. Tomo I y II. Rio de Janeiro. Ed. Revinter
Caballero C. (1989). Como educar la voz cantada. México. Ed. Edamex
García Tapia R. (1996). Diagnóstico y tratamiento de los trastornos de voz. Madrid. Ed. Panamericana
Theodore , JR Dimon (2013). La voz cantada y hablada. Ed. Gaia
Le Huche F, Allali A. (1994). La voz, Tomos 1,2,3.. Barcelona. Ed. Masson
Bustos Sánchez I. (2007). La voz. La técnicay la expresión. Ed. Paidotribo, Madrid
Dinville C. (1996). Los trastornos de la voz y su reeducación. Barcelona. Ed. Masson
Segre-Naidich (1993). Principios de foniatria para alumnos y profesionales del canto. Buenos Aires. Ed. Panamericana
Murray Morrison, Linda Rammage (1996). Tratamiento de los trastornos de la voz. Barcelona. Ed. Masson

La bibliografía se actualizará a durante el curso y se utilizará material audiovisual.
Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Anatomía dos órganos da audición e a linguaxe/652G04001
Intervención logopédica nos trastornos da fala e a voz/652G04027

Materias que se recomenda cursar simultaneamente
Intervención logopédica nos trastornos da fala e a voz/652G04027

Materias que continúan o temario
Fisioterapia do aparato bucofonador/652G04039

Observacións
Recomendase o alumnado consultar as fontes de información recomendadas. Para axudar a conseguir un entorno inmediato sustentable e cumprir cos obxectivos estratéxicos 1 e 2 do "III Plan de Acción do Programa Green Campus FCS (2018-2020)" os traballos documentais que se realicen nesta materia: a.- Maioritariamente solicitaranse en formato virtual e soporte informático. b.- De realizarse en papel: - Non se empregarán plásticos. - Realizaranse impresións a dobre cara. - Empregarase papel reciclado. - Evitarase a realización de borradores.


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías