Datos Identificativos 2020/21
Asignatura (*) Clínica Psiquiátrica. Investigación e Xestión na Saúde Mental Código 653862217
Titulación
Mestrado Universitario en Asistencia e Investigación Sanitaria (plan 2012)
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 1º cuadrimestre
 Primeiro Obrigatoria 4
Idioma
Galego
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Fisioterapia, Medicina e Ciencias Biomédicas
Coordinación
Núñez Pérez, Antonio
 Correo electrónico
a.nunez@udc.es
Profesorado
Núñez Pérez, Antonio
 Correo electrónico
a.nunez@udc.es
Web
Descrición xeral Ofrecer una visión epidemiologica, así como de los avances y retos actuales en la investigación aplicada y la calidad asistencial en Salud Mental.
Conocer los modelos de rehabilitación psiquiátrica y los programas interdisciplinarios de seguimiento comunitario de los Trastornos Mentales Graves.
Plan de continxencia 1. Modificacións nos contidos: non habrá modificacións nos contidos. 2. Metodoloxías: *Metodoloxías docentes que se manteñen: todas a excepción das prácticas clínicas que se suspenden. *Metodoloxías docentes que se modifican: se sustituirán as prácticas clínicas pola visualización de casos e traballos a través de Teams. 3. Mecanismos de atención personalizada ao alumnado: correo electrónico, MOODLE e Teams (a demanda, previa solicitude por correo electrónico), en horario oficial de titorías. 4. Modificacións na avaliación: As clases maxistrais se realizarán a través de Teams e os traballos tutelados tamén se expondrán en formato on line. A proba obxectiva realizaráse a través da evaluación de traballos. *Observacións de avaliación: a evaluación final non superará o 40 % da calificación total. 5. Modificacións da bibliografía ou webgrafía: no habrá modificacións.

Competencias do título
Código Competencias do título
A3 Adquirir un sentido ético da investigación sanitaria.
A4 Obter un substrato teórico suficiente para comprender o entorno clínico de aplicación das técnicas de investigación.
A5 Adquirir o coñecemento da realidade investigadora nun ámbito concreto das ciencias da saúde.
B1 Capacidade para aplicar o método científico na planificación e o desenvolvemento da investigación sanitaria.
B2 Fluidez e propiedade na comunicación científica oral e escrita.
B3 Compromiso pola calidade do desenvolvemento da actividade investigadora.
B4 Capacidade de análise e de síntese.
B5 Habilidade para manexar distintas fontes de información.
B6 Capacidade para traballar de forma colaborativa en equipos multi e interdisciplinar.
B7 Capacidade de establecer unha relación de empatía cos suxeitos implicados no desenvolvemento da actividade investigadora.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Aprender a respectar as competencias específicas reguladas na lexislación vixente de cada profesión de saúde mental implicadas na atención aos enfermos mentais crónicos para mellorar a súa atención holística. AI3
AI4
AI5
 BM1
BM2
BM3
BM4
BM5
BM6
BM7
 CM1
CM4
CM6
CM7
CM8
Adquirir coñecementos especializados para desenvolver con eficacia proxectos de investigación na saude mental e da clínica psiquiátrica relacionados cunha ampla serie de liñas de investigación, incluíndo as habilidades técnicas e de xestión necesarias para levar a cabo os proxectos. AI3
AI4
AI5
 BM1
BM2
BM3
BM4
BM5
BM7
 CM1
CM4
CM6
CM7
CM8
Coñocer a relevancia da xestión e innovación en recursos terapéuticos con base en evidencia científica ante as novas demandas asistenciaes en saude mental e de atención a personas con Trastornos mentais graves en novos contextos sociaes fora das instituciones marxinadoras. AI5
 BM3
BM6
 CM4
CM6
CM7
CM8

Contidos
Temas Subtemas
Tema 1.-
Epidemioloxía psiquiátrica.
 Presente e futuro da Saúde Mental.
Tema 2.- Metodoloxía da investigación psiquiátrica.
 Evidencias en Psiquiatria e Saúde Mental.
Revisiones sistemáticas en Salud Mental.
Tema 3.-
Xestión do conocimento en Saude Mental.


 Guias de Práctica Clínica.
Formación especializada en Saude Mental.
Xestión da investigación.
Tema 4.-
Organización das redes asistenciaes en Psiquiatría Comunitaria. 		Modelo comunitario de asistencia psiquiátrica.
Sistemas de información xestión en Saude Mental.
Liderazgo e organización de equipos.
Xestion por Competencias.
Tema 5.-
Rehabilitacion Psicosocial 		Estratexia Nacional en Saude Mental.
Desenrrolo histórico.
Obxetivos e lineas de actuación.
Xestión asistencial e de recursos.
Tema 6.-
Recuperacion en Saude Mental 		Principios da recuperación. Declaración de Consenso.
O empoderamieno de usuarios en saude mental.
Papel dos medios de comunicación.
Tema 7.-
Estratexias de intervención. 		Modelos e experiencias.
Programas case management e Asertivos Comunitarios.
Programas de integracion sociolaboral

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Análise de fontes documentais A1 A2 A3 A4 A5 B1 B3 C7 C8 2 4 6
Sesión maxistral A4 B2 B3 B6 C1 C3 C4 C7 C8 14 42 56
Traballos tutelados A3 B7 C6 C7 C8 0 12 12
Proba obxectiva A4 A5 B4 B5 C4 C6 1 3 4
Prácticas clínicas A3 B3 B6 B7 C4 C6 C7 C8 10 10 20
 
Atención personalizada 2 0 2
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Análise de fontes documentais Técnica metodolóxica que supón a utilización de documentos audiovisuais e/ou bibliográficos (fragmentos de reportaxes documentais ou películas, noticias de actualidade, paneis gráficos, fotografías, biografías, artigos, textos lexislativos, etc.) relevantes para a temática da materia con actividades especificamente deseñadas para a análise dos mesmos. Pódese empregar como introdución xeral a un tema, como instrumento de aplicación do estudo de casos, para a explicación de procesos que non se poden observar directamente, para a presentación de situacións complexas ou como síntese de contidos de carácter teórico ou práctico.
Sesión maxistral Mediante unha exposición oral, o profesor tenta transmitir os conceptos e coñecementos éticos e xurídicos básicos da materia. A súa singularidade fai que adique tamén un tempo á exposición da linguaxe específica que soporta os conceptos, e que serve de principal medio de comunicación e argumentación ética e xurídica. Sen estas sesións aclaratorias o estudante terá dificuldades para comprender axeitadamente a linguaxe e os conceptos que integran os aspectos éticos e xurídicos da investigación biomédica
Traballos tutelados Técnica de dinámica de grupos que ten como obxectivo axudar a desenvolver a perspectiva social e a empatía mediante a representación de diferentes papeis dentro de situacións conflitivas onde interveñen diferentes posturas que teñen que ser combinadas. Utilízase para traballar as relacións interpersoais, o comportamento, os valores e as actitudes.
Proba obxectiva Exame teórico final que consistirá en preguntas breves e/ou tipo test e, no seu caso, unh pregunta tipo tema sobre o contido teórico da asignatura.
Prácticas clínicas Actividades que se levan a cabo antes de iniciar calquera proceso de ensino-aprendizaxe a fin de coñecer as competencias, intereses e/ou motivacións que posúe o alumnado para o logro dos obxectivos que se queren alcanzar, vinculados a un programa formativo. Con ela preténdese obter información relevante que permita articular a docencia para favorecer aprendizaxes eficaces e significativos, que partan dos saberes previos do alumnado.

Atención personalizada
Metodoloxías
Prácticas clínicas
Traballos tutelados
Descrición
Resolución de dúbidas e o seguimento individualizado durante o mesmo proceso de aprendizaxe.
Orientacions e consultas mediante uso das TICs

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Prácticas clínicas A3 B3 B6 B7 C4 C6 C7 C8 Desenvólvense prácticas y técnicas de uso actual en investigación clínica, que complementan os coñecementos impartidos nas sesións teóricas. 30
Traballos tutelados A3 B7 C6 C7 C8 Traballo individual ou en grupo, supervisado polo profesor, sobre casos clínico-asistenciales de temas da materia. 20
Proba obxectiva A4 A5 B4 B5 C4 C6 Levarase a cabo un exame teórico final, que consistirá en preguntas breves tipo test e/o preguntas tipo tema centradas no contido da materia. 50
 
Observacións avaliación

as alumnas e alumnos poderán revisar o exame no día e hora fixada  con o profesor.

Sistema de cualificacións: 0-4.9=Suspenso 5-6.9=Aprobado 7-8.9=Notable 9-10=Sobresaliente 9-10 Matrícula de Honra (Graciable)


Fontes de información
Bibliografía básica

American Psychiatric Association. (1995). DSM IV. “Manual diagnóstico y estadístico de los trastornos mentales”. Ed Masson. Barcelona
Organización Mundial de la Salud. (1992). CIE 10. "Clasificación internacional de enfermedades mentales.. Meditor. Madrid

Gómez Beneyto, M (coord.) (2007). Estrategia en Salud Mental del Sistema Nacional de Salud. SANIDAD .MINISTERIO DE SANIDAD Y CONSUMO. Madrid
Baca E, Lázaro J (editores) (2003). Hechos y valores en psiquiatría.. Madrid: Fundación archivos de neurobiología (ed). Triacastela

MACKINNON, ROGER - MICHELS, ROBERT (2008). LA ENTREVISTA PSIQUIATRICA EN LA PRACTICA CLINICA. Edit.Ars Medica
Guerra J. A., Martín Muñoz P., Santos Lozano J. M. (2003.). Las revisiones sistemáticas, niveles de evidencia y grados de recomendación. . http://www.fisterra.com/mbe/mbe_temas/19/revis_sist.htm.
Diaz del Valle, J.C. (2006.). Terapeutica en la enfermedad mental. Un enfoque histórico. Edit. Fundación Juan Canalejo. A Coruña.
Sample D., Smyth R., Burns J (2009). “Manual Oxford de Psiquiatría”. ”. Edit. Aula Médica. Madrid.
Beth Early, M. (2007.). “Mental Healt concepts and techniques fot the occupational therapy.
Fulford K. W. M., Stanghellini G., Broome M.. (2004). ¿Qué puede hacer la filosofía por la psiquiatría?. Wo r l d Psychiatry (Ed Esp) ; 2:3:130-5.

Marshall M, Gray A, Lockwood A, Green R. ( 2006). La gestión de los casos en personas con trastornos mentales graves (Revisión Cochrane traducida). . En: La Biblioteca Cochrane Plus, Número 1. Oxford: Update Software Ltd. 53
JAVIER CANAVES (2010). LA SALUD MENTAL Y SUS CUIDADOS . S.A. EUNSA. EDICIONES UNIVERSIDAD DE NAVARRA
de PASTOR, ANANIAS (2010). MANUAL DE REHABILITACION DEL TRASTORNO MENTAL GRAVE . Edit.SINTESIS. Madrid.

Xunta de Galicia. Consellería de Sanidade. (2007). “Plan estratégico de Saúde Mental, Galicia 2006-2011”. . Santiago de Compostela.
Paganizzi, L (2007). “Terapia ocupacional psicosocial: escenarios clínicos y comunitarios”. Edit. Polemos.
Bibliografía complementaria K. Villeneuve; S. Potvin; A. Lesage; L. Nicole. (2010). Meta-analysis of rates of drop-out from psychosocial treatment among persons with schizophrenia spectrum disorder.. Schizophr Res. 2010 Ago;121(3):266-270.


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións

Programa Green Campus FCS

Para axudar a conseguir un entorno inmediato sustentable e cumprir cos obxectivos estratéxicos 1 e 2 do "III Plan de Acción do Programa Green Campus FCS (2018-2020)", os traballos documentais que se realicen nesta materia:

a. Solicitaranse maioritariamente en formato virtual e soporte informático. 

b. De realizarse en papel: 

- Non se empregarán plásticos. 

- Realizaranse impresións a dobre cara. 

- Empregarase papel reciclado. 

- Evitarase a realización de borradores.

PLAxio

A detección de fraude, copia ou plaxio na redacción do traballo da materia implicará un suspenso na oportunidade de avaliación afectada (0,0) e a remisión directa á oportunidade seguinte.

Dita circunstancia comunicarase á Comisión Académica e ao resto de profesores do título. En caso de que se reitere a irregularidade nunha 2ª avaliación, a Comisión poderá solicitar ao Reitor a expulsión temporal ou definitiva do/a estudante do título cursado.


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías