Datos Identificativos 2021/22
Asignatura (*) Metodoloxía para a Investigación Clínico-Epidemiolóxica e Traslacional Código 653862302d
Titulación
Máster Universitario en Asistencia e Investigación Sanitaria (a distancia)
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 1º cuadrimestre
Primeiro Optativa 3
Idioma
Castelán
Galego
Modalidade docente Non presencial
Prerrequisitos
Departamento Ciencias da Saúde
Coordinación
Pértega Díaz, Sonia
Correo electrónico
s.pertega@udc.es
Profesorado
Pértega Díaz, Sonia
Seoane Pillado, María Teresa
Correo electrónico
s.pertega@udc.es
maria.teresa.seoane.pillado@udc.es
Web
Descrición xeral Esta materia ten como obxectivo amosar o proceso xeral de deseño dun proxecto de investigación cuantitativa no campo das Ciencias da Saúde, con especial énfase nos diferentes deseños epidemiolóxicos dispoñibles, as medidas epidemiolóxicas de uso máis recurrente e os principais métodos de análise estatística.
Plan de continxencia No se contemplan modificacións por ser una materia completamente NON PRESENCIAL

Competencias do título
Código Competencias do título
A1 Adquirir la capacidad para elegir y aplicar las metodologías de investigación más adecuadas a la investigación planteada
A2 Desarrollar la capacidad para el diseño experimental y el completo desarrollo de proyectos de investigación en el ámbito sanitario, desde la formulación de la hipótesis de investigación hasta la comunicación de los resultados
B1 Ser capaz de aplicar el método científico en la planificación y el desarrollo de la investigación sanitaria
B2 Tener fluidez y propiedad en la comunicación científica oral y escrita
B3 Adquirir el compromiso por la calidad del desarrollo de la actividad investigadora
B4 Desarrollar la capacidad de análisis y de síntesis
B5 Obtener la habilidad para manejar distintas fuentes de información
B6 Ser capaz de trabajar de forma colaborativa en equipos multi e interdisciplinar
B8 CB6 Poseer y comprender conocimientos que aporten una base u oportunidad de ser originales en el desarrollo y/o aplicación de ideas, a menudo en un contexto de investigación
B9 CB7 Que los estudiantes sepan aplicar los conocimientos adquiridos y su capacidad de resolución de problemas en entornos nuevos o poco conocidos dentro de contextos más amplios (o multidisciplinares) relacionados con su área de estudio
B10 CB8 Que los estudiantes sean capaces de integrar conocimientos y enfrentarse a la complejidad de formular juicios a partir de una información que, siendo incompleta o limitada, incluya reflexiones sobre las responsabilidades sociales y éticas vinculadas a la aplicación de sus conocimientos y juicios
B11 CB9 Que los estudiantes sepan comunicar sus conclusiones y los conocimientos y razones últimas que las sustentan a públicos especializados y no especializados de un modo claro y sin ambigüedades
B12 CB10 Que los estudiantes posean las habillidades de aprendizaje que les permitan continuar estudiando de un modo que habrá de ser en gran medida autodirigido o autónomo
C1 Expresarme correctamente, tanto de forma oral como escrita, en las lenguas oficiales de la comunidad autónoma
C2 Dominar la expresión y la comprensión de forma oral y escrita en un idioma extranjero
C3 Utilizar las herramientas básicas de las tecnologías de la información y las comunicaciones (TIC) necesarias para el ejercicio de su profesión y para el aprendizaje a lo largo de su vida
C7 Desarrollar la capacidad de trabajar en equipos interdisciplinares o transdisciplinares, para ofrecer propuestas que contribuyan a un desarrollo sostenible ambiental, económico, político y social
C8 Valorar la importancia que tiene la investigacion, la innovación y el desarrollo tecnológico en el avance socioeconómico y cultural de la sociedad
C9 Tener la capacidad de gestionar tiempos y recursos: desarrollar planes, priorizar actividades, identificar las críticas, establecer plazos y cumplirlos

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Coñecer e deseñar a estrutura dun protocolo de investigación en Ciencias da Saúde AI1
AI2
BI1
BI2
BI3
BI4
BI5
BI8
BI9
BI12
CI1
CI2
CI3
CI8
CI9
Coñecer e aplicar os deseños de investigación de uso máis habitual en Ciencias da Saúde AI1
AI2
BI1
BI3
BI4
BI5
BI8
BI9
BI12
CI1
CI2
CI3
CI8
CI9
Ser capaz de decidir que tipo de estudo é o máis adecuado para responder a unha pregunta de investigación AI1
AI2
BI1
BI4
BI9
BI10
Saber calcular, interpretar e aplicar as principais medidas epidemiolóxicas de frecuencia de enfermidade, asociación e impacto AI1
AI2
BI1
BI4
BI5
BI9
BI12
CI3
Ser capaz de interpretar e aplicar adecuadamente os principais resultados dun estudo de investigación en Ciencias da Saúde AI2
BI2
BI4
BI6
BI11
CI7
CI8

Contidos
Temas Subtemas
1. Estrutura xeral dun proxecto de investigación
2. Precisión e validez. Limitacións e rumbos na investigación clínica.
3. Poboación e mostra. Técnicas de mostraxe e introdución ao tamaño muestral.
4. Tipos de estudos clínicos epidemiolóxicos: deseños cuantitativos experimentais, case-experimentais e observacionales.
5. Recolección de datos en investigación cuantitativa.
6. Significación estatística e relevancia clínica.
7. Medidas de frecuencia, asociación e impacto.
8. Estratexia de análise estatística. Interpretación de resultados en estudos clínico-epidemiolóxicos.
CONTIDOS PRÁCTICOS 1. Apartados dunha proposta de investigación para a súa presentación en comités e axencias de avaliación
2. Métodos de mostraxe en investigación cuantitativa. Identificación de artigos con diferentes métodos de selección muestral.
3. Tipos de estudos experimentais. Ensaio clínico. Ensaio de campo. Ensaio comunitario de intervención. Exemplos prácticos.
4. Tipos de estudos observacionales. Estudos ecolóxicos. Estudos de prevalencia. Estudos de casos e controis. Estudos de cohortes ou de seguimento. Exemplos prácticos.
5. Vantaxes e inconvenientes dos diferentes tipos de estudo
6. Concepto e medición da relevancia clínica. Exemplos prácticos.
7. Lectura crítica e interpretación de resultados en investigación cuantitativa en Ciencias da Saúde.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Prácticas a través de TIC A2 A1 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B8 B9 B10 B11 B12 C1 C3 C7 C8 C9 0 15 15
Solución de problemas A1 A2 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B8 B9 B10 B11 B12 C1 C2 C3 C7 C8 C9 0 10 10
Proba obxectiva A1 A2 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B8 B9 B10 B11 B12 C1 C2 C3 C7 C8 C9 0 1 1
Sesión maxistral A1 A2 B1 B3 B4 B5 B8 B9 B10 B11 C3 C8 C9 0 39 39
Lecturas A1 A2 B1 B3 B4 B5 B8 B9 B10 B11 B12 C8 0 10 10
 
Atención personalizada 0 0
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Prácticas a través de TIC Exporanse actividades de carácter práctico para aplicar os contidos teóricos da materia mediante a utilización das tecnoloxías da información. Realizaranse prácticas de uso de software para análise bioestatístico e epidemiolóxico.
Solución de problemas Exporanse situacións prácticas concretas que deberán ser resoltas a partir dos coñecementos traballados na materia
Proba obxectiva Esta proba permitirá avaliar o grao de adquisición de coñecementos
Sesión maxistral Exposición oral complementada co uso de medios audiovisuais dos contidos para desenvolver na materia
Lecturas Facilitarase aos estudantes textos como material de estudo e profundización nos contidos traballados

Atención personalizada
Metodoloxías
Prácticas a través de TIC
Solución de problemas
Descrición
A atención personalizada relacionada con estas metodoloxías ten como finalidade orientar aos estudantes no estudo da materia e na realización dos traballos prácticos propostos.

O seguimento farase de forma individual ou en pequenos grupos, de maneira telemática, a través do correo electrónico, o Campus Virtual ou Teams.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Proba obxectiva A1 A2 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B8 B9 B10 B11 B12 C1 C2 C3 C7 C8 C9 Proba obxectiva con preguntas tipo test, sobre os contidos desenvolvidos na materia 50
Solución de problemas A1 A2 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B8 B9 B10 B11 B12 C1 C2 C3 C7 C8 C9 Elaboración, de forma individual, do borrador dun protocolo de investigación clínico-epidemiolóxica ou traslacional, de temática libre 50
 
Observacións avaliación

A avaliación da materia constará de dúas partes:

  • Unha parte de avaliación continua (50%, 5 puntos sobre 10) consistente na elaboración, de forma individual, do borrador dun protocolo de investigación clínico-epidemiolóxica ou  traslacional, de temática libre, coas especificacións indicadas polas profesoras da materia.  
  • Unha proba obxectiva (50%, 5 puntos sobre 10), en relación cos contidos desenvolvidos na materia.

Non presentado

Para obter a cualificación de  NP (Non Presentado), o/a alumno/a non poderá participar en ningunha das actividades/metodoloxías de avaliación propostas.

Segunda convocatoria e sucesivas

No caso do alumnado de segunda convocatoria e sucesivas, non se conservarán as cualificacións obtidas en cursos anteriores.

Convocatoria adiantada

Os criterios son os establecidos nas "Normas de avaliación, revisión e reclamación das cualificacións dos estudos de grao e máster universitario", artigo 19.

Matrícula de honra

Poderán optar a Matrícula de Honra os alumnos cuxa media supere o 9. As profesoras da materia poderán considerar criterios adicionais nos resultados obtidos polos estudantes en calquera das accións formativas programadas na guía docente.

Fraude

No caso de realización fraudulenta das probas ou actividades de avaliación aplicarase a normativa vixente nas Normas de avaliación, revisión e reclamación da UDC e no Estatuto do Estudantado da UDC

Todas as observacións previas son aplicables ao estudantado a tempo parcial e/ou con dispensa académica.


Fontes de información
Bibliografía básica
  • Argimón Pallás JM, Jiménez Villa J. Métodos de investigación clínica y epidemiológica (5ª ed.). Barcelona: Elsevier, 2019.
  • Metodología de la Investigación (Fisterra.com): https://www.fisterra.com/formacion/metodologia-investigacion
Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías