Datos Identificativos 2020/21
Asignatura (*) Estatística Código 653G01102
Titulación
Grao en Terapia Ocupacional
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao Anual
Primeiro Formación básica 6
Idioma
Castelán
Galego
Modalidade docente Híbrida
Prerrequisitos
Departamento Ciencias da Saúde
Matemáticas
Coordinación
Seoane Pillado, María Teresa
Correo electrónico
maria.teresa.seoane.pillado@udc.es
Profesorado
Delgado Lobete, Laura
Muñiz Garcia, Javier
Quintela Del Rio, Alejandro
Seoane Pillado, María Teresa
Correo electrónico
l.delgado@udc.es
javier.muniz.garcia@udc.es
alejandro.quintela@udc.es
maria.teresa.seoane.pillado@udc.es
Web
Descrición xeral Esta asignatura pretende o desenvolvemento de competencias que permitan ao alumnado comprender e aplicar os coñecementos e técnicas estatísticas, como ferramenta básica da investigación clínica, en Terapia Ocupacional.
Plan de continxencia 1. Modificacións nos contidos
No se realizan cambios

2. Metodoloxías
*Metodoloxías docentes que se manteñen
- Sesión maxistral
- Prácticas a través de TIC
- Seminarios - Discusión dirixida (Computa na avaliación)
- Seminarios - Traballos grupais (Computa na avaliación)
- Seminarios - Traballos individuais (Computa na avaliación)
- Proba de resposta múltiple

*Metodoloxías docentes que se modifican
No se modifica ningunha metodoloxía. O 100% da docencia expositiva e interactiva realizarase de forma virtual a través da aplicación TEAMS, manterase o horario establecido inicialmente.

3. Mecanismos de atención personalizada ao alumnado
- Correo electrónico e/ou videoconferencia por Teams: De uso para consultas, resolver dúbidas e facer seguimento dos traballos
- Moodle: Desenvolvemento do contido teórico e práctico. Posibilidade de xerar foros temáticos e de actividades específicas
- Teams: Sesión semanal (no caso de que corresponda docencia virtual) en gran grupo para o avance dos contidos teóricos e dos problemas prácticos na franxa horaria que ten asignada a materia no calendario de aulas da facultade. Sesións acordadas por grupos de alumnos para o seguimento e desenrolo dos traballos grupais de planeados para a avaliación continua.

4. Modificacións na avaliación
Mantense o sistema de avaliación establecido na guía docente

*Observacións de avaliación:
Non se modifica o plan de avaliación. En caso necesario, o exame final de cada un dos cuatrimestres así como das convocatorias oficiais de xuño e xullo, realizaranse de forma virtual a través da plataforma Moodle

5. Modificacións da bibliografía ou webgrafía
Non hai modificacións


Competencias do título
Código Competencias do título
A3 Sintetizar y aplicar el conocimiento relevante de ciencias biológicas, médicas, humanas, psicológicas, sociales, tecnológicas y ocupacionales, junto con las teorías de ocupación y participación.
A13 Buscar activamente, evaluar críticamente y aplicar los rangos de información y de evidencia para asegurar que la práctica es actualizada y relevante al cliente.
A25 Identificar la necesidad de investigar y buscar publicaciones relacionadas con la ocupación, la terapia ocupacional y/o la ciencia ocupacional y formular preguntas de investigación relevantes.
A26 Demostrar habilidades en la propia búsqueda, el examen crítico y la integración de la literatura científica y otra información relevante.
A27 Entender, seleccionar y defender diseños de investigación y métodos apropiados para la ocupación humana, considerando los aspectos éticos.
A30 Divulgar los hallazgos de investigación para críticas relevantes.
A32 Entender y aplicar los principios de dirección en los servicios de terapia ocupacional, incluyendo coste-efectividad, la administración de recursos y equipamiento, y estableciendo los protocolos de terapia ocupacional.
A33 Constatar en un proceso continuo de evaluación y mejora de la calidad de los servicios de terapia ocupacional, implicando a los clientes cuando sea apropiado y comunicar los resultados relevantes a los demás miembros.
B1 Aprender a aprender.
B2 Resolver problemas de forma efectiva.
B3 Aplicar un pensamiento crítico, lógico y creativo.
B22 Habilidades de investigación.
B36 Preocupación por la calidad.
C6 Valorar críticamente el conocimiento, la tecnología y la información disponible para resolver los problemas con los que deben enfrentarse.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Capacidad para aplicar el método científico para constatar la efectividad de los métodos de intervención, evaluar los métodos de trabajo aplicados y difundir los resultados. A3
Capacidad de demostrar y mantener que la actuación profesional se ajusta a estándares de calidad y que la práctica está basada en la evidencia. A13
Identificar la necesidad de investigar y buscar publicaciones relacionadas con la especialidad correspondiente en ciencias de la salud y formular preguntas de investigación relevantes A13
A25
A26
A27
A30
B36
Demostrar habilidades en la propia búsqueda, el examen crítico y la integración de la literatura científica y otra información relevante A13
A25
A26
A32
A33
Capacidad para aplicar el método científico para constatar la efectividad de los métodos de intervención, evaluar los métodos de trabajo aplicados y difundir los resultados. A27
Interpretar, analizar, sintetizar y criticar los hallazgos de investigación A13
A25
A26
A27
A32
B1
B2
B3
B22
C6

Contidos
Temas Subtemas
Tema 1. Introducción Objeto de la Estadística. Introducción histórica. Aplicación a las Ciencias de la Salud. Tipos de variables: cualitativas y cuantitativas (discretas y continuas). Concepto de proporción.
Tema 2. Estadística descriptiva y análisis exploratorio de datos Medidas de centralización, dispersión y forma. Representaciones gráficas. Estadística descriptiva de dos variables conjuntas: el coeficiente de correlación de Pearson.
Tema 3. Nociones elementales de probabilidad Probabilidad condicionada. Regla del producto, regla de las probabilidades totales, regla de Bayes. Aplicaciones en el pensamiento clínico.
Tema 4. Distribuciones de probabilidad Conceptos de función de masa de probabilidad, función de densidad de probabilidad, función de distribución, función de supervivencia, función de riesgo (tasa de fallo) y función de riesgo acumulativo. Concepto de riesgo.
Tema 5. Algunas distribuciones de probabilidad notables Distribuciones discretas: distribución de Bernoulli, binomial, de Poisson y uniforme discreta. Distribuciones continuas: uniforme en un intervalo y normal. Distribuciones asociadas a la normal: chi-cuadrado, t de Student, F de Snedecor-Fisher.
Tema 6. Introducción a la Inferencia Estadística Muestra y población. Estadísticos y estimadores. Muestreo y tipos. Variabilidad del proceso de muestreo. Sesgo, varianza y error cuadrático medio de un estimador. Estimación de medias y varianzas poblacionales. Estimación de proporciones. Elección del tamaño muestral.
Tema 7. Intervalos de confianza Intervalos de confianza para la media en poblaciones normales y para una proporción. Intervalos de confianza para la diferencia de medias en poblaciones normales. Intervalos de confianza para diferencias de proporciones. Muestras de datos independientes y muestras de datos apareados.
Tema 8. Contrastes de hipótesis Contrastes de hipótesis para la media en poblaciones normales y para una proporción. Contrastes de hipótesis para la diferencia de medias en poblaciones normales. Contrastes de hipótesis para diferencias de proporciones. Muestras de datos independientes y muestras de datos apareados. El concepto del p-valor: significación estadística e importancia clínica.
Tema 9. Tablas de contingencia Tablas 2 x 2. Contrastes de homogeneidad para tablas de contingencia. Medidas de asociación.
Tema 10. Conceptos de investigación clínico-epidemiológica de base estadística de especial interés en las Ciencias de la Salud Medidas de ocurrencia de la enfermedad: prevalencia, incidencia, riesgo relativo, riesgo atribuible y odds ratio. · Tipos de estudios. Pruebas de diagnóstico. Evaluación de la calidad de una prueba. Sensibilidad y especificidad. Valores predictivos.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral A3 A13 A25 A27 A30 A32 A33 B1 B2 B3 B22 B36 C6 21 63 84
Prácticas a través de TIC A3 A13 A26 A27 A30 A33 B1 B2 B3 B22 B36 C6 7 14 21
Proba de resposta múltiple A3 A26 A27 A30 A32 A33 B2 B3 C6 1 10 11
Seminario A3 A13 A25 A26 A27 A30 A32 A33 B1 B2 B3 B22 B36 C6 7 14 21
 
Atención personalizada 13 0 13
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral Exposición oral complementada co uso de medios audiovisuales e a introdución dalgunhas preguntas dirixidas aos estudantes, coa finalidade de transmitir coñecementos e facilitar a aprendizaxe.

Expoñeranse os principais conceptos estatísticos facilitando a documentación adicional e indicando a fontes bibliográficas onde o estudante poderá completar a adquisición de devanditos coñecementos.
Prácticas a través de TIC Realizaranse supostos prácticos, con datos reais, que serán analizados, en ordenador, por medio do programa estatístico R (cos paquetes necesarios para a análise de datos relacionado cos contidos desta asignatura), Epidat e Excel.

Grazas a esta metodoloxía o estudante e aplicará e poñerá en práctica os coñecementos adquiridos, facilitando a aprendizaxe e o desenvolvemento de habilidades por parte do alumnado.
Proba de resposta múltiple Esta proba permitirá evaluar o grado de adquisición de coñecementos.
Seminario Con axuda do programa estatístico R (cos paquetes necesarios para a análise de datos relacionado cos contidos desta asignatura), Epidat e Excel, o estudante realizará supostos propostos polo profesor. Trátase dunha metodoloxía que permite evaluar as competencias do estudante á hora de aplicar e poñer en práctica os coñecementos adquiridos.

Atención personalizada
Metodoloxías
Prácticas a través de TIC
Proba de resposta múltiple
Seminario
Descrición
A atención personalizada farase, globalmente, mediante tutorías virtuales, individuais e grupales.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Prácticas a través de TIC A3 A13 A26 A27 A30 A33 B1 B2 B3 B22 B36 C6 Traballos individuais nos que se desenvolverán supostos prácticos mediante o uso dun paquete estatístico 25
Proba de resposta múltiple A3 A26 A27 A30 A32 A33 B2 B3 C6 Proba na que se evaluará o dominio dos conceptos estatísticos básicos. 60
Seminario A3 A13 A25 A26 A27 A30 A32 A33 B1 B2 B3 B22 B36 C6 Propoñeranse casos e exercicios que serán desenvolvidos polos estudantes de forma individual ou en grupos e postos en común en seminarios 15
 
Observacións avaliación

Nota importante

Para superar a materia é necesario superar cada un dos cuatrimestres de xeito individual.


No caso de que non se supere algún dos cuatrimestres na primeira
oportunidade, a nota que figurará será de 4 e para a 2ª oportunidade
manterase aprobada a parte correspondente ao cuatrimestre superado.

 

Na parte correspondente ao primeiro cuatrimestre (Prof. Alejandro Quintela do Rio)


- Realización de probas durante o curso (por escrito ou por ordenador),
que evaluarán de xeito continuo ao alumnado e axudarán á cualificación
final. A xuízo do profesor, os resultados da avaliación continua poderán
dispensar dalgunha parte ou de forma completa do exame final de
cuatrimestre. (máximo 20%)


- Un exame final tipo test (por escrito ou por ordenador), (máximo do
80% para aqueles alumnos que só realicen este exame e non teñan ningunha
cualificación da parte anterior)


A cualificación obtida neste cuatrimestre liberará o mesmo, de maneira
que, quen obteña nota maior ou igual que 5, poderá facer media
aritmética coa nota que obteña da avaliación do segundo cuatrimestre.


A nota do primeiro cuatrimestre será resultado da suma de notas continuadas e o exame tipo test.


Na convocatorias finais de Xuño e Xullo, realizarase un exame tipo test
(por escrito ou por ordenador) que fará media aritmética coa
cualificación da segunda parte.

Na parte correspondente ao segundo cuatrimestre (Prof. Teresa Seoane Pillado e Prof. Javier Muñiz García)


- Avaliación continuada mediante a realización de traballos de
investigación individuais ou en grupos nos que se esixirá o dominio dos
conceptos teóricos e prácticos impartidos na matera, deberán entregarse
en tempo e forma. (máximo 30%)


- Resolución de casos e exercicios propostos polo profesor, nos que se
esixirá o dominio dos conceptos teóricos e prácticos impartidos na
matera, deberán entregarse en tempo e forma. (máximo 30%)


- Proba final da materia de segundo cuatrimestre que incluirá preguntas
tipo test de opción múltiple e/ou con resposta razoada de xeito breve
e/ou preguntas de resposta desenvolvida e/ou problemas. É imprescindible
alcanzar polo menos a puntuación de 3 sobre 10 no exame para facer
promedio cos outros compoñentes da avaliación. Os alumnos con menos dun 3
no exame (independientemente da nota alcanzada na avaliación continua)
deberán realizar o exame da materia nas convocatorias oficiais (máximo
40%)


A cualificación obtida no segundo cuatrimestre liberará o mesmo, de
maneira que, quen obteña nota maior ou igual que 5, poderá facer media
aritmética coa nota que obteña da avaliación do primeiro cuatrimestre.


Nas convocatorias finais de Xuño e Xullo, realizarase un exame tipo
test, a nota calcularase coa avaliación continua deste cuatrimestre nas
porcentaxes correspondentes anteriormente indicados. É imprescindible
alcanzar polo menos a puntuación de 3 sobre 10 no exame para facer
promedio cos outros compoñentes da avaliación.

Para a nota global
da asignatura farase media aritmética coa cualificación do primeiro
cuatrimestre.


Os aspectos e criterios que se terán en consideración ao evaluar as
actividades que se farán contorna a devandita metodoloxía son a
participación e compromiso individual e grupal, coherencia dos contidos
abordados, coñecementos demostrados nos probas e exames teóricos e
prácticos e competencias referidas para esta asignatura.


O sistema de cualificacións expresarase mediante cualificación numérica
de acordo co establecido no art. 5 do Real Decreto 1125/2003 de 5 de
setembro (BOE 18 de setembro), polo que se establece o sistema europeo
de créditos e o sistema de cualificacións nas titulaciones
universitarias de carácter oficial e validez en todo o territorio
nacional Sistema de cualificacións: 0-4.9=Suspenso 5-6.9=Aprobado
7-8.9=Notable 9-10=Sobresaliente 9-10 Matrícula de Honor (Graciable).


Os alumnos coas mellores cualificacións globais poderán ser invitados a
realizar unha análise de matrícula que coincidirá coa realización do
exame final, pero terá outro contido. 


Fontes de información
Bibliografía básica http://www.fisterra.com/formacion/metodologia-investigacion/ (). .
Gonick, L. e Smith, W. (2001). Á estatística ¡en caricaturas!. Lugo. SGAPEIO
Martín, A. A. y Luna, J. C. (1999). Bioestadística para las Ciencias de la Salud. Ediciones Norma
Cobo, E., Muñoz, P. y González, J.A. (2007). Bioestadística para no estadísticos. Barcelona. Elsevier Masson
Hulley, S.B., Cummings, S.M., Browner, W.S., Grady, D.G. y Newman, T.B. (2007). Diseño de investigaciones clínicas. Barcelona. Wolters Kluwer-Lippincott Williams & Wilkins
Quintela del Río, A. (2020). Estadística básica edulcorada. https://alejandroquintela.com
Milton, J. S. (2001). Estadística para Biología y Ciencias de la Salud. McGraw-Hill
Dalgaard, P (2002). Introductory Statistics with R. Springer
Gonick, L. y Smith, W. (1999). La estadística en comic. Barcelona. Zendrera Zariquiey
Cao, R., Labora, A., Naya, S. e Ríos, M. (2001). Métodos estatísticos e numéricos. A Coruña. Baia Edicións
Quintela del Río, A. (2020). PEPE (Problemas Estimulantes de Probabilidad y Estadística). CreateSpace

Bibliografía complementaria Silva Ayçaguer, L. C. (1997). Cultura estadística e investigación científica en el campo de la salud: una mirada crítica. Madrid. Ediciones Díaz de Santos
Peña, D. (2001). Fundamentos de estadística. Madrid. Alianza Universidad
Cao, R., Francisco, M., Naya, S., Presedo, M.A., Vázquez, M., Vilar, J.A. y Vilar, J.M. (2001). Introducción a la Estadística y sus aplicaciones. Madrid. Ediciones Pirámide
Jaisingh, Ll. (2000). Statistics for the utterly confused. New York. Mc Graw-Hill


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións

Para axudar a conseguir unha contorna inmediata sostenible, recoméndase que os traballos individuais e grupales sexan entregados en formato virtual (principalmente mediante correo electrónico aos profesores da materia ou tamén en soporte informático vía Moodle). Indicarase a vía de entrega.



(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías