Datos Identificativos 2019/20
Asignatura (*) Psicoloxía do Traballo Código 660G01004
Titulación
Grao en Relacións Laborais e Recursos Humanos (Coruña)
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 1º cuadrimestre
Primeiro Formación básica 6
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Psicoloxía
Coordinación
López-Cortón Facal, Ana María
Correo electrónico
ana.lopez-corton@udc.es
Profesorado
López-Cortón Facal, Ana María
Correo electrónico
ana.lopez-corton@udc.es
Web
Descrición xeral O obxetivo é que o alumnado se familiarice cos conceptos básicos de Psicoloxía e a súa aplicación no traballo. Desta maneira se poderán coñecer os aspectos psicosocias necesarios a desenrolar en contextos grupais e organizacionais, intervindo a nivel laboral e social.

Competencias do título
Código Competencias do título
A3 Saúde laboral e prevención de riscos laborais.
A4 Dirección e xestión de recursos humanos.
A7 Auditoría Sociolaboral.
A8 Psicoloxía do Traballo e Técnicas de negociación.
A13 Transmitir e comunicarse por escrito e oralmente usando a terminoloxía e as técnicas adecuadas.
A14 Seleccionar e xestionar información e documentación laboral.
A15 Dirixir grupos de persoas.
A16 Asesorar e/ou xestionar en materia de emprego e contratación laboral.
A20 Realizar funcións de representación e negociación en diferentes ámbitos das relacións laborais.
A21 Realizar análises e diagnósticos, prestar apoio e tomar decisións en materia de estrutura organizativa, organización do traballo, estudo de métodos e estudo de tempos de traballo.
A23 Participar na elaboración e deseño de estratexias organizativas, desenvolvendo a estratexia de recursos humanos da organización.
A24 Aplicar técnicas e tomar decisións en materia de xestión de recursos humanos (política retributiva, de selección...).
A27 Asesoramento a organizacións sindicais e empresariais, e aos seus afiliados.
A28 Elaborar, desenvolver e avaliar planes de formación ocupacional e continua no ámbito regulado e non regulado.
A31 Aplicar os coñecementos á práctica.
A32 Comprender a relación entre procesos sociais e a dinámica das relacións laborais.
A33 Comprender o carácter dinámico e cambiante das relacións laborais no ámbito nacional e internacional.
A34 Interrelacionar as distintas disciplinas que configuran as relacións laborais.
A35 Análise crítico das decisións emanadas dos axentes que participan nas relacións laborais.
B2 Capacidade de análise e síntese.
B3 Capacidade de organización e planificación.
B4 Capacidade de xestión da información.
B5 Toma de decisións.
B6 Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán e como profesional.
B7 Habilidades nas relacións interpersoais.
B8 Razoamento crítico.
B9 Traballo en equipos.
B10 Recoñecemento á diversidade e á multiculturalidade.
B12 Motivación para a calidade.
B13 Adaptación a novas situacións.
B14 Aprendizaxe autónomo.
B15 Creatividade.
B16 Liderado.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Psicología del Trabajo y Técnicas de negociación. A8
Aplicar los conocimientos a la práctica. A31
Capacidad de análisis y síntesis. B2
Capacidad de organización y planificación. B3
Capacidad de gestión de la información. B4
Toma de decisiones. B5
Comportarse con ética y responsabilidad social como ciudadano y como profesional. B6
Razonamiento crítico. B8
Trabajo en equipos. B9
Reconocimiento a la diversidad y la multiculturalidad. B10
Motivación para la calidad. B12
Adaptación a nuevas situaciones. B13
Creatividad. B15
Liderazgo. B16
Desarrollarse para el ejercicio de una ciudadanía abierta, culta, crítica, comprometida, democrática y solidaria, capaz de analizar la realidad, diagnosticar problemas, formular e implantar soluciones basadas en el conocimiento y orientadas al bien común. C4
Asumir como profesional y ciudadano la importancia del aprendizaje a lo largo de la vida. C7
Valorar la importancia que tiene la investigación, la innovación y el desarrollo tecnológico en el avance socioeconómico y cultural de la sociedad. C8
Saúde laboral e prevención de riscos laborais. A3
Dirección e xestión de recursos humanos A4
Transmitir e comunicarse por escrito e oralmente usando a terminoloxía e as técnicas adecuadas A13
Seleccionar e xestionar información e documentación laboral. A14
Dirixir grupos de persoas. A15
Asesorar e/ou xestionar en materia de emprego e contratación laboral. A16
Realizar funcións de representación e negociación en diferentes ámbitos das relacións laborais. A20
Realizar análises e diagnósticos, prestar apoio e tomar decisións en materia de estrutura organizativa, organización do traballo, estudo de métodos e estudo de tempos de traballo. A21
Participar na elaboración e deseño de estratexias organizativas, desenvolvendo a estratexia de recursos humanos da organización A23
Aplicar técnicas e tomar decisións en materia de xestión de recursos humanos (política retributiva, de selección...). A24
Asesoramento a organizacións sindicais e empresariais, e aos seus afiliados A27
Elaborar, desenvolver e avaliar planes de formación ocupacional e continua no ámbito regulado e non regulado A28
Comprender a relación entre procesos sociais e a dinámica das relacións laborais. A32
Comprender o carácter dinámico e cambiante das relacións laborais no ámbito nacional e internacional A33
Interrelacionar as distintas disciplinas que configuran as relacións laborais. A34
Análise crítico das decisións emanadas dos axentes que participan nas relacións laborais. A35
Habilidades nas relacións interpersoais. A7
B7
Aprendizaxe autónomo B14
Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma C1
Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida C3
Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse. C6

Contidos
Temas Subtemas
I. INTRODUCCIÓN Á PSICOLOXÍA DO TRABALLO.
1. Psicoloxía: concepto, estudo, desenrolo histórico
2. Procesos psicolóxicos básicos
3. O traballo como fenómeno Psicosocial
4. Introducción á Psicoloxía do Traballo.
5. Métodos e técnicas de investigación en
Psicoloxía do Traballo.


II. RECLUTAMIENTO E SELECCIÓN DE PERSONAL. 1. O proceso de contratación.
2. Al análise de postos de traballo.
3. O reclutamiento de candidatos.
4. A selección de personal
5. A incorporación á empresa
III. FORMACIÓN E PROMOCIÓN NA EMPRESA 1. A formación no ámbito da empresa.
2. A evaluación das necesidades formativas.
3. O plan de formación
4. Deseño e avaliación de programas formativos.
IV. COMUNICACIÓN NAS ORGANIZACIÓNS 1. O proceso de comunicación.
2. Os estilos de comunicación interpersonal.
3. A comunicación non verbal.
4. A comunicación interna.
V. MOTIVACIÓN, SATISFACCIÓN E CONDICIÓNS DE TRABALLO 1. Teorías da Motivación laboral.
2. Satisfacción laboral.
3. Calidade de vida laboral.
4. Ausencia de empleo: desemprego e xubilación
5. Nocións básicas de ergonomía
VI RIESGOS PSICOSOCIALES NAS RELACIÓNS LABORAIS 1. O estrés laboral
2. O síndrome de burnout
3. O mobbing.
4. Riesgos Psicosociales emerxentes

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral A35 A34 A33 A28 A27 A24 A23 A21 A20 A16 A8 A4 A3 B6 B10 B12 B13 B16 C4 C7 C8 19 38 57
Traballos tutelados A8 A14 A15 B4 B7 B9 B10 C3 C4 C6 C7 C8 15 30 45
Investigación (Proxecto de investigación) A32 B3 B5 B6 B10 B13 B14 B15 C3 C4 5 10 15
Recensión bilbiográfica A13 B2 B12 C1 C4 1 8 9
Proba mixta A7 A21 A23 A24 A28 A31 A33 B2 B8 C1 C6 2 20 22
 
Atención personalizada 2 0 2
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral Exposición oral complementada co uso de medios audiovisuais e a introdución de algunhas preguntas dirixidas aos estudantes, coa finalidade de transmitir coñecementos e facilitar a aprendizaxe.
A clase maxistral é tamén coñecida como “conferencia”, “método expositivo” ou “lección maxistral”. Esta última modalidade sóese reservar a un tipo especial de lección impartida por un profesor en ocasións especiais, cun contido que supón unha elaboración orixinal e baseada no uso case exclusivo da palabra como vía de transmisión da información á audiencia.
Traballos tutelados Metodoloxía deseñada para promover a aprendizaxe autónoma dos estudantes, baixo a tutela do profesor e en escenarios variados (académicos e profesionais). Está referida prioritariamente ao aprendizaxe do “cómo facer as cousas”. Constitúe unha opción baseada na asunción polos estudantes da responsabilidade pola súa propia aprendizaxe.
Este sistema de ensino baséase en dous elementos básicos: a aprendizaxe independente dos estudantes e o seguimento desa aprendizaxe polo profesor-titor.
Investigación (Proxecto de investigación) Proceso de ensinanza orientado á aprendizaxe do alumnado mediante a realización de actividades de carácter práctico a través das que se propoñen situacións que requiren ao estudante identificar un problema obxecto de estudo, formulalo con precisión, desenvolver os procedementos pertinentes, interpretar os resultados e sacar as conclusións oportunas do traballo realizado.
Recensión bilbiográfica A recensión bibliográfica supón un proceso de lectura crítica dun libro, dun artigo, dunha tese ou dunha comunicación a un congreso. Como tal proceso comprende a lectura da obra, a análise do seu contido e unha crítica e valoración da mesma en relación á literatura existente sobre o tema. Unha recensión non supón un resumo da obra, nin unha mera análise do contido, pois o que lle outorga sentido e dimensión académica científica é a crítica que merece a xuízo do autor da recensión, en relación a outras obras coñecidas do mesmo ámbito ou en relación a súa propia experiencia.
Proba mixta Proba que integra preguntas tipo de probas de ensaio e preguntas tipo de probas obxectivas.
En canto a preguntas de ensaio, recolle preguntas abertas de desenvolvemento. Ademais, en canto preguntas obxectivas, pode combinar preguntas de resposta múltiple, de ordenación, de resposta breve, de discriminación, de completar e/ou de asociación.

Atención personalizada
Metodoloxías
Traballos tutelados
Descrición
O profesor prestará unha atención personalizada para resolver as dúbidas que lle xurdan ao alumno nas horas de tutoría establecidas.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Sesión maxistral A35 A34 A33 A28 A27 A24 A23 A21 A20 A16 A8 A4 A3 B6 B10 B12 B13 B16 C4 C7 C8 Exposición oral por parte do profesor, complementada co uso de medios audiovisuais e a introdución dalgunhas preguntas dirixidas aos estudantes, coa finalidade de transmitir coñecementos e facilitar a aprendizaxe.

Valoración obxetiva da asistencia e participación activa dos alumnos nas sesións presenciais
10
Traballos tutelados A8 A14 A15 B4 B7 B9 B10 C3 C4 C6 C7 C8 Realización de casos prácticas relacionados con la materia 20
Investigación (Proxecto de investigación) A32 B3 B5 B6 B10 B13 B14 B15 C3 C4 Os /as Alumnos/as realizarán una investigación sobre un tema propósito en relación coa materia. E terán que facer unha presentación oral do mesmo 20
Proba mixta A7 A21 A23 A24 A28 A31 A33 B2 B8 C1 C6 Proba que integra preguntas de ensaio e/o preguntas tipo test.
En canto a preguntas de ensaio, recolle preguntas abertas e de desenvolvemento.
50
 
Observacións avaliación

CONVOCATORIA ORDINARIA

A nota final será a suma de todas as metodoloxías arriba indicadas. Será necesario ter aprobada a proba mixta para superar a asignatura

CONVOCATORIA EXTRAORDINARIA

Aquelas persoas que non aprobasen ou non se presentasen na convocatoria de xuño poderán gardar  a nota das outras metodoloxías para a portunidade de xullo, sempre e cando teñan de nota, al menos, un 2,5 sobre 5, debendo realizar unha proba mixta para superar esta convocatoria.

Aquelas persoas que non se presentasen ás metodoloxías:  estudo de casos, sesión maxistral, traballos tuteados e  presentación oral;ou teñan unha nota inferior a 2,5  nas mismas, deberán realizar unha única proba que computará o 100% da nota, pudendo consistir dita proba en preguntas tipo test, preguntas curtas e/o casos prácticos.

NO ASISTENCIA A CLASE/DISPENSA

Aquelas persoas que por causas debidamente xustificadas, no poidan asistir a clase, deberán poñerse en contacto con a profesora o inicio do cuatrimestre para optar a modalidade de avaliación continua  (onde non computará a metodoloxía de sesión maxistral, pudiendo obtener unha nota máxima de 9 sobre 10) ou presentarse a un único examen que computará o 100% da nota


Fontes de información
Bibliografía básica Myers, D (2005). Psicología.. Madrid. Médica Panamericana
Alcover de la Hera, C. Mª; Martínez Íñigo, D.; Rodríguez Mazo, F. y Domínguez Bilbao (2004). Introducción a la Psicología del Trabajo. Madrid. McGrawHil
Muchinsky, P.M (2007). Psicología aplicada al Trabajo. Madrid. Thomson.

 

Bibliografía complementaria

Arnold, J. y Randall, R. (2012). Psicología del trabajo. Comportamiento humano en el ámbito laboral.. México: Pearson.

Bonache, J. y Cabrera, A. (2006) Dirección de personas. Evidencias y perspectivas para el siglo XXI. , Madrid. Prentice Hall.

Castanyer, O. y Ortega, E. (2009). Por qué no logro ser asertivo. Ed. Desclee de Brouwer

Davis, F (2011) La comunicación no verbal. Madrid. Alianza E

De la Fuente Anuncibay, R. y de Diego Vallejo, R.(2008). Estrategias de liderazgo y desarrollo de personas en las organizaciones. , Madrid. Pirámide.

García-Izquierdo, A.L. (2017). Ergonomía y psicosociología aplicada a la prevención de riesgos laborales.. Oviedo: Ediciones de la Universidad de Oviedo.

Gil Rodríguez, F. y Alcover de la Hera, C. Mª (2005) Introducción a la Psicología de las Organizaciones. , Madrid. Alianza editorial.

Guillén Gestoso, C. y Guil Bozal, R. (2000) Psicología del Trabajo para Relaciones Laborales. , Madrid. McGrawHill.

Landy, F. J. y Conte, J. M. (2005). Psicología Industrial. Introducción a la Psicología industrial y organizacional. , México. McGrawHill.

Leal Millán, A. (1999). El factor humano en las Relaciones Laborales. Manual de Dirección y Gestión. , Madrid. Pirámide.

Llaneza Álvarez, F. (2007). Ergonomía y psicosociología Aplicada. Manual para la formación del especialista. Valladolid. Ed. Lex Nova.

Mínguez Vela, A. (2003): El formador en la empresa. ESIC. Madrid

Morán Astorga, C. (2005). La Psicología del Trabajo: nociones introductorias. , Málaga. Aljibe.

Muchinsky, P.M. (2007). Psicología Aplicada al Trabajo. , Madrid. Thomson.

Newstrom, J. W. (2007) Comportamiento humano en el trabajo. , México. McGrawHill.

Palací, F. J. (2005). Psicología de las Organizaciones. , Madrid. Pearson Prentice Hall.

Peiró, J.M. (1992) Psicología de la Organización. , Madrid. UNED.

Peiró, J.M. y Prieto, F. (1996) Tratado de Psicología del Trabajo. , Madrid. Síntesis.

Pellón, R. (2014).Psicología del aprendizaje. Madrid. UNED (Recurso electronico biblioteca udc)

Romay Martínez, J. (2007). Perspectivas y retrospectivas de la Psicología Social en los albores del siglo XXI. Madrid: Biblioteca Nueva.

Salgado, J.F. y Moscoso, S. (2001): Entrevista conductual estructurada de selección de personal. Pirámide. Madrid

Trechera, J. L. (2000). Introducción a la Psicología del Trabajo. , Bilbao. Desclèe de Brower.

Wiseman (2010). 59 segundos. Piensa un poco para cambiar mucho. Barcelona. RB


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións

Para cada tema se recomendará la bibliografía correspondiente



(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías