Datos Identificativos 2015/16
Asignatura (*) Comportamento Organizacional Código 660G01019
Titulación
Grao en Relacións Laborais e Recursos Humanos (Coruña)
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 2º cuadrimestre
Segundo Obrigatoria 6
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Psicoloxía
Coordinación
López-Cortón Facal, Ana María
Correo electrónico
ana.lopez-corton@udc.es
Profesorado
López-Cortón Facal, Ana María
Correo electrónico
ana.lopez-corton@udc.es
Web
Descrición xeral Esta asignatura pretende introducir ó alumnado nos conceptos, principios e teorías dos principais tópicos e temas do Comportamento Organizacional sinalados nos contidos da Guía. Asimesmo trata de aportar ó alumnado estratexias de aplicación dos devanditos contidos a solución de casos e situacións reales da vida das organizacións dende unha perspectiva psicosocial.

Competencias do título
Código Competencias do título
A3 Saúde laboral e prevención de riscos laborais.
A4 Dirección e xestión de recursos humanos.
A8 Psicoloxía do Traballo e Técnicas de negociación.
A13 Transmitir e comunicarse por escrito e oralmente usando a terminoloxía e as técnicas adecuadas.
A14 Seleccionar e xestionar información e documentación laboral.
A15 Dirixir grupos de persoas.
A16 Asesorar e/ou xestionar en materia de emprego e contratación laboral.
A20 Realizar funcións de representación e negociación en diferentes ámbitos das relacións laborais.
A21 Realizar análises e diagnósticos, prestar apoio e tomar decisións en materia de estrutura organizativa, organización do traballo, estudo de métodos e estudo de tempos de traballo.
A23 Participar na elaboración e deseño de estratexias organizativas, desenvolvendo a estratexia de recursos humanos da organización.
A24 Aplicar técnicas e tomar decisións en materia de xestión de recursos humanos (política retributiva, de selección...).
A27 Asesoramento a organizacións sindicais e empresariais, e aos seus afiliados.
A28 Elaborar, desenvolver e avaliar planes de formación ocupacional e continua no ámbito regulado e non regulado.
A31 Aplicar os coñecementos á práctica.
A32 Comprender a relación entre procesos sociais e a dinámica das relacións laborais.
A33 Comprender o carácter dinámico e cambiante das relacións laborais no ámbito nacional e internacional.
A34 Interrelacionar as distintas disciplinas que configuran as relacións laborais.
A35 Análise crítico das decisións emanadas dos axentes que participan nas relacións laborais.
B1 Resolución de problemas.
B2 Capacidade de análise e síntese.
B3 Capacidade de organización e planificación.
B4 Capacidade de xestión da información.
B5 Toma de decisións.
B6 Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán e como profesional.
B7 Habilidades nas relacións interpersoais.
B8 Razoamento crítico.
B9 Traballo en equipos.
B10 Recoñecemento á diversidade e á multiculturalidade.
B12 Motivación para a calidade.
B13 Adaptación a novas situacións.
B14 Aprendizaxe autónomo.
B15 Creatividade.
B16 Liderado.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
A14 Seleccionar y gestionar información y documentación laboral. A14
A23 Participar na elaboración e deseño de estratexias organizativas, desenvolvendo a estratexia de recursos humanos da organización A23
A31 Aplicar los conocimientos a la práctica. A31
A32 Comprender la relación entre procesos sociales y la dinámica de las relaciones laborales. A32
A34 Interrelacionar las distintas disciplinas que configuran las relaciones laborales. A34
B2 Capacidad de análisis y síntesis. B2
B4 Capacidad de gestión de la información. B4
B6 Comportarse con ética y responsabilidad social como ciudadano y como profesional. B6
B8 Razonamiento crítico. B8
B9 Trabajo en equipos. B9
B12 Motivación para la calidad. B12
B13 Adaptación a nuevas situaciones. B13
B14 Aprendizaje autónomo. B14
B15 Creatividad. B15
B16 Liderazgo. B16
C4 Desarrollarse para el ejercicio de una ciudadanía abierta, culta, crítica, comprometida, democrática y solidaria, capaz de analizar la realidad, diagnosticar problemas, formular e implantar soluciones basadas en el conocimiento y orientadas al bien común. C4
C6 Valorar críticamente el conocimiento, la tecnología y la información disponible para resolver los problemas con los que deben enfrentarse. C6
C7 Asumir como profesional y ciudadano la importancia del aprendizaje a lo largo de la vida. C7
C8 Valorar la importancia que tiene la investigación, la innovación y el desarrollo tecnológico en el avance socioeconómico y cultural de la sociedad. C8
Saude laboral e prevención de riscos A3
Dirección y gestión de recursos humanos A4
Transmitir y comunicarse por escrito y oralmente usando la terminología y las técnicas adecuadas A13
Psicología del trabajo y técnicas de negociación A8
Dirigir grupos de personas A15
Asesorar e/ou xestionar en materia de empero e contratación laboral A16
Realizar funciones de representación y negociación en diferentes ámbitos de las relaciones laborales A20
Realizar análises e diagnósticos, prestar apoio e tomar decisión en materia de estructura organizativa, organización do trabajo, estudo de métodos e estado de tempos de trabajo A21
Aplicar técnicas e tomar decisión e materia de gestión de recursos humanos (política retributiva, de selección) A24
Asesoramiento a organización sindicais e empresariais, e aos sus afiliados A27
Evaluar, desenvolver e avaliar planes de formación ocupacional e continua no ámbito regulado e non regulado A28
Comprender o carácter dinámico e cambiante das relación laboras no ámbito nacional e internacional A33
Analise crítico das decisión emanadas dos agentes que participan nas relación laborais A35
Resolución de problemas B1
Capacidad de organización e planificación B3
Toma de decisións B5
Habilidades mas relacións interpersonais B7
Recoñecemento á diversidade e á multiculturalidade B10
Expresarse correctamente, tanto de forma oral como escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma C1
Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida. C3

Contidos
Temas Subtemas
I. INTRODUCCIÓN. ¿QUÉ É O COMPORTAMENTO ORGANIZACIONAL? 1. A evolución histórica do Comportamento Organizacional
2. As organizaciones
3. Diseños organizativos comunes
4. Novas opciones de diseño
II. METODOLOXÍA E INVESTIGACIÓN NO COMPORTAMENTO ORGANIZACIONAL 1. Aproximación histórica ao estudo das organizacións.
2. Métodos e técnicas cuantitativas.
3. Métodos e técnicas cualitativas
4. Fontes de coñecemento acerca das organizacións
III. SOCIALIZACIÓN ORGANIZACIONAL
1. Concepto xenérico da socialización
2. Etapas da socialización organizacional
3. Contenidos e resultados da socialización.
4. Expectativas do individuo respecto da organización.
5. O contrato psicológico
6. Os axentes da socialización
7. Tácticas de socialización.

IV. OS GRUPOS NAS ORGANIZACIÓNS 1. O concepto de grupo
2. Grupos e equipos
3. Modelo integral de formación e desarrollo de grupos.
4. As relaciones entre os grupos
5. Efectividade do grupo
6. Toma de decisións no grupo
V. LIDERAZGO E CULTURA ORGANIZACIONAL
1. Liderazgo: tipos e influencia no grupo e na organización.
2. Dirección e liderazgo.
3. Novos enfoques sobre o liderazgo.
4. Cultura e clima organizacional.
5. Evaluación da cultura organizacional.
VI. INNOVACIÓN, CAMBIO E DESENROLO NAS ORGANIZACIÓNS 1. Concepto e tipos de cambio.
2. Proceso de cambio e variables relacionadas.
3. O cambio dende a perspectiva do Desenrolo Organizacional.
4. Influencia das novas tecnoloxía na dinámica organizacional
VII. COMUNICACIÓN ORGANIZACIONAL 1. Perspectivas na comunicación organizacional.
2. A comunicación como fonte de identidade social.
3. Componentes do proceso de comunicación.
4. Redes e direcciones da comunicación.
5. Comunicación interna, externa e corporativa.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Discusión dirixida B2 6 6 12
Estudo de casos B8 C6 6.5 13 19.5
Sesión maxistral A32 A34 17 51 68
Traballos tutelados A14 A31 9 27 36
Presentación oral B9 B13 0.5 5 5.5
Proba mixta B14 2 6 8
 
Atención personalizada 1 0 1
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Discusión dirixida Técnica de dinámica de grupos na que os membros dun grupo discuten
de forma libre, informal e espontánea sobre un tema, aínda que poidan estar
coordinados por un moderador.
Estudo de casos Metodoloxía práctica onde o suxeito se enfronta ante a descrición dunha situación específica que suscita un problema que ten que ser comprendido, valorado e resolto , a través dun proceso de discusión. O alumno sitúase ante un problema concreto (caso), e debe ser capaz de analizar unha serie de feitos, referentes a un campo particular do coñecemento ou da acción, para chegar a unha decisión razoada a través dun proceso de discusión.
Sesión maxistral Exposición oral complementada co uso de medios audiovisuais e a introdución dalgunhas preguntas dirixidas aos estudantes, coa finalidade de transmitir coñecementos e facilitar a aprendizaxe.
Traballos tutelados Metodoloxía deseñada para promover a aprendizaxe autónoma dos estudantes, baixo a tutela do profesor e en escenarios variados (académicos e profesionais). Está referida prioritariamente ao aprendizaxe do “cómo facer as cousas”.
Presentación oral Intervención inherente aos procesos de ensino-aprendizaxe baseada na exposición verbal a través da que o alumnado e profesorado interactúan dun modo ordenado, propoñendo cuestións, facendo aclaracións e expoñendo temas, traballos, conceptos, feitos ou principios de forma dinámica.
Proba mixta Proba que integra preguntas tipo de probas de ensaio e preguntas tipo de probas obxectivas.
En canto a preguntas de ensaio, recolle preguntas abertas de desenvolvemento. Ademais, en canto preguntas obxectivas, pode combinar preguntas de resposta múltiple, de ordenación, de resposta breve, de discriminación, de completar e/ou de asociación.

Atención personalizada
Metodoloxías
Traballos tutelados
Descrición
O profesor prestará unha atención personalizada para resolver as dúbidas que lle xurdan ao alumno nas horas de tutoría establecidas.








Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Estudo de casos B8 C6 Metodoloxía práctica onde o suxeito se enfronta ante a descrición dunha situación específica que suscita un problema que ten que ser comprendido, valorado e resolto , a través dun proceso de discusión.
Se non se asistiu a clase o día que se realice a práctica correspondente, o alumno poderá entregala en días posteriores, tendo en conta que canto máis se retrase a data de entrega menos computará na nota final. Non se recollerán prácticas cando falte unha semán para o exame.
30
Proba mixta B14 Proba que integra preguntas de ensaio e/o preguntas tipo test.
En canto a preguntas de ensaio, recolle preguntas abertas e de desenvolvemento.
40
Sesión maxistral A32 A34 Exposición oral por parte do profesor, complementada co uso de medios audiovisuais e a introdución dalgunhas preguntas dirixidas aos estudantes, coa finalidade de transmitir coñecementos e facilitar a aprendizaxe.

Valoración obxetiva da asistencia e participación activa dos alumnos nas sesións presenciais
10
Traballos tutelados A14 A31 Realización dun traballo relacionado con a materia 10
Presentación oral B9 B13 Presentación ante a clase do traballo tutelado, nunha data indicada 10
 
Observacións avaliación

Oportunidade de XUÑO

A nota final será a suma de todas as metodoloxías arriba indicadas. Será necesario ter aprobada a proba mixta para superar a asignatura

Oportunidade de XULLO

Aquelas persoas que non aprobasen ou non se presentasen na convocatoria de xuño poderán garda  anota das outra metodoloxías para a portunidade de xullo, sempre e cando teñan de nota, al menos, un 3 sobre 6, debendo realizar unha proba mixta para superar esta convocatoria.

Aquelas persoas que non se presentasen ás metodoloxías:  estudo de casos, sesión maxistral, traballos tuteados e  presentación oral;ou teñan unha nota inferior a 3  mas mismas, deberán realizar unha única proba que computará o 100% da nota, pudendo consistir dita proba en preguntas tipo test, preguntas curtas e/o casos prácticos.

 


Fontes de información
Bibliografía básica Robbins, S. y Judge, T. (2009). Comportamiento Organizacional. Mexico. Pearson. Prentice-Hall
Peiró, J. M. y Ramos, J. (dirs.) (1994). Intervención psicosocial en las organizaciones. Barcelona: PPU
Gil Rodríguez, F. y Alcover, C. M. (2003). Introducción a la Psicología de las Organizaciones. Madrid: Alianza Editorial
Peiró, J. M. (1984). Psicología de la Organización. Madrid: UNED
Palací, F. J. (coord.) (2004). Psicología de la Organización. Madrid: Pearson Prentice-Hall
Osca, A. (ed.) (2004). Psicología de las Organizaciones. Madrid: Sanz y Torres
Rodríguez, A. (1992). Psicología de las Organizaciones: Teoría y método. Barcelona: PPU
Munduate, L. (1997). Psicología Social de la Organización. Las personas organizando. Madrid: Pirámide

  • Bibliografía complementaria
  • Fernández- Ríos, M. y Sánchez, J. C. , 1997, Eficacia organizacional. , Madrid: Díaz de Santos.
  • Gil Rodríguez, F. y Alcover, C. M. , 2004, Técnicas grupales en contextos organizacionales. , Madrid: Pirámide.
  • Ivancevich, J.M, Konopaske, R. y Matteson, M.T., 2006, Comportamiento Organizacional. ,Méjico: McGraw-Hill.
  • Luthans, F., 2008, Comportamiento Organizacional., Méjico: McGraw-Hill.
  • Peiró, J. M y González Romá, V. , 1993, Círculos de calidad. , Madrid: Eudema.
  • Peiró, J. M. , 1990, Organizaciones: nuevas perspectivas psicosociológicas. , Barcelona: PPU.
  • Ramió, C. y Ballart, X. (eds.) , 1993, Lecturas de Teoría de la Organización. , Madrid: Ministerio de Administraciones Públicas.
  • Romay Martínez, J. (2007). Perspectivas y retrospectivas de la Psicología Social en los albores del siglo XXI. Madrid: Biblioteca Nueva.
  • Romay Martínez, J. y otros. (2005). Psicología de las Organizaciones, del Trabajo y Recursos Humanos y de la Salud. Madrid: Biblioteca Nueva.

  • Sánchez, J. C. , 2002, Psicología de los grupos. , Madrid: Mc Graw-Hill.
  • Schein, E. H. , 1998, La cultura empresarial y el liderazgo. , Barcelona: Plaza y Janés.
  • Yukl, G. , 2008, Liderazgo en las organizaciones. , Madrid. Pearson Prentice – Hall.
  • Bibliografía complementaria (). .


    Recomendacións
    Materias que se recomenda ter cursado previamente
    Psicoloxía do Traballo/660G01004

    Materias que se recomenda cursar simultaneamente

    Materias que continúan o temario
    Dirección e Xestión de RRHH I/660G01015
    Dirección e Xestión de RRHH II/660G01016
    Técnicas de Negociación/660G01029
    Dirección Estratéxica/660G01030
    Habilidades e Técnicas da Comunicación Empresarial/660G01038

    Observacións


    (*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías