| Competencias do título |
| Código | Competencias do título |
| A12 | Identificar as respostas psicosociais das persoas ante as diferentes situacións de saúde, seleccionando as accións adecuadas para proporcionar axuda nas mesmas. |
| A13 | Establecer unha relación empática e respectuosa coa paciente e familia, acorde coa situación da persoa, problema e saúde e etapa de desenvolvemento. |
| A14 | Utilizar estratexias e habilidades que permitan unha comunicación, efectiva con pacientes, familias e grupos sociais, así como a expresión das súas preocupacións e intereses. |
| A17 | Coñecer e identificar os problemas psicolóxicos e físicos derivados da violencia de xénero para capacitar ao estudante na prevención, a detección precoz, a asistencia, e a rehabilitación das vítimas desta forma de violencia. |
| B1 | Aprender a aprender. |
| B2 | Resolver problemas de forma efectiva. |
| B3 | Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo. |
| B4 | Traballar de forma autónoma con iniciativa. |
| B5 | Traballar de forma colaborativa nun equipo interdisciplinar. |
| B6 | Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán e como profesional. |
| B7 | Comunicarse de maneira efectiva en un entorno de traballo. |
| B8 | Capacidade de análise e sínteses. |
| B9 | Capacidade de aplicar os coñecementos na práctica. |
| B10 | Capacidade para adaptarse ás situacións novas. |
| B11 | Capacidade e habilidade de xestión da información. |
| B12 | Capacidade para organizar e planificar. |
| B13 | Toma de decisións. |
| B14 | Habilidades interpersonais. |
| B15 | Capacidade para comunicarse con persoas non expertas na materia. |
| B16 | Coñecer e apreciar a diversidade e a multiculturalidade. |
| B22 | Capacidade para motivarse e motivar a outros. |
| B24 | Fomentar e aplicar os dereitos fundamentais e a igualdade entre homes e mulleres. |
| C1 | Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma. |
| C3 | Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida. |
| C4 | Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común. |
| C5 | Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras. |
| C6 | Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse. |
| C7 | Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida. |
| C8 | Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade. |
| C9 | CB1.- Que os estudantes demostraran posuír e comprender coñecementos nunha área de estudo que parta da base da educación secundaria xeral, e sólese atopar a un nivel que, si ben se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda dun campo de estudo. |
| C10 | CB2.- Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos a seu traballo ou vocación de unha forma profesional y posúan as competencias que solen demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo. |
| C11 | CB3.- Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan una reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética. |
| C12 | CB4.- Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como non especializado |
| Resultados de aprendizaxe | |||
| Resultados de aprendizaxe | Competencias do título | ||
| Identificar as respostas psicosociais das persoas ante as diferentes situacións de saúde. | A12 A13 A14 |
B1 B3 B4 B5 B6 B7 B9 B10 B14 B15 B16 |
C1 C3 C4 C6 C7 C11 |
| Valorar as persoas con problemas psicosociais e planificar as intervencións de enfermaría. | A12 A13 A14 |
B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B10 B11 B12 B13 B14 B15 B16 B22 B24 |
C1 C3 C4 C6 C7 C8 C10 C11 |
| Describir as características dunha relación terapéutica co paciente e a súa familia | A12 A13 A14 |
B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B10 B11 B12 B13 B14 B15 B16 B22 B24 |
C1 C3 C4 C5 C6 C7 C8 C9 C10 C11 C12 |
| Describir as técnicas de comunicación na relación co paciente, familia e membros do equipo de saúde. | A12 A13 A14 |
B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B10 B11 B12 B13 B14 B15 B16 B22 B24 |
C1 C3 C4 C6 C7 C8 C9 C10 C11 |
| Identificar os principais problemas físicos, psicolóxicos e sociais das víctimas de violencia de xénero e das súas familias. | A12 A13 A14 A17 |
B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B10 B11 B12 B13 B14 B15 B16 B22 B24 |
C1 C3 C4 C6 C7 C8 C9 C10 C11 |
| Describir os principais aspectos da prevención, detección, asistencia e rehabilitación das víctimas da violencia de xénero | A12 A13 A14 A17 |
B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B10 B11 B12 B13 B14 B15 B16 B22 B24 |
C1 C3 C4 C5 C6 C7 C8 C9 C10 C11 |
| Contidos |
| Temas | Subtemas |
| Unidade didáctica 1. A Psicoloxía: Teorías e modelos da Psicoloxía como ciencia. | Concepto de psicoloxía. Psicoloxía Científica: Aspectos fundamentais da Psicoloxía. Concepto. Tendencias que formaron a Psicoloxía actual. Catro puntos de vista actuais arredor da Psicoloxía. |
| Unidade didáctica 2. Procesos Psicolóxicos basicos da conducta humana | - A Emoción: Concepto de emoción.Bases neurofisiolóxicas.Emocións e sentimentos.Alteracións.Concepto de alexitimia.Intelixencia emocional.Escalas.Aplicación nos coidados de Enfermaría - A motivación: Concepto de motivación.Fases da motivación.Xénese do factor motivacional.Estados primarios e secundarios da motivación.Aplicacións nos coidados de enfermaría. -Xénese e evolución da conducta humana: Modelos conceptuaís da conducta humana.Aplicación dos modelos enfermeiros na conducta humana. -A personalidade: Temperamento e carácter. Necesidades e instintos.Bases neurofisiolóxicas.Pulsións. Frustración e conflicto.Clases de conflictos e a súa resolución.Reaccións diante da frustración. Actitudes,creenzas e valores.A formación social da persoalidade.Aplicacións en enfermaría . -Modificación e terapia de conducta: Modelos conceptuais da conducta humana.Técnicas de modificación da conducta. -A sensopercepción: Bases neurofisiolóxicas da sensación e da percepción.Compoñentes da percepción.Sistemas de percepción e a súa organización. Alteracións. -Procesos cognoscitivos: Pensamento,memoria e intelixencia. Xeneralidades. Natureza e funcionamento da memoria. Patoloxía da memoria. Intelixencia e aptitudes.Medidas.Patoloxía das conductas intelixentes Etapas do pensamento creador.Tipos de imaxinación. Pensamento espontáneo e pensamento dirixido. -A aprendizaxe: Bases da aprendizaxe.Condicionamento clásico.Condicionamento instrumental.Aprendizaxe observacion. |
| Unidade didáctica 3.Saúde e Enfermidade ao longo do ciclo da vida desde a perspectiva Psicolóxica. Afrontamento psicolóxico da enfermidade e o sufrimento. |
-Factores psicosociais do enfermar humano: Concepto de saúde e enfermidade. A enfermidade:comportamento,tipos e reaccións. A enfermidade como feito psicolóxico,biográfico e social.Etapas do proceso de enfermar.Estrés e enfermidade. Afrontamento e apoio social. - Aspectos psicolóxicos da dor crónica: Afrontamento da dor.Dor aguda e dor crónica.Escalas de medición. - Aspectos psicolóxicos do paciente cirúrxico: Manexo emocional do paciente cirúrxico.Técnicas de afrontamento. -Aspectos psicolóxicos do paciente nas unidades de coidados especiaís: ¿Qué son os coidados especiais?.Aspectos a ter en conta no paciente infanto-xuvenil, xeriátrico e con minusvalía. - Aspectos psicolóxicos do paciente crónico: Aspectos psicolóxicos das doenzas crónicas. Teorías do estrés e as súas aplicacións nas doenzas crónicas. Coidados de Enfermaría nas doenzas crónicas. - Aspectos psicolóxicos do paciente hipertenso e con transtornos cardiovasculares: Singularidades do paciente hipertenso e con transtornos cardiovasculares. Traballando a concienza de enfermidade nestes pacientes. - Aspectos psicolóxicos do soño: Bases neurofisiolóxicas do soño. Soño e vixilia.Transtornos do soño. Técnicas de entrenamento en autocontrol e relaxación. - Aspectos psicolóxicos do paciente oncolóxico e con SIDA: Cancro e Sida:doenzas malditas. Aportacións psicoterapéuticas diante do cancro e do Sida. Os sanitarios frónte ao estigma. Aspectos a contemplar para unha morte digna. - Introducción ao psicodrama: Concepto e utilidade do psicodrama. Fases do psicodrama Tipos de psicodrama Autores máis representativos Experienzas -Novas terapias aplicadas aos coidados: Musicoterapia. Aromaterapia. Risoterapia. Psicodanza. Terapia asistida con animais |
| Unidade didáctica 4. Teorías Psicolóxicas da relación interpersoal | -A relación persoal sanitario-paciente: Perspectiva holística da saúde e coidados de enfermaría.Liderazgo en enfermaría.Estilos de liderazgo. -A comunicación persoal sanitario-paciente: Comunicación.Formas,métodos e perturbacións. Os enfermeiros como grupo de traballo. Funcións de enfermaría nos coidados psicosociaís. |
| Unidade didáctica 5. Conceptos Xerais da violencia de xénero. Actuación ante a violencia de xenero no ámbito da Atención Primaria e especializada. |
- Aspectos psicolóxicos,físicos e sociaís da violencia de xénero: Concepto de violencia de xénero. A familia como sistema.Epidemioloxía e xénese da violencia de xénero.Tipos de prevención.Investigación en violencia de xénero |
| Planificación | ||||
| Metodoloxías / probas | Competencias | Horas presenciais | Horas non presenciais / traballo autónomo | Horas totais |
| Sesión maxistral | A12 A13 A14 A17 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B10 B11 B12 B13 B14 B15 B16 B22 B24 C1 C3 C4 C5 C6 C7 C8 C9 C10 | 40 | 60 | 100 |
| Obradoiro | A12 A13 A14 A17 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B10 B11 B12 B13 B14 B15 B16 B22 B24 C1 C3 C4 C5 C6 C7 C8 C9 C10 C11 | 4 | 8 | 12 |
| Traballos tutelados | A12 A13 A14 A17 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B10 B11 B12 B13 B14 B15 B16 B22 B24 C1 C3 C4 C6 C7 C8 C9 C10 C11 | 10 | 8 | 18 |
| Análise de fontes documentais | A12 A13 A14 A17 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B10 B11 B12 B13 B14 B16 B22 B24 C1 C3 C4 C5 C6 C7 C8 C9 C10 C11 | 4 | 20 | 24 |
| Proba obxectiva | A12 A13 A14 A17 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B10 B11 B12 B13 B14 B15 B16 B22 B24 C1 C4 C6 C7 C8 C9 C10 C11 | 2 | 54 | 56 |
| Simulación | A12 A13 A14 A17 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B10 B11 B12 B13 B14 B15 B16 B22 B24 C1 C3 C4 C6 C7 C8 C9 C10 C11 C12 | 10 | 0 | 10 |
| Atención personalizada | 5 | 0 | 5 | |
| *Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado | ||||
| Metodoloxías |
| Metodoloxías | Descrición |
| Sesión maxistral | A sesión maxistral vai ser a técnica docente habitual,co apoio de medios audiovisuales e exposición de casos prácticos,pretendendo favorecer a implicación e participación do alumnado,pólo que a asistencia é fundamental |
| Obradoiro | Analise de material multimedia. |
| Traballos tutelados | Realizaránse dous traballos en grupos de máximo 8 alumnos seguindo o esquema: -selección do tema -documentación sobre o mesmo -guión xeral -sesións periódicas coa profesora para seguimento e preparación da presentación en formato power-point,e -exposición na aula |
| Análise de fontes documentais | Revisión de hemeroteca, libros, artigos publicados en revistas científicas e filmes documentais, co que se pretende promover a análise crítica de temas relacionados co contido do programa. |
| Proba obxectiva | Integra preguntas tipo de probas de ensaio e preguntas tipo de probas obxectivas referidas aos contidos desenvoltos a través das distintas metodoloxías durante o curso. As preguntas de ensaio son de desenvolvemento aberto. As preguntas obxectivas son de resposta múltiple. |
| Simulación | Mediante esta técnica grupal de carácter presencial pretendese a adquisición de habilidades de caracter actitudinal por parte dos alumnos |
| Atención personalizada |
|
|
| Avaliación | |||
| Metodoloxías | Competencias | Descrición | Cualificación |
| Traballos tutelados | A12 A13 A14 A17 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B10 B11 B12 B13 B14 B15 B16 B22 B24 C1 C3 C4 C6 C7 C8 C9 C10 C11 | A realización dos traballos tutelados será obrigatoria e de carácter grupal. A avaliación inclúe o desenvolvemento do traballo cooperativo . A valoración farase tendo en conta os seguintes apartados: - Descrición, síntese e relación da información dos contidos ou temas relativos ós traballos - Utilización de léxico específico. -Habilidades na comunicación. Puntuará un mínimo de 0 e un máximo de 10. |
20 |
| Análise de fontes documentais | A12 A13 A14 A17 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B10 B11 B12 B13 B14 B16 B22 B24 C1 C3 C4 C5 C6 C7 C8 C9 C10 C11 | Cando a/o estudante deba presentar o resultado da análise da fonte documental a asistencia será obrigatoria, valorándose as competencias comunicativas .No desenvolvemento analizarase a realización da valoración de enfermaría segundo patróns funcionais, identificación de problemas, os obxectivos a alcanzar e as intervencións de enfermaría planificadas nas persoas escollidas nas distintas fontes documentais. Puntuará un mínimo de 0 e un máximo de 10. |
20 |
| Proba obxectiva | A12 A13 A14 A17 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B10 B11 B12 B13 B14 B15 B16 B22 B24 C1 C4 C6 C7 C8 C9 C10 C11 | A proba constará de : -preguntas tipo test (puntuación máxima de 80% da proba) Cada dous erros descontarán un acerto. -dúas preguntas sobre un tema a desenvolver relacionadas con contidos teóricos, lecturas e traballos tutelados(puntuación máxima de 20%). A totalidade da proba obxectiva puntuará sobre un mínimo de 0 e un máximo de 10. A puntuación mínima para superar a proba será de 5. |
60 |
| Observacións avaliación | |||
|
Será necesario acadar unha puntuación mínima de 5 na proba obxectiva para aplicar a porcentaxe correspondente a cada unha das metodoloxías. No caso da segunda oportunidade os criterios se asimilan aos da primeira oportunidade. No caso de matricula a tempo parcial e adianto de oportunidade deberá presentarse un traballo que suporá o 40% da nota. O 60 % restante corresponderá á cualificación obtida na proba obxectiva. Na realización dos traballos tutelados e analise de fontes documentais, o plaxio e a utilización de material non orixinal, incluido aquel obtido a través de Internet, sen indicación expresa da sua procedencia e, se é o caso, o permiso do seu autor/a, poderá ser considerada causa de cualificación de suspenso na actividade. |
|||
| Fontes de información |
| Bibliografía básica | |
|
Bayés,R:Psicología oncológica.Ed.Martínez Roca.Barcelona,1985 Bugarín,R:Violencia de género.Aspectos éticos en atención primaria.Ed.Andavira.Santiago,2017 Cartwright,D y cols:Dinámica de grupos.Ed Trillas.Barcelona,1971 Delgado Losada:Fundamentos de psicología para ciencias sociales y de la salud.Ed médica panamericana.Madrid,2014 Dorsch,F:Diccionario de psicología.Ed.Herder.Barcelona,2000 Ferreira Chaine,M:Comunicación entre el personal sanitario y paciente.Ed.Círculo rojo.ISBN: 9788413317663 Heather Herdman,Ty Nanda internacional.Diagnósticos enfermeros:definiciones y clasificación 2021-2023 Ed.Elsevier .Barcelona,2021 Lipkin,G:Cuidados de enfermería en pacientes con conductas especiales.Ed.Doyma.Barcelona,1989 LLor, Abad y cols:Ciencias psicosociales aplicadas a la salud.Ed.Interamericana.Madrid,1995 Mac Van,B:Paciente terminal y muerte.Ed.Doyma.Barcelona,1987 Matthews-Simonton,S:Familia contra enfermedad.Efectos sanadore del ambiente familiar.Ed.Sirio.Barcelona,2016 Mayor,J y Labrador,F.J:Manual de modificación de conducta.Ed.Alhambra.Madrid,1986 Nieto Munuera,J y cols:Psicología para ciencias de la salud.Ed McGraw-Hill-interamericana.Madrid,2004. Novel Martí,G y cols: Enfermería psicosocial y salud mental.Ed.Elsevier .Barcelona,2010 Pérez,M:Más Aristóteles y menos Concerta.Ed.NEE.Madrid,2018 Rebraca Shives,L:Enfermería psiquiátrica y de salud mental.Conceptos básicos.Ed.Mc Graw-Hill.Madrid,2007 Simon,P y otro:Las relaciones interpersonales.Ejercicios prácticos y fundamentos teóricos.Ed.Herder.Barcelona,1989 |
|
| Bibliografía complementaria |
(). .
(). . |
|
Bibliografía recomendada: Alborch,C.:”Malas”.Aguilar.Madrid,2002. Area Carracedo,R y Vila Pillado,l:"Arquitecturas da infancia.Escenarios e teatros na construcción social da infancia".Ed Laiovento.Galiza,2009 Barberá,E.:”Psicología del género”.Ariel.Barcelona,1998. Beltrán,E;Maquieira,V.:”Feminismos.Debates teóricos contemporáneos”.Alianza.Madrid,2001. Castilla del Pino,C.:”La envidia”.Alianza.Madrid,1994. De Miguel,A:Neoliberalismo sexual.El mito de la libre elección.Ed.Cátedra.Madrid,2015 Dobbs,B y Poletti,R.:"Vivir el hospital".Ed.Rol.Barcelona,1981 Expósito,M:De la garÇonene a la pin-up.Ed.Cátedra.Madrid,2016 Fernández Blanco,M:"La repetición como concepto fundamental del psicoanálisis"Ed.Capiton.Caracas,2010 Fisher,H:"Anatomía del amor".Anagrama,2007. Fisher,H:"El primer sexo".Punto de lectura.Madrid,2001. Fisher,H:"Por qué amamos".Ed.Taurus,2004 García Callejo,J.M.:”Protección jurídica contra el acoso Moral en el trabajo o la tutela de la dignidad del trabajador”.FSP-UGT.Madrid.ISBN 84-607-7213-6. García de Vinuesa,H y otros:Volviendo a la normalidad.Alianza ensayo.Barcelona,2014 Harris,T:"Yo estoy bien,tú estás bien".Ed.Grijalbo.Barcelona,1997 Hirigoyen,M.F.:”El acoso moral”.Paidós.Barcelona,1999. Klein,M:"Obras completas.Relato del psicoanálisis de un niño".Ed.Paidós.Buenos Aires,1979 Leach,E.:”Cultura y comunicación”.Zahor.1978. Lorente Acosta,M:"El rompecabezas.Anatomía del maltratador".Ed.Crítica.Barcelona,2004 Marina,J.A;Válgoma,M.:”La lucha por la dignidad”.Anagrama.Barcelona,2000. Peitchinis:"La comunicación del personal sanitario y paciente".Ed.Alhambra Rodriguez -Arias Palomo,J.L y Venero Celis,M:"Terapia familiar breve".Ed.CCS.Madrid,2006 Rodriguez,J:"Prevenir el narcisismo".Plataforma editorial.Barcelona,2018 Roudinesco,E:"Diccionario amoroso del psicoanálisis".Ed.Debate.Barcelona,2019 Simon,P y Lucien,A:"Las relaciones interpersonales:ejercicios prácticos y fundamentos teóricos".Ed.Herder.Madrid,1989 Vincent,J.D:Biología de las pasionesEd.Anagrama.Barcelona,1987 REVISTAS (formato papel): -Cultura de los cuidados -Index de Enfermería -Metas -Rol -Siso saúde WEBS DE INTERÉS: www.finisterre.com www.psiquiatría.com |
| Recomendacións | ||||||||||||||
| Materias que se recomenda ter cursado previamente |
| Materias que se recomenda cursar simultaneamente | |||||
|
| Materias que continúan o temario | ||||||||||||||
|
| Observacións | |
|
Esta materia ten en conta as recomendacións de SOSTENIBILIDADE MEDIO AMBIENTE, PERSOA E IGUALDADE DE XENERO: - A entrega dos traballos documentais que se realicen nesta materia, realizarase a través de Moodle, en formato dixital sen necesidade de imprimilos. NO CASO DE QUE A ENTREGA dos traballos, fose en papel: - Non se empregarán plásticos - Realizaranse impresións a dobre cara - Empregarase papel reciclado - Evitarase a impresión de borradores. - Teranse en conta os principios éticos relacionados cos valores da sustentabilidade nos comportamentos persoais e profesionais. - Atendendo ás distintas normativas de aplicación para a docencia universitaria, nesta materia terase en conta a perspectiva de xénero velando pola non utilización dunha linguaxe sexista na aula, nos documentos desenvolvidos na materia e nas actividades clínicas realizadas co alumnado. - Traballarase para identificar e modificar prexuízos e actitudes sexistas dentro da aula ou no contexto clínico, influíndo na contorna para modificalos e fomentar valores de respecto e igualdade. - Prestará especial atención en detectar situacións de discriminación por razón de xénero e proporanse accións e medidas para corrixilas. - Facilitarase a plena integración do alumnado que por razón físicas, sensoriais, psíquicas ou socioculturais, experimenten dificultades a un acceso idóneo, igualitario e proveitoso á vida universitaria |