Datos Identificativos 2020/21
Asignatura (*) Materiais construtivos innovadores e eficientes Código 670526003
Titulación
Mestrado Universitario en Edificación Sostible (Plan 2017)
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 1º cuadrimestre
 Primeiro Obrigatoria 3
Idioma
Castelán
Galego
Inglés
Italiano
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Construcións e Estruturas Arquitectónicas, Civís e Aeronáuticas
Coordinación
Fernandez Prado, Ruben
 Correo electrónico
ruben.fprado@udc.es
Profesorado
Fernandez Prado, Ruben
Souto Blazquez, Gonzalo
 Correo electrónico
ruben.fprado@udc.es
g.souto@udc.es
Web
Descrición xeral Nos últimos anos tivo lugar un gran desenvolvemento en materiais innovadores e eficientes para a edificación e en concreto o despegamento da nanotecnoloxía afectando a todos os sectores da sociedade, cun gran futuro inmediato en aplicacións en materiais para a construción e cun futuro aínda máis prometedor como liña de investigación en novos materiais.
Todos os países desenvolvidos están a facer un gran esforzo investidor que ha ido crecendo desde finais dos anos 90 ata situarse como os campos con maior investimento. En Europa exponse políticas de I+D grazas ás que xa levan evolucionando materiais que acaban sendo a base de aplicacións que están a rexenerar a industria. En sintonía con estás políticas no Plan Nacional de Investigación
Científica, Desenvolvemento e Innovación Tecnolóxica 2008-2011 xa se expón a nanociencia com ou acción estratéxica co fin de mellorar a competitividade da industria española.
Así pois os novos materiais e a Nanotecnoloxía atópanse nos primeiros pasos do seu desenvolvemento abríndose amplos horizontes no desenvolvemento e aplicación de novos materiais que poidan achegar melloras no campo da edificación.
Nesta materia preténdese mostrar unha visión global destes novos materiais con especial incidencia na Nanociencia.
Plan de continxencia
1. Cambios de contido
Non hai modificacións.
2. Metodoloxías
* Metodoloxías de ensino que se manteñen
Equipos, humor, correo.
* Metodoloxías de ensino que se modifican
cara a cara.
3. Mecanismos de atención personalizada aos estudantes
Os mecanismos mantéñense a distancia.
4. Modificacións na avaliación
Mantense a presentación do traballo da materia e no caso de solicitar un exame o alumno será oral mediante EQUIPOS.
* Observacións de avaliación:
Mantéñense os criterios.
5. Modificacións da bibliografía ou webgrafía
Non hai modificacións.

Competencias do título
Código Competencias do título
A1 CE01 Deseñar sistemas construtivos eficientes e sustentables, mediante a aplicación de solucións técnicas e sistemas construtivos tradicionais ou avanzados.
A3 CE03 Coñecer e aplicar as solucións tecnolóxicas necesarias para mellorar o comportamento térmico da envolvente dun edificio.
B1 CB01 Posuír e comprender coñecementos que acheguen unha base ou oportunidade de ser orixinais no desenvolvemento e/ou aplicación de ideas, a miúdo nun contexto de investigación.
B2 CB02 Saber aplicar os coñecementos adquiridos e a súa capacidade de resolución de problemas en contornas novas ou pouco coñecidos dentro de contextos máis amplos (ou multidisciplinares) relacionados coa súa área de estudo.
B3 CB03 Ser capaces de integrar coñecementos e enfrontarse á complexidade de formular xuízos a partir dunha información que, sendo incompleta ou limitada, inclúa reflexións sobre as responsabilidades sociais e éticas vinculadas á aplicación dos seus coñecementos e xuízos.
B4 CB04 Saber comunicar conclusións ?e os coñecementos e razóns últimas que as sustentan? a públicos especializados e non especializados dun modo claro e sen ambigüidades.
B5 CB05 Posuír as habilidades de aprendizaxe que permitan continuar estudando dun modo que haberá de ser en gran medida autodirigido ou autónomo.
B7 CG02 Capacidade de organización e planificación.
B12 CG07 Traballo en equipo.
B17 CG12 Adaptación a novas situacións.
B18 CG13 Creatividade.
B22 CG17 Sensibilidade cara a temas ambientais.
B24 CG19 Orientación ao cliente.
B25 CG20 Coñecer os principios básicos do paradigma da sustentabilidade, os seus debates e implicacións ambientais, socioculturais e económicas.
B26 CG21 Entender e coñecer as dinámicas e problemáticas aparecidas co fenómeno da globalización e a súa relación coa sustentabilidade global.
B27 CG22 Coñecer o impacto que o uso da tecnoloxía ten sobre a sociedade que o adopta e os principios básicos para unha tecnoloxía da sustentabilidade.
B28 CG23 Analizar os fluxos materiais e enerxéticos que se dan nun sistema e a súa interrelación co territorio e os recursos que o sostén.
B29 CG24 Coñecer a lexislación vixente e a normativa aplicable en materia de sustentabilidade, eficiencia enerxética e xestión da calidade ambiental no ámbito da edificación.
B30 CG25 Coñecer os principios físicos relacionados cos problemas enerxéticos e de sustentabilidade e saber aplicalos no deseño construtivo.
B31 CG26 Deseñar, planificar, executar e avaliar proxectos tecnolóxicos, científicos ou de xestión nun marco de sustentabilidade.
B32 CG27 Analizar e comparar as prestacións de distintas alternativas tecnolóxicas, e seleccionar as solucións máis adecuadas con criterios de sustentabilidade e eficiencia.
B33 CG28 Xestionar a explotación do edificio, implementando as melloras necesarias para adecuar os parámetros ambientais e enerxéticos.
C6 CT06 Valorar críticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 CT07 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 CT08 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Ao finalizar a materia, o estudante será capaz de: Coñecer e escoller materiais e sistemas construtivos innovadores con criterios de sustentabilidade e eficiencia para a obra nova e a rehabilitación. AM1
AM3
 BM1
BM2
BM3
BM4
BM5
BM7
BM12
BM17
BM18
BM22
BM24
BM25
BM26
BM27
BM28
BM29
BM30
BM31
BM32
BM33
 CM6
CM7
CM8

Contidos
Temas Subtemas
1. INTRODUCCIÓN Materiais innovadores: unha visión da evolución e desenvolvemento futuro.
2. MARCO NORMATIVO Aplicabilidade de normativa a novos materiais.
3. MATERIAIS EVOLUCIONADOS 3.1. Materiais estruturais in-situ e prefabricados

3.2. Materiais para cubertas e impermeabilizacións

3.3. Vidros especiais

3.4. Produtos para albanelaría. Obras de fábrica

3.5. Materiais illantes e súper-illantes

3.6. Acabados interiores: Pavimentos, pinturas, falsos teitos e paneis.

3.7. Materiais para instalacións

3.8. Outros

Comportamento físico-químico das materiais
Propiedades tecnolóxicas dos materiais. Prestacións.
Compatibilidade dos materiais e uso en sistemas construtivos innovadores.
Aplicacións en obra nova e rehabilitación.
Métodos de elección de materiais e sistemas construtivos con criterios de sustentabilidade e eficiencia.
Casos prácticos e exemplos de obras construídas.
4. MATERIAIS NANOTECNOLÓGICOS 4.1 INTRODUCIÓN Á NANOTECNOLOXÍA
- Introdución, Que é a nanotecnoloxía? Sistem as para a súa observación, métodos de medición, microscopios, conceptos
- Desenvolvemento da nanotecnoloxía, proxección.
- Combina ecoloxía e economía.
- Propiedades das nanopartículas individuais
- Nanocúmulos metálicos
- Nanopartículas semiconductoras
- Cúmulos moleculares e de gases nobres
- Métodos de sínteses
- Ou tros produtos noutros sectores: micromotores, compoñentes miniatura, tratamentos superficiais, nanosensores, nanotegidos, outros.
- Construír nanoestructuras Top-Down and Bottom -Up

4.2 EFECTOS
- efecto loto, ? ejem plos.
- Self-cleaning: photocatalysis exemplos
- Easy-to-clean (ETC.):
- Air-purifying
- Anti-fogging
- Fragance capsules
- Therm ao insulation: VIPs (vacuum insulation panels)
- Therm ao insulation aerogel
- Temperature regulation: Phase change materials (PCMs)
- UV protection
- Solar protection
- Fire-proof
- Anti-grafiti
- Anti-reflective
- Antibacterial
- Anti-fingerprint
- Scratchproof and abrasion-resistant

4.3 APLICACIÓNS PARA A CONSTRUCIÓN
- Nanoestructuras de carbono: Cúmulos de carbono,
Nanotubos de carbono, aplicacións
- Materiais voluminosos nanoestructurados
- Ferromagnetismo nanoestructurado
- Espectroscopia óptica e vibracional: frecuencia infravermella e
luminiscencia
- Autoensamblaje e catálisis
- Com postos orgánicos e polímeros
- Materiais biolóxicos

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral A3 B1 B22 B24 B25 B26 B27 B28 B29 B30 B33 C6 C7 C8 9 0 9
Traballos tutelados A1 A3 B1 B2 B3 B4 B5 B7 B12 B17 B18 B22 B24 B25 B26 B27 B28 B29 B30 B31 B32 B33 C6 C7 C8 0 53 53
Aprendizaxe colaborativa A1 A3 B1 B2 B3 B4 B5 B7 B12 B17 B18 B22 B24 B25 B26 B27 B28 B29 B30 B31 B32 B33 C6 C7 C8 9 0 9
Presentación oral B4 B7 B12 B17 B18 B32 3 0 3
 
Atención personalizada 1 0 1
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral Realizarase unha exposición dos contidos a través de medios audiovisuais.
Poderán organizarse conferencias na aula ou a asistencia a sesións de conferencias relevantes organizadas externamente acerca de materiais innovadores e eficientes.
Traballos tutelados Ao longo do curso, o alumno desenvolverá un traballo en equipo que concluirá cunha breve presentación oral ante os seus compañeiros. O traballo consistirá no desenvolvemento dunha proposta técnica dun novo produto, elemento ou sistema construtivo innovador, avanzado e eficiente para a edificación. Poderanse levar a cabo dúas estratexias alternativas:
- Innovación con novos materiais, produtos ou elementos construtivos.
- Nova aplicación dun material, produto ou elemento existente (p. ej: material de refugallo ou subproducto da industria)

En cada traballo, estudaranse como mínimo os seguintes aspectos:
- Descrición, composición e aplicacións do produto / elemento / sistema construtivo.
- Deseño do sistema construtivo resultante. Viabilidade técnica da proposta.
- Durabilidad da proposta.
- Melloras que proporciona a proposta.
- Valoración da solución de reciclaxe do material de refugallo.
- Sustentabilidade na produción industrial do produto / elemento / sistema construtivo.

Cada equipo poderá expor libremente calquera proposta que se axuste aos requisitos xerais establecidos. No entanto, os profesores orientarán aos alumnos en relación co tema que propoñan, e resérvanse o dereito de reaxustar os temas con fins docentes.

Existe a posibilidade de que un mesmo traballo sexa desenvolvido conxuntamente nas materias ?Sistemas construtivos avanzados? e ?Materiais construtivos innovadores e eficientes?. Para iso, o tema proposto deberá cumprir os requisitos establecidos nas guías docentes de ambas as materias simultaneamente, e deberá ser aprobado polos profesores da materia antes do seu inicio. Nese caso, o traballo deberá ter unha extensión e un nivel de desenvolvemento acorde co tempo de dedicación previsto na planificación de ambas as materias.
Aprendizaxe colaborativa O sistema de desenrolo do traballo tutelado será unha combinación entre o traballo de casa e o seguimento na aula por parte do profesor.
El traballo na aula trátase dun conxunto de procedementos de ensino-aprendizaxe guiados de forma presencial o apoiados con tecnoloxías da información e as comunicacións, que se basean na organización da clase en pequenos grupos nos que o alumnado traballa conxuntamente na resolución de tarefas asignadas polo profesorado para optimizar a súa propia aprendizaxe e a dos outros membros do grupo.
Presentación oral Realizarase unha presentación do traballo tutelado diante dos compañeiros, o profesor fomentará a participación na discusión achega do tema tras a presentación.
Será obrigatoria a presentación dun traballo académico escrito, unha presentación tipo power-point e un panel resumen en tamaño A1 sobre cartón pluma.

Atención personalizada
Metodoloxías
Traballos tutelados
Sesión maxistral
Aprendizaxe colaborativa
Presentación oral
Descrición
O alumno será atendido en horario de tutorías para aclaracións acerca dos temas tratados nas actividades expostas.
O profesor realizará un seguimento con atención a grupos de traballo guiándoos no desenvolvemento dos mesmos.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Traballos tutelados A1 A3 B1 B2 B3 B4 B5 B7 B12 B17 B18 B22 B24 B25 B26 B27 B28 B29 B30 B31 B32 B33 C6 C7 C8 Realizarase en grupo outorgando a mesma nota a todos os compoñentes do mesmo. Os profesores resérvanse o dereito de asignar cualificacións diferentes a cada compoñente, cando detecten diferenzas no nivel de traballo de cada un. 50
Sesión maxistral A3 B1 B22 B24 B25 B26 B27 B28 B29 B30 B33 C6 C7 C8 Será obrigatoria a asistencia polo menos dun 80% das sesións. 20
Presentación oral B4 B7 B12 B17 B18 B32 Valoraranse as destrezas dos alumnos así como os medios audiovisuais, maquetas, paneis, mostras a escala real, etc. que se utilicen na mesma. 30
 
Observacións avaliación

A materia exponse cun sistema de avaliación continua, para o que é importante a asistencia do alumno ás actividades expostas. Este tipo de avaliación desenvólvese co apoio da atención personalizada do profesor, con especial relevancia do traballo desenvolvido durante o curso, que conclúe coa presentación oral do mesmo. Esta avaliación continua conforma a primeira oportunidade de superar a materia.

No caso de que non se alcance un mínimo nas actividades propostas ofreceranse dúas opcións ao alumno que constitúen a segunda oportunidade de superar a materia: refacer o traballo chegando a unha maior profundidade técnica do tema tratado e a súa presentación a través da plataforma de teleformación nas datas designadas para ese efecto, ou ben a realización dun exame final.

No caso de que un equipo de alumnos desenvolva un mesmo traballo de forma conxunta nas materias "Sistemas construtivos avanzados" e "Materiais construtivos innovadores e eficientes", en ambas as materias corresponderalle a mesma cualificación - nas partes correspondentes ao traballo tutelado e á súa presentación oral -.

Fontes de información
Bibliografía básica

1. MONOGRAFIAS

 

BEYLERIAN, George M. Dent, Andrew. Material connexion: The global resource of new and innovative materials for architects, artists and designers. Londres: Thames & Hudson, 2005. ISBN 0-500-51844-2.

 

LONCOUR, X; DENEYER, A; BLASCO, M et al. Ventilated double façade: Classification and illustration of façade concepts. Bruselas: Belgian Building Research Institute [BBRI], 2004. ISBN -

 

OESTERLE, Eberhard; LIEB, Rolf-Dieter; LUTZ, Martin et al. Double skin façades: Integrated planning. Nueva York: Prestel USA, 2001. ISBN 791325043.

 

PAREDES BENITEZ, Cristina, ed. lit.La Biblia de los materiales de arquitectura. Barcelona: Loft, 2011. ISBN 978-84-9936-766-8.

 

PARICIO ANSUÁTEGUI, Ignacio; PARDAL MARCH, Cristina. La fachada ventilada y ligera. Barcelona: Bisagra, 2006. ISBN 84-931320-5-5.

 

POIRAZIS, Harris. Double Skin Façades for Office Buildings: Literature Review. Lund: Lund Institute of Technology, 2004. ISBN 91-85147-02-8.

 

RITTER, Axel. Smart materials in architecture, interior architecture and design. Basilea: Birkhäuser, 2007. ISBN 978-3-7643-7327-6.

 

 

2. TESIS DOCTORALES Y TRABAJOS DE INVESTIGACIÓN

 

DICKSON, Allan. Modellling double-skin façades. University of Strathclyde, Glasgow, 2004.

 

GIMÉNEZ MOLINA, Mª Carmen. Alternativas para la mejora de la eficiencia energética de los acristalamientos: los vidrios dinámicos. Tesis Doctoral. Director: Dr. Benito Lauret Aguirregabiria. Universidad Politécnica de Madrid, 2011.

 

PARDAL MARCH, Cristina. La hoja interior de la fachada ventilada. Análisis, taxonomía y prospectiva. Tesis Doctoral. Director: Dr. Ignacio Paricio Ansuátegui. Universidad Politécnica de Cataluña, 2010.

 

3. PÁGINAS WEB

 

AA.VV. BestFaçade Project [en línea]. Disponible en web: http://www.bestfacade.com/

 

AGIRRE PEÑA, Imanol. Fachadas Arquitectónicas [en línea]. Disponible en web: http://fachadasarquitectonicas.blogspot.com.es/

 

FERNÁNDEZ SOLLA, Ignacio. Façades Confidential [en línea]. Disponible en web: http://facadesconfidential.blogspot.com.es/

 

INL. International Iberian Nanotechnology Laboratory [en línea]. Disponible en web: http://inl.int/

 

INTELLIGLASS SL. IntelliGlass. Ventanas inteligentes para un consumo energético eficiente [en línea]. Disponible en web: http://www.intelliglass.es

 

PHANTOMS  FOUNDATION. Nanospain. Red Española de Nanotecnología [en línea]. Disponible en web: http://www.nanospain.org/

 

STO AG. Sistema de fachadas ventiladas StoVentec [en línea]. Disponible en web: http://www.sto.es/17729_ES-Fachada-Fachada_ventilada_-_Sistema_StoVentec.htm

CM 124 Titulo Nanoscienceand nanotechnology in engineering/ Vijay K. Varadan...[et al.]

Publicac New Jersey, [etc.]:World Scientific, [2010]

..................

F 78 Autor Poole,Charles P.

Titulo Introducción a la nanotecnología/ Charles P.Poole Jr., Frank J. O wens.

Publicac Barcelona : Reverté, [2007]

..................

CDa-84 Titulo Nanotecnología [Vídeo]

Publicac Barcelona : Áncora Audiovisual, [2009?]

..................

F-F-117 Autor Shelley,Toby.

Titulo Nanotecnología : nuevaspromesas nuevos peligros

Publicac Barcelona : El Viejo Topo, D.L. 2006.

.................

C9-352 Titulo Nanociencia y nanotecnología en España : Un análisis de la situación presente y de las perspectivas de futuro

Publicac Madrid : Fundación Phantom s,[2008]

.................

Q F-159 Autor Berger, Michael.

Titulo Nano-society : pushing theboundaries of technology.

Publicac Cam bridge :RSC Publishing, [2009].

.

.

Webs

e-drexler

http://e-drexler.com /p/04/04/0330drexPubs.htm l

LABO RATO RIO IBERICO INTERNACIONAL DE NANOTECNOLOGÍA

http://inl.int/

NANO SPAIN

http://www.nanospain.org

RED PARA LA APLICACIÓN DE NANOTECNOLOGÍAS EN MATERIALES Y PRODUCTO S PARA LA CONSTRUCCIÓN Y EL HÁBITAT

http://www.nano-renac.com /

http://www.im cyc.com /revista/1998/febrero/nanfeb98.htm

http://www.nano-renac.com /webgestion/intercam bio/FN_439_ece1649cf93431e7d75b8a8ca16a514d.pdf

http://www.uclm .es/cr/EUPALMADEN/

aaaeupa/boletin_inform ativo/pdf/boletines/7/NANO TECNO LO G%C3%8DA,%20ACTUALIDAD%20Y%20FUTURO .pdf

http://m .m onografias.com /trabajos87/nanotecnologia-aplicaciones-construccion/nanotecnologia-aplicacionesconstruccion.

shtm l

Bibliografía

complementaria

I 123 Autor Serena Domingo, Pedro A.

Titulo La nanotecnología

Publicac Madrid : Consejo Superior de Investigaciones Científicas : Los Libros de la Catarata , [2010]

003 RO G 1 Autor Rogers, Ben, 1977-

Titulo Nanotechnology : understanding sm all system s / Ben Rogers, Jesse Adam s, Sum ita Pennathur.

Publicac Boca Raton : Taylor & Francis, [2008]

I 127 Autor Menéndez Velázquez, Am ador

Titulo Una revolución en miniatura : nanotecnología al servicio de la hum anidad

Publicac [Valencia] : PUV : Càtedra de Divulgació de la Ciència, 2010

754 EDF 0 Titulo Edificio Media-TIC / Marta Albiñana, Enric Ruiz Geli ... [et al.]

Publicac Barcelona : Actar, [2011]

691/0522 (DCA) Autor Katsnelson, Mikhail I.

Titulo Graphene : carbon in two dimensions

Publicac Cambridge : Cambridge University Press, 2012

I 110 Titulo Introduction to nanoscience and nanotechnology / Gabor L. Hornyak ...[et al.]

Publicac Boca Raton : CRC Press, [2009]

FM 205 Autor Abgrall, Patrick

Titulo Nanofluidics / Patrick Abgrall, Nam -Trung Nguyen

Publicac Norwood : Artech House, [2009]

CD 104 Autor PO SS Nanotecnology Conference (2002. Huntington Beach (CA)

Titulo PO SS Nanotechnology Conference [Recurso electrónico] September 2002, Huntington Beach, CA / sponsored by Air

Force Research Laboratory, Hibris Plastics.

Publicac [S.l.] : [Hybrid Plastics], [2002]

Q F 946 Autor, Kurt W. Kolasinski

Titulo Surface Science. Quimica de las superficies.

Q F 810 Autor, Michel Köhler, Wolfgang Fritzxche

Título Nanotechnology, an introduction to Nanostructuring. Techniques
Bibliografía complementaria

Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente
Sistemas construtivos avanzados/670526005

Materias que continúan o temario
Proxectos de i+d+i:relación investigación empresa/670503002

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías