Datos Identificativos 2022/23
Asignatura (*) Sistemas construtivos avanzados Código 670526005
Titulación
Mestrado Universitario en Edificación Sostible (Plan 2017)
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial Anual
 Primeiro Obrigatoria 3
Idioma
Castelán
Galego
Inglés
Italiano
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Construcións e Estruturas Arquitectónicas, Civís e Aeronáuticas
Coordinación
Fernandez Prado, Ruben
 Correo electrónico
ruben.fprado@udc.es
Profesorado
Fernandez Prado, Ruben
Souto Blazquez, Gonzalo
 Correo electrónico
ruben.fprado@udc.es
g.souto@udc.es
Web
Descrición xeral O progreso e desenvolvemento da tecnoloxía proporciónanos novos materiais con novas características e prestacións. A súa combinación e as particularidades no seu uso en relación co proxecto arquitectónico, as necesidades, a tipoloxía, as condicións atmosféricas, a durabilidad chega a cubrir as expectativas que hoxe en día se pide a unha solución construtiva alcanzando os requirimentos que as normativas nos esixen ata chegar a culminar os requirimentos máis sofisticados.
Na evolución tecnolóxica ao servizo da edificación é imprescindible dar unha resposta que axunte nun sistema construtivo a solución á necesidade, a estética, a economía, a sustentabilidade. Con estes criterios ten unha importancia relevante a evolución de sistemas a partir da reciclaxe de subproductos.
Nesta materia preténdese estudar os materiais e sistemas construtivos evolucionados cumprindo cos stándares descritos e expondo bases que permitan ao alumno o estudo de novos materiais para a súa aplicación á edificación cun uso racional dos recursos naturais.

Competencias do título
Código Competencias do título
A1 CE01 Deseñar sistemas construtivos eficientes e sustentables, mediante a aplicación de solucións técnicas e sistemas construtivos tradicionais ou avanzados.
A3 CE03 Coñecer e aplicar as solucións tecnolóxicas necesarias para mellorar o comportamento térmico da envolvente dun edificio.
B1 CB01 Posuír e comprender coñecementos que acheguen unha base ou oportunidade de ser orixinais no desenvolvemento e/ou aplicación de ideas, a miúdo nun contexto de investigación.
B2 CB02 Saber aplicar os coñecementos adquiridos e a súa capacidade de resolución de problemas en contornas novas ou pouco coñecidos dentro de contextos máis amplos (ou multidisciplinares) relacionados coa súa área de estudo.
B3 CB03 Ser capaces de integrar coñecementos e enfrontarse á complexidade de formular xuízos a partir dunha información que, sendo incompleta ou limitada, inclúa reflexións sobre as responsabilidades sociais e éticas vinculadas á aplicación dos seus coñecementos e xuízos.
B4 CB04 Saber comunicar conclusións ?e os coñecementos e razóns últimas que as sustentan? a públicos especializados e non especializados dun modo claro e sen ambigüidades.
B5 CB05 Posuír as habilidades de aprendizaxe que permitan continuar estudando dun modo que haberá de ser en gran medida autodirigido ou autónomo.
B7 CG02 Capacidade de organización e planificación.
B12 CG07 Traballo en equipo.
B17 CG12 Adaptación a novas situacións.
B18 CG13 Creatividade.
B22 CG17 Sensibilidade cara a temas ambientais.
B24 CG19 Orientación ao cliente.
B25 CG20 Coñecer os principios básicos do paradigma da sustentabilidade, os seus debates e implicacións ambientais, socioculturais e económicas.
B26 CG21 Entender e coñecer as dinámicas e problemáticas aparecidas co fenómeno da globalización e a súa relación coa sustentabilidade global.
B27 CG22 Coñecer o impacto que o uso da tecnoloxía ten sobre a sociedade que o adopta e os principios básicos para unha tecnoloxía da sustentabilidade.
B28 CG23 Analizar os fluxos materiais e enerxéticos que se dan nun sistema e a súa interrelación co territorio e os recursos que o sostén.
B29 CG24 Coñecer a lexislación vixente e a normativa aplicable en materia de sustentabilidade, eficiencia enerxética e xestión da calidade ambiental no ámbito da edificación.
B30 CG25 Coñecer os principios físicos relacionados cos problemas enerxéticos e de sustentabilidade e saber aplicalos no deseño construtivo.
B31 CG26 Deseñar, planificar, executar e avaliar proxectos tecnolóxicos, científicos ou de xestión nun marco de sustentabilidade.
B32 CG27 Analizar e comparar as prestacións de distintas alternativas tecnolóxicas, e seleccionar as solucións máis adecuadas con criterios de sustentabilidade e eficiencia.
B33 CG28 Xestionar a explotación do edificio, implementando as melloras necesarias para adecuar os parámetros ambientais e enerxéticos.
C6 CT06 Valorar críticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 CT07 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 CT08 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
- Coñecemento xeral dos sistemas construtivos evolucionados e das investigacións máis recentes que se levaron a cabo neste campo. - Capacidade de avaliar a adecuación a aplicacións determinadas dos novos materiais e dos seus sistemas construtivos asociados, baixo criterios de durabilidad, economía, sustentabilidade, estética, etc. AM1
AM3
 BM1
BM2
BM3
BM4
BM5
BM7
BM12
BM17
BM18
BM22
BM24
BM25
BM26
BM27
BM28
BM29
BM30
BM31
BM32
BM33
 CM6
CM7
CM8

Contidos
Temas Subtemas
1. ESTRUCTURAS Prelosa aligerada con bolas Cobiax
Casa Trufa y la vaca Paulina
Dasparkhotel
Hormigón textil Concrete canvas
Casa con sacos de tierra
Encofrados hinchables
Encofrados de cera reutilizables
Prelosa Leca
Hangar desplegable
Piscinas de paredes de acero inox
flexypool
Hinchables
Antisísmica madera. Anclajes-amortiguadores
Flexbrick
Pres-lam
3dcons

BLOQUES
BLOQUES ISOTEX
BLOCO SICAL
BRIKAWOOD
LOKNBLOK
OSBLOCK MUR ISOLE
GABLOK
MALAYSIA INTERLOCKING BRIcKS
NUDURA INSULATED CONCRETE FORMS
COMFORTBLOCK
2. SISTEMAS CONSTRUCTIVOS CON MADERA SISTEMAS
- Sistema troncos
- Entramado poste viga
- Sistema entramado ligero
- Prefabricado o placas
- Prefabricado módulos

SISTEMAS ESTRUCTURALES ESPACIALES
- madera
- madera acero
- otra arquitectura ejemplos de aplicaciones

UNIONES
- aluminio
- conector oculto

REHABILITACIÓN
- forjados mixtos
- sensores
- sistema Beta
- Refuerzo vigas en forjados

PAVIMENTOS
- parquet industrial
- bambú
- parquet entarugado
- pavimento mosaico
- Pavimento madera exterior Ventilado sobre vigueta
- pavimento Loseta. Enjaretado de madera
- pavimento Tarima exterior de madera compuesta
- Parquet piscinas entarugado
- Suelos técnicos elevados losetas
- panel en aglomerado para suelos sobre elevados
- Colores, tintes, texturas, técnica de fabricación
- cortes imposibles
- con machihembrados imposibles

ACABADOS INTERIORES
- panel con fijación oculta
- Dameado de madera
- panel tejido de madera
- panel con fijación oculta
- Recubrimiento papel
- Panel curvado con molde
- Madera laminada curvada con molde

OTROS
- madera flexible
- aplicaciones
- papeles periódico madera
- sanitarios
- mantas
- otras uniones de madera
-
3. FACHADAS OPACAS 3.1 FACHADAS VENTILADAS LIGERAS
3.2 SISTEMAS VENTURE
3.3 FACHADAS VENTILADAS CON REVESTIMIENTOS CONTÍNUOS
4. CERRAMIENTOS DE VÍDRIO .
5. INSTALACIONES energías renovables: últimos sist. Const.
Características renovables:
De fuentes naturales inagotables

Áreas de trabajo:
Generación de energía
Calefacción/refrigeración de aire/agua
Transporte
Sistemas autónomos fuera de la red

Energías:
Solar
Fotovoltaica
hidráulica
Eólica
Eléctrica
Mecánica
Hidráulica
Eléctrica
Mecánica
Geotérmica
Mareomotriz
Biomasa
Biogas

EJEMPLOS:
- Paneles solares para imprimir
- Máquina de bajo costo para imprimir paneles solares
- Panel solar de doble cara
- Panel solar de día y de noche
- Panel solar textil. Tela fotovoltaica
- Cinta solar enchufe
- Perlas de vidrio sobre células solares
- Nanopaneles para luz infrarroja
- PEROVSKITA Cualquier superficie genera energía solar
- Techo orgánico fotovoltaico
- Globos solares
- Esferas solares
- Paneles solares transparentes
- Vidrio fotovoltaico flexible
- Vidriera panel solar
- Fotografías en paneles solares
- Panel solar desplegable
- Unidad móvil generadora de energía
- Smartfower pop + genera y almacena
- Grafeno: generación solar con gotas de lluvia
- Enchufe solar para ventanas
- Apoyo paneles
- Colocación sin taladrar cubierta
- Luz natural al interior. Tubo solar
- Orientador de luz solar
- Espejos auto-orientables de luz solar
- limpieza
- Robot de limpieza
- Células solares invisibles
- Árbol solar
- Paneles solares en mobiliario
- Pavimentar carreteras con paneles solares
- Pavimentar carreteras con paneles solares/recarga
- aceras solares
- Recarga inalámbrica de coches
- Carril bici solar
- Barreras acústicas solares en autopistas
- Cubiertas solares para autopistas
- Generador eléctrico con agua de lluvia
- Generador eléctrico con agua de lluvia
- Generador eléctrico tuberías
- Generador eléctrico de geometría variable

EÓLICOS
6. EJECUCIÓN INNOVADORA PRODUCTIVIDAD EN CONSTRUCCIÓN
Índice de digitalización industrial global
Productividad en sector de la construcción
CAUSAS DE BAJA Productividad en sector de la construcción
ESTRATEGIAS A SEGUIR (digitalizar)
Breve historia de robots en arquitectura
SISTEMAS DE ROBOTIZACIÓN
1. PRIMERA MECANIZACIÓN NO ROBÓTICA

- Máquina enfoscadora
- Colocación de adoquín con máquina
- Máquina de corte circular YQJ 1500
- Construcción bóveda
- Planta de reciclaje móvil
- Limpieza de fachadas en altura
- Robot demolición corte con agua
- Robot demolición Husqvarna
- Super Guzzila spg 002

2. PREFABRICACIÓN DIGITAL A MEDIDA
Mecanizados digitales
Moldeado sin molde de elementos de hormigón
Ensambles particulares
Impresión 3d

- corte con laser
- Ejecución de pilares y vigas de sección variable FABRICACIÓN DIGITAL
- Ejecución colaborativa de robots

3. FABRICACIÓN IN SITU
Maquinaria cartesiana
Encofrados flexibles ligeros
Conjuntos autoportantes
Robótica de construcción

- Robot cartesiano de pintura PROYECTO INVISO
- Construcción Impresora 3d para edificio de 5 pisos
- Casas impresas hormigón 3d
- SQ3D imprimir una casa en 12 h. por 2.000$
- Impresión 3d para vivienda en 3er mundo
- Robot impresión 3d
- Pintura con dron
- Scribit
- Mini Builders
- Cogiro: Robot de cables
- Montaje armado con robot
- HADRIAN X105 Máquina automatizada de albañilería

4. TECNICAS COLATERALES
Sostenibilidad, rendimiento y aplicabilidad
Métodos computacionales
Fundamentos de robótica: percepción, movilidad y destreza

- Bolígrafo de impresión 3d
- Mini brazo robótico
- Enjambre de robots
- Casco inteligente
- Exoesqueletos construcción
- Exoesqueletos pasivos
- Paexo: Trabajo por encima de cabeza
- Guardian XO
- Raytheon Sarcos Modified Ditch Witch
ROBOTS HUMANOIDES
- Robot humanoide HRP-5P

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral A3 B1 B2 B26 B27 B28 B29 B30 C6 9 0 9
Traballos tutelados A1 A3 B1 B3 B5 B7 B12 B17 B18 B22 B24 B25 B26 B27 B28 B31 B32 B33 C6 C7 C8 0 53 53
Aprendizaxe colaborativa A1 A3 B1 B2 B3 B4 B5 B7 B12 B17 B18 B22 B24 B25 B26 B27 B28 B29 B30 B31 B32 B33 C6 C7 C8 9 0 9
Presentación oral B3 B4 B7 B12 B18 B24 3 0 3
 
Atención personalizada 1 0 1
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral Realizarase unha exposición dos contidos a través de medios audiovisuais.
Poderán organizarse conferencias na aula ou a asistencia a sesións de conferencias relevantes organizadas externamente acerca de sistemas construtivos evolucionados.
Traballos tutelados Ao longo do curso, o alumno desenvolverá un traballo en equipo que concluirá cunha breve presentación oral ante os seus compañeiros.
Para a súa realización, exponse dous tipos de traballo alternativos entre os que poderá optar. No entanto, os profesores orientarán ao alumno en relación co tema que propoña, e resérvanse o dereito de reaxustar os temas con fins docentes.

a) Desenvolvemento dunha proposta técnica dun novo produto, elemento ou sistema construtivo innovador, avanzado e eficiente para a edificación. Poderanse levar a cabo dúas estratexias alternativas:
- Innovación con novos materiais, produtos ou elementos construtivos.
- Nova aplicación dun material, produto ou elemento existente (p. ej: material de refugallo ou subproducto da industria)

En cada traballo, estudaranse como mínimo os seguintes aspectos:
- Descrición, composición e aplicacións do produto / elemento / sistema construtivo.
- Deseño do sistema construtivo resultante. Viabilidade técnica da proposta.
- Durabilidad da proposta.
- Melloras que proporciona a proposta.
- Valoración da solución de reciclaxe do material de refugallo.
- Sustentabilidade na produción industrial do produto / elemento / sistema construtivo.

b) Estudo dun sistema construtivo evolucionado existente, composto por:
- Descrición de materiais / produto / elemento / sistema utilizados.
- Comparación con outros sistemas construtivos existentes alternativos.
- Valoración da solución de reciclaxe do material de refugallo.
- Sustentabilidade na produción industrial do produto / elemento / sistema construtivo.

Cada equipo poderá expor libremente calquera proposta que se axuste aos requisitos xerais establecidos. No entanto, os profesores orientarán aos alumnos en relación co tema que propoñan, e resérvanse o dereito de reaxustar os temas con fins docentes.

Existe a posibilidade de que un mesmo traballo sexa desenvolvido conxuntamente nas materias ?Sistemas construtivos avanzados? e ?Materiais construtivos innovadores e eficientes?. Para iso, o tema proposto deberá cumprir os requisitos establecidos nas guías docentes de ambas as materias simultaneamente, e deberá ser aprobado polos profesores da materia antes do seu inicio. Nese caso, o traballo deberá ter unha extensión e un nivel de desenvolvemento acorde co tempo de dedicación previsto na planificación de ambas as materias.
Aprendizaxe colaborativa O sistema de desenrolo do traballo tutelado será unha combinación entre o traballo da casa e o seguimento na aula por parte do profesor.
O traballo na aula trátase dun conxunto de procedementos de ensino-aprendizaxe guiados de forma presencial ou apoiados con tecnoloxías da información e as comunicacións, que se basean na organización da clase en pequenos grupos nos que o alumnado traballa conxuntamente na resolución de tarefas asignadas polo profesorado para optimizar a súa propia aprendizaxe e a dos outros membros do grupo.
Presentación oral Realizarase unha presentación do traballo tutelado diante dos compañeiros, o profesor fomentará a participación na discusión achega do tema tras a presentación.
Será obrigatoria a presentación dun traballo académico escrito, unha presentación tipo power-point e un panel resumen en tamaño A1 sobre cartón pluma.


Atención personalizada
Metodoloxías
Traballos tutelados
Sesión maxistral
Presentación oral
Aprendizaxe colaborativa
Descrición
O alumno será atendido en horario de tutorías para aclaracións acerca dos temas tratados nas actividades expostas.
O profesor realizará un seguimento con atención a grupos de traballo guiándoos no desenvolvemento dos mesmos.
Se solicitará cita por mail para tutoría enviando correo electrónico a rubenfprado@gmail.com

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Traballos tutelados A1 A3 B1 B3 B5 B7 B12 B17 B18 B22 B24 B25 B26 B27 B28 B31 B32 B33 C6 C7 C8 Realizarase en grupo outorgando a mesma nota a todos os compoñentes do mesmo. Os profesores resérvanse o dereito de asignar cualificacións diferentes a cada compoñente, cando detecten diferenzas no nivel de traballo de cada un. 50
Sesión maxistral A3 B1 B2 B26 B27 B28 B29 B30 C6 Será obrigatoria a asistencia polo menos dun 80% das sesións 20
Presentación oral B3 B4 B7 B12 B18 B24 Valoraranse as destrezas dos alumnos así como os medios audiovisuais, maquetas, paneis, mostras a escala real, etc. que se utilicen na mesma. 30
 
Observacións avaliación

A materia exponse cun sistema de avaliación continua, para o que é importante a asistencia do alumno ás actividades expostas. Este tipo de avaliación desenvólvese co apoio da atención personalizada do profesor, con especial relevancia do traballo desenvolvido durante o curso, que conclúe coa presentación oral do mesmo. Esta avaliación continua conforma a primeira oportunidade de superar a materia.

No caso de que non se alcance un mínimo nas actividades propostas ofreceranse dúas opcións ao alumno que constitúen a segunda oportunidade de superar a materia: refacer o traballo chegando a unha maior profundidade técnica do tema tratado e a súa presentación a través da plataforma de teleformación nas datas designadas para ese efecto, ou ben a realización dun exame final.

No caso de que un equipo de alumnos desenvolva un mesmo traballo de forma conxunta nas materias "Sistemas construtivos avanzados" e "Materiais construtivos innovadores e eficientes", en ambas as materias corresponderalle a mesma cualificación - nas partes correspondentes ao traballo tutelado e á súa presentación oral -.

Fontes de información
Bibliografía básica

1. MONOGRAFIAS

 

BEYLERIAN, George M. Dent, Andrew. Material connexion: The global resource of new and innovative materials for architects, artists and designers. Londres: Thames & Hudson, 2005. ISBN 0-500-51844-2.

 

LONCOUR, X; DENEYER, A; BLASCO, M et al. Ventilated double façade: Classification and illustration of façade concepts. Bruselas: Belgian Building Research Institute [BBRI], 2004. ISBN -

 

OESTERLE, Eberhard; LIEB, Rolf-Dieter; LUTZ, Martin et al. Double skin façades: Integrated planning. Nueva York: Prestel USA, 2001. ISBN 791325043.

 

PAREDES BENITEZ, Cristina, ed. lit.La Biblia de los materiales de arquitectura. Barcelona: Loft, 2011. ISBN 978-84-9936-766-8.

 

PARICIO ANSUÁTEGUI, Ignacio; PARDAL MARCH, Cristina. La fachada ventilada y ligera. Barcelona: Bisagra, 2006. ISBN 84-931320-5-5.

 

POIRAZIS, Harris. Double Skin Façades for Office Buildings: Literature Review. Lund: Lund Institute of Technology, 2004. ISBN 91-85147-02-8.

 

RITTER, Axel. Smart materials in architecture, interior architecture and design. Basilea: Birkhäuser, 2007. ISBN 978-3-7643-7327-6.

 

 

2. TESIS DOCTORALES Y TRABAJOS DE INVESTIGACIÓN

 

DICKSON, Allan. Modellling double-skin façades. University of Strathclyde, Glasgow, 2004.

 

GIMÉNEZ MOLINA, Mª Carmen. Alternativas para la mejora de la eficiencia energética de los acristalamientos: los vidrios dinámicos. Tesis Doctoral. Director: Dr. Benito Lauret Aguirregabiria. Universidad Politécnica de Madrid, 2011.

 

PARDAL MARCH, Cristina. La hoja interior de la fachada ventilada. Análisis, taxonomía y prospectiva. Tesis Doctoral. Director: Dr. Ignacio Paricio Ansuátegui. Universidad Politécnica de Cataluña, 2010.

 

3. PÁGINAS WEB

 

AA.VV. BestFaçade Project [en línea]. Disponible en web: http://www.bestfacade.com/

 

AGIRRE PEÑA, Imanol. Fachadas Arquitectónicas [en línea]. Disponible en web: http://fachadasarquitectonicas.blogspot.com.es/

 

FERNÁNDEZ SOLLA, Ignacio. Façades Confidential [en línea]. Disponible en web: http://facadesconfidential.blogspot.com.es/

 

INL. International Iberian Nanotechnology Laboratory [en línea]. Disponible en web: http://inl.int/

 

INTELLIGLASS SL. IntelliGlass. Ventanas inteligentes para un consumo energético eficiente [en línea]. Disponible en web: http://www.intelliglass.es

 

PHANTOMS  FOUNDATION. Nanospain. Red Española de Nanotecnología [en línea]. Disponible en web: http://www.nanospain.org/

 

STO AG. Sistema de fachadas ventiladas StoVentec [en línea]. Disponible en web: http://www.sto.es/17729_ES-Fachada-Fachada_ventilada_-_Sistema_StoVentec.htm
Bibliografía complementaria

Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente
Materiais construtivos innovadores e eficientes/670526003

Materias que continúan o temario
Proxectos de i+d+i:relación investigación empresa/670503002

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías