Identifying Data 2020/21
Subject (*) Organization and Management of Historical Archives and Heritage libraries Code 710521022
Study programme
Mestrado Universitario en Estudos Avanzados en Museos, Arquivos e Bibliotecas
Descriptors Cycle Period Year Type Credits
Official Master's Degree 2nd four-month period
First Optional 3
Language
Spanish
Galician
Teaching method Face-to-face
Prerequisites
Department Humanidades
Coordinador
Ameneiros Rodríguez, María Rocío
E-mail
rocio.ameneiros@udc.es
Lecturers
Ameneiros Rodríguez, María Rocío
Ruiz Astiz, Javier
E-mail
rocio.ameneiros@udc.es
j.ruiz.astiz@udc.es
Web
General description A materia dá a coñecer os principios fundamentais de xestión e tratamento do patrimonio bibliográfico e documental. Ten como obxectivo capacitar para unha aproximación crítica ás actividades de diversa índole para a difusión, divulgación e uso social do patrimonio documental e bibliográfico. Traza unha visión xeral da formación e tipos de bibliotecas patrimoniais, a xestión do desenvolvemento específico das súas coleccións, así como aspectos da súa organización e posta en valor no actual marco tecnolóxico. Presenta a organización e descrición dos fondos documentais en arquivos históricos, o panorama xeral do sistema español de arquivos e os principais arquivos históricos de España e Galicia.
Contingency plan 1. Modificacións nos contidos: non se realizarán cambios.

2. Metodoloxías
*Metodoloxías docentes que se manteñen:
-Proba de resposta múltiple: mantense de xeito síncrono e asíncrono online, utilizándose para tal fin Moodle e Forms, xunto coa súa coordinación a través de videoconferencia en Microsoft Teams. Os alumnos e alumnas que non poidan realizar as probas a través dos medios previstos, deben comunicar aos docentes da materia tal circunstancia ofrecendo unha motivación con suficiente antelación.
-Sesión maxistral: mantense por videoconferencia, no seu horario habitual, primando a aprendizaxe activa e participativa. Deste xeito, os profesores reforzarán as comunicacións a través do foro de novas de Moodle, retroalimentación das actividades, tamén, en Moodle e dispoñibilidade online para consultas e seguimento do alumnado.
-Lecturas: mantéñense, segundo as indicacións dos profesores da materia.
-O traballo tutelado: mantense, os alumnos e alumnas deberán entregar o traballo a través de Moodle, na data indicada e seguindo as indicacións dadas polos profesores.

*Metodoloxías docentes que se modifican: ningunha.

3. Mecanismos de atención personalizada ao alumnado:
-Ferramentas: correo electrónico da UDC, Microsof Teams e Moodle (retroalimentación formativa das actividades).
-Temporalización: aténdese ao alumnado diariamente, de luns a venres. Rógase que, en primeira instancia, a comunicación se estableza a través do correo electrónico ou do chat de Teams. Será posible concertar citas para videoconferencias a través de Teams.

4. Modificacións na avaliación: proba de resposta múltiple, mediante test en Forms e Moodle, nos que se avaliarán os contidos teóricos e prácticos da materia. Tempo para a súa realización: 2 horas. Cualificación: 40%; traballo tutelado, os alumnos entregarán, no prazo estipulado, o traballo a través de Moodle. Cualificación: 60%

*Observación da avaliación: para superar a materia é necesario aprobar cada unha das partes que compoñen a metodoloxía de traballo, é dicir, se un alumno non supera o traballo tutelado non se lle avaliará a proba de resposta múltiple e viceversa. Para superar cada unha das partes que compoñen a metodoloxía de traballo é preciso realizar nos tempos indicados todas as actividades propostas. Os alumnos que non entreguen ou non superen o traballo, e todos os test, xunto cos alumnos con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia serán avaliados de xeito síncrono nos exames oficiais dos contidos teóricos e prácticos da materia (cualificación: 100%).

5. Modificacións da bibliografía ou webgrafía: o material preciso para preparar a materia (apuntes, gravacións das clases e/ou referencias web aos textos que son imprescindibles) colgarase na plataforma Moodle ou darase acceso a el a través de enlaces de Internet.

Study programme competencies
Code Study programme competences
A1 CE1 – Estar capacitado para investigar en temas de patrimonio cultural e bibliográfico documental
A2 CE2 – Coñecer e manexar as técnicas museográficas e historiográficas
A3 CE3 – Saber manexar e aplicar as novas tecnoloxías no eido do patrimonio cultural e bibliográfico documental
A5 CE5 – Estar capacitado para a xestión en museos
A6 CE6 – Estar capacitado para a xestión en arquivos históricos e bibliotecas patrimoniais
A7 CE7 – Coñecer o marco xurídico e as institucións que regulan a protección e conservación do patrimonio cultural e bibliográfico-documental
A8 CE8 – Estar capacitado para a posta en valor e a difusión do patrimonio culturale bibliográfico documental
A9 CE9 – Ter capacidade como xestor cultural e patrimonial
A10 CE10 – Estar capacitado para deseñar, xestionar e organizar exposicións permanentes e temporais
A11 CE11 – Estar capacitado para a xestion no ámbito do turismo cultural e patrimonial
A12 CE12 – Coñecer os museos, arquivos e bibliotecas desde un punto de vista diacrónico
A14 CE14 – Contribuír ao deseño e mellora de dontenedores e de proxectos culturais e patrimoniais
A15 CE15 – Ter capacidade para catalogar e organizar coleccións patrimoniais
B1 CB6 – Posuir e comprender os coñecementos que acheguen una base u oportunidade de ser orixinais no desenvolvemento e/ou aplicación de ideas a miúdo nun contexto de investigación
B2 CB7 – Que os estudantes saiban aplicar os coñecementos adquiridos nunha base ou oportunidade de resolución de problemas en contornos novos ou poco coñecidos dentro de contextos máis amplos (ou multidisciplinares) relacionados coa súa área de estudo
B3 CB8 – Que os estudantes sexan capaces de integrar coñecementos e enfrontarse á complexidade de formular xuízos a partires dunha información que sendo incompleta ou limitada, inclúa reflexión sobre as responsabilidades sociais e éticas vinculadas á aplicación dos seus coñecementos e xuízos.
B4 CB9 – Que os estudantes saiban comunicar as súas conclusións e os coñecementos e razóns últimas que as sustentan a públicos especializados e non especializados dun modo claro e sin ambigüidades
B5 CB10 – Que os estudantes posúan as habilidades de aprendizaxe que lles permitan continuar estudando dun xeito que haberá de se en gran medida autodirixido ou autónomo
B6 CG1 – Expresarse correctamente, tanto de xeito oral como escrita nas linguas oficiais da comunidade autónoma
B7 CG2 – Dominar a expresión e a comprensión de xeito oral ou escrita dun idioma estranxeiro
B9 CG5 – Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras
B10 CG6 – Valorar críticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información disponible para resolver os problemas cos que deben de enfrontarse
B11 CG7 – Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da súa vida
C1 CT1 – Capacidade de análise e síntese
C2 CT2 – Capacidade de resolución de problemas
C3 CT3 – Habilidades para localizar e analizar información de fontes diversas
C4 CT4 – Capacidade de crítica e autocrítica
C5 CT5 – Capacidade de innovar
C6 CT6 – Capacidade de organización e planificación
C7 CT7 – Traballar de forma autónoma e con iniciativa
C8 CT8 – Traballar de forma colaborativa
C9 CT10 – Incorporas as TIC no proceso de investigación e a xestión da información, no análise de datos e a difusión e comunicación de resultados
C10 CT11 – Ter capacidade para actualizar os coñecementos, metodoloxías e estratexias na práctica profesional

Learning aims
Learning outcomes Study programme competences
Coñecemento da formación e desenvolvemento das coleccións patrimoniais nas bibliotecas AJ3
AJ7
AJ11
AJ15
BJ2
BJ3
BJ4
BJ6
BJ10
BJ11
CJ1
CJ6
Desenvolvemento de habilidades no acrecentamento de fondos patrimoniais, métodos de adquisición, fontes alternativas de financiamento e provedores AJ8
AJ9
AJ10
AJ11
BJ2
BJ5
BJ7
CJ1
CJ3
CJ5
CJ6
CJ7
CJ9
Coñecemento e adquisición de habilidades na organización e posta en servicio das coleccións patrimoniais nas bibliotecas AJ8
AJ9
AJ10
AJ15
BJ10
BJ11
CJ1
CJ2
CJ6
CJ8
Coñecemento da organización dos arquivos históricos AJ2
AJ5
AJ6
AJ9
AJ12
AJ14
BJ1
BJ9
CJ4
CJ9
CJ10
Desenvolvemento de habilidades na descrición dos documentos e fondos documentais dos arquivos históricos AJ8
AJ15
CJ1
CJ2
CJ3
CJ7
Coñecemento do sistema español de arquivos e dos principais arquivos históricos de España AJ1
BJ5
CJ3
CJ9
CJ10
Coñecemento dos principais arquivos históricos de Galicia AJ1
BJ5
CJ3
CJ9
CJ10

Contents
Topic Sub-topic
Módulo de organización e xestión de arquivos históricos Tema 1. Principios fundamentais da Arquivística

Tema 2. Arquivos históricos do Estado español: tipos e características

Tema 3. Institucións produtoras de documentos históricos

Tema 4. Fondos e tipoloxías documentais nun arquivo histórico

Módulo de organización e xestión de bibliotecas Tema 5. Panorama xeral da formación e tipos de coleccións patrimoniais

Tema 6. Adquisición de coleccións patrimoniais: Depósito Legal, compra, doazóns e depósitos

Tema 7. Organización e posta en valor das coleccións patrimoniais en bibliotecas

Planning
Methodologies / tests Competencies Ordinary class hours Student’s personal work hours Total hours
Workbook A1 A3 A7 A10 A15 B3 B5 B7 B9 B10 B11 C3 C4 C9 4 8 12
Supervised projects A7 A10 A15 B4 B6 C1 C5 C7 C8 0 23 23
Multiple-choice questions A7 A8 A9 A15 B3 C1 C2 C6 2 15 17
Guest lecture / keynote speech A15 A14 A12 A11 A10 A9 A8 A7 A6 A5 A2 B1 B2 B10 B11 C10 21 0 21
 
Personalized attention 2 0 2
 
(*)The information in the planning table is for guidance only and does not take into account the heterogeneity of the students.

Methodologies
Methodologies Description
Workbook Textos propostos polos profesores que complementan os contidos da sesión maxistral
Supervised projects Traballo en grupo de aprendizaxe independente dos alumnos orientado á aplicación dos conceptos e as técnicas da materia, contando sempre coa atención personalizada e o seguimento dos profesores. Elaborarase seguindo as pautas formais e de contido indicadas
Multiple-choice questions Test dos contidos teóricos e prácticos para a avaliación dos coñecementos adquiridos
Guest lecture / keynote speech Exposición oral por parte dos profesores, complementada co uso de medios audiovisuais e a introdución dalgunhas preguntas dirixidas aos alumnos, coa finalidade de transmitir os coñecementos fundamentais da materia e facilitar a aprendizaxe. Fundamentarase na exposición de contidos teóricos, a visualización de exemplos e a resolución de dúbidas por parte dos profesores

Personalized attention
Methodologies
Multiple-choice questions
Workbook
Supervised projects
Guest lecture / keynote speech
Description
Resolver dúbidas, ampliar formulacións, suxerir actividades e distintas formas de traballo que axuden aos alumnos na súa aprendizaxe. Motivación á participación. Seguimento personalizado e constante de cada unha das tarefas desenvolvidas polos alumnos.

Este tipo de atención terá especial peso no traballo tutelado, para o cal os profesores irán marcando as pautas a seguir en cada caso, podendo propor as variacións ou modificacións necesarias.

Na medida do posible, intentarase facilitar a atención personalizada a aqueles alumnos con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia.

Assessment
Methodologies Competencies Description Qualification
Multiple-choice questions A7 A8 A9 A15 B3 C1 C2 C6 Valorarase a resolución dos test respecto do coñecemento dos contidos expostos na sesión maxistral e o coñecemento dos contidos do material proporcionado. 40
Supervised projects A7 A10 A15 B4 B6 C1 C5 C7 C8 Valorarase a adecuación do traballo presentado ao tema proposto, o contido, con especial interese nas achegas dos alumnos respecto ás fontes e á bibliografía utilizada, a coherencia da súa estrutura, a redacción e a presentación. Valoración, polo tanto, de contidos, achegas innovadoras, sentido crítico e argumentación.
Entregarase na data indicada polos profesores.
Non se avaliarán os traballos presentados fóra de prazo, con faltas de ortografía ou aqueles que incumpran as indicacións prescritas para a súa elaboración.
60
 
Assessment comments

Requisitos imprescindibles:

-Para superar a materia é necesario aprobar cada unha das partes que compoñen a metodoloxía de traballo da mesma, é dicir, se un alumno non supera o traballo tutelado non se lle avaliará a proba de resposta múltiple e viceversa.

-Para superar o traballo tutelado é preciso entregalo na data indicada. 

-Os alumnos que non entreguen ou non superen o traballo tutelado, e os test de avaliación, xunto cos alumnos con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia serán avaliados nos exames oficiais dos contidos teóricos e prácticos da materia (cualificación: 100%).


Sources of information
Basic García, Idalia (2006). Acceso y disfrute de libros antiguos y documentos históricos como un derecho cultural en México, en Anales de Documentación, 9 (2006), 53-67. Murcia
Barbadillo, J. (2014). Apuntes sobre ISAD(G) y la descripción archivística normalizada. Gran Canaria: Anroart
Marcetteau-Paul, A., Mouren, R., Syren, A-P. (2010). Constituer, conserver, acceder au patrimoine, en ABF: Le métier de bibliothècaire. Paris
Ruthven, Ian (2015). Cultural Heritage Information Access and Management. London, Facet
Overholt, John H. (2013). Five theses on the future of special collections, RMB: A Journal of Rare Books, Manuscripts, and Cultural Heritage 14(1): 15-20. Harvard
López Gómez, P. (2005). Fuentes para la historia local en el Archivo del Reino de Galicia: la administración y los ayuntamientos gallegos, en Anuario Brigantino, 28: 277-302.
Association of College and Research Libraries (2012). Guidelines for Interlibrary and Exhibition Loan of Special Collections Materials.
INDICATE Project (2012). Handbook of virtual exhibitions and virtual performances.
Bonal, J.L. (2001). La descripción archivística normalizada: origen, fundamentos, principios y técnicas. Gijón: Trea
López Gómez, P. (2002). La evaluación de los estudios de Archivística en el último cuarto de siglo, en Documentación de las Ciencias de la Información, 25:129-146.
Herrera Morillas, José Luis (2013). La gestió de les col·leccions de fons antic en les biblioteques universitàries espanyoles : anàlisi dels textos normatius. BiD: textos universitaris de biblioteconomia i documentació, juny, núm. 30
Latorre, R. (2004). La ISAD(G) y la gestión documental, en La descripción multinivel en los archivos municipales, 245-258. Madrid: Consejería de Cultura y Deportes
Varela-Orol, Concha (2014). Las colecciones patrimoniales en las bibliotecas españolas: dialéctica entre legislación y prácticas. Revista Española de Documentación Científica, 37(3):e054. Madrid
Oddos, Jean Paul, dir. (1995). Le patrimoine: histoire, pratiques et perspectives. Paris
Cruz Mundet, J.R. (2010). Manual de Archivística. Madrid: Fundación Germán Sánchez Ruipérez
Mouren, Raphaële, dir. (2007). Manuel du patrimoine en bibliothèque. Paris
Abdelaziz Abid (1998). Memoria del Mundo: conservando nuestro patrimonio documental. México
Bourgeaux, Laure (2009). Musées et bibliothèques sur Internet : le patrimoine au défi du numérique. Paris
Varela-Orol, Concha (2011). Museos, arquivos e bibliotecas, patrimonio común. Santiago de Compostela
Núñez, E. (2009). Organización y gestión de archivos. Gijón: Trea
Berger, Sidney E. (2014). Rare books and special collections. London, Facet
Consello da Cultura Galega (2012). Recomendacións para o acceso ao patrimonio moble de Galicia. Santiago de Compostela
Unesco (2016). The UNESCO/PERSIST Guidelines for the selection of digital heritage for long-term preservation.
Ameneiros Rodríguez, Rocío, Varela-Orol, Concha (2018). ¿Dominio público o copyfraude de copias digitales? Prácticas en bibliotecas patrimoniales españolas, en Anales de Documentación, vol. 21, nº 1, pp. 1-15. Murcia

Os profesores proporcionarán nas clases e no material de traballo bibliografía específica para cada un dos temas e actividades a desenvolver, co fin de adecuar e actualizar de maneira continua os contidos da materia.

Complementary


Recommendations
Subjects that it is recommended to have taken before

Subjects that are recommended to be taken simultaneously

Subjects that continue the syllabus

Other comments


(*)The teaching guide is the document in which the URV publishes the information about all its courses. It is a public document and cannot be modified. Only in exceptional cases can it be revised by the competent agent or duly revised so that it is in line with current legislation.