Datos Identificativos 2022/23
Asignatura (*) Antropoloxía Social e Problemas Actuais Código 710G01025
Titulación
Grao en Humanidades
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 1º cuadrimestre
Cuarto Obrigatoria 6
Idioma
Galego
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Humanidades
Coordinación
Garate Castro, Luis Alberto
Correo electrónico
luis.garate@udc.es
Profesorado
Garate Castro, Luis Alberto
Correo electrónico
luis.garate@udc.es
Web
Descrición xeral

Competencias do título
Código Competencias do título
A1 Coñocemento das producións culturais da Humanidade (Arte, Pensamento, Literatura e Institucións)
A3 Coñocemento do espazo e do territorio
A5 Coñecemento de estratexias de desenvolvemento cultural e medioambiental
A6 Coñecemento do comportamento humano individual e social
A7 Coñecemento sincrónico y diacrónico de diversas realidades culturais actuáis
A8 Coñocemento básico da realidade socio-política contemporánea
A11 Coñecemento das técnicas e métodos de traballo e análise das ciencias humanas e sociais
A15 Avaliación de impactos medioambientais e patrimoniais
A17 Innovación na presentación e difusión da cultura
B3 Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo
B5 Traballar de forma colaborativa.
B6 Comportarse con ética e responsabilidade social como ciudadano e como profesional
B10 Capacidade de análise e de síntese.
B12 Capacidade de integración en equipos multidisciplinares
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Sensibilización acerca de principais problemas e ameazas aos que se enfrontan as sociedades humanas nun mundo globalizado, a través dun coñecemento preciso de tales problemas.. A1
A3
A5
A6
A7
A11
A15
A17
B3
B5
B6
B10
B12
C4
C7
C8
Desenvolvemento dunha capacidade crítica (concretada en A) a partir da bagaxe previa recibida, saber buscar, localizar e analizar información, B) saber aplicala) que permita seguir ampliando de forma autónoma devandito coñecemento. A1
A3
A5
A6
A7
A8
A11
A15
A17
B3
B5
B6
B10
B12
C4
C7
C8

Contidos
Temas Subtemas
1. O modelo hexemónico no que vivimos. 1.1. Lóxica e dimensións básicas do modelo hexemónico no que vivimos.
1.2. Contradicións estruturais.
1.3. Críticas.
2. Caracterización específica do modelo hexemónico nos países da nosa contorna. 2.1. O concepto de sociedade post-industrial.
2.2. A crise do estado do benestar: causas e consecuencias.
2.3. O concepto de acumulación por desposesión e a súa aplicación (David Harvey).
2.4. Críticas ao modelo neoliberal dominante.
2.5. Unipolaridade vs miltipolaridade.
3. Os límites do Desenvolvemento. 3.1. Por qué falamos de límites do Desenvolvemento.
3.2. Desenvolvemento e post-desenvolvemento.
3.3. Dos problemas do desenvolvemento ao desenvolvemento como problema.
3.4. As perspectivas achega do desenvolvemento sostible; críticas.
3.5. A formulación crítica de Arturo Escobar.
4. Posturas e debates en torno ao crecemento demográfico. 4.1. Posturas e debates en torno ao crecemento demográfico.
5. Migracións internas. 5.1. Tipos e causas.
5.2. O problema da hiperurbanización a medio e longo prazo.
6. Migracións externas. 6.1. Problemas e conflitos asociados.
6.2. Crise dos modelos clásicos de integración.
6.3. Alternativas.
7. Desenvolvemento e problema ambiental. 7.1. Formulacións
7.2. Debates e polémicas.
8. Saúde e Educación no mundo global. 8.1. Problemas, dificultades, prospectivas.
9. Desigualdades de xénero 9.1. Formas que adoptan.
9.2. Formas de violencia sobre as mulleres: dimensións descritivas do problema e análise de causas.
9.3. Respostas políticas (e repercusións na praxe social) aos problemas de desigualdade e violencia de xénero.
10. A fenda dixital 10.1. A fenda dixital como problema no mundo actual.
11. A desigualdade social como problema. 11.1. Dimensións do problema.
11.2. Alternativas
12. Guerras e conflitos violentos no mundo actual. 12.1. Sincronía, diacronía e perspectiva estructural na análise de conflitos.
12.2. Das guerras clásicas ás guerras híbridas.
12.3. A guerra "proxy"
12.4. O caso de Oriente Medio.
12.5. O caso dos conflitos na Europa.
12.6. Do conflito social ao conflicto relixioso.
12.7. O factor étnico nos conflitos.
12.8. Nacionalismo e conflito.
12.9. Pobreza e conflito.
12.10. Imperialismo e colonialismo no século XXI e o seu papel nos
conflitos bélicos.
12.11. O problema da información en relación coas guerras e conflitos; alternativas de información fronte á gran industria dos medios e o seu monopolio.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Seminario A17 B3 B5 B6 B10 B12 C4 C7 C8 6 30 36
Proba obxectiva A1 A3 A5 A6 A7 A8 A11 A15 A17 B3 B5 B6 B10 B12 C4 C7 C8 2 40 42
Sesión maxistral A1 A3 A5 A6 A7 A8 A11 A15 A17 B3 B5 B6 B10 B12 C4 C7 C8 6 60 66
 
Atención personalizada 6 0 6
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Seminario Dinámicas de discusión y participación en torno a temas, ideas, conceptos con el objetivo de una mayor comprensión de los mismos.
Proba obxectiva Presentación y defensa oral de un trabajo definido y ejecutado por cada alumn@.

Se valorará la aplicación correcta e inclusión de conceptos aportados por la disciplina en la defensa del contenido expuesto.

Se valorará una exposición apoyada en herramientas TICs con apoyo documental.
Sesión maxistral Exposición oral con apoyo de lecturas, documentos gráficos, documentales etnográficos, etc.

Atención personalizada
Metodoloxías
Sesión maxistral
Seminario
Proba obxectiva
Descrición
Seguimiento personalizado do traballo do alumno/a en sesións específicas de traballo dirixido.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Sesión maxistral A1 A3 A5 A6 A7 A8 A11 A15 A17 B3 B5 B6 B10 B12 C4 C7 C8 Asistencia a clase e participación activa do alumnado. 20
Seminario A17 B3 B5 B6 B10 B12 C4 C7 C8 Grao de participación.
Calidade de participación.
10
Proba obxectiva A1 A3 A5 A6 A7 A8 A11 A15 A17 B3 B5 B6 B10 B12 C4 C7 C8 Exposición e defensa dun tema elixido polo alumno. Valoraranse os seguintes aspectos:
Viabilidade da proposta temática.
Grao de motivación que dá lugar á elección dun tema particular.
Definición clara dos obxectivos.
Pertinencia e coherencia do esquema resultante.
Justiicación da metodoloxía empregada.
Grao de sistematización da información tratada.
Conclusións e a súa xustificación
Manexo de conceptos e termos antropolóxicos na exposición do tema.
70
 
Observacións avaliación

Aqueles/as alumnos/as que teñan algunha clase
de excepcionalidade para asistir a clase legalmente concedida, que falen
co/a profesor/á comezos do curso para establecer as titorías e os
sistemas de avaliación correspondentes.

A penalización por plaxio debidamente probado é suspenso

A avaliación en segunda oportunidade seguirá os mesmos criterios que a primeira


Fontes de información
Bibliografía básica Arturo Escobar (). "Antropología y desarrollo". RICS (Revista Internacional de Ciencias Sociales), nº 154. UNESCO
Daniel Bell (). El advenimiento de la sociedad post-industrial. . Alianza Editorial
Ana de Miguel (2015). Ana de Miguel, Neoliberalismo sexual. El mito de la libre elección. Cátedra, Madrid
Andreu Viola (). Antropología del Desarrollo. Paidós.
Andreu Viola (). Antropología del Desarrollo. Paidós
David Harvey (2007). Breve historia del neoliberalismo. Akal. Madrid.
Pierre Bourdieu (). La esencia del neoliberalismo..
Arturo Escobar (). La invención del desarrollo Popayán. Editorial Universidad del Cauca. Colombia,

Bibliografía complementaria Ember & Ember (). Antropología. Prentice Hall, Madrid.
Kottak, C. (1996). Antropología. Una exploración de la diversidad humana.. McGraw Hill. Madrid
Recoméndanse dous manuais para os conceptos antropolóxicos máis xerais e para determinados aspectos específicos:
- KOTTAK, C.: Antropología. Una exploración de la diversidad humana. Ed. McGraw Hill. Madrid, 1996.
- EMBER, C; EMBER, M PEREGRINE, P. (2004): Antropología. Prentice Hall, 10ª edición. Madrid.

Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías