Datos Identificativos 2016/17
Asignatura (*) Historia Contemporánea Código 710G01026
Titulación
Grao en Humanidades
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 2º cuadrimestre
Terceiro Obrigatoria 6
Idioma
Castelán
Galego
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Humanidades
Coordinación
Fernandez Casanova, Carmen
Correo electrónico
carmen.fcasanova@udc.es
Profesorado
Fernandez Casanova, Carmen
Correo electrónico
carmen.fcasanova@udc.es
Web http://http://humanidades.udc.es
Descrición xeral Estudo das liñas básicas da evolución histórica da humanidade nos séculos XIX e XX.

Competencias do título
Código Competencias do título
A1 Coñocemento das producións culturais da Humanidade (Arte, Pensamento, Literatura e Institucións)
A2 Coñocemento do pasado desde un punto de vista diacrónico
A3 Coñocemento do espazo e do territorio
A4 Coñocemento dos diferentes bens e recursos patrimoniais e do seu réxime xurídico
A6 Coñecemento do comportamento humano individual e social
A7 Coñecemento sincrónico y diacrónico de diversas realidades culturais actuáis
A8 Coñocemento básico da realidade socio-política contemporánea
A10 Coñecemento de linguas modernas
A11 Coñecemento das técnicas e métodos de traballo e análise das ciencias humanas e sociais
A12 Uso correcto, oral e escrita, das linguas propias
B1 Aprender a aprender.
B2 Resolver problemas de forma efectiva.
B3 Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo
B4 Traballar de forma autónoma con iniciativa
B5 Traballar de forma colaborativa.
B7 Comunicarse de maneira efectiva nun contorno de traballo
B8 Comunicación oral e escrita nas linguas propias
B10 Capacidade de análise e de síntese.
B11 Capacidade de xestión da información relevantes.
B12 Capacidade de integración en equipos multidisciplinares
B16 Capacidade para a adaptación a cambios no contorno
B21 Sensibilidade social, senso da xustiza e da equidade e sensibilidade cara á desigualdade
B22 Sensibilidade polo medio ambiente e a súa protección.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C2 Dominar a expresión e a comprensión de forma oral e escrita dun idioma estranxeiro.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Conocer el proceso de los acontecimientos A7
A8
B1
C2
Coñecer os cambios e permanencias producidos nas sociedades contemporáneas A2
A7
A8
Aprender a expor oralmente e por escrito B1
B8
B10
C1
Coñecer as metodoloxía acaídas para a elaboración de traballos A10
A11
A12
B4
B5
C3
Tomar consciencia da necesidade de aprendizaxe continua A3
B2
B3
B7
B11
B12
B16
C6
C7
Fomentar a través do do coñecimento un mellor exercicio da cidadanía A6
B21
B22
C4
C7
Coñecer as fontes de información para a Historia Contemporánea A1
A3
A4
A11
C3
C6

Contidos
Temas Subtemas



I. As mudanzas estructurais até 1870.

1. A crise do Antigo Réxime e as revolucións liberais/burguesas (1789-1848).
1.2. A industrialización e o nacimento do movemento operario.


II. A época do imperialismo, (1870-1914).

II.1. A segunda revolución industrial e a formación dun mercado mundial.
II.2. A expansión imperialista.



III. O periodo de entreguerras, (1914-1945).

III.1. A Grande Guerra e a organización da paz.
III.2. A economía de entreguerras.
III.3. A revolución rusa.
III.4. A crise das democracias liberais e o ascenso dos fascismos.
IV. O mundo actual: da guerra fria á crise do socialismo,(1945-1990). IV.1. O final da Segunda Guerra Mundial e o novo mapa xeo-político.
IV.2. A guerra fria e as novas formas do conflicto.
IV.3. A descolonización e os problemas do Terceiro Mundo.
Epílogo. Os retos da sociedade do presente.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Proba obxectiva A2 A6 A7 A8 B10 C1 2 0 2
Traballos tutelados A2 A6 A7 A8 A10 B2 B3 B4 B10 B11 B12 C1 C2 C3 C6 6 50 56
Discusión dirixida A2 A3 A6 A7 A8 B3 B5 B8 B10 B22 C1 11 8 19
Análise de fontes documentais A1 A2 A4 A6 A7 A11 A12 B1 B3 B4 B5 B8 B10 B11 B12 C2 C3 C6 0 10 10
Lecturas A2 A3 A6 A7 A8 B1 B3 B4 B10 B11 C4 C6 C7 0 40 40
Sesión maxistral A2 A6 A7 A8 B3 B7 B11 B16 B21 C1 C4 C6 C7 21 0 21
 
Atención personalizada 2 0 2
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Proba obxectiva Consiste nunha proba escrita sobre os contidos estudados no curso.
Traballos tutelados Consiste nun traballo individual por conta do aluno relacionado con algún tema do programa, realizado a partir da consulta de bibliografía e/ou fontes documentais e orientado conforme a pautas dadas pola profesora.
Discusión dirixida Debate na aula na base de materiais distribuídos pola profesora e lidos previamente polo aluno en horas non presenciais, ou ben a partir de exposicions orais feitas polos alunos. A profesora orientará a discusión en que deberán participar todos os alunos.
Análise de fontes documentais Consulta por parte do aluno de fontes históricas de base documental coa finalidade de inicialo ao manexo das mesmas.
Lecturas Lectura a cargo do aluno de monografías e máis material bibliográfico seleccionado e recomendado pola profesora. Tais lecturas estarán relacionadas preferencialmente coa materia do temario.
Sesión maxistral Exposición por conta da profesora de cuestións basilares relacionadas co temario.

Atención personalizada
Metodoloxías
Traballos tutelados
Proba obxectiva
Discusión dirixida
Descrición
En relación á proba obxectiva, a profesora deberá resolver as dúbidas que poda suscitar a formulación das perguntas. Tamén deberá aclarar a modalidade de exame a realizar e os criterios de valorización.

Nos traballos tutelados, a profesora informará sobre a metodoloxía a empregar, dará unha orientación bibliográfica xeral que será completada polo aluno a través dun traballo de prospección, e fará un seguimento do traballo.

No caso da discusión dirixida a profesora axudará a seleccionar o tema a ser debatido; os alunos deberán preparalo a partir dos materiais previamente distribuídos e caberá á profesora dar as pautas metodolóxicas precisas para encamiñar a discusión.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Traballos tutelados A2 A6 A7 A8 A10 B2 B3 B4 B10 B11 B12 C1 C2 C3 C6 Serán valorizados o rigor analítico exibido, a claridade da exposición por escrito (e tamén oral, se for exposto na aula)e máis a adecuación ás cuestións formuladas. 30
Proba obxectiva A2 A6 A7 A8 B10 C1 Será valorizada a exposición realizada polo aluno consonte a criterios de articulación da mesma e axeitamento ás cuestións formuladas. 50
Discusión dirixida A2 A3 A6 A7 A8 B3 B5 B8 B10 B22 C1 Será obxecto de especial estimación a capacidade de argumentar e contrastar a opinión propria coa dos compañeiros na aula. Toda opinión deberá estar debidamente fundamentada. 20
 
Observacións avaliación

Será requisito imprescindíbel para aprobar a disciplina superar a proba obxectiva. No caso no que o aluno non aprobe ó examen, na acta aparecerá soamente a nota da proba obxetiva.

As faltas de ortografia e/ou incorreccións léxico-gramaticais poderían implicar unha diminución da calificación final.

Nos casos dos alunos que de maneira xustificada non podan asistir á clase, dos alunos repetidores e dos alunos Erasmus, a organización da asignatura adaptarase ás suas circuntancias.


Fontes de información
Bibliografía básica Artola, M., y M. Pérez Ledesma. (2005). Contemporánea. La historia desde 1776.. Madrid, Alianza Editorial.
Mammarela, G. (1990). Historia de Europa Contemporánea.. Barcelona, Ariel.
Grupo Gándara. (1994). Cadernos de Historia. Historia do Mundo Contemporáneo (12 cadernos).. Vigo, Xerais.
Arrighi, G. (1999). El largo siglo XX.. Madrid, Akal
Briggs, A. y P. Clavi. (1997). Historia Contemporánea de Europa, 1789-1989.. Barcelona, Crítica.
Palmer, R.- J. Colton. (1981). Historia Contemporánea.. Madrid, Akal.
Azcona, J. M. (2005). Historia del mundo actual (1945-2005): ámbito sociopolítico, estructura económica y relaciones internacionales.. Madrid.
García de Cortazar, F. (1996). Historia del mundo actual, 1945-95.. Madrid, Alianza Editorial.
Hobsbawm, E. (1995). Historia del siglo XX, 1914-1991.. Barcelona, Crítica.
Nouschi, M. (1996). Historia del siglo XX. Todos los mundos, el mundo.. Madrid, Cátedra.
Procacci, G. (2007). Historia general del siglo XX.. Barcelona, Crítica.
Calvocoressi, P. (1987). Historia política del Mundo Contemporáneo. De 1945 a nuestros días.. Madrid, Akal.
Paredes, J. (2010). Historia universal contemporánea.. Barcelona, Ariel.
Fernández, A. (2000). Historia Universal. Edad Contemporánea.. Barcelona, Ed. Vicens Vives.
Villani, P. (). La edad contempòránea 1800-1914.. Barcelona, Ariel.
Villani, P. (1997). La edad contemporánea, 1914-1945.. Barcelona, Ariel.

Bibliografía complementaria Blom, P. (2013 ). Años de vértigo. Cultura y cambio en Occidente, 1900-1914..
Chesneaux, J. (1969). Asia Oriental en los siglos XIX y XX. . Barcelona, Labor.
Schama, S. (2004). Auge y caída del Imperio británico, 1776-2000.. Barcelona, Crítica.
Rule (1990). Clase obrera e industrialización. Historia social de la Revolución industrial británica, 1750-1850.. Barcelona, Crítica.
Tamames, R. (1988). Diccionario de Economía.. Madrid, Alianza.
Furet, F. y M. Ozouf. (1989). Diccionario de la Revolución Francesa.. Madrid, Alianza Editorial.
Abós, A.-Marco, A. (1982). Diccionario de términos básicos para la Historia. Madrid, Alhambra
Fieldhouse, D.K. (1977). Economía e Imperio. . Madrid, Siglo XXI.
Amin, Samir (2008). El imperio del caos: la nueva globalización capitalista.. Madrid, Iepala
Moita, L. (1984). El movimiento de países no alineados.. Madrid, Iepala
Dobb, M. (1984). Estudios sobre el desarrollo del capitalismo.. Madrid, Siglo XXI.
Caine, B. y G. Sluga. (2000). Género e Historia. Mujeres en el cambio sociocultural europeo, de 1780 a 1920. Madrid, Narcea.
Skidmore, Th. E. y P. H. Smith. (1996). Historia Contemporánea de América Latina.Siglo XX.. Barcelona, Crítica.
Beasley, W.G. (1995). Historia contemporánea de Japón.. Madrid, Alianza.
Droz, J. (Dir.). (1973). Historia de Alemania. 2 vol.. Barcelona, Vicens Vves.
Martínez Carreras, J.U. (1987). Historia de la descolonización (1919-1986). Las independencias de Asia y África.. Madrid, Itsmo
Renouvin, P. (1981). Historia de las relaciones internacionales. Siglos XIX y XX.. Madrd, Akal.
Zorgbibe, C. (1997). Historia de las relciones internacionales.. Madrid.
Degler, C.L. (1986). Historia de los EE.UU.. Barcelona, Ariel.
Service, R. (2000). Historia de Rusia en el siglo XX.. Barcelona, Crítica.
Ki-Zerbo, J. (1980). Historia del África negra.. Madrid, Alianza.
Villares Paz, R. (coord.) (1986). Historia do Mundo Contemporáneo. Textos escollidos.. Vigo, Galaxia
Cipolla, C.M. (Ed.). (1979). Historia económica de Europa. Tomos 3-6. 7 vol.. Barcelona, Ariel.
Leon, P. (Ed.). (1980). Historia económica y social del mundo. Tomos 3-6.. Madrid, Ed. ZYX- Encuentro.
Kindleberger, C. (1988). Historia financiera de Europa.. Barcelona, Ariel.
Abendroth, W. (1976). Historia social del movimiento obrero europeo.. Barcelona, Laia
Kriedte, P. (1986). Industrialización antes de la industrialización.. Barcelona, Crítica
Fohlen, C. (1976). La América anglosajona de 1815 a nuestros días.. Barcelona, Labor.
Mossé, C. (). La cultura europea del siglo XIX.. Barcelona, Ariel.
Hobsbawm, E. (1991). La Era de la Revolución (1789-1848).. Barcelona, Crítica
Hobsbawm, E. (1989). La Era del Capitalismo (1848-1875).. Barcelona, Crítica
Hobsbawm, E. (1989). La Era del Imperio.. Barcelona, Crítica
Rúdé, G. (1976). La Europa revoluconaria(1783-1815).. Madrid, Siglo XXI.
Thompson, E.P. (1989). La formación de la clase obrera en Inglaterra.. Barcelona, Crítica.
Zinn, H. (1997). La otra historia de los Estados Unidos. . Hondarribia, Hiru
Mesa, R. (1974). La revolución colonial. Madrid, Edicusa
Macfarquhar, R. y M. Schoenhals. (2009). La revolución cultural china.. Barcelona, Crítica.
Lefebvre, G. (1973). La Revolución Francesa y el Imperio.. México, FCE
Soboul, A. (1983). La Revolución Francesa.. Madrid, Tecnos
Kemp, T. (1974). La revolución industrial en la Europa del siglo XIX.. Barcelona, Fontanella
Carr, E.H. (1981). La revolución rusa. De Lenin a Stalin, 1917-1929.. Madrid, Alianza
Berstein, M.S. (). Los regímenes políticos del siglo XX. Para una historia comparada del mundo contemporáneo.. Barcelona, Ariel.
Sacristán, M. (1987). Pacifismo, ecología y política alternativa.. Barcelona, Icaria
Landes, D. (1979). Progreso tecnológico y revolución industrial.. Madrid, Tecnos.
Burleigh, M. (2005). Religión y política en Europa.. Taurus.
MOSS, G. L. (2016). Soldados caídos. La transformación de la memoria de las guerras mundiales..
Zubok, V. M. (2008). Un imperio fallido. La Unión Soviética durante la guerra fría.. Barcelona, Crítica.
Taibo, C. (1990). Unión Soviética: la quiebra de un modelo. Madrid, Libros de la Catarata
Ruiz Torres, P. (ed.) (2015). Volver a pensar el mundo de la Gran Guerra..


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Introdución á Historia/710G01002
Xeografía Humana/710G01003
Historia Medieval/710G01016
Historia de América e da Expansión Europea/710G01021
Historia Moderna/710G01024
Antropoloxía Social e Problemas Actuais/710G01025

Materias que se recomenda cursar simultaneamente
Informática Aplicada/710G01004
Arte Contemporánea/710G01028

Materias que continúan o temario
Historia das Relixións/710G01035

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías