Datos Identificativos 2016/17
Asignatura (*) Socioloxía Código 710G02007
Titulación
Grao en Información e Documentación
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 2º cuadrimestre
Primeiro Formación básica 6
Idioma
Castelán
Galego
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Socioloxía e Ciencia Política da Administración
Coordinación
Leira Lopez, Jose
Correo electrónico
jose.leira@udc.es
Profesorado
Leira Lopez, Jose
Correo electrónico
jose.leira@udc.es
Web
Descrición xeral A materia de Socioloxía ten como obxectivo xeral introducir aos alumnos nos conceptos e fundamentos teóricos e empíricos que permiten o coñecemento científico das sociedades. A análise da realidade social, exercida desde a elaboración teórica e práctica da investigación sociolóxica, fundaméntase na idea de explicar o mundo social que nos rodea e contribuír á comprensión dos procesos de cambio. O obxetivo último é despertar nos alumnos o interese pola Socioloxía como ciencia social, proporcionarlles as ferramentas que lles serán necesarias no seu estudo e ofrecerlles unha visión de conxunto do que trata a área de coñecemento da Socioloxía.

Competencias do título
Código Competencias do título
A2 Coñecemento, comprensión, aplicación e valoración dos principios teóricos e metodolóxicoa, e das técnicas para a planificación, organización e avaliación de sistemas, unidades e servizos de información.
A4 Coñecemento, comprensión e aplicación dos principios teóricos e metodolóxicos para o estudo, a análise, a avaliación e a mellora dos procesos de produción, transferencia e uso da información e da actividade científica.
A6 Coñocemento da realidade nacional e internacional en materia de políticas e servizos de información e das industrias da cultura
B1 Que os estudantes demostrasen posuir e comprender coñecementos nun área de estudo que parte da bas da educación secundaria xera, e adoitan encontrare a un nivel que, se ben se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamán algún aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo.
B2 Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as competencias que adoitan demostrar por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo.
B3 Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan una reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética.
B4 Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solución a un público tanto especializado como non especializado
B5 Que os estudantes desenvolverán aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender os estudos posteriores cun alto grao de autonomía
B6 Capacidade de análise e de sintese aplicaa á xestión e organización da información
B7 Capacidade da xestión da información relevante
B8 Capacidade deuso e adaptación de diversas técnicas de comunicación oral e escrita cos usuarios da información
C1 Expresarse correctamente tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficicais da comunidade autónoma
C2 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e da comunicación (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C3 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solución baseadas no coñecemento e orientadas cara o ben común
C4 Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras
C6 Asumir como profesional e cidadán a importancia do aprendizaxe ao longo da vida
C7 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade
C8 Aprender a aprender
C9 Resolver problemas de forma efectiva
C10 Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo
C12 Traballar de xeito colaborativo
C14 Comunicarse de xeito efectivo nun contorno de traballo
C15 Capacidade de organización e planificación do traballo propio

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Coñecemento acerca das bases da Socioloxía A2
A4
A6
B1
B2
B3
B5
B7
B8
C1
C2
C6
C8
C9
C10
Coñeocemento teórico e aplicado acerca das bases dos sistemas socioculturais e os seus compoñentes (poboación, cultura, estratificación social, organización, institución sociais, cambio social, conflito social, movementos sociais, globalización) A2
A4
A6
B2
B3
B4
B5
B6
C3
C4
C6
C7
C12
C14
C15

Contidos
Temas Subtemas
Tema 1. O estudo científico das sociedades humanas As sociedades humanas na natureza. A ciencia. As ciencias sociais. A investigación social. O proceso de investigación. Metodoloxía e técnicas.
Tema 2. A socioloxía como ciencia social A socioloxía, produto social. As orixes do pensamento sociolóxico. O período clásico. A importancia dos paradigmas e os niveis de análise. As diferentes perspectivas.
Tema 3. As sociedades humanas como sistemas socioculturais As sociedades humanas como sistemas. Os catro compoñentes das sociedades humanas. A poboación. A cultura. A organización social. A institucións sociais.
Tema 4. Sociedade e Cultura ¿Que é a cultura?. Os compoñentes da cultura. Diversidade cultural. O cambio cultural. Asimilacionismo, multiculturalismo e interculturalismo. Cultura e liberdade.
Tema 5. Proceso de socialización A socialización. Teorías sobre a socialización. Axentes de socialización. Socialización e ciclo de vida (as idades como construción social). A resocialización.
Tema 6.Conceptos e proxección social Concepto de rol. Concepto de status. Conxunto e conflito de roles. Tipos e inconsistencia de status.
Tema 7.- Control social, desviación e delito Conceptos importantes. Sistemas de control social. Teorías da desviación (e o delito). Enfoques centrados no individuo. Enfoques bioloxicistas. Enfoques psicoloxicistas. Enfoques sociolóxicos. Perspectivas feministas.
Tema 8. Sistemas de estratificación social Introdución. Sistemas de estratificación. Perspectivas básicas para a análise da estratificación social na práctica. A clase social. A pobreza. A estratificación global, ou a globalización da pobreza e a exclusión. Correlacións da pobreza. Outras variables da estratificación. Movilidade social: conceptos e tipos.
Tema 9. Natureza e sociedade Conceptos básicos para o estudio da poboación. Teorías do crecemento da poboación. Poboación, urbanización e medio ambiente. A urbanización como modo de vida. A socioloxía e o medio ambiente; conceptos importantes. Un novo impulso civilizatorio. Factores que inflúen no déficit medioambiental. Medio ambiente e sociedade do risco. O novo ambientalismo. Fitos do ambientalismo contemporáneo. Actitudes ante o problema medioambiental. Teorías sociolóxicas sobre o medio ambiente. Medio ambiente e turismo.
Tema 10. Os ladrillos da sociedade: grupos, redes, organizacións e institucións Os grupos sociais. As organizacións formais. A análise das organizacións. Liderazgo, poder e autoridade nos grupos sociais e as organizacións. A organización burocrática e ol mundo moderno (a burocratización del mundo). As organizacións como sistemas abertos que interactúan co entorno. As principales institucións sociais.
Tema 11. Cambio social e cultural Teorías sobre o cambio social. Factores e condicións do cambio social. Os axentes do cambio social. Planificación social. Industrialización, desenvolvemento e modernización. A posmodernidade.
Tema 12. O conflito social Conceptualización e diversidade tipolóxica. Permanencia e intensidade dos conflitos sociais. Principais teorías. A dinámica centro-periferia.
Tema 13. Movementos sociais Características. Clasificación dos movementos sociais. Principais teorías. Elites e líderes sociales. Os grupos de presión. O voluntariado e o movemento asociativo. Movementos sociais e perspectiva de xénero.
Tema 14. Comportamento colectivo Concepto e formas. A multitude, as masas e os públicos. Diversas teorías. A propaganda. A opinión pública.
Tema 15. A globalización ¿Que é a globalización?. Dimensións da globalización. Globalización e sociedad do risco. A sociedade mediática. Tendencias e perspectivas de futuro.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Lecturas B1 B2 B3 B4 B6 B7 B8 C1 C2 C6 C10 0 20 20
Proba obxectiva A2 A4 A6 B1 B6 B7 B8 C1 C2 C3 C6 C7 C8 C12 C14 C15 3 20 23
Recensión bilbiográfica B1 B2 B3 B4 B6 B7 B8 C1 C2 C6 C10 2 10 12
Sesión maxistral A2 A4 A6 B1 B6 B7 B8 C1 C2 C3 C6 C7 C8 C12 C14 C15 50 11 61
Traballos tutelados A2 A4 A6 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 C1 C2 C3 C4 C9 20 9 29
 
Atención personalizada 5 0 5
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Lecturas Lectura, por parte do alumno, de textos fundamentais ou relacionados coa materia, de entre os indicados polo profesor e, no seu caso, propostos polo propio alumno.
Proba obxectiva Os alumnos terán que superar un exame nas datas oficialmente establecidas. Dito exame constará de dúas partes, unha para a avaliación dos coñecementos adquiridos nas clases presenciais e outra que realizarán apoiados nos resumos das lecturas que levaran a cabo.
Recensión bilbiográfica Os alumnos deberán presentar, individualmente e por escrito, unha recensión ou análise de contido de dúas lecturas ou textos convidos col profesor. Poderán ser citados polo profesor para comentar ditos contidos.
Sesión maxistral É a explicación por parte do profesor dos contidos da materia na aula. Ocasionalmente apoiarase en soporte visual. As clases son para entender os conceptos e as teorías e plantexar posibles dudas sobre os mesmos. Durante o curso poderanse realizar seminarios, conferencias, coloquios e xornadas relacionadas con temas obxecto da materia, aos que os alumnos deberán asistir, existindo a posibilidade de que nos exames se poidan incluir algúns dos temas tratados en ditas actividades.
Traballos tutelados Os alumnos, de forma individual ou colectiva (non máis de tres) realizarán un traballo. Estes traballos estarán dirixidos ou tutelados polo profesor. Os traballos servirán para avaliar e, no seu caso, liberar esta parte da materia. A dirección ou tutela efectuarase de forma individual no despacho do profesor ou colectiva nos días de clases non presenciais. Para a elaboración destes traballos os alumnos apoiaranse na bibliografía especializada existente para cada un dos diferentes temas así como en proxectos levados a cabo por distintas institucións. A bibliografía será a que, para cada caso, recomende o profesor ou propoñan os alumnos.

Esta metodoloxía está orientada á aprendizaxe da materia e a que os seus contidos sexan aproveitados polos alumnos en relación coas competencias que teñen que adquirir os mesmos e que se especifican no epígrafe correspondente desta memoria e nol apartado de “Competencias” desta materia.

Atención personalizada
Metodoloxías
Recensión bilbiográfica
Traballos tutelados
Descrición
Recensión bibliográfica: O alumno realizará dúas recensións, nas que deberá realizar unha recensión, un abstract e as palabras clave. O profesor indicará a forma idónea de levar a cabo o anteriormente dito para que o alumno adquira as habilidades necesarias para a realización de dito cometido.

Traballos tutelados: O alumno realizará un traballo sobre algún tema incluido no programa. Realizará tamén traballos nas clases interactivas, utilizando datos de organismos de interese sociolóxico (CIS, INE, IGE...). O profesor atenderalle en tódalas consultas necesarias para a aprendizaxe na utilización de datos e na elaboración de investigacións e estudos.

Atención personalizada: O alumno poderá consultar tódalas dúbidas s e inquietudes científicas que lle plantea o programa. Desta forma, o profesor tratará de incentivar a súa imaxinación sociolóxica.


Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Proba obxectiva A2 A4 A6 B1 B6 B7 B8 C1 C2 C3 C6 C7 C8 C12 C14 C15 Os alumnos terán que superar un exame nas datas oficialmente establecidas. Dito exame constará de dúas partes, unha para a avaliación dos coñecementos adquiridos nas clases presenciais e outra que realizarán apoiados nos resumos das lecturas que levaran a cabo. 40
Recensión bilbiográfica B1 B2 B3 B4 B6 B7 B8 C1 C2 C6 C10 Os alumnos terán que presentar, antes do día establecido para o exame, individualmente e por escrito, catro recensións ou análises de contenido de catro pequenas lecturas ou textos que marcará o profesor. Poderán ser citados polo profesor para comentar ditos contidos. 20
Traballos tutelados A2 A4 A6 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 C1 C2 C3 C4 C9 Os alumnos, de forma individual ou colectiva (non máis de tres) realizarán un traballo, que entregarán antes da data do exame, sobre algún dos temas ou aspectos contidos no programa. Levarán tamén a cabo traballos, nas clases interactivas, utilizando as novas tecnoloxías. Todos estes traballos estarán dirixidos ou tutelados polo profesor e servirán para evaluar e, no seu caso, liberar esta parte da materia. 40
 
Observacións avaliación

As notas que superen o aprobado en calquera dos apartados (proba obxectiva, recensión bibliográfica e/ou traballos tutelados) na convocatoria ordinaria gardaranse para a convocatoria de xullo.

Aqueles alumnos que teñan semipresencialidade ou algún tipo
de excepcionalidade legalmente concedida para vir a clase, que falen co pofesor a comezos de curso
para establecer as titorías e os sistemas de avaliación correspondentes.


Fontes de información
Bibliografía básica
-Giddens, A, Sociología, Madrid .Alianza, 2002, Libro. -Horton, P.B. y Hunt, C.L, Sociología, Méjico. Mc Graw-Hill, 1988, Libro. -Iglesias de Ussel y Trinidad Requena, Leer la sociedad. Una introducción a la Sociología General , Madrid.Tecnos, 2005, Libro. -Lenski, G. y otros, Sociedades humanas. Introducción a la macrosociología, Méjico. Mc Graw-Hill, 1997. -Macionis, J.J. y Plummer, K, Sociología, Madrid. Prentice Hall, 2004, Libro.
Bibliografía complementaria
Puntualmente, nalgúns dos temas,proporcionarase ao alumno algún texto específico dun libro ou revista científica.

Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías