Datos Identificativos 2019/20
Asignatura (*) Catalogación Descritiva de Documentos Especiais Código 710G02019
Titulación
Grao en Información e Documentación
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 2º cuadrimestre
Segundo Obrigatoria 6
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Humanidades
Coordinación
Fernandez Travieso, Carlota
Correo electrónico
carlota.ftravieso@udc.es
Profesorado
Fernandez Travieso, Carlota
Correo electrónico
carlota.ftravieso@udc.es
Web http://http://pdi.udc.es/es/File/Pdi/4S46G
Descrición xeral Introdución ó concepto de materiais especiais e o seu papel nas bibliotecas, así como ás normas e fontes para a catalogación descritiva dos mesmos. Aplicación de normas descriptivas e emprego de fontes para a catalogación de documentos especiais

Competencias do título
Código Competencias do título
A1 Coñecemento da natureza da información e dos documentos, dos seus diversos modos de produción e do seu ciclo de xestión, dos aspectos legais e éticos do seu uso e transferencia, e das fontes principais de intormación en calquera soporte, e ao longo do tempo.
A3 Coñecemento, comprensión e aplicación dos principios teóricos e metodolóxicos, e das técnicas para a creación e eutentificación, reunión, selección, organización, representación, preservación, recuperación, acceso, difusión e intercambio, e avaliación da información e dos recursos informáticos.
A5 Coñecemento e aplicación das tecnoloxías da información que se emplea nas unidades e servizos de información e nos procesos e transferencia da información.
B1 Que os estudantes demostrasen posuir e comprender coñecementos nun área de estudo que parte da bas da educación secundaria xera, e adoitan encontrare a un nivel que, se ben se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamán algún aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo.
B2 Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as competencias que adoitan demostrar por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo.
B3 Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan una reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética.
B4 Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solución a un público tanto especializado como non especializado
B5 Que os estudantes desenvolverán aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender os estudos posteriores cun alto grao de autonomía
B6 Capacidade de análise e de sintese aplicaa á xestión e organización da información
B7 Capacidade da xestión da información relevante
B8 Capacidade deuso e adaptación de diversas técnicas de comunicación oral e escrita cos usuarios da información
B9 Habilidades no uso de software xenérico
C1 Expresarse correctamente tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficicais da comunidade autónoma
C2 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e da comunicación (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C5 Valorar críticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas a os que deben de enfrontarse
C6 Asumir como profesional e cidadán a importancia do aprendizaxe ao longo da vida
C7 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade
C8 Aprender a aprender
C9 Resolver problemas de forma efectiva
C10 Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo
C11 Traballar de xeito autónomo con iniciativa
C12 Traballar de xeito colaborativo
C13 Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán e como profesional
C14 Comunicarse de xeito efectivo nun contorno de traballo
C15 Capacidade de organización e planificación do traballo propio
C16 Capacidade de integración en equipos multidisciplinares
C18 Capacidade para a adaptación a cambios no contorno

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Coñecer a tipoloxía, características, e terminoloxía dos materiais especiais e o interese informativo, documental e patrimonial dos mesmos. A1
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B7
B8
C2
C5
C6
C7
Coñecer os principios teóricos e metodolóxicos da descrición bibliográfica e da elaboración de rexistros catalográficos dos documentos especiais. A3
B1
B3
B4
B8
C1
C2
C6
C7
C13
Aprender os principios operativos da catalogación descritiva dos distintos tipos de materiais especiais A3
B1
B2
B3
B4
B5
B8
C1
C2
C6
C7
C8
C18
Adquirir habilidades para recuperar, tratar e interpretar rexistros bibliográficos de materiais especiais nas principais fontes de información de materiais especiais A1
A3
A5
B5
B7
B9
C1
C2
C5
C7
C9
C10
C11
C12
C14
C15
C16

Contidos
Temas Subtemas
Módulo 1. Os materiais especiais
Tema 1. Concepto e clases. Os materiais especiais nas bibliotecas
Módulo 2. Materiais especiais impresos
Tema 2. Os fondos patrimoniais. Concepto e estrutura formal e material de manuscritos e impresos
Tema 3. Catalogación de manuscritos e impresos antigos
Módulo 3. O material cartográfico
Tema 4. Tipoloxía e fontes para a catalogación do material cartográfico
Tema 5. Catalogación de mapas
Módulo 4. Gravacións sonoras
Tema 6. Tipoloxía do material e catalogación
Módulo 5. Materiais gráficos
Tema 7. Tipoloxía do material e catalogación
Módulo 6. Materiais audiovisuais
Tema 8. Tipoloxía do material e catalogación de videograbaciones

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Proba obxectiva B1 B2 B6 B7 2 40 42
Sesión maxistral A1 A3 A5 B9 C18 21 0 21
Portafolios do alumno A1 A5 B2 B3 B4 B6 B7 B8 B9 C16 C12 C11 C10 C9 C8 C7 C6 C5 C2 C1 10 32 42
Presentación oral B6 B7 B8 C1 C10 C13 C14 7 0 7
Traballos tutelados A1 A3 B2 B3 B5 C1 C5 C12 C14 C15 4 30 34
 
Atención personalizada 4 0 4
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Proba obxectiva Método de avaliación escrita dos coñecementos e habilidades adquiridos polo alumnado, puidendo combinar distintos tipos de preguntas.
Sesión maxistral Exposición oral dos contidos básicos da materia, elaborados e expostos pola docente, que pode apoiarse en medios audiovisuais.
Portafolios do alumno Carpeta que reúne virtualmente (a través da plataforma moodle) os traballos dos alumnos: resumos, recensións críticas, traballos nos que demostran a capacidade de aplicación dos coñecementos aquiridos nas sesións maxistrais (maioritariamente en relación cos problemas de catalogación documentos especiais), conclusións de procuras de información utilizando as TIC por parte do grupo, correccións, recensións de visitas a centros de documentación que custodian documentos especiais...
Presentación oral Ao longo das aulas procurarase a interación entre o alumnado e profesorado de xeito ordenado, propoñendo cuestións, facendo aclaracións e expoñendo temas, traballos, conceptos, feitos ou principios de forma dinámica. Os alumnos terán que falar de/expoñer os traballos que se incluirán no portafolios.
Traballos tutelados Realización por parte do alumnado, de traballos autónomos, relacionados coa materia, baixo a vixilancia e seguemento da profesora.

Atención personalizada
Metodoloxías
Proba obxectiva
Traballos tutelados
Portafolios do alumno
Descrición
As titorías da materia permitirán ao alumnado resolver dúbidas sobre os contidos, a forma de preparar o exame, traballos tutelados, traballos do portafolios e calquera outra actividade orientada ao longo do curso.

Con carácter xeral, e en todas as metodoloxías aplicadas, se empregarán as titorías presenciais, o correo electrónico e a plataforma Moodle da UDC.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Proba obxectiva B1 B2 B6 B7 Realizarase un exame final teórico-práctico sobre os contidos vistos nas sesións maxistrais e nas interactivas. Consistirá en un conxunto de preguntas de resposta libre e breve. 40
Traballos tutelados A1 A3 B2 B3 B5 C1 C5 C12 C14 C15 As instruccións precisas serán proporcionadas pola docente ao comezo do curso. Con caracter xeral, valorarase a adecuación do traballo presentado ao tema propuesto, o contido, a coherencia da súa estructura, a redacción e a presentación entre outros criterios que poderán engadirse no momento de presentar a actividade aos alumnos. Poderá solicitarse a súa exposición na aula. Non serán avaliados os traballos presentados fóra de prazo. 30
Portafolios do alumno A1 A5 B2 B3 B4 B6 B7 B8 B9 C16 C12 C11 C10 C9 C8 C7 C6 C5 C2 C1 Valorarase adecuación do portafolios presentado aos temas propostos para cada actividade, o contido, as achegas por parte dos alumnos, a coherencia da súa estructura, a redacción e presentación. Poderán especificarse outros criterios de avaliación particulares no momento da presentación das actividades aos alumnos. Non se avaliarán actividades presentadas fora de prazo, con faltas de ortografía ou que incumpran as indicacións prescritas para a súa elaboración. 20
Presentación oral B6 B7 B8 C1 C10 C13 C14 Terase en conta a participación nas aulas expoñendo o traballo propio e realizando achegas de interese sobre os temas propostos pola profesora ou plantexando dúbidas de forma constructiva. 10
 
Observacións avaliación

PRIMEIRA OPORTUNIDADE

Para aprobar a materia é preciso obter unha nota media de 5 sobre 10 que se calculará atendendo ás porcentaxes sinaladas para cada metodoloxía no apartado de avaliación. Será imprescindible obter un mínimo de 5 sobre 10 na proba obxectiva, de non ser así a nota global da materia non será superior a un 4,9. Cada un dos traballos do portafolios cualificaranse cunha nota sobre 10 e farán media aritmética entre elas. De ser entregados fora de prazo ou copiados os traballos serán considerados como non presentados e serán cualificados cun 0. Este será tamén o caso dos traballos tutelados non consensuados coa profesora no prazo que se establecerase. 

SEGUNDA OPORTUNIDADE:  

Poderán presentarse á segunda oportunidade unicamente os estudantes que non superen a materia na primeira oportunidade. Respectaranse as mesmas condicións e porcentaxes da primeira oportunidade. Gardaranse as notas relacionadas coas diferentes metodoloxías mencionadas no apartado de avaliación que resultasen aprobadas, polo que os alumnos poderán recuperarán só a parte/partes que teñan suspensas. Será obrigatorio comunicar á profesora cómo se abordará a avaliación nesta segunda oportunidade. Será obrigatorio presentar o traballo tutelado e portafolios como mínimo 15 días antes da data fixada para a proba obxectiva. Para presentarse ao exame é requisito imprescindible ter presentado previamente o traballo tutelado e portafolios.

ALUMNOS CON ADICACIÓN A TEMPO PARCIAL OU DISPENSA ACADÉMICA DE ASISTENCIAS ÁS AULAS LEGALMENTE RECOÑECIDA:

 Terán que acordar unha titoría nas dúas primeiras semanas de clase co fin de establecer un plan de traballo axeitado. Terán que decidir se se acollen aos prazos de presentación de traballos que serán comunicados ao longo do curso a través de plataforma Moodle ou se realizan unha entrega final de todos os traballos conxuntamente como mínimo 15 días antes da proba obxectiva á que desexan presentarse. Poderán ser dispensados da participación nas aulas (o 10% de "presentación oral"), tendo neste caso a proba obxectiva o valor do 50%.


Fontes de información
Bibliografía básica CG46 Information et documentation Groupe AFNOR CG46 / CN 46-9 Identification et description / GE6 Ev (2016). Catalogage des monographies anciennes Description bibliographique et données d'exemplaire:Recommandation.
Rodrigo Echalecu, Ana Mª (2006). Curso de catalogación de materiales especiales en formato ISBD e IBERMARC: grabaciones sonoras, vidograbaciones, recursos electrónicos en soporte óptico. Madrid : Estudio de Técnicas Documentales
Pass, Gregory A. (2003). Descriptive cataloging of ancient, medieval, Renaissance, and early modern manuscripts. Chicago: ACRL
(2001). Documentación cartográfica tratamiento, gestión y uso . Huelva : Universidad de Huelva, Servicio de Publicaciones
Valle Gastaminza, Félix del (1999). Documentación fotográfica. Madrid: Síntesis
(2001). Formato IBERMARC para registros bibliográficos. Madrid: Biblioteca Nacional
(2004). Formato IBERMARC para registros de fondos y localizaciones . Madrid: Biblioteca Nacional
Triviño Sánchez,Cristina, Brihuega Fronteriz, Begoña: (2000). Fuentes de información cartográfica básicas para una biblioteca con fondos cartográficos. Boletín de la ANABAD, 50, 2 (2000) , pp. 155-174
Federación Internacional de Asociaciones de Bibliotecarios y Bibliotecas Sección de Catalogación Com (2007). International Standard Bibliographic Description . München : Saur
Díez Carrera, Carmen (2005). La catalogación de los materiales especiales. Gijón: TREA
Martín Abad, Julián; Becedas González, Margarita; Lilao Franca, Óscar (2008). La descripción de impresos antiguos: análisis y aplicación de la ISBD(A). Madrid: Arco
Jiménez Pelayo,Jesús, ed. (2001). La documentación cartográfica: tratamiento, gestión y uso. Huelva : Universidad
Martín Abad, Julián (2004). Los libros impresos antiguos. Valladolid : Universidad de Valladolid
Díez Carrera, Carmen (1998). Los materiales especiales en las Bibliotecas. Gijón:TREA
Grupo de Trabajo Catalogo Colectivo Patrimonio Bibliográfico Consejo de Cooperación Bibliotecaria (2013). Manual de Cartografía. Madrid: Consejo de Cooperación bibliotecaria
García Albella, Fernando (1993). Materiales bibliográficos especiales. Gijón: TREA
Fothergill, Richard; Butchart, Ian (1992). Materiales no librarios en las bibliotecas: guía práctica. Madrid: Fundación Germán Sánchez Ruipérez
(2007). Reglas de catalogación . [Madrid] : Subdirección General de Coordinación Bibliotecaria
Joint Steering Committee for Revision of AACR, American Library Association(ed.) (2004). Reglas de catalogación angloamericanas . Bogotá, D.C. : Rojas Eberhard

Bibliografía complementaria

 


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Bibliografía e Fontes de Información/710G02014

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario
Catalogación Formal de Documentos Electrónicos/710G02022

Observacións

Recoméndase tamén aos alumnos que non poidan asistir á aulas regularmente que non conten cun recoñecemento legal da súa situación que acorden unha titoría nas dúas primeiras semanas de clase co fin de establecer un plan de traballo axeitado.



(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías