Datos Identificativos 2018/19
Asignatura (*) Fontes de Información Especializadas Código 710G02024
Titulación
Grao en Información e Documentación
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 1º cuadrimestre
Terceiro Obrigatoria 6
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Humanidades
Coordinación
Fernandez Travieso, Carlota
Correo electrónico
carlota.ftravieso@udc.es
Profesorado
Fernandez Travieso, Carlota
Correo electrónico
carlota.ftravieso@udc.es
Web http://http://pdi.udc.es/es/File/Pdi/XY7EL
Descrición xeral Esta materia ten como finalidade a identificación e coñecemento das principais fontes de información nas distintas áreas do coñecemento, así como o desenvolvemento das habilidades necesarias para a súa selección, utilización, xestión e avaliación.

Competencias do título
Código Competencias do título
A1 Coñecemento da natureza da información e dos documentos, dos seus diversos modos de produción e do seu ciclo de xestión, dos aspectos legais e éticos do seu uso e transferencia, e das fontes principais de intormación en calquera soporte, e ao longo do tempo.
A3 Coñecemento, comprensión e aplicación dos principios teóricos e metodolóxicos, e das técnicas para a creación e eutentificación, reunión, selección, organización, representación, preservación, recuperación, acceso, difusión e intercambio, e avaliación da información e dos recursos informáticos.
A4 Coñecemento, comprensión e aplicación dos principios teóricos e metodolóxicos para o estudo, a análise, a avaliación e a mellora dos procesos de produción, transferencia e uso da información e da actividade científica.
A5 Coñecemento e aplicación das tecnoloxías da información que se emplea nas unidades e servizos de información e nos procesos e transferencia da información.
A6 Coñocemento da realidade nacional e internacional en materia de políticas e servizos de información e das industrias da cultura
A7 Habilidades para analizar, asesorar e formar a produtores, usuarios e clientes de servizos de información, así como nos procesos de negociación e comunicación
A8 Habilidades na obtención, tratamento e interpretación de datos sobre unidades e servizos de información, dos procesos de produción, transferencia e uso da información e da actividade científica.
B2 Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as competencias que adoitan demostrar por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo.
B3 Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan una reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética.
B4 Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solución a un público tanto especializado como non especializado
B5 Que os estudantes desenvolverán aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender os estudos posteriores cun alto grao de autonomía
B6 Capacidade de análise e de sintese aplicaa á xestión e organización da información
B7 Capacidade da xestión da información relevante
B8 Capacidade deuso e adaptación de diversas técnicas de comunicación oral e escrita cos usuarios da información
B9 Habilidades no uso de software xenérico
C1 Expresarse correctamente tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficicais da comunidade autónoma
C2 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e da comunicación (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C3 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solución baseadas no coñecemento e orientadas cara o ben común
C4 Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras
C5 Valorar críticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas a os que deben de enfrontarse
C6 Asumir como profesional e cidadán a importancia do aprendizaxe ao longo da vida
C7 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade
C8 Aprender a aprender
C9 Resolver problemas de forma efectiva
C10 Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo
C11 Traballar de xeito autónomo con iniciativa
C12 Traballar de xeito colaborativo
C13 Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán e como profesional
C14 Comunicarse de xeito efectivo nun contorno de traballo
C15 Capacidade de organización e planificación do traballo propio
C18 Capacidade para a adaptación a cambios no contorno

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Coñecemento das fontes de información máis relevantes en cada un dos grandes ámbitos de coñecemento. A1
A4
B3
C2
C4
C5
C6
C7
Coñecemento das metodoloxías de análise e avaliación das fontes de información segundo ámbitos de coñecemento. A3
A5
A7
B2
B3
C2
C4
C5
C6
Coñecemento da realidade nacional e internacional no relativo a produtores e servizos de información. A1
A6
B3
C3
Utilización axeitada das diferentes ferramentas de procura da información. A5
B2
B3
B4
C2
C5
Deseño e elaboración de recursos de información. A3
A7
A8
B2
B3
B4
B5
B6
B7
B8
B9
C1
C2
C3
C4
C5
C7
C8
C9
C10
C11
C12
C13
C14
C15
C18

Contidos
Temas Subtemas
Unidade I. Fundamentos e principios
1.1 Documento, información e coñecemento.
1.2. Fontes de información: concepto, tipoloxía e avaliación.
1.3. Comportamento informacional e necesidades de información.
1.4. O traballo de referencia: concepto, evolución e método de traballo.
Unidade II. Fontes de información en Artes e Humanidades
2.1. O usuario da información en Artes e Humanidades.
2.2 Productores e servizos de información e documentación.
2.3 Fontes de información multidisciplinares.
2.4. Fontes de información especializadas por áreas temáticas.
Unidade III. Fontes de información en Ciencias Sociais e Xurídicas
3.1. O usuario da información en Ciencias Sociais e Xurídicas.
3.2 Productores e servizos de información e documentación.
3.3 Fontes de información multidisciplinares.
3.4. Fontes de información especializadas por áreas temáticas.
Unidade IV. Fontes de información en Ciencias Naturais e Experimentais
4.1. O usuario da información en Ciencias Naturais e Experimentais.
4.2 Productores e servizos de información e documentación.
4.3 Fontes de información multidisciplinares.
4.4. Fontes de información especializadas por áreas temáticas.
Unidade V. Fontes de información en Enxeñería e Arquitectura
5.1. O usuario da información en Enxeñería e Arquitectura.
5.2 Productores e servizos de información e documentación.
5.3 Fontes de información multidisciplinares.
5.4. Fontes de información especializadas por áreas temáticas.
Unidade VI. Fontes de información en Ciencias da Saúde
6.1. O usuario da información en Ciencias da Saúde.
6.2 Productores e servizos de información e documentación.
6.3 Fontes de información multidisciplinares.
6.4. Fontes de información especializadas por áreas temáticas.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral A1 A3 A4 A6 B3 C2 C3 C5 C6 C7 C8 21 0 21
Prácticas a través de TIC A1 A3 A5 A7 A8 B2 B3 B7 B9 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 C10 C11 12 0 12
Lecturas A1 A4 A6 B3 C2 C6 C8 C10 C11 0 15 15
Portafolios do alumno A1 A3 A4 A8 B2 B6 B7 B9 C1 C2 C9 6 30 36
Traballos tutelados A3 A4 A5 A7 A8 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C8 C9 C10 C11 C12 C13 C14 C15 C18 1 40 41
Proba obxectiva A1 A3 A4 A6 B3 C2 C3 C5 C6 C7 C8 2 20 22
 
Atención personalizada 3 0 3
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral Exposición oral dos contidos básicos da materia, elaborados e expostos pola docente, que pode apoiarse en medios audiovisuais.
Prácticas a través de TIC Actividades de carácter práctico, que permiten ao alumnado aprender de forma efectiva a teoría dun ámbito de coñecemento mediante a utilización das TIC, facilitando así a aprendizaxe e o desenvolvimento das súas habilidades.
Lecturas Lectura, estudo e comentario crítico de fontes de información diversas e de artigos de investigación ou outros tipos de documentos relacionados cos contidos da materia.
Portafolios do alumno Carpeta de traballo dos/as alumnos/as que deben entregar periodicamente e no prazo estipulado pola profesora coas distintas actividades plantexadas: resumos e analises de lecturas, esquemas e contido teórico-práctico, exercicios prácticos ou probas escritas para o seguemento dos coñecementos adquiridos.
Traballos tutelados Realización por parte do alumnado, de traballos autónomos, relacionados coa materia, baixo a vixilancia e seguimento da profesora.
Proba obxectiva Método de avaliación escrita dos coñecementos e habilidades adquiridos polo alumnado, puidendo combinar distintos tipos de preguntas.

Atención personalizada
Metodoloxías
Proba obxectiva
Traballos tutelados
Portafolios do alumno
Descrición
As titorías da materia permitirán ao alumnado resolver dúbidas sobre os contidos, a forma de preparar o exame, o portafolios e calquera outra actividade orientada ao longo do curso.

Con carácter xeral, e en todas as metodoloxías aplicadas, se empregarán as titorías presenciais, o correo electrónico e a plataforma Moodle da UDC.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Proba obxectiva A1 A3 A4 A6 B3 C2 C3 C5 C6 C7 C8 Realizarase un exame final teórico-práctico sobre os contidos vistos nas sesións maxistrais e nas interactivas. Combinará preguntas de resposta libre e preguntas tipo test.
Na súa corrección valoraranse tanto a capacidade do alumnado para sintetizar, desenvolver, comparar ou relacionar de forma autónoma o contido teórico-práctico da materia, como a expresión, corrección ortográfica e presentación.
50
Traballos tutelados A3 A4 A5 A7 A8 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C8 C9 C10 C11 C12 C13 C14 C15 C18 Realizarase un traballo individual relacionado cos contidos teóricos da materia. As instruccións precisas serán proporcionadas pola docente ao comezo do curso.
Valorarase a adecuación do traballo presentado ao tema propuesto, o contido, a coherencia da súa estructura, a redacción e a presentación.
Non serán avaliados os traballos presentados fóra de prazo.
30
Portafolios do alumno A1 A3 A4 A8 B2 B6 B7 B9 C1 C2 C9 Cada alumno/a elaborará un portafolios que reunirá as actividades plantexadas pola docente e desenvolvidas nas sesións interactivas (lecturas, comentarios críticos, esquemas, resumos, etc.) e que será entregado periodicamente nas datas indicadas previamente pola profesora.
Na súa avaliación teranse en conta tanto a pertinencia do seu contido, valorándose especialmente as achegas críticas do alumnado, como a corrección da súa forma.
Neste apartado considerarase tamén a asistencia e participación ao conxunto das clases do curso.
20
 
Observacións avaliación

- Para superar a materia é necesario aprobar cada unha das partes que compoñen a metodoloxía de traballo da mesma.

- Aqueles/as alumnos/as que teñan algún tipo de excepcionalidade para asistir a clase legalmente concedida, que falen coa profesora a comezos do curso para establecer as titorías e os sistemas de avaliación correspondentes.

- Os/as alumnos/as con recoñecemento de adicación a tempo parcial e dispensa académica de asistencia a clase terán que elaborar o traballo tutelado (cualificación: 50%) e realizarán unha proba final escrita dos contidos teóricos e prácticos da materia (cualificación: 50%).


Fontes de información
Bibliografía básica KATZ, William (1997). Introduction to reference work(7th ed.) . New York : McGraw-Hill
CODINA BONILLA, Lluís (). Análisis y métodos en Ciencias de la Información. http://www.lluiscodina.com/
ABADAL FALGUERAS, Ernest; CODINA BONILLA, Lluís (2005). Bases de datos documentales: características, funciones y métodos. Madrid: Síntesis
MONFASANI, E. (2013). Bibliotecarios, usuarios y gestión del conocimiento. Buenos Aires: Alfagrama
FERRAN FERRER, Núria; PÉREZ-MONTORO, Mario (2009). Búsqueda y recuperación de la información. Barcelona: UOC
MERLO VEGA, José Antonio (2009). cInformación y referencia en entornos digitales: desarrollo de los servicios bibliotecarios de consulta. Murcia: Universidad de Murcia
CID LEAL, Pilar; PERPINYÂ MORERA, Remei (2013). Cómo y donde buscar fuentes de información . Bellaterra, Cerdanyola del Vallès : Universitat Autònoma de Barcelona, Servei de Publicacions
MOREIRO GONZÁLEZ, José Antonio (2005). Conceptos introductorios al estudio de la información documental. Salvador (Bahia) : EDUFBA ; Lima : Pontificia Universidad Católica del Perú
RODRÍGUEZ BRAVO, Blanca (2002). El documento: entre la tradición y la renovación. Gijón: TREA
OTLET, Paul (2007). El tratado de documentación : el libro sobre el libro : teoría y práctica(trad. María Dolores Ayuso García) ( 2ª ed),. Murcia : Universidad de Murcia, Servicio de Publicaciones
GALLEGO LORENZO, Josefa; JUNCÀ CAMPDEPARDÓS, Manuela (2009). Fuentes de información. http://ocw.uoc.edu/informacio-i-comunicacio/fonts-dinformacio-i/Course_listing
ALIA MIRANDA, Francisco (1998). Fuentes de información para historiadores. Gijón: Trea
GÓMEZ DÍAZ, R., GARCÍA RODRÍGUEZ, A., CORDÓN GARCÍA, J. A. (2017). Fuentes especializadas en Ciencias Sociales y Humanidades. Madrid: Pirámide
CHAÍN NAVARRO, Celia (1995). Introducción a la gestión y recursos de información en ciencia y tecnología. Murcia: Universidad
MALDONADO, Ángeles; RODRÍGUEZ YUNTA, Luís (coord.) (2006). La información especializada en Internet. Madrid: Consejo Superior de Investigaciones Científicas
TORRES. Isabel de (coord) (2000). Las fuentes de información: ejercicios teórico práctico. Madrid: Síntesis
CORDÓN GARCÍA, José Antonio et al. (2016). Las nuevas fuentes de información. La búsqueda informativa, documental y de investigación en el ámbito digital. Madrid: Pirámide
ARRIZO, Gloria; IRURETA-GOYENA, Pilar; LOPEZ DE QUINTANA, Eugenio (2000). Manual de fuentes de información, 2ª ed. Madrid: CEGAL
CORDÓN GARCÍA, José Antonio; LÓPEZ LUCAS, Jesús; VAQUERO PULIDO, José Raúl (2001). Manual de investigación bibliográfica y documental: teoría y práctica. Madrid: Pirámide
MELNIK, D. (2006). Principios de referencia: fuentes y servicios de consulta. Buenos Aires: Alfagrama
CAPURRO, R. ; HJORLAND, B (2001). The Concept of Information. Annual Review of Information Science & Technology, 37, 343-411
BUCKLAND, M. D (1997). What is a ‘ Document`?. Journal of the American Society for Information Science, 48(9): 804-809


Bibliografía complementaria

Incluye documentos para las diversas áreas de conocimiento y bibliografías específicas, entre otros se consultarán:

ASIMOV, Isaac(1986):   Introducción a la ciencia (traducción, Jorge de Orus y Manuel Vázquez), Barcelona : Orbis

CAMPÀS MONTANER, Joan;   Teresa MUÑOZ LLORET y Jaume BUSQUETS FÀBREGAS (2002):  Introducción a las humanidades, Barcelona : Planeta UOC

CARRIZO SAINERO, Gloria(2000):   La información en ciencias sociales, Gijón : Trea

CORDERO HUERTAS, Gabriel (2004):  Qué es la ciencia social : breve introducción a problemas metodológicos e interpretativos ,  Huelva : Ybri

FORD, Simon(ed.) (2001): Information sources in art, art history and design,  München : Saur, 2001.

GARRIGÓS  Oltra  et al (1996): Introducción a la historia de la ciencia y la técnica , Valencia : Universidad Politécnica de Valencia, Servicio de Publicaciones

GRIBBIN, John (2000): Introducción a la ciencia: una guía para todos (o casi)  (con la colaboración  de Mary Gribbin ; traducción castellana de Mercedes García Garmilla),  Barcelona : Crítica

HALL, Linda D. (2006):  Encyclopedia of business information sources, Detroit : Thomson Gale

LÓPEZ PIÑERO, José María  y María Luz TERRADA FERRANDIS (2000):  Introducción a la medicina,  Barcelona : Crítica

PALOMARES PERRAULT, Rocío y Carmen GÓMEZ CAMARERO(2002):      Fuentes de información de publicidad y comunicación audiovisual, Málaga: Universidad de Málaga, Servicio de Publicaciones

PÉREZ PINO, Armando et.al. (1989): Introducción general a las humanidades: historia, filosofía, literatura, arte, música, Madrid : Playor


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Xestión da Información Fundamentos e Teoría/710G02073
Bibliografía e Fontes de Información/710G02014

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario
Documentación en Medios de Comunicación/710G02043
Bibliotecas Dixitais/710G02036
Fontes de Información en Ciencia e Tecnoloxía/710G02037
Deseño de Recursos Informativos en Web/710G02039
Recuperación e Avaliación de Información Electrónica/710G02040

Observacións

- Os/as estudantes Erasmus ou de programas de mobilidade bilateral deberán contactar coa profesora durante a primeira semana de clases.


- Os/as estudantes que non poidan asistir a clases con regularidade deberán comunicarse coa profesora na primeira semana lectiva do cuatrimestre para organizar un plan de traballo.


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías