Datos Identificativos 2016/17
Asignatura (*) Fontes de Información en Ciencia e Tecnoloxía Código 710G02037
Titulación
Grao en Información e Documentación
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 1º cuadrimestre
Cuarto Optativa 6
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Humanidades
Coordinación
Ameneiros Rodríguez, María Rocío
Correo electrónico
rocio.ameneiros@udc.es
Profesorado
Ameneiros Rodríguez, María Rocío
Correo electrónico
rocio.ameneiros@udc.es
Web
Descrición xeral Conocimiento de las necesidades de información en Ciencia y Tecnología. Análisis, manejo y elaboración de los principales recursos de información en Ciencia y Tecnología.

Competencias do título
Código Competencias do título
A1 Coñecemento da natureza da información e dos documentos, dos seus diversos modos de produción e do seu ciclo de xestión, dos aspectos legais e éticos do seu uso e transferencia, e das fontes principais de intormación en calquera soporte, e ao longo do tempo.
A3 Coñecemento, comprensión e aplicación dos principios teóricos e metodolóxicos, e das técnicas para a creación e eutentificación, reunión, selección, organización, representación, preservación, recuperación, acceso, difusión e intercambio, e avaliación da información e dos recursos informáticos.
A4 Coñecemento, comprensión e aplicación dos principios teóricos e metodolóxicos para o estudo, a análise, a avaliación e a mellora dos procesos de produción, transferencia e uso da información e da actividade científica.
A5 Coñecemento e aplicación das tecnoloxías da información que se emplea nas unidades e servizos de información e nos procesos e transferencia da información.
A6 Coñocemento da realidade nacional e internacional en materia de políticas e servizos de información e das industrias da cultura
A7 Habilidades para analizar, asesorar e formar a produtores, usuarios e clientes de servizos de información, así como nos procesos de negociación e comunicación
A8 Habilidades na obtención, tratamento e interpretación de datos sobre unidades e servizos de información, dos procesos de produción, transferencia e uso da información e da actividade científica.
B1 Que os estudantes demostrasen posuir e comprender coñecementos nun área de estudo que parte da bas da educación secundaria xera, e adoitan encontrare a un nivel que, se ben se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamán algún aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo.
B2 Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as competencias que adoitan demostrar por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo.
B3 Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan una reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética.
B4 Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solución a un público tanto especializado como non especializado
B5 Que os estudantes desenvolverán aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender os estudos posteriores cun alto grao de autonomía
B7 Capacidade da xestión da información relevante
B9 Habilidades no uso de software xenérico
C2 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e da comunicación (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C3 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solución baseadas no coñecemento e orientadas cara o ben común
C5 Valorar críticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas a os que deben de enfrontarse
C6 Asumir como profesional e cidadán a importancia do aprendizaxe ao longo da vida
C7 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade
C8 Aprender a aprender
C9 Resolver problemas de forma efectiva
C10 Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo
C11 Traballar de xeito autónomo con iniciativa
C12 Traballar de xeito colaborativo
C15 Capacidade de organización e planificación do traballo propio
C16 Capacidade de integración en equipos multidisciplinares
C17 Recoñecemento da diversidade y multiculturalidade no ámbito do exercicio profesional
C18 Capacidade para a adaptación a cambios no contorno
C20 Dominar a expresión e a comprensión de forma oral e escrita dun idioma estranxeiro

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Conocer la naturaleza de la información y de los documentos y principales fuentes de información en el campo de la Ciencia y la Tecnología. A1
A4
A5
A6
A8
B1
B5
B7
C2
C3
C5
C6
C7
C8
C17
Conocer las metodologías de análisis y evaluación de las fuentes de información en Ciencia y Tecnología. A3
A4
A5
A7
B1
B2
B3
C2
C3
C5
C7
C17
C18
Conocer la realidad nacional e internacional en los procesos de producción, transferencia y uso de la información científica y tecnológica. A1
A4
A6
B1
B2
B3
C3
C5
C16
C20
Utilizar adecuadamente las diferentes herramientas de búsqueda de información. A5
A8
B4
B5
B9
C2
C5
C9
C10
C11
C12
C15
C18

Contidos
Temas Subtemas
Módulo 1. Información y Documentación en Ciencia y Tecnología Tema 1. La comunicación científica y tecnológica: difusión, transferencia y divulgación
Tema 2. E-ciencia: concepto. Herramientas en la red
Tema 3. La información en el ámbito empresarial: la vigilancia tecnológica
Tema 4. Medición de las actividades en Ciencia y Tecnología. Los Observatorios de Ciencia y Tecnología
Módulo 2. Concepto, tipología y fuentes de revistas científicas
Tema 5. Las revistas científicas: función, normalización y modelo de publicación
Tema 6. Las revistas científicas electrónicas
Tema 7. Las revistas científicas en acceso abierto
Tema 8. Las revistas científicas: fuentes de información
Módulo 3. Concepto, tipología y fuentes de la Literatura gris Tema 9. Concepto y tipología de Literatura gris
Tema 10. Patentes y normas
Tema 11. Tesis doctorales
Tema 12. Congresos, informes técnicos y Libros blancos

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Proba de resposta breve A4 B1 B3 B5 B7 C3 C5 8 53 61
Portafolios do alumno A7 A8 B2 B4 B7 B9 C2 C5 C9 C11 C12 C15 C16 C18 C20 16 40 56
Sesión maxistral A1 A3 A4 A5 A6 B3 C6 C7 C8 C10 C17 20 10 30
 
Atención personalizada 3 0 3
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Proba de resposta breve Test y/o pruebas de respuesta breve sobre los contenidos teóricos y prácticos de la materia. Se realizarán varios test y/o pruebas de respuesta breve periódicamente para el seguimiento y evaluación de los conocimientos adquiridos.
Portafolios do alumno Carpeta de trabajo de los alumnos que deben entregar periódicamente y en el plazo estipulado a la profesora con las distintas actividades planteadas: resúmenes y análisis de lecturas, esquemas y contenido teórico-práctico desarrollado y ejercicios prácticos.
Sesión maxistral Exposición oral por parte de la profesora, complementada con el uso de medios audiovisuales y la introducción de algunas preguntas dirigidas a los alumnos, con la finalidad de transmitir los conocimientos fundamentales de la materia y facilitar el aprendizaje. Se fundamentará en la exposición de contenidos teóricos, la visualización de ejemplos y la resolución de dudas por parte de la profesora.

Atención personalizada
Metodoloxías
Portafolios do alumno
Sesión maxistral
Proba de resposta breve
Descrición
Resolver dudas, ampliar planteamientos, sugerir actividades y distintas formas de trabajo que ayuden a los alumnos en su aprendizaje. Seguimiento personalizado y constante de cada una de las tareas desarrolladas por los alumnos.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Portafolios do alumno A7 A8 B2 B4 B7 B9 C2 C5 C9 C11 C12 C15 C16 C18 C20 Se valorará la adecuación del portafolios presentado a los temas propuestos para cada actividad, el contenido, con especial interés en las aportaciones de los alumnos, la coherencia de su estructura, la redacción y la presentación.
Se entregará cada actividad en la fecha indicada por la profesora.
No se evaluarán las actividades presentadas fuera de plazo, con faltas de ortografía o aquellas que incumplan las indicaciones prescritas para su elaboración.
50
Proba de resposta breve A4 B1 B3 B5 B7 C3 C5 Se evaluarán los diferentes test de los contenidos de la materia. En el caso de las respuestas breves se evaluará la adecuación de las mismas a las preguntas realizadas y su redacción, y no se corregirán aquellas que contengan faltas de ortografía o no contesten al tema planteado. 50
 
Observacións avaliación

Requisitos imprescindibles:

-Para superar la asignatura es necesario
aprobar cada una de las partes que componen la metodología de trabajo de
la misma, es decir, si un alumno no supera las pruebas de respuesta breve no se le
evaluará el portafolios y viceversa.

-Los alumnos que no entreguen el portafolios o no se presenten a las pruebas de respuesta breve y aquellos alumnos con reconocimiento de dedicación a tiempo parcial y dispensa académica de exención de asistencia realizarán una prueba final escrita de los contenidos teóricos y prácticos de la materia (calificación: 100%).




















“Aquellos/as alumnos/as que tengan
alguna clase de excepcionalidad para asistir a clase legalmente concedida, que
hablen con el/la profesor/a a comienzos del curso para establecer las tutorías
y los sistemas de evaluación correspondientes.”


Fontes de información
Bibliografía básica

-ABADAL FALGUERAS, Ernest; CODINA BONILLA, Lluís. Bases de datos documentales: características, funciones y métodos. Madrid: Síntesis, 2005. 
-ARÉVALO, Julio-Alonso; SUBIRATS COLL, Imma; MARTÍNEZ CONDE, Mª Luisa. Informe Apei sobre acceso abierto. Gijón: Asociación Profesional de Especialistas en Información, 2008. Disponible en: http://libros.metabiblioteca.org/bitstream/001/189/8/978-84-691-7725-9.pdf
-BAIGET, Tomás; TORRES-SALINAS, Daniel. Informe Apei sobre publicación en revistas científicas. Gijón: Asociación Profesional de Especialistas en Información, 2013. Disponible en: http://www.udg.edu/Portals/160/docs/centre_redaccio/Informe_APEI_Baiget.pdf
-CALLON, Michel; COURTIAL, Jean Pierre; PENAN, Hervé. Cienciometría, la medición de la actividad científica: de la bibliometría a la vigilancia tecnológica. Gijón: Trea, 1995.
-CARRIZO, Gloria; IRURETA-GOYENA, Pilar; LÓPEZ DE QUINTANA, Eugenio. Manual de fuentes de información. 2ª ed. Madrid: CEGAL, 2000.
-CHAÍN NAVARRO, Celia. Introducción a la gestión y recursos de información en ciencia y tecnología. Murcia: Universidad, 1995. 
-CODINA BONILLA, Lluís. “Evaluación de recursos digitales en línea: conceptos, indicadores y métodos”. Revista Española de Documentación Científica, 23, 1 (2000), pp.9-44.
-CORDÓN GARCÍA, José Antonio; LÓPEZ LUCAS, Jesús; VAQUERO PULIDO, José Raúl. Manual de investigación bibliográfica y documental: teoría y práctica. Madrid: Pirámide, 2001.
-CORDÓN GARCÍA, José Antonio et al. Las nuevas fuentes de información: información y búsqueda documental en el contexto de la web 2.0. Madrid: Pirámide, 2010.
-MALDONADO, Ángeles; RODRÍGUEZ YUNTA, Luís (coord.). La información especializada en Internet. 2ª ed. corr. y aum. Madrid: Consejo Superior de Investigaciones Científicas, 2006.
-MARTÍNEZ MÉNDEZ, Francisco Javier; LÓPEZ CARREÑO, Rosana. "El sinsentido de hablar de literatura gris en la época 2.0", El profesional de la información, 20, 6 (2011), pp.621-626.
-TAVARES DE MATOS-CARDOSO, Mª Manuela. "El peer review de las revistas científicas en Humanidades y Ciencias Sociales: políticas y prácticas editoriales declaradas", Revista Española de Documentación Científica, 34, 2 (2011), pp.141-164.
-VILLARROYA, Anna; CLAUDIO-GONZÁLEZ, Melba; ABADAL, Ernest; MELERO, Remedios. "Modelos de negocio de las editoriales de revistas científicas: implicaciones para el acceso abierto", El Profesional de la Información, 21, 2 (2012), pp.129-135.

Bibliografía complementaria

Publicaciones periódicas
-Anales de Documentación
-BiD
-Boletín de la ANABAD
-El Profesional de la Información
-Revista Española de Documentación Científica
-Revista General de Información y Documentación

La profesora proporcionará en las clases bibliografía específica para cada uno de los temas y actividades a desarrollar.


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Xestión da Información Fundamentos e Teoría/710G02073
Bibliografía e Fontes de Información/710G02014
Fontes de Información Especializadas/710G02024

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías