Datos Identificativos 2015/16
Asignatura (*) ENXEÑARÍA DOS MATERIAIS Código 730G03030
Titulación
Grao en Enxeñaría Mecánica
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 2º cuadrimestre
Terceiro Obrigatoria 6
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Enxeñaría Industrial 2
Coordinación
Mier Buenhombre, Jose Luis
Correo electrónico
jose.mier@udc.es
Profesorado
Mier Buenhombre, Jose Luis
Correo electrónico
jose.mier@udc.es
Web
Descrición xeral O obxectivo desta materia é que o alumno adquira coñecementos básicos sobre os distintos tipos de materiais e, deste xeito, realizar convenientemente a súa selección en distintas aplicacións de enxeñaría mecánica

Competencias do título
Código Competencias do título
A9 Coñecementos dos fundamentos de ciencia, tecnoloxía e química de materiais. Comprender a relación entre a microestrutura, a síntese ou procesado e as propiedades dos materiais.
A25 Coñecementos e capacidades para a aplicación da enxeñaría de materiais.
B2 Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as competencias que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo
B3 Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitiren xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética
B4 Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como leigo
B5 Que os estudantes desenvolvan aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprenderen estudos posteriores cun alto grao de autonomía
B6 Ser capaz de concibir, deseñar ou poñer en práctica e adoptar un proceso substancial de investigación con rigor científico para resolver calquera problema formulado, así como de comunicar as súas conclusións –e os coñecementos e razóns últimas que as sustentan– a un público tanto especializados como leigo dun xeito claro e sen ambigüidades
B7 Ser capaz de realizar unha análise crítica, avaliación e síntese de ideas novas e complexas
B9 Adquirir unha formación metodolóxica que garanta o desenvolvemento de proxectos de investigación (de carácter cuantitativo e/ou cualitativo) cunha finalidade estratéxica e que contribúan a situarnos na vangarda do coñecemento
C1 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C4 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C5 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C6 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Coñecementos dos fundamentos de ciencia, tecnoloxía e química de materiais. Comprender a relación entre a microestrutura, a síntese ou procesado e as propiedades dos materiais. A9
B7
Coñecementos e capacidades para a aplicación da enxeñaría de materiais A25
Aprender a aprender. B3
B5
Actitude orientada ao traballo persoal intenso. B6
Capacidade de integrarse en grupo de traballo. B9
Capacidade para encontrar e manexar a información. B4
Capacidade de comunicación oral e escrita. B2
B4
Fixar obxectivos e tomar decisións. B2
B6
B9
Vontade de mellora continua. B5
Positivos fronte a problemas. B2
B6
B9
Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida. C1
Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse. C4
Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida. C5
Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade. C6

Contidos
Temas Subtemas
1. Aliaxes férreas. Aceiros e fundicións Aceiros ao carbono. Influencia das impurezas nos aceiros ao carbono. Clasificación dos aceiros ao carbono. Aceiros aliados. Elementos alfágenos e gammágenos. Influencia de distintos tipos de aleantes. Aceiros aliados de construción. Aceiros para resortes. Aceiros para rodamentos. Aceiros HSLA. Aceiros para ferramentas. Aceiros Hadfield. Aceiros para aplicacións crioxénicas. Aceiros inoxidables. Fundicións. Clases de fundicións.

2. O cobre e as súas aliaxes. O cobre metálico. Clasificación das aliaxes de cobre. Latóns. Bronces. Cuproníqueles.
3. O aluminio e a súas aliaxes. Propiedades do aluminio metálico. Clasificación das aliaxes de aluminio. Envellecemento das aliaxes de aluminio. Aliaxes de aluminio para forxa. Aliaxes de aluminio para moldeo.
4. Outros tipos de aliaxes O titanio metal e as súas aliaxes de titanio. O magnesio e as súas aliaxes. O cinc e as súas aliaxes. O níquel e as súas aliaxes. Superaliaxes.
5. Materiais Cerámicos. Clasificación dos materiais cerámicos. Cerámicas iónicas e covalentes. Estrutura cristalina de materiais cerámicos sinxelos. Estruturas inorgánicas do carbono: diamante, grafito, grafeno, furellenos. Cerámicas técnicas. Silicatos. Vidros.
6. Polímeros Reaccións de polimerización. Peso molecular medio. Homopolímeros e copolímeros. Cristalinidade e esteroisomería. Temperatura de transición vítrea. Tipos de polímeros: Termoplásticos. Termoestables. Elastómeros.
7. Materiais Compostos Clasificación dos materiais compostos. Materiais compostos de matriz polimérica. Materiais compostos de matriz metálica. Materiais compostos de matriz cerámica.
8. Criterios físicos para a selección de materiais
Densidade. Propiedades térmicas. Propiedades eléctricas e magnéticas. Propiedades ópticas.
9. Criterios mecánicos para a selección de materiais Deformación e fractura por cargas estáticas. Resistencia ao impacto. Fatiga. Resistencia á fluencia. Dureza. Triboloxía
10. Criterios químicos para a selección de materiais. Corrosión electroquímica e corrosión a altas temperaturas. Termodinámica da corrosión. Cinética da corrosión. Degradación química de polímeros y cerámicos.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Presentación oral A9 A25 B2 B4 B5 B7 C1 1 5 6
Traballos tutelados A9 A25 B2 B3 B4 B5 B6 B7 C1 C4 13 26 39
Sesión maxistral A9 A25 B2 B7 B9 C4 C5 C6 24 24 48
Solución de problemas A9 A25 B2 B3 C4 6 15 21
Prácticas de laboratorio A9 A25 B3 B6 C6 4 4 8
Proba obxectiva A9 A25 B2 B3 B5 B6 2 24 26
 
Atención personalizada 2 0 2
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Presentación oral Realizarase unha presentación oral en power point dos traballos tutelados desenvolvidos polos distintos grupos de alumnos. Previamente, realizarase un sorteo co obxecto de determinar a orde de intervención dos distintos compoñentes do grupo.
Traballos tutelados Realizaranse dous traballos en grupo sobre selección de materiais aplicados á enxeñaría industrial. o primeiros deles será un tema obrigatorio proposto polo profesor, mentres que o segundo tema será proposto polos propios alumnos co obxecto de incentivar a súa creatividade e iniciativa.
Sesión maxistral Realizarase unha exposición oral complementada co uso de medios audiovisuais e a introdución dalgunhas preguntas dirixidas aos estudantes, coa finalidade de transmitir coñecementos e facilitar a aprendizaxe. A asistencia ás clases maxistrais terase en conta na nota final.
Solución de problemas Realizaranse seminarios de problemas cuxos enunciados se entregarán con suficiente antelación. En cada sesión do seminario resolveranse cantas dúbidas ou dificultades xurdisen ao alumnado.
Prácticas de laboratorio Realizaranse prácticas nas que se mostrará os alumnos distintos aspectos da corrosión de materiais metálicos
Proba obxectiva Realizaranse varios exames parciais tipo test que se levarán cabo en horario de clase.

Todas as preguntas do test teñen tres posibles respostas das cales só unha é verdadeira. Na cualificación do test aquelas respostas equivocadas restan 0,5 puntos, mentres que as respostas en branco non se puntúan.

Atención personalizada
Metodoloxías
Proba obxectiva
Traballos tutelados
Descrición
O alumno poderá asistir a titorías para resolver as súas dúbidas respecto ás probas obxectivas ou a presentación dos traballos tutelados.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Proba obxectiva A9 A25 B2 B3 B5 B6 Realizaranse varios exames parciais tipo test que se levarán cabo en horario de clase.

Todas as preguntas do test teñen tres posibles respostas das cales só unha é verdadera. Na cualificación do test aquelas respostas equivocadas restan 0,5 puntos, mentres que as respostas en branco non se puntúan.

Calquera nota inferior a 4.0 penalizará, computando o dobre á hora de realizar a nota media dos exames. Por exemplo, se un alumno obtivo nos parciais as seguintes notas: 7, 6, 3 y 2; a súa nota media será: (7+6+3+3+2+2) / 6 = 3,83.

Para ter opción ao aprobado débese obter máis de 4,0 de nota media nas probas obxectivas

O alumno poderá presentarse de novo aos parciais que considere oportuno na convocatoria de maio/xuño co obxecto de mellorar nota.

En caso de que obtivese unha nota inferior á anterior, conservaráselle a primeira nota
75
Presentación oral A9 A25 B2 B4 B5 B7 C1 Realizaranse dúas presentacións orais dos traballos tutelados 10
Sesión maxistral A9 A25 B2 B7 B9 C4 C5 C6 Os alumnos que asistan a máis do 80% das clases terán 0,5 puntos sobre 10 na nota final 5
Traballos tutelados A9 A25 B2 B3 B4 B5 B6 B7 C1 C4 Realizaranse dous traballos tutelados en grupo sobre distintos aspectos do temario que posteriormente se expoñerán oralmente 10
 
Observacións avaliación

Para aprobar a nota global mínima será de 5.0.

A realización dos traballos tutelados e obrigatoria para aprobar a materia.


Fontes de información
Bibliografía básica Coca P. y Rosique J. (1992). Ciencia de materiales: teoría-ensayos-tratamientos. Pirámide
Askeland D.R. (2001). Ciencia e ingeniería de los materiales. Paraninfo
Perosanz, J.A. (2000). Ciencia e ingeniería de materiales : estructura, transformaciones, propiedades y selección . CIE Dossat
Higgins R.A. (1993). Engineering Metallurgy. Edward Arnold
Callister W.D. (2008). Fundamentals of materials science and engineering: an integrated approach. John Wiley
Smith W.F. (2006). Fundamentos de Ciencia e Ingeniería de Materiales. MacGraw-Hill
Shackelford, J. F. (2005). Introducción a la ciencia de materiales para ingenieros . Pearson-Prentice Hall
Avner S.M. (1979). Introducción a la metalurgia física. MacGraw-Hill
Ashby, M.F. (2008). Materiales para ingeniería. Reverté
Riba i Romeva, C. (2008). Selección de materiales en el diseño de máquinas . Ediciones UPC

Bibliografía complementaria Ohring M. (1995). Engineering Materials Science. Academic Press
Murray G. T (1993). Introduction to engineering materials behavior, properties, and selection. Marcel Dekker
Fischer T.E. (2009). Materials science for engineering students. Elsevier
Ashby, M.F. (2005). Materials selection in mechanical design . Elsevier
(2003). McGraw-Hill dictionary of materials science. MacGraw-Hill
Peña Andrés, J. (2009). Selección de materiales en el proceso de diseño : la naturaleza de la materia, plásticos, metales, cerámicas, compuestos, materiales adaptativos, fibra óptica y materiales para el rapid manufacturing . Ediciones CPG


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
CIENCIA DOS MATERIAIS/730G03007

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario
COMPORTAMENTO EN SERVIZO/730G03041

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías