Datos Identificativos 2022/23
Asignatura (*) ENXEÑARÍA DE MATERIAIS Código 730G03030
Titulación
Grao en Enxeñaría Mecánica
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 1º cuadrimestre
Cuarto Obrigatoria 6
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Enxeñaría Naval e Industrial
Coordinación
Mier Buenhombre, Jose Luis
Correo electrónico
jose.mier@udc.es
Profesorado
Mier Buenhombre, Jose Luis
Correo electrónico
jose.mier@udc.es
Web
Descrición xeral O obxectivo desta materia é que o alumno adquira coñecementos básicos sobre os distintos tipos de materiais e, deste xeito, realizar convenientemente a súa selección en distintas aplicacións de enxeñaría mecánica

Competencias do título
Código Competencias do título
A25 TEM7 - Coñecementos e capacidades para a aplicación da enxeñaría de materiais.
B2 CB02 - Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as competencias que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo
B3 CB03 - Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitiren xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética
B4 CB04 - Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como leigo
B5 CB05 - Que os estudantes desenvolvan aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprenderen estudos posteriores cun alto grao de autonomía
B6 B3 - Ser capaz de concibir, deseñar ou poñer en práctica e adoptar un proceso substancial de investigación con rigor científico para resolver calquera problema formulado, así como de comunicar as súas conclusións –e os coñecementos e razóns últimas que as sustentan– a un público tanto especializados como leigo dun xeito claro e sen ambigüidades
B9 B8 - Adquirir unha formación metodolóxica que garanta o desenvolvemento de proxectos de investigación (de carácter cuantitativo e/ou cualitativo) cunha finalidade estratéxica e que contribúan a situarnos na vangarda do coñecemento
C1 C3 - Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C4 C6 - Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C5 C7 - Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C6 C8 - Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Coñecer as estruturas e propiedades dos materiais A25
B2
B3
B4
B5
B6
B9
C1
C4
C5
C6
Seleccionar de maneira adecuada materiais para unha aplicación industrial A25
B2
B3
B4
B5
B6
B9
C1
C4
C5
C6

Contidos
Temas Subtemas
Os bloques ou temas seguintes desenvolven os contidos establecidos na ficha da Memoria de Verificación Aceiros ao carbono. Aceiros aleados. Fundiciones. O cobre e as súas aliaxes. Aliaxes lixeiras. Níquel e aliaxes de níquel. Superaleaciones. Aliaxes de zinc. Aliaxes antifricción. Aliaxes fusibles. Metais amorfos. Polímeros termoplásticos. Polímeros termoestables. Elastómeros. Cerámicos e vidros. Materiais compostos. Cemento e formigón. Madeira.
1. Aliaxes férreas. Aceiros ao carbono. Influencia das impurezas nos aceiros ao carbono. Clasificación dos aceiros ao carbono. Aceiros aliados. Elementos alfágenos e gammágenos. Influencia de distintos tipos de aleantes. Aceiros aliados de construción. Aceiros para resortes. Aceiros para rodamentos. Aceiros HSLA. Aceiros para ferramentas. Aceiros Hadfield. Aceiros para aplicacións crioxénicas. Aceiros inoxidables. Fundicións. Clases de fundicións.

2. Aliaxes non férreas. O cobre metálico. Clasificación das aliaxes de cobre. Latóns. Bronces. Cuproníqueles. Propiedades do aluminio metálico. Clasificación das aliaxes de aluminio. Envellecemento das aliaxes de aluminio. Aliaxes de aluminio para forxa. Aliaxes de aluminio para moldeo. O titanio e as súas aliaxes. O magnesio e as súas aliaxes. O cinc e as súas aliaxes. O níquel e as súas aliaxes. Superaliaxes.
3. Materiais Cerámicos. Clasificación dos materiais cerámicos. Cerámicas iónicas e covalentes. Estrutura cristalina de materiais cerámicos sinxelos. Estruturas inorgánicas do carbono: diamante, grafito, grafeno, furellenos. Cerámicas técnicas. Silicatos. Vidros.
4. Polímeros Reaccións de polimerización. Peso molecular medio. Homopolímeros e copolímeros. Cristalinidade e esteroisomería. Temperatura de transición vítrea. Tipos de polímeros: Termoplásticos. Termoestables. Elastómeros.
5. Materiais Compostos Clasificación dos materiais compostos. Materiais compostos de matriz polimérica. Materiais compostos de matriz metálica. Materiais compostos de matriz cerámica. Cemento e formigón. Madeira
6. Criterios de selección de materiais.
Densidade. Propiedades térmicas. Propiedades eléctricas e magnéticas. Propiedades ópticas. Deformación e fractura por cargas estáticas. Resistencia ao impacto. Fatiga. Resistencia á fluencia. Dureza. Triboloxía. Corrosión electroquímica e corrosión a altas temperaturas. Termodinámica da corrosión. Cinética da corrosión.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Prácticas de laboratorio A25 B3 B6 C6 2 6 8
Proba mixta A25 B2 B3 B5 B6 2 8 10
Sesión maxistral A25 B2 B9 C4 C5 C6 53 26.5 79.5
Solución de problemas A25 B2 B3 B4 B6 2 14 16
Traballos tutelados A25 B2 B3 B4 B5 B6 C1 C4 1 31 32
 
Atención personalizada 4.5 0 4.5
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Prácticas de laboratorio Realizaranse prácticas nas que se mostrará os alumnos distintos aspectos da corrosión de materiais metálicos.
Proba mixta Realizaranse dous exames parciais tipo test nos cales incluirase un problema similar aos propostos no boletín colgado no campus virtual. O estudante só debe presentarse na convocatoria do exame oficial naquel exame parcial que non aprobase.
Sesión maxistral Realizarase unha exposición oral complementada co uso de medios audiovisuais e a introdución dalgunhas preguntas dirixidas aos estudantes, coa finalidade de transmitir coñecementos e facilitar a aprendizaxe.
Solución de problemas Entregarase un boletín de problemas aos estudantes que posteriormente se resolverá en clase.
Traballos tutelados Realizarase un traballo en grupo sobre selección de materiais aplicados á enxeñería industrial cuxo título será proposto polos propios alumnos con obxecto de incentivar a súa creatividade e iniciativa.

Atención personalizada
Metodoloxías
Solución de problemas
Traballos tutelados
Proba mixta
Descrición
O alumno poderá asistir a titorías para resolver as súas dúbidas respecto ás probas obxectivas ou a presentación dos traballos tutelados. As titorías realizaranse preferentemente a través de Teams ou correo electrónico.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Traballos tutelados A25 B2 B3 B4 B5 B6 C1 C4 Realizaranse un traballo tutelado en grupo sobre distintos aspectos do temario que se expoñerá oralmente 30
Proba mixta A25 B2 B3 B5 B6 Realizaranse dous exames parciais tipo test (20-30 preguntas) que incluirán un problema similar aos propostos no boletín colgado no campus virtual. Levaranse a cabo en horario de clase.

Todas as preguntas do test teñen tres posibles respostas das cales só unha é verdadeira Na cualificación do test aquelas respostas equivocadas restan 0,5 puntos, mentres que as respostas en branco non se puntúan.

Para ter opción ao aprobado non se pode obter menos de 3,0 en ningún parcial e débese obter 5,0 ou máis en polo menos un deles.

O estudante poderá presentarse de novo aos parciais que considere oportuno na convocatoria de maio/xuño co obxecto de mellorar nota (considerarase a nota do último exame).
70
 
Observacións avaliación

A avaliación da segunda oportunidade realizarase cos mesmos criterios que a primeira oportunidade.

No caso da convocatoria adiantada de decembro realizarase un único exame composto por un test de 30-40 preguntas sobre o contido da materia e un exercicio práctico similar aos propostos no boletín colgado no campus virtual. Para aprobar haberá que obter polo menos unha nota de 5.0

O alumnado a tempo parcial ou con dispensa académica debe poñelo en coñecemento do coordinador da materia. A avaliación realizarase cos mesmos criterios que o alumnado a tempo completo.

A realización fraudulenta das probas ou actividades de avaliación implicará directamente a cualificación de suspenso '0’ na materia na convocatoria correspondente, invalidando así calquera cualificación obtida en todas as actividades de avaliación para a convocatoria extraordinaria


Fontes de información
Bibliografía básica Coca P. y Rosique J. (1992). Ciencia de materiales: teoría-ensayos-tratamientos. Pirámide
Askeland D.R. (2001). Ciencia e ingeniería de los materiales. Paraninfo
Perosanz, J.A. (2000). Ciencia e ingeniería de materiales : estructura, transformaciones, propiedades y selección . CIE Dossat
Higgins R.A. (1993). Engineering Metallurgy. Edward Arnold
Callister W.D. (2008). Fundamentals of materials science and engineering: an integrated approach. John Wiley
Smith W.F. (2006). Fundamentos de Ciencia e Ingeniería de Materiales. MacGraw-Hill
Shackelford, J. F. (2005). Introducción a la ciencia de materiales para ingenieros . Pearson-Prentice Hall
Avner S.M. (1979). Introducción a la metalurgia física. MacGraw-Hill
Ashby, M.F. (2008). Materiales para ingeniería. Reverté
Riba i Romeva, C. (2008). Selección de materiales en el diseño de máquinas . Ediciones UPC

Bibliografía complementaria Schwartz M. (2002). Encyclopedia of materials, parts and finishes. CRC Press
Ohring M. (1995). Engineering Materials Science. Academic Press
Murray G. T (1993). Introduction to engineering materials behavior, properties, and selection. Marcel Dekker
Upadhyaya G.S. (2007). Materials science and engineering. Anshan
Fischer T.E. (2009). Materials science for engineering students. Elsevier
Farag M.M. (1997). Materials selection for engineering design. Prentice Hall
Ashby, M.F. (2005). Materials selection in mechanical design . Elsevier
(2003). McGraw-Hill dictionary of materials science. MacGraw-Hill
Peña Andrés, J. (2009). Selección de materiales en el proceso de diseño : la naturaleza de la materia, plásticos, metales, cerámicas, compuestos, materiales adaptativos, fibra óptica y materiales para el rapid manufacturing . Ediciones CPG
Mangonon P.L. (1999). The principles of materials selection for engineering design. Prentice Hall


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
QUÍMICA/730G03005
CIENCIA DOS MATERIAIS/730G03007

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario
COMPORTAMENTO EN SERVIZO/730G03041

Observacións

Para axudar a conseguir unha contorna inmediata sostida e cumprir co obxectivo da acción número 5: “Docencia e investigación saudable e sustentable ambiental e social” do "Plan de Acción Green Campus Ferrol":

A entrega dos traballos documentais que se realicen nesta materia:

  • Solicitaranse en formato virtual e/ou soporte informático
  • Realizarase a través de Moodle ou correo electrónico, en formato dixital sen necesidade de imprimilos
  • En caso de ser necesario realizalos en papel:
    • Non se empregarán plásticos
    • Realizaranse impresións a dobre cara.
    • Empregarase papel reciclado.
    • Evitarase a impresión de borradores.
Por outra banda:
  • Débese de facer un uso sustentable dos recursos e a prevención de impactos negativos sobre o medio natural
  • Débese ter en conta a importancia dos principios éticos relacionado scos valores da sustentabilidade nos comportamentos persoais e profesionais
  • Incorpórase perspectiva de xénero na docencia desta materia (usarase linguaxe non sexista, utilizarase bibliografía de autores de ambos os sexos,propiciarase a intervención en clase de alumnos e alumnas…)
  • Traballarase para identificar e modificar prexuízos e actitudes sexistas, e influirase na contorna para modificalos e fomentar valores de respecto e igualdade.
  • Deberanse detectar situacións de discriminación e propoñeranse accións e medidas para corrixilas.


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías