Datos Identificativos 2017/18
Asignatura (*) HIDRÁULICA E NEUMÁTICA Código 730G03039
Titulación
Grao en Enxeñaría Mecánica
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 1º cuadrimestre
Cuarto Optativa 4.5
Idioma
Castelán
Galego
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Construcións Navais
Enxeñaría Naval e Industrial
Coordinación
Bouza Fernandez, Javier
Correo electrónico
javier.bouza@udc.es
Profesorado
Bouza Fernandez, Javier
Correo electrónico
javier.bouza@udc.es
Web http://oleo.udc.es
Descrición xeral Formúlase un programa nel que se resalta a descrición, funcionamento, selección e utilización dos elementos e dos sistemas hidráulicos e pneumáticos de potencia. Todo iso, exemplificado, con deseño, cálculos e desenvolvementos aplicados ao sector Industrial.

Competencias do título
Código Competencias do título
A12 Coñecementos sobre os fundamentos de automatismos e métodos de control.
A13 Coñecemento dos principios de teoría de máquinas e mecanismos.
A15 Coñecementos básicos dos sistemas de produción e fabricación.
A20 Coñecementos e capacidades para o cálculo, deseño e ensaio de máquinas.
A22 Coñecemento aplicado dos fundamentos dos sistemas e máquinas fluidomecánicas.
B1 Que os estudantes demostren posuír e comprender coñecementos nunha área de estudo que parte da base da educación secundaria xeral e adoita encontrarse a un nivel que, aínda que se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo
B2 Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as competencias que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo
B4 Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como leigo
B5 Que os estudantes desenvolvan aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprenderen estudos posteriores cun alto grao de autonomía
B7 Ser capaz de realizar unha análise crítica, avaliación e síntese de ideas novas e complexas
B9 Adquirir unha formación metodolóxica que garanta o desenvolvemento de proxectos de investigación (de carácter cuantitativo e/ou cualitativo) cunha finalidade estratéxica e que contribúan a situarnos na vangarda do coñecemento
C1 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C4 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C5 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C6 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
1. Adquirir o coñecemento teórico e práctico do funcionamento e da aplicación dos elementos hidráulicos e pneumáticos industriais A12
A13
A15
A20
A22
B1
B2
B4
B5
B7
B9
C1
C4
C5
C6
2. Cálculo, dimensionamento e selección dos elementos hidráulicos e pneumáticos A12
A13
A15
A20
A22
B1
B2
B4
B5
B7
B9
C1
C4
C5
C6
3. Desenvolvemento e interpretación analítica de esquemas e planos A12
A13
A15
A20
A22
B1
B2
B4
B5
B7
B9
C1
C4
C5
C6
4. Coñecer e estudar aplicacións prácticas no sector industrial A12
A13
A15
A20
A22
B1
B2
B4
B5
B7
B9
C1
C4
C5
C6

Contidos
Temas Subtemas
Os Tema e subtemas expostos neste apartado desenvolven os contidos que figuran na Memoria de Verificación: Hidráulica. Válvulas de control. Bombas. Actuadores hidráulicos. Sistemas hidráulicos pilotados mediante válvulas. Sistemas hidráulicos gobernados mediante bombas. Neumática. Actuadores
pneumáticos. Motores pneumáticos. Instalacións neumáticas.
UNIDADE DIDÁCTICA I: FUNDAMENTOS DA OLEOPNEUMÁTICA

1º INTRODUCIÓN E FUNDAMENTOS DA OLEOPNEUMÁTICA

2º COMPOÑENTES E REPRESENTACIÓN DOS SISTEMAS OLEOPNEUMÁTICOS.



UNIDADE DIDÁCTICA II: TECNOLOXÍA OLEOPNEUMÁTICA
3º VÁLVULAS DIRECCIONAIS.

4º VÁLVULAS ANTIRRETORNO.

5º VÁLVULAS REGULADORAS DE PRESIÓN.

6º VÁLVULAS REGULADORAS DE CAUDAL.

7º FONTES DE ENERXIA OLEOPNEUMÁTICA

8º MOTORES ROTATIVOS E ACTUADORES LINEAIS E OSCILANTES

9º ACUMULADORES HIDRÁULICOS
UNIDADE DIDÁCTICA III: APLICACIÓNS DE SISTEMAS OLEOPNEUMATICOS INDUSTRIAIS
10º DESCRICIÓN E FUNDAMENTOS DA TÉCNICA DE MANDO

11º ESTRUTURA E ANÁLISE DO FUNCIONAMENTO DOS SISTEMAS OLEOPNEUMÁTICOS INDUSTRIAIS.



Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Estudo de casos A12 A13 A15 A20 A22 C5 4 16 20
Sesión maxistral A12 A13 A15 A20 A22 B1 12 24 36
Solución de problemas A12 A13 A15 A20 A22 B2 C4 5 10 15
Prácticas de laboratorio A12 A13 A15 A20 A22 B9 C1 20 15.5 35.5
Proba obxectiva A12 A13 A15 A20 A22 B4 B7 1 0 1
Proba de ensaio A12 A13 A15 A20 A22 B5 C6 3 0 3
 
Atención personalizada 2 0 2
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Estudo de casos Denominación do caso práctico (Capítulos de teoría relacionados).
1º Cálculo, dimensionamento e selección da fonte de enerxía, da instalación de distribución e das válvulas. (Capítulos 3, 4, 5, 6, 7).
2º Cálculo, dimensionamento e selección de actuadores (Capítulo 8).
3º Cálculo, dimensionamento e selección de acumuladores. (Capítulos 9).
Sesión maxistral Tratar os contidos do Programa da materia
Solución de problemas Formulación e solución de problemas de Oleo-hidráulica e de Pneumática industrial
Prácticas de laboratorio SECCIÓN I: ELECTRO-HIDRÁULICA.
Denominación da práctica.
1. Funcionamento do grupo hidráulico. Xeración de caudal e presión e conceptos básicos.
2. Funcionamento da válvula limitadora de presión (válvula de seguridade).
3. Funcionamento da válvula estrangulamento.
4. Funcionamento das válvulas direccionais.
5. Control dun cilindro.
6. Regulación de velocidade dun cilindro con carga constante.
7. Regulación de velocidade dun cilindro con carga variable.
8. Circuíto con regulación de velocidade e de forza.
9. Seguridade e bloqueo dun cilindro.
10. Circuíto de dobre velocidade de traballo.
11. Circuíto hidráulico para actuadores rotativos.
12. Circuíto de protección contra sobrepresións.
13. Circuíto de freado dun motor.
14. Circuítos con acumuladores hidráulicos.
15. Circuítos con control proporcional: Distribuidores.
16. Circuítos de regulación proporcional: regulación de velocidade.
17. Circuítos de control proporcional de posicionamento e forza.

SECCIÓN II: ELECTRO-PNEUMÁTICA.
Denominación da práctica.
1. Circuitos de mando con funcións lóxicas.
2. Funcionamento e montaxe de sensores de presenza.
3. Mando e control de posición electropneumático.
4. Sistemas eléctricos e electrónicos de almacenamento de información.
5. Circuítos electropneumáticos con presostatos.
6. Funcionamento e aplicacións de válvulas compactas modulares.

Proba obxectiva Un exame escrito que avalía sobre os contidos, estudo de casos e problemas. Consta de 3 módulos que son: Simboloxía, Casos prácticos e un Test de Teoría.
Proba de ensaio Proba de Desenvolvemento e implementación no Laboratorio de Hidráulica e Pneumática de circuítos tanto oleohidráulicos coma pneumáticos.

Atención personalizada
Metodoloxías
Solución de problemas
Estudo de casos
Prácticas de laboratorio
Descrición
Serán clases participativas e de traballo individual e en grupo. Ademais das titorías presenciais empregarase os recursos web: correo, chat, videoconferencia e plataformas web de traballo grupo para dispoñer dunha atención personalizada.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Proba de ensaio A12 A13 A15 A20 A22 B5 C6 Fundamentarase nas Prácticas de Laboratorio e solución de problemas 35
Prácticas de laboratorio A12 A13 A15 A20 A22 B9 C1 Consiste na participación e realización das Prácticas de laboratorio e dos traballos vinculados 30
Proba obxectiva A12 A13 A15 A20 A22 B4 B7 Fundaméntase nos Contidos do programa da materia e na resolución de casos prácticos. 35
 
Observacións avaliación

A avaliación final realízase a través da avaliación das Prácticas de laboratorio e de dúas probas: unha 1º proba obxectiva que se fundamentará nos contidos de: Teoría, Simboloxía e Casos prácticos. Unha 2º proba de Desenvolvemento e ensaio de carácter práctico, e que se realizará no Laboratorio de Hidráulica e Pneumática. A nota final debe ser maior que 5 para superar a materia e virá pola seguinte fórmula:

(0,3 * Prácticas +0.35 * Proba obxectiva +0.35 * Proba de ensaio ou desenvolvemento) / (1,4 * Número de notas inferiores que 3,5 +1 )


Fontes de información
Bibliografía básica
  • Manual de oleohidráulica Industrial. Vickers Systems, 1993.
  • Fundamentos y componentes de la oleohidráulica. Training hidráulico, compendio 1. Mannesmann Rexroth,1991.
  • I.M.I. Norgren, S.A. Cálculo y diseño de circuitos en aplicaciones neumáticas. Marcombo,1998
  • SMC international training. Neumática. Paraninfo 2000.
  • Cuaderno de ejercicios de oleohidráulica. Bouza Fernández, J. Servicio de reprografía de la EPS Ferrrol
  • Cuaderno de Válvulas direccionales. Bouza Fernández, J. Servicio de reprografía de la EPS Ferrrol.
  • Cuaderno de Válvulas antirretorno. Bouza Fernández, J. Servicio de reprografía de la EPS Ferrrol
  • Cuaderno de Válvulas limitadoras de presión. Bouza Fernández, J. Servicio de reprografía de la EPS Ferrrol
  • Cuaderno de Válvulas de flujo. Bouza Fernández, J. Servicio de reprografía de la EPS Ferrrol.
  • Cuaderno de bombas y motores. Bouza Fernández, J. Servicio de reprografía de la EPS Ferrrol.
  • Cuaderno de Máquinas de pistones. Bouza Fernández, J. Servicio de reprografía de la EPS Ferrrol.
  • Cuaderno de Actuadores lineales. Bouza Fernández, J. Servicio de reprografía de la EPS Ferrrol.
  • Cuaderno de Acumuladores hidráulicos. Bouza Fernández, J. Servicio de reprografía de la EPS Ferrrol.
  • Cuaderno de Compresores. Bouza Fernández, J. Servicio de reprografía de la EPS Ferrrol
  • Manual de Simbología Neumática y Hidráulica. Bouza Fernández, J. Servicio de reprografía de la EPS Ferrrol.
  • Manuales de prácticas de Hidráulica. Bouza Fernández, J. Servicio de reprografía de la EPS de Ferrol
  • Manuales de prácticas de ElectroHidráulica. Bouza Fernández, J. Servicio de reprografía de la EPS de Ferrol
  • Manuales de prácticas de Neumática. Bouza Fernández, J. Servicio de reprografía de la EPS de Ferrol
  • Manuales de prácticas de Electroneumática. Bouza Fernández, J. Servicio de reprografía de la EPS de Ferrol
Bibliografía complementaria
  • Robert L. Mott. Mecánica de fluidos aplicada. Prentice Hall, 1996.
  • Claudio Mataix. Mecánica de fluidos y máquinas hidráulicas. Ediciones del Castillo, 1986
    Felipe Roca Ravell. Oleohidráulica básica. Diseño de circuitos. Ediciones Universitat Politécnica de Catalunya, 2000.
  • Werner Deppert/Kurt Stoll. Cutting costs with pneumatics. Vogel Textbook, 1988.
  • SMC international training. Neumática. Paraninfo 2000.
  • Réjean Labonville. Circuits hydrauliques. Éditions de I’École Polytechnique de Montréal.
  • Richard W. Greene. Compresores. Selección, uso y mantenimiento. McGrawHill, 1992.
  • Mitchell / Pippenger. Fluid power maintenance basics and troubleshooting. Marcel Dekker, 1997

Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
FÍSICA I/730G03003
FUNDAMENTOS DE AUTOMÁTICA/730G03015

Materias que se recomenda cursar simultaneamente
MECÁNICA DE FLUÍDOS/730G03018
MÁQUINAS TERMICAS E HIDRAULICAS/730G03023

Materias que continúan o temario

Observacións

Existe unha Plataforma Web para complementar a Docencia e para potenciar o desenvolvemento desta materia http://oleo.udc.es ou tamén se pode localizar escribindo no buscador "sistemas oleoneumaticos" e  existe un grupo google para o seguimento da asignatura "epsmecanica2018@googlegroups.com"



(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías