Datos Identificativos 2016/17
Asignatura (*) Automatismos. control e electrónica Código 730G05016
Titulación
Grao en Enxeñaría Naval e Oceánica
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 2º cuadrimestre
Segundo Obrigatoria 6
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Enxeñaría Industrial
Coordinación
Leira Rejas, Alberto Jose
Correo electrónico
alberto.leira@udc.es
Profesorado
Leira Rejas, Alberto Jose
Correo electrónico
alberto.leira@udc.es
Web http://https://moodle.udc.es/
Descrición xeral Coñecer o funcionamento basico dos principais compoñentes electrónicos (díodos, transistores, amplificadores operacionais, etc).
Coñecementos basicos dos tipos de sensores e circuítos basicos de medida, que se encontran nos sistemas de Control da Propulsión, Planta Electrica e Sistemas Auxiliares do buque.
Introdución aos sistemas de control de Propulsión, da Planta Electrica e dos sistemas auxiliares fundamentais do buque

Competencias do título
Código Competencias do título
A3 Coñecementos básicos sobre o uso e programación de ordenadores, sistemas operativos, bases de datos e programas informáticos con aplicación en enxeñaría
A10 Coñecemento da teoría de automatismos e métodos de control e da súa aplicación a bordo
A11 Coñecemento das características dos compoñentes e sistemas electrónicos e da súa aplicación a bordo
B1 Que os estudantes demostren posuír e comprender coñecementos nunha área de estudo que parte da base da educación secundaria xeral e adoita encontrarse a un nivel que, aínda que se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo
B2 Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as competencias que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo
B3 Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitiren xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética
B6 Ser capaz de realizar unha análise crítica, avaliación e síntese de ideas novas e complexas
C1 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da profesión e para a aprendizaxe ao longo da vida
C2 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común
C4 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas que deben enfrontarse
C5 Asumir como profesionais e cidadáns a importancia da aprendizaxe ao longo da vida
C6 Valorar a importancia da investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Coñecer o funcionamento basico dos principais compoñentes electrónicos (díodos, transistores, amplificadores operacionais, sensores, etc). A3
A10
A11
B1
B2
B3
B6
C1
C2
C4
C5
Analizar de forma práctica (simulación e montaxes reais) e teórica circuítos electrónicos básicos. A3
A10
A11
B1
B2
B3
B6
C1
C2
C4
C5
Manexo dos equipos de medida (osciloscopio e polímetro) e de alimentación (xerador de sinal e fonte de alimentación) necesarios para analizar montaxes reais de circuítos electrónicos básicos. A3
A10
A11
B1
B2
B3
B6
C1
C2
C4
C5
Manexo basico de software para a simulación de circuítos electrónicos. A3
A10
A11
B1
B2
B3
B6
C1
C2
C4
C5
C6
Coñecementos basicos dos tipos de sensores e circuítos basicos de medida, que se encontran nos sistemas de Control da Propulsión, Planta Electrica e Sistemas Auxiliares do buque. A3
A10
A11
B1
B2
B3
B6
C1
C2
C4
C5
Introdución aos sistemas de control de Propulsión do buque e os seus compoñentes principais. A3
A10
A11
B1
B2
B3
B6
C1
C2
C4
C5
Introdución aos sistemas de control da Planta Electrica do buque e os seus compoñentes principais. A3
A10
A11
B1
B2
B3
B6
C1
C2
C4
C5
Introdución aos sistemas de control dos sistemas auxiliares fundamentais do buque e os seus compoñentes principais. A3
A10
A11
B1
B2
B3
B6
C1
C2
C4
C5

Contidos
Temas Subtemas
1. Compoñentes electrónicos pasivos 1.1 Resistencias. Tipos e elementos construtivos
1.2 Condensadores. Tipos. Fenómenos de carga e descarga
1.3 Inductancias. Fenómenos de carga e descarga
2. O diodo de unión. 2.1 A unión PN
2.2 O diodo rectificador
2.3 Características estáticas e dinámicas
2.4 Análise de circuítos con diodos
2.5 Circuítos clásicos con diodos
2.6 Diodos Zener
2.7 Outros tipos de diodos
3. Transistores bipolares e de efecto de campo. 3.1 O transistor bipolar
3.1.1. Rexións de funcionamento
3.1.2. Tipos de transistores bipolares
3.1.3. Aplicacións
3.1.4. Fototransistores e optoacopladores
3.2 O transistor MOSFET
3.2.1. Fundamentos básicos
3.2.2. Rexións de funcionamento e punto de traballo
3.2.3. Aplicacións
3.3 Transistor IGBT
3.3.1. Conceptos elementais e aplicacións
4. O amplificador operacional. 4.1 Características do amplificador operacional ideal
4.2 O amplificador operacional en modo lineal. Configuracións típicas
4.3 O amplificador operacional como comparador en lazo aberto e pechado
5. Dispositivos de potencia. 5.1 Tiristores
5.2 Triacs e fototriacs
5.3 Reguladores de tensión
6. Conceptos básicos de electrónica dixital. 6.1 Visión xeral da electrónica dixital
6.1.1. Sistemas combinacionales e secuenciales
6.1.2. Familias lóxicas
7. Instrumentación electrónica : sensores e acondicionadores de sinal. 7.1 Sensores e transductores
7.2 Clasificación de sensores pola natureza da magnitude
7.2.1. De temperatura
7.2.2. De presión
7.2.3. De humidade
7.2.4. De aceleración
7.2.5. De velocidade
7.2.6. De viscosidade
7.2.7. Outras
7.3 Pontes de medida
7.4 Amplificadores de instrumentación
8. Electrónica de potencia. 8.1 Rectificación controlada e non controlada
8.2 Fontes de alimentación
8.3 Sistemas de alimentación ininterrompida
9. Sistemas microprocesadores e microcontroladores. 9.1 Arquitectura dun sistema microprocesador
9.2 Arquitectura dun sistema microcontrolador
9.3 Aplicacións
10. Conceptos xerais sobre regulación automática. 10.1 Xeneralidades sobre sistemas de control
10.2 Sistemas en lazo aberto e lazo pechado
10.3 Ideas básicas sobre sistemas lineais
11. O regulador PID como elemento de control de procesos. . 11.2 Reguladores PID
11.2.1. Acción proporcional
11.2.2. Acción integral
11.2.3. Acción derivativa
11.2.4. Sintonización : Método de Ziegler-Nichols.
12. Ideas xerais sobre automatismos. 12.1 Concepto de automatismo
12.2 Métodos para análises e sínteses de automatismos
12.3 Solucións tecnolóxicas
13. Tecnoloxías e aplicacións dos sistemas de control. 13.1 Buses de campo e autómatas programables
13.2 Aplicacións en control de sistemas navais
13.2.1. Control de posicionamento
13.2.2. Control de planta eléctrica
13.2.3. Outros

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Prácticas a través de TIC A3 A10 A11 B2 B6 C4 C1 0 10 10
Prácticas de laboratorio A3 A10 A11 9 10 19
Proba obxectiva A11 C2 C5 5 12 17
Sesión maxistral C2 C4 C6 21 36 57
Proba de resposta múltiple A10 A11 B6 1 5 6
Presentación oral A10 A11 B1 B2 B3 B6 C2 C4 C5 2 4 6
Traballos tutelados A3 A10 A11 C1 0 10 10
Solución de problemas A3 A10 A11 B2 B6 C1 9 12 21
 
Atención personalizada 4 0 4
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Prácticas a través de TIC Durante o curso propoñeranse problemas e supostos prácticos para que os alumnos resólvanos de foma teórica e práctica mediante simulación. A súa realización é voluntaria e avaliable. Unha solución detallada de cada problema proposto publicarase na FV para a autoevalución do alumno.
Tamén se poderá solicitar a realización de traballos sobre as diversas partes da materia.
Prácticas de laboratorio Consistirá na montaxe real e simulación de circuítos electrónicos básicos utilizando os aparellos de medida e de alimentación básicos (osciloscopio, fonte de alimentación, xerador de sinal e polímetro) e o programa de simulación electrónica Orcad Pspice, así como un software específico para análise, deseño e simulación de sistemas lineais de control.
Proba obxectiva A proba obxectiva escrita ten o obxectivo de comprobar se o alumno adquiriu as competencias fixadas como obxectivo desta materia.
Sesión maxistral Nas sesións maxistrais desenvólvense os contidos da materia tanto a nivel teórico como práctico.
Proba de resposta múltiple Realizaranse probas de resposta múltiple, para a comprobación dos coñecementos adquiridos, de forma periódica, nas horas de clase e/ou ao mesmo tempo que as probas obxectivas.
Presentación oral Exposición audiovisual dun tema ou parte dun mesmo, cunha información previamente recompilada polo alumno utilizando de xeito preferente as TIC. Realizarase en grupos con número de membros axeitado á tarefa.
Traballos tutelados Resolución de problemas propostos polo profesor en clase (non é o mesmo sistema que as prácticas TIC).
Solución de problemas Durante as sesións maxistrais formúlanse supostos prácticos para a súa resolución. Na devandita resolución foméntase a participación do alumno.

Atención personalizada
Metodoloxías
Traballos tutelados
Proba de resposta múltiple
Presentación oral
Prácticas a través de TIC
Sesión maxistral
Solución de problemas
Prácticas de laboratorio
Proba obxectiva
Descrición
Asociadas ás leccións Maxistrais, presentación oral e as sesións prácticas, cada alumno dispón para a resolución das súas posibles dúbidas e/ou problemas, das correspondente sesións de titoría personalizada.
Aqueles alumnos e alumnas con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia deberán poñerse en contacto co profesor responsable para que lle proporcione materiais e unha guía de seguimento da materia, que lle permita a superación da mesma.
Estes materiais poderán ser, así mesmo, publicados na contorna virtual da materia.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Traballos tutelados A3 A10 A11 C1 O profesor propondrá conxuntos de problemas para resolver na casa e comentar nas clases, onde se calificarán. 20
Proba de resposta múltiple A10 A11 B6 Realizaranse dúas probas de resposta múltiple, para a comprobación dos coñecementos adquiridos, unha con cada parcial. 10
Presentación oral A10 A11 B1 B2 B3 B6 C2 C4 C5 Exposición audiovisual dun tema ou parte dun mesmo, cunha información previamente recompilada polo alumno utilizando de xeito preferente as TIC. Realizarase en grupos con número de membros axeitado á tarefa.

A nota obtida na Presentación oral, non se garda para o curso seguinte.
7
Prácticas a través de TIC A3 A10 A11 B2 B6 C4 C1 Durante o curso propoñeranse problemas para que os alumnos os resolvan de forma teórica e práctica mediante simulación.

A nota obtida nas Prácticas a través de TIC, non se garda para o curso seguinte.
15
Prácticas de laboratorio A3 A10 A11 A súa realización con asistencia e aproveitamento axeitado, terá unha valoración de 6 puntos (se o alumno/a non tivo ningunha falta de asistencia), 5 puntos (se o alumno/a tivo unha falta de asistencia) e en caso de ter 2 ou máis faltas obterá un No Apto, (terá dereito a un exame de prácticas, unha vez que realice o exame final e obteña unha cualificación suficiente nese final).

Na última práctica incluiranse uns exercicios de prácticas puntuables dende 0 a 2 puntos máximo, a realizar polos alumnos que obtivesen un aprobado nas prácticas.

O aprobado en prácticas é imprescindible para aprobar a materia.

A nota obtida nas Prácticas de Laboratorio gárdase para o curso seguinte.
8
Proba obxectiva A11 C2 C5 As probas obxectivas escritas teñen o obxectivo de comprobar se o alumno/a adquiriu as competencias fixadas como obxectivo desta materia.

Realizaranse un primeiro parcial durante o curso e un segundo parcial, dentro do exame final. Cada parcial valerá 25 puntos máximo, (terá 20 puntos de proba obxectiva, máis 5 puntos dunha proba de resposta múltiple).

Os que suspendesen o primeiro parcial, terán que recuperalo no exame final.

O exame de Xullo terá a mesma estrutura.

Se algún alumno aproba algún dos dous parciais, durante o curso ou en Xuño, pero non aproba a materia, ese parcial gárdase para Xullo.

Os parciais non se gardan para o curso seguinte.
40
 
Observacións avaliación

Para aprobar a materia hai que obter unha puntuación mínima de 50 puntos sobre 100. A nota final obterase sumando as puntuacións obtidas en Prácticas a través de TIC, Prácticas de laboratorio, Presentación Oral, Proba de resposta múltiple e Proba obxectiva, a condición de que se cumpran as seguintes condicións:

    Que se realizaron e aprobado as Prácticas de laboratorio e polo menos una das seguintes:

Que se aprobou (puntuación mínima 17,5) o primeiro exame parcial.

Que se aprobou (puntuación mínima 17,5) o segundo exame parcial.

Se se cumpre que a puntuación obtida en cada un dos parciais é maior ou igual que 14 puntos; que a suma de todas as notas sexa maior ou igual que 50 puntos.

Tendo en conta que a asistencia e realización das prácticas é obrigatoria para superar a materia, os alumnos e alumnas con recoñecemento  de dedicación  a tempo parcial      e dispensa  académica de exención de asistencia, terán que realizar un exame extraordinario de laboratorio, tras a realización do exame da materia na primeira oportunidade.

Para axudar á superación da mesma, o profesor achegaralles unhas adendas complementarias aos guións das prácticas, cunha mellor comprensión das mesmas e facilitar a preparación do citado exame.

O mesmo é aplicable para a segunda oportunidad

e.


Fontes de información
Bibliografía básica

Hambley, Allan (2002). Electrónica. Prentice-Hall.

Malik, N. Circuitos Electrónicos Análisis, Simulación y Diseño, Prentice Hall, 1998.

Pallas Areny. Sensores y acondicionadores de señal. Marcombo.

Maloney, T. Electrónica Industrial Moderna. Prentice-Hall.

Barrientos, Antonio. Control de Sistemas Continuos. Problemas. McGraw-Hill.

Ferreiro García, Ramón. Nociones sobre aplicación de PLC's al control de procesos industriales. Universidade da Coruña (Servicio de publicaciones).

Recursos dispoñibles na Facultade Virtual da UDC (tutoriales, problemas, software, FAQ, tutorias online etc.

Bibliografía complementaria

Maloney, Timothy J(1997). Electrónica Industrial Moderna.Prentice-Hall, 3ª Ed.

Roy W. Godoy, OrCAD PSpice para Windows Volume I: Circuítos DC e AC, Prentice Hall, 2003, Capítulo de libro,

Roy W. Godoy, OrCAD PSpice para Windows Volume II: Dispositivos, circuítos e amplificadores operacionais, Prentice Hall, 2003, Capítulo de libro,

Roy W. Godoy, OrCAD PSpice para Windows Volume III: Datos e comunicacións dixitais, Prentice Hall, 2003, Capítulo de libro,


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
ELECTROTECNIA/730G01114

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías