Datos Identificativos 2016/17
Asignatura (*) Enxeñaría da calidade e medioambiente Código 730G05021
Titulación
Grao en Enxeñaría Naval e Oceánica
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 1º cuadrimestre
Terceiro Obrigatoria 4.5
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Enxeñaría Industrial 2
Coordinación
Rodriguez Guerreiro, Maria Jesus
Correo electrónico
maria.guerreiro@udc.es
Profesorado
Rodriguez Guerreiro, Maria Jesus
Correo electrónico
maria.guerreiro@udc.es
Web
Descrición xeral

Competencias do título
Código Competencias do título
A17 Coñecemento dos sistemas para avaliación da calidade, así como da normativa e os medios relativos á seguridade e á protección ambiental
B1 Que os estudantes demostren posuír e comprender coñecementos nunha área de estudo que parte da base da educación secundaria xeral e adoita encontrarse a un nivel que, aínda que se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo
B2 Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as competencias que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo
B3 Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitiren xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética
B4 Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como leigo
B5 Que os estudantes desenvolvan aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprenderen estudos posteriores cun alto grao de autonomía
B6 Ser capaz de realizar unha análise crítica, avaliación e síntese de ideas novas e complexas
C1 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da profesión e para a aprendizaxe ao longo da vida
C2 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común
C4 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas que deben enfrontarse
C5 Asumir como profesionais e cidadáns a importancia da aprendizaxe ao longo da vida
C6 Valorar a importancia da investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Coñecemento do medio mariño biolóxico e impacto ambiental B1
B2
Coñecemento da xestión ambiental, principalmente dende o punto de vista do sector naval A17
B3
B4
Ser capaz de elaborar e expoñer un tema no ámbito do impacto ambiental sobre o mar C1
C6
Ser capaz de manexar a Regulamentación mariña en canto a temas de contaminación B5
B6
C2
Ter actitude crítica e construtiva sobre aspectos xerais de responsabilidade ambiental C4
C5

Contidos
Temas Subtemas
Os ecosistemas mariños 1. O medio físico
2. O medio biolóxico
3. As comunidades mariñas: Mareas vermellas e arrecifes de coral
4. Degradación de ecosistemas. Eutrofización. Capacidade de autodepuración da auga mariña

Contaminación mariña e impacto ambiental 1. Vías de entrada dos contaminantes ao medio acuático
2. Principais contaminantes
3. Verteduras accidentais ao mar. Medidas correctoras. Loita contra a contaminación mariña
4. A contaminación e os recursos pesqueiros
Atmósfera 1. Contaminación do aire
2. Contaminantes atmosféricos
3. Control da contaminación
4. Efecto invernadoiro. Diminución da capa de ozono estratosférico

Reglamentación mariña. Convenio MARPOL 1. A contaminación por hidrocarburos
2. A contaminación por substancias nocivas líquidas transportadas a granel
3. A contaminación polos lixos dos buques
4. A contaminación atmosférica ocasionada polos buques
Conceptos básicos de calidade 1. Introdución. Definición
2. Xestión da calidade. Definición. Fundamentos e estratexias
3. O modelo EFQM

Xestión e Ferramentas da calidade 1. Introdución e obxectivos
2. Mellora continua
3. Ferramentas básicas da calidade
A norma ISO 9001 1. Conceptos: Normalización, Certificación e Acreditación
2. Normativa ISO 9001: 2008
3. Requisitos da Norma
Conceptos básicos do medioambiente 1. Economía e medio
2. Empresa e medio
3. Estratexia empresarial e medio

Ferramentas de Xestión medioambiental 1. Avaliación de impacto ambiental
2. Análise de ciclo de vida
3. Ecodiseño
4. Outras ferramentas: Etiqueta ecolóxica, Mercadotecnia ecolóxica e sistemas de xestión ambiental e auditoría ambiental
As Normas ISO e o reglamento EMAS 1. Introdución e obxectivos
2. A norma ISO 14001
3. O regulamento EMAS
Integración dos sistemas de Xestión 1. Características dun sistema integrado
2. Implantación e certificación das normas ISO 9001 e ISO 14001

Auditoría da calidade e do medioambiente 1. Definición e clases de auditorías
2. O auditor de calidade e o medio
3. Etapas do proceso de auditoría

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Seminario B2 C2 14 13 27
Traballos tutelados B3 B1 C4 C5 C6 4 8 12
Presentación oral B6 C1 1 2 3
Prácticas de laboratorio B4 B5 10 5 15
Proba obxectiva B2 B4 B6 B10 B11 B16 2 0 2
Sesión maxistral A17 15 37.5 52.5
 
Atención personalizada 1 0 1
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Seminario 1. EQUIPOS DE TRATAMENTO DE RESIDUOS NO SECTOR NAVAL (SEPARADOR DE SENTINAS)
2. EQUIPOS DE TRATAMENTO DE RESIDUOS NO SECTOR NAVAL (PLANTA DE TRATAMIENTO DE AGUAS RESIDUALES)
3. EQUIPOS DE TRATAMENTO DE RESIDUOS NO SECTOR NAVAL (PLANTA DE TRATAMIENTO TÉRMICO
4. EQUIPOS DE TRATAMENTO DE RESIDUOS NO SECTOR NAVAL (EQUIPO DE TRATAMIENTO DE RESIDUOS ORGÁNICOS)
5. VISITA TÉCNICA AL AULA DE MEDIO AMBIENTE "ANTONIO DE ESCAÑO" EN EL ARSENAL DE FERROL
6. VISITA TÉCNICA A UN BUQUE (FRAGATA F-100) EN EL ARSENAL DE FERROL
Traballos tutelados 1.Operación e mantemento dunha planta de purificación de augas (Potabilización). Aplicación ao buque
2. Enerxías alternativas. Aplicación en buques
3. Augas de lastre. Problemática ambiental. Tratamentos
4. Conceptos básicos de medioambiente. Unidade didáctica VIII
5. Ferramentas de xestión mediambiental. Unidade didáctica IX
6. Integración dos sistemas de xestión. Unidade didáctica XI
7. Auditoría da calidade e o medio. Unidade didáctica XII
Presentación oral Presentación en Power Point nas horas de seminario do grupo mediano
Prácticas de laboratorio 1. Determinación de pH, temperatura y conductividad de distintos tipos de aguas
2. Determinación de cloruros en aguas
3. Determinación de la dureza en aguas
4. Determinación de fosfatos en aguas
Proba obxectiva Exame do temario das clases maxistrais, da información recibida nos seminarios e nas visitas técnicas e dos traballos expostos polo alumnado
Sesión maxistral Presentación en Power Point das Unidades Didacticas.

Atención personalizada
Metodoloxías
Traballos tutelados
Seminario
Descrición
Se traballa cos alumnos individualmente nos grupos organizados na aula dotada de medios informáticos

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Presentación oral B6 C1 Presentación oral do traballo tutelado. Valorarase a expresión verbal e corporal, así como a calidade e orixinalidade do power point.

EXPOSICIÓN 1 punto:
Expresión verbal: 0,25
Expresión corporal: 0,25
Power point: 0,5 puntos

10
Traballos tutelados B3 B1 C4 C5 C6 Elaboración de traballos tutelados e exposición oral.

CONTENIDO 1 punto:
Estructura: 0,25
Desarrollo: 0,25
Conclusiones: 0,25
Bibliografía: 0,25
10
Seminario B2 C2 Aprendizaxe colaborativo, Discusión dirixida, Resolución de casos, Visitas técnicas 5
Prácticas de laboratorio B4 B5 Participación activa en el desarrollo de las prácticas. Será obligatoria la entrega de un informe de cada una de las prácticas 5
Proba obxectiva B2 B4 B6 B10 B11 B16 Examen final da materia impartida nas clases maxistrales, da información obtida nos seminarios y da exposición de traballos dos alumnos 70
 
Observacións avaliación
A asistencia aos Seminarios e obrigatoria para obter a calificación dun punto.

A asistencia ás prácticas de laboratorio é obrigatoria.

Será obrigatorio para aprobar a asignatura entregar o traballo (formato Word) e realizar a súa exposición (formato Power point)nos días establecidos polo profesor e publicados en Moodle.

Para aprobar a asignatura será necesario obter un mínimo de 3 puntos no exame sobre 7 para valorar as outras actividades.

Os alumnos con matricula a tempo parcial terán que realizar todas as seguintes actividades obrigatorias: asistencia a prácticas de laboratorio e presentación do traballo tutelado, quedando exentos do 30 % da asistencia ós seminarios.

Fontes de información
Bibliografía básica PABLO ALCALDE SAN MIGUEL (2010). CALIDAD. MADRID: PARANINFO S.A.
1. CARMEN OROZCO, ANTONIO PÉREZ, Mª NIEVES, FRANCISCO J. RODRÍGUEZ Y JOSE MARCOS (2003). Contaminación ambiental. Una visión desde la química. MADRID: THOMSON
11. SANTIAGO HERNÁNDEZ (1995). Ecología para Ingenieros. El impacto ambiental. MADRID: COLEGIO DE INGENIEROS, CANALES Y PUERTOS
9. JAVIER GRANERO, MIGUEL FERRANDO, MARIA SÁNCHEZ Y COVADONGA PÉREZ (2010). Evaluación de impacto ambiental. MADRID: FUNDACIÓN CONFEMETAL
AENOR (2011). Gestión ambiental. MADRID: AENOR EDICIONES
6. ENRIQUE CLAVER, JOSÉ FRANCISCO MOLINA Y JUAN JOSÉ TARÍ (2011). Gestión de la calidad y gestión medioambiental. MADRID: PIRÁMIDE
2. J. M. PERÉS (1980). La polución de las aguas marinas. BARCELONA: OMEGA
3. MARIANO SEOANE CALVO (2000). Manual de contaminación marina y restauración del litoral. MADRID: EDICIONES MUNDIPRENSA
4. JOSE MARÍA SILOS RODRÍGUEZ (2008). Manual de lucha contra la contaminación.. CÁDIZ: UNIVERSIDAD DE CÁDIZ
5. ORGANIZACIÓN MARITIMA INTERNACIONAL (2013). MARPOL. lONDRES: ORGANIZACIÓN MARITIMA INTERNACIONAL
10. Mª DO CARME GARCÍA-NEGRO (2008). Os efecto do afundimento do Prestige. VIGO: EDICIONES A NOSA TERRA
8. DAVID HUNT Y CATHERINE JOHNSON (1996). Sistemas de gestión medioambiental. MADRID: McGRAW-HILL

Bibliografía complementaria 12. JAIRO ALBERTO ROMERO (1999). Potabilización del agua. MÉJICO: ALFAOMEGA


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
QUÍMICA/730G01104

Materias que se recomenda cursar simultaneamente
TECNOLOXÍA DA CONSTRUCIÓN NAVAL 1/730G01124

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías