Datos Identificativos 2022/23
Asignatura (*) Enxeñaría da calidade e medioambiente Código 730G05021
Titulación
Grao en Enxeñaría Naval e Oceánica
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 1º cuadrimestre
Terceiro Obrigatoria 4.5
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Enxeñaría Naval e Industrial
Química
Coordinación
Rodriguez Guerreiro, Maria Jesus
Correo electrónico
maria.guerreiro@udc.es
Profesorado
Rodriguez Guerreiro, Maria Jesus
Correo electrónico
maria.guerreiro@udc.es
Web
Descrición xeral Coñecemento do medio mariño e a súa reglamentación (Convenio Marpol), contaminación mariña e impacto ambiental. Xestión da calidade e xestión medioambiental en buques.

Competencias do título
Código Competencias do título
A17 Coñecemento dos sistemas para avaliación da calidade, así como da normativa e os medios relativos á seguridade e á protección ambiental
B2 Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as competencias que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo
B3 Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitiren xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética
B4 Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como leigo
B6 Ser capaz de realizar unha análise crítica, avaliación e síntese de ideas novas e complexas
C1 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da profesión e para a aprendizaxe ao longo da vida
C2 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común
C4 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas que deben enfrontarse
C5 Asumir como profesionais e cidadáns a importancia da aprendizaxe ao longo da vida
C6 Valorar a importancia da investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Coñecemento dos sistemas para avaliación da Calidade, así como da normativa e os medios relativos á seguridade e á protección ambiental A17
B2
B3
B4
B6
C1
C2
C4
C5
C6
Coñecer o medio marino, a importancia que ten sobre o mar, a súas consecuencias e impacto, así como a calidade e xestión ambiental aplicada a o sector naval A17
B2
B3
B4
B6
C1
C2
C4
C5
C6

Contidos
Temas Subtemas
Os temas seguintes desenvolven os contidos establecidos na ficha de memoria de verificación, que son: I Medio Ambiente
II Reglamentación marina
III Calidad
Os ecosistemas mariños 1. O medio físico
2. O medio biolóxico
3. As comunidades mariñas: Mareas vermellas e arrecifes de coral
4. Degradación de ecosistemas. Eutrofización. Capacidade de autodepuración da auga mariña

Contaminación mariña e impacto ambiental 1. Vías de entrada dos contaminantes ao medio acuático
2. Principais contaminantes
3. Verteduras accidentais ao mar. Medidas correctoras. Loita contra a contaminación mariña
4. A contaminación e os recursos pesqueiros
Atmósfera 1. Contaminación do aire
2. Contaminantes atmosféricos
3. Control da contaminación
4. Efecto invernadoiro. Diminución da capa de ozono estratosférico

Reglamentación mariña. Convenio MARPOL 1. A contaminación por hidrocarburos
2. A contaminación por substancias nocivas líquidas transportadas a granel
3. A contaminación polos lixos dos buques
4. A contaminación atmosférica ocasionada polos buques
Conceptos básicos de calidade 1. Introdución. Definición
2. Xestión da calidade. Definición. Fundamentos e estratexias
3. O modelo EFQM

Xestión e Ferramentas da calidade 1. Introdución e obxectivos
2. Mellora continua
3. Ferramentas básicas da calidade
A norma ISO 9001 1. Conceptos: Normalización, Certificación e Acreditación
2. Normativa ISO 9001: 2008
3. Requisitos da Norma
As Normas ISO e o reglamento EMAS 1. Introdución e obxectivos
2. A norma ISO 14001
3. O regulamento EMAS

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Solución de problemas B2 C2 6 6 12
Traballos tutelados B3 C4 C5 C6 3 30 33
Prácticas de laboratorio B4 C1 12 12 24
Proba mixta A17 B2 B3 B4 B6 3 0 3
Saídas de campo A17 B2 B3 B4 B6 5 0 5
Sesión maxistral A17 17 17 34
 
Atención personalizada 1.5 0 1.5
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Solución de problemas Plantexamento da resolución de esquemas dos equipos medioambientais que leva a bordo un buque. Resolución de exercicios. Os/as estudantes traballan individualmente e/ou en grupo, dudas o cuestións e dan conta do aprendido.
Traballos tutelados Realización de traballos dirixidos. Presentación e corrección
Prácticas de laboratorio Lectura compresiva da práctica. Leva a cabo o traballo experimental. Plantexa e resolve os cálculos numéricos asociados, así como as cuestións que se lle plantexen. Examina e valora o resultado final.
Proba mixta Proba escrita utilizada para a evaluación do aprendizaxe do estudante.
Saídas de campo 1. VISITA TÉCNICA A UN AULA DE MEDIO AMBIENTE ANTONIO DE ESCAÑO (ARSENAL DE FERROL)
2. VISITA TÉCNICA A UN BUQUE (FRAGATA F-100) (ARSENAL DE FERROL)
3. VISITA TÉCNICA SASEMAR (SOCIEDAD DE SALVAMENTO E SEGURIDAD MARÍTIMA (FERROL)
4. VISITA TÉCNICA BUQUE DON INDA (CEE- A CORUÑA)
Intentarase realizar as visitas anteriormente descritas, sempre e cando sexa posible. Ditas visitas reforzarán no alumno/a os coñecementos teóricos adquiridos na materia
Sesión maxistral O/a estudiante asimila e toma apuntes. Plantexa dudas e cuestións

Atención personalizada
Metodoloxías
Traballos tutelados
Solución de problemas
Descrición
Os estudantes contarán coa atención personalizada pola parte do profesor/a: titorías presenciais e/ou por correo electrónico da teoría da materia; seguimento da resolución dos problemas realizados nos seminarios a través da plataforma Moodle; revisión do desenvolvemento das etapas intermedias e finais do traballo tutelado; O estudiante con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia será atendido en réxime de horas de titorías.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Traballos tutelados B3 C4 C5 C6 Elaboración dun traballo tutelado e exposición oral do mesmo


25
Solución de problemas B2 C2 Aprendizaxe colaborativo, Discusión dirixida 5
Prácticas de laboratorio B4 C1 Participación activa no desarrollo das prácticas. Será obligatoria a entrega dun informe de cada unha das prácticas. 5
Proba mixta A17 B2 B3 B4 B6 Examen final de toda a materia dada, teoría e problemas 60
Saídas de campo A17 B2 B3 B4 B6 Valoración e participación da asistencia ás visitas técnicas aplicadas á teoría da asignatura 5
 
Observacións avaliación

A asistencia aos Seminarios é obrigatoria para obter a calificación de 0,5 puntos. A asistencia as Visitas técnicas é obrigatoria para obter a calificación de 0,5 puntos.

A asistencia ás prácticas de laboratorio é obrigatoria. Non se aproba a asignatura sen asistir ás prácticas. Os alumnos/as que obteñan un xustificante pola non asistencia as prácticas de laboratorio, deberán realizar un exame da/ das mesma/as a finales do primeiro cuatrimestre ou realizalo co examen da segunda oportunidade para obter o aprobado nas mesmas.

Será obrigatorio para aprobar a asignatura entregar o traballo (formato Word) e realizar a súa exposición (formato Power point) nos días establecidos polo profesor/a ca correspondente publicación en Moodle.

Para aprobar a asignatura será necesario obter un mínimo de 2,5 puntos no exame sobre 6 para valorar as outras actividades. 

Dispensa desta asignatura: os/as estudantes con
recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de
asistencia serán avaliados mediante a cualificación obtida no exame final (80%)
e na realización de traballos tutelados (20%). 

Para os alumnos/as que se
presentan ao exame da segunda oportunidade terán que cumprir os mesmos
criterios especificados para a primeira oportunidade.


Chamada anticipada (decembro): avaliarase do mesmo xeito que
o resto das chamadas.



Implicacións do plaxio: a realización fraudulenta das probas
ou actividades de avaliación implicará directamente o grao de suspenso
"0" na materia na correspondente convocatoria, invalidando así
calquera cualificación obtida en todas as actividades de avaliación da
convocatoria extraordinaria.



Fontes de información
Bibliografía básica PABLO ALCALDE SAN MIGUEL (2010). CALIDAD. MADRID: PARANINFO S.A.
6. ENRIQUE CLAVER, JOSÉ FRANCISCO MOLINA Y JUAN JOSÉ TARÍ (2011). Gestión de la calidad y gestión medioambiental. MADRID: PIRÁMIDE
2. J. M. PERÉS (1980). La polución de las aguas marinas. BARCELONA: OMEGA
3. MARIANO SEOANE CALVO (2000). Manual de contaminación marina y restauración del litoral. MADRID: EDICIONES MUNDIPRENSA
4. JOSE MARÍA SILOS RODRÍGUEZ (2008). Manual de lucha contra la contaminación.. CÁDIZ: UNIVERSIDAD DE CÁDIZ
5. ORGANIZACIÓN MARITIMA INTERNACIONAL (2013). MARPOL. lONDRES: ORGANIZACIÓN MARITIMA INTERNACIONAL

Bibliografía complementaria 12. JAIRO ALBERTO ROMERO (1999). Potabilización del agua. MÉJICO: ALFAOMEGA


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
QUÍMICA/730G01104

Materias que se recomenda cursar simultaneamente
TECNOLOXÍA DA CONSTRUCIÓN NAVAL 1/730G01124

Materias que continúan o temario

Observacións

Débese ter en conta a importancia dos principios éticos relacionados cos valores da sostenibilidad e igualdad de xénero nos comportamentos personais e profesionais. “Para axudar a conseguir un entorno inmediato sostido e cumplir co obxetivo da acción número 5: “Docencia e investigación saludable e sustentable ambiental e social” do "Plan de Acción Green Campus Ferrol": A entrega dos traballos documentais que se realicen nesta materia: • Solicitaránse en formato virtual y/o soporte informático • Realizaránse a través de Moodle, en formato digital sin necesidad de imprimilos • En caso de ser necesario realizalos en papel: - No se emplearán plásticos - Realizaráns impresiones a doble cara. - Emplearáse papel reciclado. - Evitaráse a impresión de borradores.

Intentarase transmitir aos estudantes a importancia dos principios éticos relacionados cos valores da sostenibilidad para que estos os apliquen no sólo na aula sino nos comportamentos personais e profesionais.

Debe incorporarse a perspectiva de xénero nesta materia po lo que os traballos entregados polos estudantes e o material preparado debe usar unha lenguaxe non sexista.

Facilitarase a plena integración dos estudantes que por razón física, psíquica o sociocultural, experimenten dificultades a un acceso adecuado, igualitario e proveitoso para a vida universitaria.



(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías