Identifying Data

2022/23

Subject (*)

Nursery Nursing

Code

750G01018

Study programme

Grao en Enfermaría

Descriptors

Cycle

Period

Year

Type

Credits

Graduate

Yearly

Third

Obligatory

Language

Spanish

Teaching method

Face-to-face

Prerequisites

Department

Ciencias da Saúde

Coordinador

Rodeño Abelleira, Angeles

E-mail

angeles.rodeno@udc.es

Lecturers

Piñón Díaz, María Josefa

Rodeño Abelleira, Angeles

E-mail

maria.j.pinon.diaz@udc.es

angeles.rodeno@udc.es

Web

http://campusvirtual.udc.gal/

General description

A través do proceso de aprendizaxe, reflexión e interiorización desenvolvido ao longo da materia, o alumno e a alumna adquirirán os coñecementos, actitudes e habilidades necesarios para:

- Participar na atención da comunidade, tendo en conta a realidade da muller e da poboación infantil e adolescente nela.
- Comprender o proceso saúde–enfermidade da muller e do neno e a nena desde o seu nacemento ata a adolescencia, así como os condicionantes físicos, psíquicos, antropolóxicos e da contorna sociofamiliar que o potencian ou dificultan.
- Identificar as necesidades de saúde propias da muller, especialmente durante a súa etapa reprodutiva e durante o seu proceso de maternidade.
- Prestar coidados de enfermería á muller, que contemplen desde a promoción, o mantemento, a recuperación e a rehabilitación da saúde ligada ao sexo, á reprodución humana, e ao coidado de forma integral da nai.
- Analizar críticamente os recursos e dispositivos sociosanitarios que prestan atención á muller.
- Realizar as accións encamiñadas á vixilancia e seguimento do neno e a nena sans, así como a detección precoz dos nenos e as nenas de alto risco.
- Identificar as necesidades de saúde do neno e nena san ou enfermo, desde o nacemento á adolescencia nos diferentes contextos en que se atopa (familia, comunidade, medio hospitalario)
- Valorar e detectar os problemas relacionados coas necesidades básicas alteradas do neno ou nena e do adolescente ou da adolescente.
- Establecer unha correcta comunicación co neno, nena, a familia e a equipa de saúde.

Study programme competencies

Code	Study programme competences
A40	Identificar as características das mulleres nas diferentes etapas do ciclo reprodutivo e no climaterio e nas alteracións que se poden presentar, proporcionando os coidados necesarios en cada etapa.
A41	Aplicar coidados xerais durante o proceso de maternidade para facilitar a adaptación das mulleres e os neonatos ás novas demandas e previr complicacións.
A42	Coñecer os aspectos específicos dos coidados do neonato.
A43	Identificar as características das diferentes etapas da infancia e adolescencia e os factores que condicionan o patrón normal de crecemento e desenvolvemento.
A44	Coñecer os problemas de saúde máis frecuentes na infancia e identificar as súas manifestacións.
A45	Analizar os datos de valoración do neno, identificando os problemas de enfermaría e as complicacións que poden presentarse.
A46	Aplicar as técnicas que integran o coidado de enfermaría, establecendo unha relación terapéutica cos nenos e os seus coidadores.
A47	Seleccionar as intervencións dirixidas ao neno san e ao enfermo, así como as derivadas dos métodos de diagnóstico e tratamento.
A48	Ser capaz de proporcionar educación para a saúde aos padres ou coidadores primarios.
B1	Aprender a aprender.
B2	Resolver problemas de forma efectiva.
B3	Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo.
B7	Comunicarse de maneira efectiva en un entorno de traballo.
B9	Capacidade de aplicar os coñecementos na práctica.
B10	Capacidade para adaptarse ás situacións novas.
B13	Toma de decisións.
B14	Habilidades interpersonais.
B15	Capacidade para comunicarse con persoas non expertas na materia.
C1	Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C7	Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C10	CB2 Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos a seu traballo ou vocación de unha forma profesional y posúan as competencias que solen demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo.
C11	CB3 Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan una reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética.
C12	CB4 Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como non especializado

Learning aims

Learning outcomes	Study programme competences
Recoñecer as enfermidades de transmisión sexual (ETS) máis frecuentes e as súas medidas de prevención.	A40 A41	B1 B2 B3 B7 B9 B10 B13 B14 B15	C1 C7 C10 C11 C12
Planificar coidados de enfermaría nas mulleres con cancro de mama e xinecolóxico	A40 A41 A42 A43 A44 A45 A46 A47 A48	B1 B2 B3 B7 B9 B10 B13 B14 B15	C1 C7
Identificar os diferentes métodos anticonceptivos.	A40	B1 B2 B3 B7 B9 B10 B13 B14 B15	C1 C7 C10
Describir os principais procesos patolóxicos na idade neonatal, na infancia e na adolescencia, as probas diagnósticas e os procedementos terapéuticos	A42 A43 A44 A45 A46 A47 A48	B1 B2 B3	C1
Describir as necesidades de coidado do neno e nena e da súa familia, identificando e priorizando os diagnósticos de enfermaría e as complicacións potenciais. Planificar coidados relacionados coa especificidade dos pacientes pediátricos e o seu desenvolvemento.	A42 A43 A44 A45 A46 A47 A48	B1 B2 B3 B7 B9 B10 B13 B14 B15
Desenvolver habilidades na realización das técnicas e procedementos enfermeiros máis usuais en pediatría, a súa indicación e base científica.	A40 A41 A42 A43 A44 A45 A46 A47 A48	B1 B2 B3 B9 B10 B13 B14 B15	C1 C7
Demostrar interese e sensibilidade pola infancia, a adolescencia e os seus problemas de saúde na sociedade actual.	A40 A41 A42 A43 A44 A45 A46 A47 A48	B1 B2 B3 B7 B9 B10 B13 B14 B15	C1 C7
Comprender os principais problemas da saúde reprodutiva.	A40 A41	B1 B2 B3 B7 B9 B10 B13 B14 B15	C10 C11 C12
Describir o proceso de fecundación, implantación e desenvolvemento fetal ata o momento do nacemento.	A40 A41 A42 A43 A44 A45 A46 A47 A48	B1 B2 B3 B7 B9 B10 B13 B14 B15	C1 C7
Identificar as necesidades de coidado das mulleres nas diferentes etapas da xestación, parto e puerperio.	A40 A41 A42 A43 A44 A45 A46 A47 A48	B1 B2 B3 B7 B9 B10 B13 B14 B15	C1 C7
Planificar os cuidaos de enfermaría nos diferentes estadíos da xestación parto e puerperio.	A40 A41	B1 B2 B3 B7 B9 B10 B13 B14 B15	C1 C7
Identificar as características do neonato/a, a infancia e adolescencia e factores que condicionan o patrón normal de crecemento e desenvolvemento	A42 A43 A44 A45 A46 A47 A48	B1 B2 B3 B7 B9 B10 B13 B14 B15	C1 C7

Contents

Topic	Sub-topic
UNIDADE 1: REPRODUCIÓN HUMANA	Tema 1.1: Anatomía feminina. Patoloxía e disfunción do só pélvico. Tema 1.2: Ciclo feminino e alteración do ciclo menstrual. Tema 1.3: Consulta xinecolóxica: entrevista clínica e anamnese. Dor pélvico. Tema 1.4: Desenvolvemento prenatal humano. Tema 1.5: Actuación sanitaria nos delitos contra a liberdade sexual da muller. Perspectiva VIOXEN
UNIDADE 2: CONTROL DO EMBARAZO NORMAL. CONSULTA DE MATRON/A.	Tema 2.1: Cambios anatomofuncionais no embarazo. Tema 2.2: Protocolo de seguimento no embarazo de baixo risco. Calendario de probas. Tema 2.3: Consulta da matron/a en Atención Primaria. Tema 2.4: Profilaxe do risco obstétrico. Actividades de promoción da saúde.
UNIDADE 3: PARTO E PUERPERIO NORMAIS.	Tema 3.1: O parto normal. Estática fetal. Fases do parto normal. Cuidados de enfermaría. Tema 3.2: Valoración da xestante en urxencias. Estratexia de saúde sexual e reproductiva. Novas esixencias de actuación e coidados. "O plan de parto", Humanización do parto, unidades UTPR e parto de baixa intervención. Tema 3.3: Analxesia obstétrica. Métodos alternativos á epidural para o alivio da dor. Coidados de enfermaría. Tema 3.4: O puerperio normal. Cambios involutivos. Coidados na estancia hospitalaria e despois da alta.
UNIDADE 4: EMBARAZO DE ALTO RISCO E PATOLOXÍA XESTACIONAL. PARTO E PUERPERIO PATOLÓXICOS.	Tema 4.1. Enfermidades gravídicas. Metrorraxias na xestación. Tema 4.2: Mortalidade perinatal e dó perinatal. Tema 4.3: Partos distócicos. Cesárea e Humanización. Tema 4.4: Puerperio patolóxico.
UNIDADE 5: SALUD REPRODUCTIVA, PERSPECTIVA LEGAL E CLÍNICA DO EMBARAZO E A INTERRUPCIÓN LEGAL. ANTICONCEPCIÓN E ENFERMIDADES DE TRANSMISIÓN SEXUAL.	Tema 5.1: Consulta preconcepcional.Defectos conxénitos. Técnicas de detección. Tema 5.2: Interrupción voluntarie e legal do embarazo. Tema 5.3: Infeccións de transmisón sexual e estratexias de prevención. Tema 5.4: Métodos anticonceptivos. Índice PEARL e criterios de elexibilidade da OMS. Tema 5.5: Epidemioloxia, prevención e diagnóstico precoz dos tumores malignos xinecolóxicos e de mama. Virus do papiloma humano e cancro de cérvix. Perspectiva actual do programa de cribado. Técnicas citolóxicas.
UNIDADE 6: LACTANCIA MATERNA. DEREITOS DA MULLER E DO HOME ANTE A MATERNIDADE/PATERNIDADE.	Tema 6.1: Impronta e vínculo. Pérdida da cultura de aleitamento materno. Fisioloxía da lactancia, superioridade do leite humano. Inicio da lactancia. Tema 6.2: Dificultades no establecemento e mantemento da LM. Tipos de lactancia. Abandono precoz. Abordaxe dos principais problemas. Tema 6.3: Iniciativa IHAN, estratexias da UNICEF-OMS para o fomento da LM. Implicacións de coidado de enfermaría para as nais lactantes e rede de apoio. Tema 6.4: Lactancia, dereito familiar e conciliación laboral.
UNIDADE 7: INTRODUCIÓN Á ENFERMARÍA PEDIÁTRICA	Tema 7.1.: Características especiais da enfermaría infantil Tema 7.2.: Evolución histórica dos coidados infantís
UNIDADE 8: COIDADOS DE ENFERMARÍA AOS RECÉN NADOS OU NADAS	Tema 8.1.: Atención ao recen nado ou nada durante o nacemento Tema 8.2.: O recen nado ou nada san Tema 8.3.: O recen nado ou nada con problemas de saúde
UNIDADE 9: ATENCIÓN DE ENFERMARÍA AO NENO SAN E Á NENA SANA.	Tema 9.1: Crecemento de desenrolo durante as distintas etapas evolutivas. Tema 9.2: A necesidade de hixiene do neno e da nena. Tema 9.3: A necesidade de alimentación. Tema 9.4: A necesidade de actividade, descanso e sono. Tema 9.5: A necesidade de seguridade física. Calendario de vacinacións. Prevención de accidentes. Tema 9.6: A necesidade de seguridade afectiva. Prevención de malos tratos.
UNIDADE 10: O NENO E A NENA NO HOSPITAL	Tema 10.1: As unidades de enfermaría infantil. Tema 10.2: Coidados de enfermaría ao neno e a nena hospitalizados. Tema 10.3: Valoración e tratamiento da dor. Tema 10.4: O nena e a nena con febre. Tema 10.5.: O neno e a nena con problemas respiratorios Tema 10.6.: O neno e a nena con problemas gastrointestinais Tema 10.7.: O neno e a nena con problemas neurolóxicos Tema 10.8.: O neno e a nena con problemas uroxenitais Tema 10.9.: O neno e a nena con exantema Tema 10.10.: O neno e a nena con problemas endocrinos Tema 10.11.: O neno e a nena con problema neoplásico Tema 10.12.: O proceso da morte na infancia. Cuidados paliativos

Planning

Methodologies / tests	Competencies	Ordinary class hours	Student’s personal work hours	Total hours
Guest lecture / keynote speech	A40 A42 A43 A44	32	48	80
Document analysis	B1 B2 B3 B11 B12	10	10	20
Objective test	A45 A46 B2 B3 B7 B12 B13 B16 B24 C1 C7 C10 C11 C12	2	85	87
Case study	B1 B2 B3 B7 B9 B10 B11 B12 B13 B14 B15 B16 B24 C1 C7 C10 C11 C12	23	10	33

Personalized attention		5	0	5

(*)The information in the planning table is for guidance only and does not take into account the heterogeneity of the students.

Methodologies

Methodologies	Description
Guest lecture / keynote speech	Exposición oral complementada co uso de medios audiovisuais e a introdución de algunhas preguntas dirixidas aos estudantes, coa finalidade de transmitir coñecementos e facilitar a aprendizaxe. A clase maxistral é tamén coñecida como “conferencia”, “método expositivo” ou “lección maxistral”. Esta última modalidade sóese reservar a un tipo especial de lección impartida por un profesor en ocasións especiais, cun contido que supón unha elaboración orixinal e baseada no uso case exclusivo da palabra como vía de transmisión da información á audiencia.
Document analysis	Técnica metodolóxica que supón a utilización de documentos audiovisuais e/ou bibliográficos (fragmentos de reportaxes documentais ou películas, noticias de actualidade, paneis gráficos, fotografías, biografías, artigos, textos lexislativos, etc.) relevantes para a temática da materia con actividades especificamente deseñadas para a análise dos mesmos. Pódese empregar como introdución xeral a un tema, como instrumento de aplicación do estudo de casos, para a explicación de procesos que non se poden observar directamente, para a presentación de situacións complexas ou como síntese de contidos de carácter teórico ou práctico.
Objective test	Proba escrita utilizada para a avaliación da aprendizaxe, cuxo trazo distintivo é a posibilidade de determinar se as respostas dadas son ou non correctas. Constitúe un instrumento de medida, elaborado rigorosamente, que permite avaliar coñecementos, capacidades, destrezas, rendemento, aptitudes, actitudes, intelixencia, etc. É de aplicación tanto para a avaliación diagnóstica, formativa como sumativa. A proba obxectiva pode combinar distintos tipos de preguntas: Preguntas de resposta múltiple, de ordenación, de resposta breve, de discriminación, de completar, e/ou de asociación. Tamén pode ser construida cun so tipo dalgunhas destas preguntas.
Case study	Sesiones dirigidas a la resolución de casos prácticos que requieren soluciones creativas y novedosas, para hacer frente a los nuevos escenarios sociales propios de esta sociedad global.

Personalized attention

Methodologies

Case study

Description

Atención persoalizada a demanda do alumnado, coa finalidade de esclarecerlle dúbidas en torno aos contidos da materia ou a calquer problema que lle poda dificultar a comprensión ou seguemento da materia.

Esíxese petición formal de titoría virtual mediante envío de correo institucional ao profesor/a responsable da docencia. O calendario de titorías estará a disposición do alumnado.

Ferramenta empreada Moodle e Teams. Sesión semanal para avance dos contidos teóricos na franxa horaria que ten asinada no calendario para desenvolver discusions dirixidas a través das que se poñen en práctica o contido teórico da materia.

A atención persoalizada do alumnado con concesión de matrícula parcial será a misma que para as matrículas ordinarias.

Assessment

Methodologies	Competencies	Description	Qualification
Case study	B1 B2 B3 B7 B9 B10 B11 B12 B13 B14 B15 B16 B24 C1 C7 C10 C11 C12	Obradoiros o seminarios:Sesions dirixidas á resolución de casos prácticos que requiren solucións creativas e novedosas, para facer fronte aos novos escenarios sociais propios de esta sociedade global. Asistencia obrigatoria aos obradoiros grupales. Os alumnos e alumnas deben entregar o traballo plantexado pola profesora no plazo marcado na tarefa de Moodle. A asistencia ás charlas divulgativas que poidan substituir aos talleres grupais serán asimesmo de natureza obrigatoria. No caso de alumnos e alumnas con matrícula parcial VER apartado observación á AVALiACIÓN	20
Guest lecture / keynote speech	A40 A42 A43 A44		0
Objective test	A45 A46 B2 B3 B7 B12 B13 B16 B24 C1 C7 C10 C11 C12	Realización dun exame teórico tipo test sobre os temas explicados nas leccións maxistrais, obradoiros e/o seminarios ou charlas divulgativas. Cuestionario tipo test de 40 preguntas de escolla única. Pondera 60% sobre o total da materia. Farase preferentemente baixo plataforma Moodle. Caso clínico individual ou práctica expositiva. De natureza obrigatoria, sendo prerrogrativa do docente a elección da súa modalidade. Pondera un 20% sobre o total da materia. As dúas partes da proba obxectiva será individualizada e segregada para cada parte da asignatura (diferentes para a parte de Enfermaría Maternal e a parte de Enfermaría Infantil)	80

Assessment comments
- Proba obxectiva: constará dunha Proba tipo test: realizarase unha proba escrita coincidindo coa data oficial da materia ao finalizar o curso. A proba consta de 40 preguntas tipo test con 4 ou máis alternativas nas que solo unha opción e válida. Os contidos que se evaluarán serán os desenvolvidos durante as sesións maxistrais e os seminarios (estudos de casos, obradoiros ou charlas divulgativas) Puntuará sobre un mínimo de 0 e un máximo de 10 puntos. A puntuación mínima para superar a proba será de 5 puntos. A proba obxectiva completarase cun caso clínico individual e ou traballo expositivo (20% do total da nota), non contemplándose dispensa académica para os alumnos con matrícula parcial. A dispensa académica e a exención da asistencia entenderase solamente para as clases maxistrais e os seminarios. A porcentaxe de ponderación será neste caso 80% test e 20% caso clínico individual. - Seminario grupal e estudo de casos: (20% do total da nota) A asistencia virtual ou presencial ás sesions de estudos de casos durante os seminarios non será obrigatoria para aprobar. Débese xustificar a ausencia e se é posible antes da celebración. Quedan excluidos desta esixencia os alumnos/as que teñan concedida a matrícula parcial e así conste en secretaría virtual. Estos alumnos e alumnas deben realizar as actividades substitutivas que se lles indiquen as docentes e entregalas no momento indicado: esta programación realizarase cando se presente o caso particular persoal. Ao inicio do curso deben poñerse en contacto coas profesoras. Deben solicitar a dispensa académica ao Decanato no mesmo momento de remitir a documentación xustificativa. Nos estudos de caso valorarase a capacidade para relacionar o coñecemento con problemas concretos, a capacidade de análise e comprensión de situación, así como a capacidade de interacción dentro do grupo e as aportacions no proceso de reflexión. Ao comenzo de cada sesión, o alumno/a demostrará a asistencia. Cada grupo debe entregar o caso no que se traballara no plazo marcado pola docente. A entrega será en tarefas de Moodle ou a través do correo electrónico e non rebasará o plazo marcado. As actividades relacionadas cos estudos de casos son de carácter sumativo e non se poden recuperar ou substituir por outras actividades da materia, salvo o disposto para os alumnos e alumnas de matrícula parcial. Ao longo do curso se realizarán os estudos de caso planificados no cronograma da materia. OBSERVACIONS DE AVALIACIÓN: - Fórmula para calcular a calificación da prueba tipo test: Cada respuesta correcta puntúa 0.25 punto. AO número de respostas correctas hai que restar o producto seguinte (0.33 x nº de erros) A puntuación dividirase entre 4 para obter a nota. As preguntas contestadas en blanco non suman nin restan. En previsión de que algunha pregunta do test poda ser anulada, existirán dúas preguntas a maiores que deben contestarse co mesmo criterio que as 40 preguntas do test. Se algunha ou algunhas preguntas son anuladas, serán substituídas polas de reserva. Os traballos tutelados e seminarios constituúen o outro 20% da asignatura e se consideran evaluación contínua - Calificación final da asignatura Enfermería Materno-Infantil: A nota final de Enfermería Materno-infantil calcularase facendo unha media ponderada da calificación obtida en Enfermaría Maternal e Enfermaría Infantil por separado. Tendo en conta que o peso sobre a nota final é o seguinte: - Enfermaría Maternal 40% - Enfermaría Infantil 60% Para aprobar a asignatura será obrigado ter aprobadas ambas partes. (Maternal e Infantil) 2ª OPORTUNIDADE, OPORTUNIDADE ADIANTADA DECEMBRO. As seguintes oportunidades serán avaliados pola proba obxectiva escrita (test 80% e caso clínico 20%). Este criterio rexirá tanto para as matrículas ordinarias coma as matrículas a tempo parcial. Serán considerados non presentados o alumnado que non se presente á realización das probas tipo test e caso clínico. As clasificación numéricas serán: Menor de 5- SUSPENSO De 5 a 6.99- APROBADO De 7 a 8.99- NOTABLE De 9 a 10- SOBRESAINTE A obtención de Matrícula de Honra será graciable para aqueles alumnos/as que alcancen ou superen o 9, estando limitado o número de MH á o número de alumnos e alumnas matriculadas. Importante: A realización fraudulenta das probas ou actividades de avaliación, unha vez comprobada, implicará directamente a cualificación de suspenso (0) na materia na convocatoria correspondente, invalidando así calquera cualificación obtida en todas as actividades de avaliación de cara á convocatoria extraordinaria.

Sources of information

Basic

Fernández del Castillo, I. La nueva revolución del nacimiento. El camino hacia un nuevo paradigma. Editorial Ob Stare. 2014.

Navarro Martín, JA.;Trillo Fernández, C.; Luque Barea, MA.; Seoane García, J.; Alonso Llamazares, MJ.; Gotor Montoro, S. Anticoncepción y salud sexual en Atención Primaria. 2013

González Merlo, J.;Lainilla Vicens, JM; Fabre Gonzalez, E.; González Bosquet, E. Obstetricia. 6a edición, Elsevier Masson. Barcelona 2016.

González, C. Un regalo para toda la vida. Guía de la lactancia materna. Temas de Hoy; 2012.

Torrens Sigalés RM, Martinez Bueno C. Enfermería de la mujer. Madrid: Ediciones DAE grupo Paradigma;2009.

Usandizaga JA. Tratado de obstetricia y ginecología. Vol.I. Madrid: McGraw-Hill Interamericana; 2011.

Smulders, B. Parto Seguro. Una guía completa. Ediciones Medici, SA. 2002.

Calais-Germain, B. El periné femenino y el parto. Anatomía para el movimiento. Editorial La Liebre de Marzo, S.L. 2013.

Observatorio de salud de las mujeres. Estrategia de atención al parto normal en el Sistema Nacional de Salud. Ministerio de Sanidad, Servicios Sociales e Igualdad.Gobierno de España. 2012.

Enfermería Pediátrica:

Kyle Terri. Guía clínica de enfermería pediátrica. Wolters Kluwer Health;  2014.

NANDA INTERNACIONAL. Diagnósticos enfermeros. Definiciones y clasificación 2012-2014. Elsevier; 2013.

Aguilar Cordero MJ. Tratado de Enfermería del niño y el adolescente. Cuidados Pediátricos. 2ª ed. Barcelona: Elsevier Science; 2012.

Ball, Jane W. Enfermería pediátrica: Asistencia infantil. Pearson; 2011.

Ruza F.Manual Cuidados intensivos pediátricos. Ed. Norma-Capitel; 2010

Asociación Española de Pediatría de Atención Primaria. Programa de Salud Infantil. Madrid; 2009.

Acerbo F y Garrahan JP. Cuidados en Enfermería Neonatal. 3ª edición. Ediciones Journal. Argentina; 2009.

Lawrence Ruth, Lawrence Robert. Lactancia materna. Una guía para la profesión médica. Elsevier; 2007.

Díaz Gómez M y cols. Tratado de Enfermería de la Infancia y la Adolescencia. Madrid: McGraw-Hill Interamericana, 2006.

Bras i Marquillas J y de la Flor i Brú JE. Pediatría en Atención Primaria. 2ª edición. Ed. Masson SA. Barcelona; 2005.

Chaure López I y Inarejos García M. Enfermería Pediátrica. Barcelona: Masson; 2004.

Hernández Rodríguez M. Alimentación Infantil. 3ª ed. Madrid: Díaz de Santos; 2001.

Complementary

Enlaces de interés Enfermería Maternal:

Guías técnicas do Espazo da Muller. SERGAS: http://www.sergas.es/MostrarContidos_N2_T01.aspx?IdPaxina=50019

Libro de Saúde da Embarazada. SERGAS: http://www.sergas.es/gal/muller/docs/libro_saude_embarazada%2011-04-2012.pdf

Guía de Practica Clinica sobre atención al parto normal. Ministerio de Sanidad y&nbsp;Política Social, 2010: http://matronasubeda.objectis.net/area-cientifica/guias-protocolos/guia-de-practica-clinica-sobre-la-atencion-al-parto-normal

Estrategia de Salud Sexual y Reproductiva. Ministerio de Sanidad y&nbsp;Política Social, 2010: http://matronasubeda.objectis.net/area-cientifica/guias-protocolos/ESSR

Estrategia de atención al Parto Normal. Ministerio de Sanidad y&nbsp;Consumo, 2007: http://matronasubeda.objectis.net/area-cientifica/guias-protocolos/EAPN

Cuidados desde el nacimiento. Ministerio de Sanidad y&nbsp;Política Social, 2010: http://matronasubeda.objectis.net/area-cientifica/guias-protocolos/cuidados-desde-el-nacimiento

Maternidad Hospitalaria. Estándares y &nbsp; &nbsp;Recomendaciones. Ministerio de Sanidad y&nbsp;Política Social, 2009: http://matronasubeda.objectis.net/area-cientifica/guias-protocolos/maternidad-hospitalaria.-estandares-y-recomendaciones

La asistencia al parto de las mujeres sanas. Axencia de Avaliación de Tecnoloxías Sanitarias de Galicia, 2007: http://matronasubeda.objectis.net/area-cientifica/guias-protocolos/la-asistencia-al-parto-de-las-mujeres-sanas.-estudio-de-variabilidad-y-revision-sistematica

Enlaces de interés Enfermería Pediátrica: 

Cuidados desde el nacimiento. Recomendaciones basadas en pruebas y buenas prácticas. Ministerio de Sanidad y&nbsp;Política Social, 2010:http://www.sergas.es/gal/muller/docs/cuidados_desde_el_nacimiento.pdf

Asociación Española de Pediatría: http://www.aeped.es/

Sociedad Española de Medicina del Adolescente: http://www.adolescenciasema.org/

Journal of Pediatric Nursing: http://www.pediatricnursing.org/home

Recomendaciones de nutrición de la SEEN

http://www.msssi.gob.es/ciudadanos/proteccionSalud/infancia/recomendaciones_seen_infancia.htm

Guía de Práctica Clínica sobre Trastornos del Sueño en la Infancia y Adolescencia en Atención Primaria

http://www.guiasalud.es/GPC/GPC_489_Trastorno_sue%C3%B1o_infadol_Lain_Entr_compl.pdf

Campañas relacionadas con la salud del niño. Ministerio de Sanidad y consumo

http://www.msssi.gob.es/ciudadanos/proteccionSalud/infancia/DchosInfancia/campanas.htm

Recommendations

Subjects that it is recommended to have taken before

Anatomy/750G01001

Fisioloxía I/750G01005

Fundamentos da Enfermaría/750G01007

Clinical Nursing (I and II)/750G01012

Professional Ethics, Legal Framework and Philosophy of Care/750G01016

Foundations of Nursing/750G01107

Subjects that are recommended to be taken simultaneously

Community Nursing II/750G01019

Clinical Placement III/750G01027

Subjects that continue the syllabus

Clinical Placement VI/750G01030

Clinical Placement VII/750G01031

Practicum/750G01032

Final Dissertation/750G01033

Other comments

Para axudar a conseguir unha contorna  sustentable e cumprir co obxectivo da acción número 5: “Docencia e investigación saudable e sustentable ambiental e social” do "Plan de Acción Green Campus Ferrol"

A entrega dos traballos documentais que se realicen nesta materia realizarase a través de Moodle, en formato dixital sen necesidade de imprimilos, no caso de se realizar en papel: non se empregarán plásticos, realizaranse impresións a dobre cara, empregarase papel reciclado e evitarase a impresión de borradores.

Débese facer un uso sostible dos recursos e a prevención de impactos negativos sobre o medio natural tendo en conta a importancia dos principios éticos relacionados cos valores da sostenibilidade nos comportamentos persoais e profesionais

Facilitarase a plena integración do alumnado que por razón físicas, sensoriais, psíquicas ou socioculturais, experimenten dificultades a un acceso axeitado, igualitario e proveitoso á vida universitaria

Traballaráse para identificar e modificar prexuízos e actitudes sexistas, e influirase na contorna para modificalos e fomentar valores de respecto e igualdade, no caso de detectar situacións de discriminación por razón de xénero tomaranse medidas para corrixilas.

Na realización dos traballos da materia, o plaxio e a utilización de material non orixinal, incluído aquel obtido a través da internet, sen indicación expresa da súa procedencia e, se é o caso, o permiso do seu autor/a, será cualificado con suspenso (0,0) na actividade. Todo iso sen prexuízo das responsabilidades disciplinarias ás que puidese haber lugar tras o correspondente procedemento.

(*)The teaching guide is the document in which the URV publishes the information about all its courses. It is a public document and cannot be modified. Only in exceptional cases can it be revised by the competent agent or duly revised so that it is in line with current legislation.