Datos Identificativos 2015/16
Asignatura (*) Traballo fin de grao Código 750G01033
Titulación
Grao en Enfermaría
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 2º cuadrimestre
Cuarto Obrigatoria 6
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Ciencias da Saúde
Psicoloxía
Coordinación
Movilla Fernandez, Maria Jesus
Correo electrónico
maria.jesus.movilla@udc.es
Profesorado
Antelo Cuns, Tania
Bellido Guerrero, Diego
Bernabeu Piñeiro, Francisco
Caamaño Maroñas, María Pilar
Castro Pastor, Avelino
Castro Rodriguez, Maria Pilar
Cobas Couto, Elvira
Coronado Carvajal, Carmen
Darriba Rodríguez, María Del Pilar
Dios Romero, Serafin De
Escudero Carranza, Valentin
Garcia Martinez, Carmen Maria
García Rivera, María Gema
Garcia Sanchez, Maria Matilde
Goday Berini, María Luísa
Hernández Adeba, Remedios
Isasi Fernandez, Carmen
Martinez Deben, Francisco
Miralles Frutos, Concepción
Movilla Fernandez, Maria Jesus
Novo Casal, Maria del Carmen
Nuñez Fernández, Lucia
Pesado Cartelle, Jose Angel
Piñón Díaz, María Josefa
Pita Fernandez, Salvador
Rivas Quarneti, Natalia Yanaina
Rodeño Abelleira, Angeles
Rodriguez Maseda, Emma
Rodriguez Moreno, Carlos
Sobrido Prieto, María
Sobrido Prieto, Natalia
Talegón López, Julia Margarita
Varela Feal, Nuria Esther
Correo electrónico
tania.antelo1@udc.es
diego.bellido@udc.es
francisco.bernabeu@udc.es
pilar.caamano.maronas@udc.es
avelino.castro.pastor@udc.es
pi.castro@udc.es
elvira.cobas@udc.es
carmen.coronado@udc.es
pilar.darriba@udc.es
s.dedios@udc.es
valentin.escudero@udc.es
maria.garciam@udc.es
m.grivera@udc.es
matilde.garcia@udc.es
l.gberini@udc.es
r.hadeba@udc.es
carmen.isasi@udc.es
f.martinezd@udc.es
c.miralles@udc.es
maria.jesus.movilla@udc.es
carmen.novo@udc.es
lucia.nunez@udc.es
j.pesado@udc.es
maria.j.pinon.diaz@udc.es
salvador.pita@udc.es
natalia.rivas.quarneti@udc.es
angeles.rodeno@udc.es
emma.rodriguez.maseda@udc.es
c.rodriguezm@udc.es
maria.sobrido@udc.es
natalia.sobrido@udc.es
j.talegonl@udc.es
nuria.varela.feal@udc.es
Web
Descrición xeral El Proyecto o Trabajo de Fin de Grado consta de 6 ECTS que se realizará en el 2º cuatrimestre de 4º curso. Por lo tanto, los estudios de Grado de Enfermería concluirán con la elaboración y defensa del Proyecto o Trabajo de Fin de Grado que estará orientado a la evaluación de las competencias asociadas al título, tal como prevé el RD 1393/2007 y la Orden CIN/2134/2008 por los que se establecen los requisitos para la verificación de los títulos universitarios oficiales que habilitan para el ejercicio de la profesión de Enfermera/o.

Para la defensa y evaluación del TFG el estudiantado debe tener superados todos los créditos del Título.

Competencias do título
Código Competencias do título
A10 Aplicar as tecnoloxías e sistemas de información e comunicación dos coidados de saúde.
A14 Utilizar estratexias e habilidades que permitan unha comunicación, efectiva con pacientes, familias e grupos sociais, así como a expresión das súas preocupacións e intereses.
A18 Comprender a metodoloxía de investigación cualitativa en saúde.
A19 Comprender a metodoloxía de investigación cuantitativa en saúde.
A20 Comprender os métodos estatísticos frecuentes en estudios do área de ciencias da saúde.
A21 Identificar, integrar e relacionar o concepto de saúde e os coidados, desde unha perspectiva histórica, para comprender a evolución do coidado de enfermaría.
A22 Comprender desde unha perspectiva ontolóxica e epistemolóxica, a evolución dos conceptos centrais que configuran a disciplina de enfermaría, así como os modelos teóricos máis relevantes, aplicando a metodoloxía científica no proceso de coidar e desenvolvendo os planes de coidados correspondentes.
A23 Aplicar o proceso de enfermaría para proporcionar e garantir o benestar, a calidade e seguridade ás persoas atendidas.
A24 Coñecer e aplicar os principios que sustentan os coidados integrais de enfermaría.
A31 Aplicar os métodos e procedementos necesarios no seu ámbito para identificar os problemas de saúde mais relevantes nunha comunidade.
A32 Analizar os datos estatísticos referidos a estudios poblacionais, identificando as posibles causas de problemas de saúde.
A40 Identificar as características das mulleres nas diferentes etapas do ciclo reprodutivo e no climaterio e nas alteracións que se poden presentar, proporcionando os coidados necesarios en cada etapa.
A41 Aplicar coidados xerais durante o proceso de maternidade para facilitar a adaptación das mulleres e os neonatos ás novas demandas e previr complicacións.
A42 Coñecer os aspectos específicos dos coidados do neonato.
A43 Identificar as características das diferentes etapas da infancia e adolescencia e os factores que condicionan o patrón normal de crecemento e desenvolvemento.
A44 Coñecer os problemas de saúde máis frecuentes na infancia e identificar as súas manifestacións.
A45 Analizar os datos de valoración do neno, identificando os problemas de enfermaría e as complicacións que poden presentarse.
A46 Aplicar as técnicas que integran o coidado de enfermaría, establecendo unha relación terapéutica cos nenos e os seus coidadores.
A47 Seleccionar as intervencións dirixidas ao neno san e ao enfermo, así como as derivadas dos métodos de diagnóstico e tratamento.
A48 Ser capaz de proporcionar educación para a saúde aos padres ou coidadores primarios.
A49 Comprender os cambios asociados ao proceso de envellecer e a súa repercusión na saúde.
A50 Identificar as modificacións estruturais, funcionais, psicolóxicas e de formas de vida asociadas ao proceso de envellecer.
A51 Coñecer os problemas de saúde máis frecuentes nas persoas maiores.
A52 Seleccionar as intervencións coidadoras dirixidas a tratar ou a previr os problemas de saúde e a súa adaptación á vida diaria mediante recursos de proximidade e apoio á persoa anciá.
A53 Coñecer o Sistema Sanitario Español.
A54 Identificar as características da función directiva dos servizos de enfermaría e a xestión de coidados.
A55 Coñecer e ser capaz de aplicar as técnicas de dirección de grupos.
A56 Coñecer a lexislación aplicable e o código ético e deontolóxico da enfermaría española, inspirado no código europeo de ética e deontoloxía de enfermaría.
A57 Prestar coidados, garantindo o dereito á dignidade, privacidade, intimidade, confidencialidade e capacidade de decisión do paciente e familia.
A58 Individualizar o coidado considerando a idade, o xénero, as diferenzas culturais, o grupo étnico, as crenzas e valores.
A59 Coñecer os problemas de saúde mental máis relevantes nas diferentes etapas do ciclo vital, proporcionando coidados integrais e eficaces, no ámbito da enfermaría.
A60 Coñecer os coidados paliativos e control da dor para prestar coidados que alivien a situación dos enfermos avanzados e terminais.
A61 Integrar os coñecementos, as habilidades e actitudes da enfermaría para dar a atención ás persoas nas diferentes situacións de saúde, baseados nos principios e valores profesionais, competencias de comunicación asistencial, razoamento clínico, xestión clínica e xuízo crítico asociados ás competencias descritas nos obxectivos xerais a as materias que conforman o titulo e con avaliación final de competencias.
A62 Integrar os coñecementos, as habilidades e actitudes da enfermaría para dar a atención ás persoas nas diferentes situacións de saúde, baseados nos principios e valores profesionais, competencias de comunicación asistencial, razoamento clínico, xestión clínica e xuízo crítico asociados ás competencias descritas nos obxectivos xerais e as materias que conforman o titulo, en forma de rotatorio clínico independente e con avaliación final de competencias; nos Centros de Saúde, Hospitais e outros centros asistenciais.
B1 Aprender a aprender.
B2 Resolver problemas de forma efectiva.
B3 Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo.
B4 Traballar de forma autónoma con iniciativa.
B5 Traballar de forma colaborativa nun equipo interdisciplinar.
B6 Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán e como profesional.
B7 Comunicarse de maneira efectiva en un entorno de traballo.
B8 Capacidade de análise e sínteses.
B9 Capacidade de aplicar os coñecementos na práctica.
B10 Capacidade para adaptarse ás situacións novas.
B11 Capacidade e habilidade de xestión da información.
B12 Capacidade para organizar e planificar.
B13 Toma de decisións.
B14 Habilidades interpersonais.
B15 Capacidade para comunicarse con persoas non expertas na materia.
B16 Coñecer e apreciar a diversidade e a multiculturalidade.
B17 Fomento de unha 2º lingua de interese para a profesión.
B18 Desenvolver a capacidade de liderado.
B19 Coñecementos de informática relativos ao ambiente de estudio.
B20 Sensibilidade cara a temas medioambientais.
B21 Implicación na calidade e busca/procura da excelencia.
B22 Capacidade para motivarse e motivar a outros.
B23 Habilidade para traballar nun contexto internacional.
B24 Fomentar e aplicar os dereitos fundamentais e a igualdade entre homes e mulleres.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C2 Dominar a expresión e a comprensión de forma oral e escrita dun idioma estranxeiro.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
C5 Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.
C9 CB1 Que os estudantes demostraran posuír e comprender coñecementos nunha área de estudo que parta da base da educación secundaria xeral, e sólese atopar a un nivel que, si ben se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda dun campo de estudo.
C10 CB2 Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos a seu traballo ou vocación de unha forma profesional y posúan as competencias que solen demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo.
C11 CB3 Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan una reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética.
C12 CB4 Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como non especializado
C13 CB5 Que os estudantes desenvolveran aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores con un alto grao de autonomía

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Reunir as mellores evidencias científicas disponibles para proporcionar coidados de enfermaría A10
A14
A18
A19
A20
A21
A22
A23
A24
A31
A32
A40
A41
A42
A43
A44
A45
A46
A47
A48
A49
A50
A51
A52
A53
A54
A55
A56
A57
A58
A59
A60
A61
A62
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B7
B8
B9
B10
B11
B12
B13
B14
B15
B16
B17
B18
B19
B20
B21
B22
B23
B24
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
C9
C10
C11
C12
C13
Seleccionar un problema obxecto de estudo, desenvolver os procedementos para a súa resolución e realizar a súa defensa A10
A14
A18
A19
A20
A21
A22
A23
A24
A31
A32
A40
A41
A42
A43
A44
A45
A46
A47
A48
A49
A50
A51
A52
A53
A54
A55
A56
A57
A58
A59
A60
A61
A62
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B7
B8
B9
B10
B11
B12
B13
B14
B15
B16
B17
B18
B19
B20
B21
B22
B23
B24
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
C9
C10
C11
C12
C13
Transmitir propostas, problemas e soluciósn a un público especializado A10
A14
A18
A19
A20
A21
A22
A23
A24
A31
A32
A40
A41
A42
A43
A44
A45
A46
A47
A48
A49
A50
A51
A52
A53
A54
A55
A56
A57
A58
A59
A60
A61
A62
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B7
B8
B9
B10
B11
B12
B13
B14
B15
B16
B17
B18
B19
B20
B21
B22
B23
B24
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
C9
C10
C11
C12
C13

Contidos
Temas Subtemas
El trabajo de fin de grado tratará fundamentalmente acerca de temas y aspectos de la profesión enfermera.
Se trata de un proceso donde el estudiante deberá optar entre los campos temáticos siguientes para desarrollar sus estudios:
BLOQUE I: Práctica profesional, ética y legal
BLOQUE II: Educación y Bases teóricas y metodológicas de Enfermería
BLOQUE III: Prestación y gestión de cuidados de Enfermería en los distintos ámbitos de la práctica
BLOQUE IV: Comunicación terapéutica y relaciones interpersonales
BLOQUE I:
- Etica y práctica profesional
- Aspectos legales de la práctica profesional
BLOQUE II:
- Educación para la salud
- Bases teóricas y metodológicas de la Enfermería
BLOQUE III:
- Prestación y Gestión de cuidados de Enfermería en el ámbito hospitalario
- Prestación y Gestión de cuidados de Enfermería en el ámbito comunitario
- Prestación y Gestión de cuidados de Enfermería en el ámbito sociosanitario
BLOQUE IV:
- Comunicación terapéutica
- Relaciones interpersonales
- Relación de ayuda

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Investigación (Proxecto de investigación) A62 A61 A60 A59 A58 A57 A56 A55 A54 A53 A52 A51 A50 A49 A48 A47 A46 A45 A44 A43 A42 A41 A40 A32 A31 A24 A23 A22 A21 A20 A19 A18 A14 A10 B24 B23 B22 B21 B20 B19 B18 B17 B16 B15 B14 B13 B12 B11 B10 B9 B8 B7 B6 B5 B4 B3 B2 B1 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 C9 C10 C11 C12 C13 0 70 70
Actividades iniciais A10 A18 A19 A20 60 0 60
Presentación oral A62 A61 A60 A59 A58 A57 A56 A55 A54 A53 A52 A51 A50 A49 A48 A47 A46 A45 A44 A43 A42 A41 A40 A32 A31 A24 A23 A22 A21 A20 A19 A18 A14 A10 B24 B23 B22 B21 B20 B19 B18 B17 B16 B15 B14 B13 B12 B11 B10 B9 B8 B7 B6 B5 B4 B3 B2 B1 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 C9 C10 C11 C12 C13 1 11 12
 
Atención personalizada 8 0 8
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Investigación (Proxecto de investigación) Proceso de ensinanza orientado á aprendizaxe do alumnado mediante a realización de actividades de carácter práctico a través das que se propoñen situacións que requiren ao estudante identificar un problema obxecto de estudo, formulalo con precisión, desenvolver os procedementos pertinentes, interpretar os resultados e sacar as conclusións oportunas do traballo realizado.
Actividades iniciais O comenzó do 2º cuadrimestre faranse 3 seminarios presenciais de 20 horas cada un de carácter non obligatorio ca seguinte temática:
- metodoloxía investigación cuantitativa
- metodoloxía investigación cualitativa
- Fontes bibliográficas
Presentación oral Unha vez o estudante teña a valoración positiva do seu traballo ou proxecto polo seu tutor ou tutores, deberá realizar una defensa pública do mesmo ante o tribunal de Traballos de Fin de Grao segundo o estipulado no Reglamento de TFG.

Atención personalizada
Metodoloxías
Investigación (Proxecto de investigación)
Descrición
A atención personalizada ten como finalidade orientar ós estudantes no desenvolvemento e planificación do traballo


Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Investigación (Proxecto de investigación) A62 A61 A60 A59 A58 A57 A56 A55 A54 A53 A52 A51 A50 A49 A48 A47 A46 A45 A44 A43 A42 A41 A40 A32 A31 A24 A23 A22 A21 A20 A19 A18 A14 A10 B24 B23 B22 B21 B20 B19 B18 B17 B16 B15 B14 B13 B12 B11 B10 B9 B8 B7 B6 B5 B4 B3 B2 B1 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 C9 C10 C11 C12 C13 Na avaliación teranse en conta os seguintes criterios:
1.- Orixinalidade
2.- Obxetivos/Competencias
3.- Estructura e Metodoloxía
4.- Relevancia
85
Presentación oral A62 A61 A60 A59 A58 A57 A56 A55 A54 A53 A52 A51 A50 A49 A48 A47 A46 A45 A44 A43 A42 A41 A40 A32 A31 A24 A23 A22 A21 A20 A19 A18 A14 A10 B24 B23 B22 B21 B20 B19 B18 B17 B16 B15 B14 B13 B12 B11 B10 B9 B8 B7 B6 B5 B4 B3 B2 B1 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 C9 C10 C11 C12 C13 Consisitirá na exposición oral do traballo durante un tempo máximo de 10 minutos, na que se dará conta dos aspectos máis relevantes da actividade realizada.
O estudante poderá axudarse dos medios informáticos e audiovisuais que considere pertinentes.
Tras a exposición, o Presidente do tribunal invitará ós membros do mesmo a formular as preguntas que consideren oportunas ó estudante.
Na avaliación teranse en conta os seguientes criterios:
1.- Capacidade de síntesis
2.- Dominio do contido
3.- Calidade da presentación
4.- Uso adecuado de recursos audiovisuais
15
 
Observacións avaliación

A calificación final será dada polo tribunal de proxectos ou traballos de fin de grado tras a exposición e defensa pública do mesmo según se explica no Reglamento de Traballo de Fin de Grado.


Fontes de información
Bibliografía básica Polit D, Hungler B (2000). Investigación científica en ciencias de la salud. Mexico:McGraw-Hill/Interamericana
Mercado FJ, Gastaldo D, Calderon C (2002). Investigación cualitativa en salud en Iberoamerica. Mexico: Universidad de Guadalajara
Burns N, Grove S (2004). Investigación en Enfermería. Madrid: Elsevier
Cabrero J, Richart M (2001). Investigar en Enfermeria. Concepto y estado actual de la investigación en enfermería.. Alicante: Universidad de Alicante

Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías