Datos Identificativos 2019/20
Asignatura (*) Traballo fin de grao Código 750G01033
Titulación
Grao en Enfermaría
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 2º cuadrimestre
Cuarto Obrigatoria 6
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Ciencias da Saúde
Dereito Público
Psicoloxía
Coordinación
Rodriguez Maseda, Emma
Correo electrónico
emma.rodriguez.maseda@udc.es
Profesorado
Bellido Guerrero, Diego
Castro Pastor, Avelino
Coronado Carvajal, Carmen
Darriba Rodríguez, María Del Pilar
Dios Romero, Serafin De
Escudero Carranza, Valentin
Fernández Basanta, Sara
Freijomil Vázquez, Carla
Gago García, Esther
Garcia Martinez, Carmen Maria
Garcia Sanchez, Maria Matilde
Goday Berini, María Luísa
Martinez Deben, Francisco
Martínez Isasi, Santiago
Movilla Fernandez, Maria Jesus
Novo Casal, Maria del Carmen
Nuñez Fernández, Lucia
Pérez Castro, Teresa Rosalía
Pértega Díaz, Sonia
Pesado Cartelle, Jose Angel
Piñón Díaz, María Josefa
Rodeño Abelleira, Angeles
Rodriguez Maseda, Emma
Rodríguez Otero, María del Carmen
Romero Martin, Manuel
Seoane Pillado, María Teresa
Sobrido Prieto, María
Sobrido Prieto, Natalia
Talegón López, Julia Margarita
Varela Feal, Nuria Esther
Correo electrónico
diego.bellido@udc.es
avelino.castro.pastor@udc.es
carmen.coronado@udc.es
pilar.darriba@udc.es
s.dedios@udc.es
valentin.escudero@udc.es
sara.fbasanta@udc.es
carla.freijomil@udc.es
e.gago@udc.es
maria.garciam@udc.es
matilde.garcia@udc.es
l.gberini@udc.es
f.martinezd@udc.es
santiago.martinez.isasi@udc.es
maria.jesus.movilla@udc.es
carmen.novo@udc.es
lucia.nunez@udc.es
t.perez@udc.es
s.pertega@udc.es
j.pesado@udc.es
maria.j.pinon.diaz@udc.es
angeles.rodeno@udc.es
emma.rodriguez.maseda@udc.es
carmen.rodriguez.otero@udc.es
manuel.romero.martin@udc.es
maria.teresa.seoane.pillado@udc.es
maria.sobrido@udc.es
natalia.sobrido@udc.es
j.talegonl@udc.es
nuria.varela.feal@udc.es
Web http://moodle.udc.es
Descrición xeral O Traballo de Fin de Grao (TFG) consta de 6 créditos ECTS que se cursará no 2º cuadrimestre de 4º curso.

Os estudos de Grao de Enfermaría concluirán coa elaboración e defensa do Traballo de Fin de Grao, que estará orientado á avaliación das competencias asociadas ao título, tal como prevé o RD 1393/2007 e a Orde CIN/2134/2008 polos que se establecen os requisitos para a verificación dos títulos universitarios oficiais que habilitan para o exercicio da profesión de Enfermeira/o.

Competencias do título
Código Competencias do título
A10 Aplicar as tecnoloxías e sistemas de información e comunicación dos coidados de saúde.
A14 Utilizar estratexias e habilidades que permitan unha comunicación, efectiva con pacientes, familias e grupos sociais, así como a expresión das súas preocupacións e intereses.
A18 Comprender a metodoloxía de investigación cualitativa en saúde.
A19 Comprender a metodoloxía de investigación cuantitativa en saúde.
A20 Comprender os métodos estatísticos frecuentes en estudios do área de ciencias da saúde.
A21 Identificar, integrar e relacionar o concepto de saúde e os coidados, desde unha perspectiva histórica, para comprender a evolución do coidado de enfermaría.
A22 Comprender desde unha perspectiva ontolóxica e epistemolóxica, a evolución dos conceptos centrais que configuran a disciplina de enfermaría, así como os modelos teóricos máis relevantes, aplicando a metodoloxía científica no proceso de coidar e desenvolvendo os planes de coidados correspondentes.
A23 Aplicar o proceso de enfermaría para proporcionar e garantir o benestar, a calidade e seguridade ás persoas atendidas.
A24 Coñecer e aplicar os principios que sustentan os coidados integrais de enfermaría.
A31 Aplicar os métodos e procedementos necesarios no seu ámbito para identificar os problemas de saúde mais relevantes nunha comunidade.
A32 Analizar os datos estatísticos referidos a estudios poblacionais, identificando as posibles causas de problemas de saúde.
A40 Identificar as características das mulleres nas diferentes etapas do ciclo reprodutivo e no climaterio e nas alteracións que se poden presentar, proporcionando os coidados necesarios en cada etapa.
A41 Aplicar coidados xerais durante o proceso de maternidade para facilitar a adaptación das mulleres e os neonatos ás novas demandas e previr complicacións.
A42 Coñecer os aspectos específicos dos coidados do neonato.
A43 Identificar as características das diferentes etapas da infancia e adolescencia e os factores que condicionan o patrón normal de crecemento e desenvolvemento.
A44 Coñecer os problemas de saúde máis frecuentes na infancia e identificar as súas manifestacións.
A45 Analizar os datos de valoración do neno, identificando os problemas de enfermaría e as complicacións que poden presentarse.
A46 Aplicar as técnicas que integran o coidado de enfermaría, establecendo unha relación terapéutica cos nenos e os seus coidadores.
A47 Seleccionar as intervencións dirixidas ao neno san e ao enfermo, así como as derivadas dos métodos de diagnóstico e tratamento.
A48 Ser capaz de proporcionar educación para a saúde aos padres ou coidadores primarios.
A49 Comprender os cambios asociados ao proceso de envellecer e a súa repercusión na saúde.
A50 Identificar as modificacións estruturais, funcionais, psicolóxicas e de formas de vida asociadas ao proceso de envellecer.
A51 Coñecer os problemas de saúde máis frecuentes nas persoas maiores.
A52 Seleccionar as intervencións coidadoras dirixidas a tratar ou a previr os problemas de saúde e a súa adaptación á vida diaria mediante recursos de proximidade e apoio á persoa anciá.
A53 Coñecer o Sistema Sanitario Español.
A54 Identificar as características da función directiva dos servizos de enfermaría e a xestión de coidados.
A55 Coñecer e ser capaz de aplicar as técnicas de dirección de grupos.
A56 Coñecer a lexislación aplicable e o código ético e deontolóxico da enfermaría española, inspirado no código europeo de ética e deontoloxía de enfermaría.
A57 Prestar coidados, garantindo o dereito á dignidade, privacidade, intimidade, confidencialidade e capacidade de decisión do paciente e familia.
A58 Individualizar o coidado considerando a idade, o xénero, as diferenzas culturais, o grupo étnico, as crenzas e valores.
A59 Coñecer os problemas de saúde mental máis relevantes nas diferentes etapas do ciclo vital, proporcionando coidados integrais e eficaces, no ámbito da enfermaría.
A60 Coñecer os coidados paliativos e control da dor para prestar coidados que alivien a situación dos enfermos avanzados e terminais.
A61 Integrar os coñecementos, as habilidades e actitudes da enfermaría para dar a atención ás persoas nas diferentes situacións de saúde, baseados nos principios e valores profesionais, competencias de comunicación asistencial, razoamento clínico, xestión clínica e xuízo crítico asociados ás competencias descritas nos obxectivos xerais a as materias que conforman o titulo e con avaliación final de competencias.
A62 Integrar os coñecementos, as habilidades e actitudes da enfermaría para dar a atención ás persoas nas diferentes situacións de saúde, baseados nos principios e valores profesionais, competencias de comunicación asistencial, razoamento clínico, xestión clínica e xuízo crítico asociados ás competencias descritas nos obxectivos xerais e as materias que conforman o titulo, en forma de rotatorio clínico independente e con avaliación final de competencias; nos Centros de Saúde, Hospitais e outros centros asistenciais.
B1 Aprender a aprender.
B2 Resolver problemas de forma efectiva.
B3 Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo.
B4 Traballar de forma autónoma con iniciativa.
B5 Traballar de forma colaborativa nun equipo interdisciplinar.
B6 Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán e como profesional.
B7 Comunicarse de maneira efectiva en un entorno de traballo.
B8 Capacidade de análise e sínteses.
B9 Capacidade de aplicar os coñecementos na práctica.
B10 Capacidade para adaptarse ás situacións novas.
B11 Capacidade e habilidade de xestión da información.
B12 Capacidade para organizar e planificar.
B13 Toma de decisións.
B14 Habilidades interpersonais.
B15 Capacidade para comunicarse con persoas non expertas na materia.
B16 Coñecer e apreciar a diversidade e a multiculturalidade.
B17 Fomento de unha 2º lingua de interese para a profesión.
B18 Desenvolver a capacidade de liderado.
B19 Coñecementos de informática relativos ao ambiente de estudio.
B20 Sensibilidade cara a temas medioambientais.
B21 Implicación na calidade e busca/procura da excelencia.
B22 Capacidade para motivarse e motivar a outros.
B23 Habilidade para traballar nun contexto internacional.
B24 Fomentar e aplicar os dereitos fundamentais e a igualdade entre homes e mulleres.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C2 Dominar a expresión e a comprensión de forma oral e escrita dun idioma estranxeiro.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
C5 Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.
C9 CB1 Que os estudantes demostraran posuír e comprender coñecementos nunha área de estudo que parta da base da educación secundaria xeral, e sólese atopar a un nivel que, si ben se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda dun campo de estudo.
C10 CB2 Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos a seu traballo ou vocación de unha forma profesional y posúan as competencias que solen demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo.
C11 CB3 Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan una reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética.
C12 CB4 Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como non especializado
C13 CB5 Que os estudantes desenvolveran aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores con un alto grao de autonomía

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Reunir as mellores evidencias científicas disponibles para proporcionar coidados de enfermaría A10
A14
A18
A19
A20
A21
A22
A23
A24
A31
A32
A40
A41
A42
A43
A44
A45
A46
A47
A48
A49
A50
A51
A52
A53
A54
A55
A56
A57
A58
A59
A60
A61
A62
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B7
B8
B9
B10
B11
B12
B13
B14
B15
B16
B17
B18
B19
B20
B21
B22
B23
B24
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
C9
C10
C11
C12
C13
Seleccionar un problema obxecto de estudo, desenvolver os procedementos para a súa resolución e realizar a súa defensa A10
A14
A18
A19
A20
A21
A22
A23
A24
A31
A32
A40
A41
A42
A43
A44
A45
A46
A47
A48
A49
A50
A51
A52
A53
A54
A55
A56
A57
A58
A59
A60
A61
A62
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B7
B8
B9
B10
B11
B12
B13
B14
B15
B16
B17
B18
B19
B20
B21
B22
B23
B24
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
C9
C10
C11
C12
C13
Transmitir propostas, problemas e soluciósn a un público especializado A10
A14
A18
A19
A20
A21
A22
A23
A24
A31
A32
A40
A41
A42
A43
A44
A45
A46
A47
A48
A49
A50
A51
A52
A53
A54
A55
A56
A57
A58
A59
A60
A61
A62
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B7
B8
B9
B10
B11
B12
B13
B14
B15
B16
B17
B18
B19
B20
B21
B22
B23
B24
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
C9
C10
C11
C12
C13

Contidos
Temas Subtemas
O TFG tratará fundamentalmente sobre temas e aspectos da profesión enfermeira.

É un proceso individual onde o estudante deberá optar entre os campos temáticos seguintes:

BLOQUE I: Práctica profesional, ética e legal
BLOQUE II: Educación e Bases teóricas e metodolóxicas de Enfermaría
BLOQUE III: Prestación e xestión de coidados de Enfermaría nos distintos ámbitos da práctica
BLOQUE IV: Comunicación terapéutica e relacións interpersonais
BLOQUE I:
- Etica e práctica profesional
- Aspectos legais da práctica profesional

BLOQUE II:
- Educación para a saúde
- Bases teóricas e metodolóxicas da Enfermaría

BLOQUE III:
- Prestación e Xestión de coidados de Enfermaría no ámbito hospitalario
- Prestación e Xestión de coidados de Enfermaría no ámbito comunitario
- Prestación e Xestión de coidados de Enfermaría no ámbito sociosanitario

BLOQUE IV:
- Comunicación terapéutica
- Relacións interpersoais
- Relación de axuda

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Traballos tutelados A10 A14 A18 A19 A20 A21 A22 A23 A24 A31 A32 A40 A41 A42 A43 A44 A45 A46 A47 A48 A49 A50 A51 A52 A53 A54 A55 A56 A57 A58 A59 A60 A61 A62 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B10 B11 B12 B13 B14 B15 B16 B17 B18 B19 B20 B21 B22 B23 B24 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 C9 C10 C11 C12 C13 0 100 100
Actividades iniciais A10 A18 A19 A20 31 0 31
Presentación oral A10 A14 A18 A19 A20 A21 A22 A23 A24 A31 A32 A40 A41 A42 A43 A44 A45 A46 A47 A48 A49 A50 A51 A52 A53 A54 A55 A56 A57 A58 A59 A60 A61 A62 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B10 B11 B12 B13 B14 B15 B16 B17 B18 B19 B20 B21 B22 B23 B24 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 C9 C10 C11 C12 C13 1 10 11
 
Atención personalizada 8 0 8
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Traballos tutelados O alumno debe desenrolar, baixo a tutela do seu tutor/es, un traballo seguindo as especificacións do "Regulamento para a elaboración dos traballos de fin de grao na Facultade de Enfermaría e Podoloxía"

O alumnado poderá elexir entre as seguintes modalidades de TFG:

a) Revisión sistemática
b) Estudo dun caso
c) Proposta de investigación
d) Traballo de investigación
Actividades iniciais Ao comezo do 2º cuadrimestre realizarase unha presentación do TFG e planificaranse seminarios metodolóxicos de inicio e seguimento do traballo.
Presentación oral Unha vez o estudante teña obteña a autorización de defensa do traballo por parte do seu titor, deberá solicitar a defensa do mesmo, seguindo as pautas establecidas no "Regulamento para a elaboración dos traballos de fin de grao na Facultade de Enfermaría e Podoloxía"

Deberá defender o traballo ante o tribunal asignado, seguindo o establecido no "Regulamento para a elaboración dos traballos de fin de grao na Facultade de Enfermaría e Podoloxía"


Atención personalizada
Metodoloxías
Traballos tutelados
Descrición
De acordo ao "Regulamento para a elaboración dos traballos de fin de grao na Facultade de Enfermaría e Podoloxía" o estudante contará coa tutorización dun profesor con docencia no grao.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Traballos tutelados A10 A14 A18 A19 A20 A21 A22 A23 A24 A31 A32 A40 A41 A42 A43 A44 A45 A46 A47 A48 A49 A50 A51 A52 A53 A54 A55 A56 A57 A58 A59 A60 A61 A62 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B10 B11 B12 B13 B14 B15 B16 B17 B18 B19 B20 B21 B22 B23 B24 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 C9 C10 C11 C12 C13 A avaliación do TFG realizarase seguindo os criterios de valoración establecidos pola Comisión de Docencia e Validacións da FEP e aprobados en Xunta de Centro, que serán expostos na plataforma Moodle.

- O/a director/a deberá emitir unha calificación sobre o traballo realizado. A nota máxima acadada neste apartado poderá ser de 3 puntos.

- O tribunal reunirase nunha sesión extraordinaria destinada a avaliar os TFG presentados polos estudantes. A nota máxima acadada neste apartado poderá ser de 5 puntos. Para poder aprobar, será necesario atinxir neste apartado, cando menos 2,5 puntos sobre 5.
80
Presentación oral A10 A14 A18 A19 A20 A21 A22 A23 A24 A31 A32 A40 A41 A42 A43 A44 A45 A46 A47 A48 A49 A50 A51 A52 A53 A54 A55 A56 A57 A58 A59 A60 A61 A62 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B10 B11 B12 B13 B14 B15 B16 B17 B18 B19 B20 B21 B22 B23 B24 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 C9 C10 C11 C12 C13 O estudante defenderá pública e presencialmente o traballo presentado.

A defensa consistirá na exposición oral do traballo durante un tempo máximo de 10 minutos, na que se dará conta dos aspectos máis relevantes da actividade realizada.

O estudante poderá axudarse dos medios informáticos e audiovisuais que considere pertinentes.

Logo da exposición, os membros do tribunal poderán formular as preguntas e solicitar as consideracións que consideren oportunas para poder xulgar o traballo, as que o estudante deberá dar resposta. O tempo máximo establecido para esta defensa será de 15 minutos.

A nota máxima acadada neste apartado poderá ser de 2 puntos.
20
 
Observacións avaliación

O TFG só poderá ser defendido e avaliado unha vez se teña constancia fidedigna de que o/a estudante superou todos os créditos necesarios para obter o título de grao, agás os correspondentes ao propio TFG, tal e como recolle no texto consolidado da Normativa reguladora da matrícula e a defensa do TFG.

O tribunal avaliador contará con todas as cualificacións precisas para establecer a cualificación final.

O/a secretario/a do tribunal cubrirá a acta e calificación final do TFG, que se fará pública ao finalizar a avaliación de todos os estudantes presentados nesa oportunidade.

No caso de que un alumno/a sexa declarado/a non apto/a (cualificación inferior a 5) o tribunal faralles chegar, tanto a él/a como ao/s director/es do TFG as recomendacións que considere oportunas.

No caso de non superar a valiación do tribunal do traballo tutelado (calificación inferior a 2,5 puntos) a calificación que constará na acta de avaliación será a calificación acadada nese apartado en base 10.


Fontes de información
Bibliografía básica Albert Florensa JS (ed) (2017). Ética de la investigación científica. Bilbao: Desclee de Brouwer
Polgar S (2014). Introducción a la investigación en ciencias de la salud. Barcelona: Elsevier
Fernández-Lasquetty Blanc B (2013). Introducción a la investigación en enfermería . Madrid : Difusión Avances Enfermería
Echevarría Pérez P (Dir) (2016). Investigación en metodología y lenguajes enfermeros. Barcelona: Elsevier
Del Pino Casado R, Martínez Riera JR (2016). Manual para la elaboración y defensa del trabajo fin de grado en Ciencias de la Salud. Barcelona: Elsevier

VÍDEOS E OUTROS MATERIAIS DE APOIO

· Módulo Metodología de la Investigación. Axencia de Coñecemento en Saúde. Servizo Galego de Saúde (SERGAS), Santiago de Compostela. Disponible en: https://www.youtube.com/playlist?list=PLmquZD2sO_g4_-tj1q-ZjNhr3i64iETgT

· Módulo gestión de resultados. Axencia de Coñecemento en Saúde. Servizo Galego de Saúde (SERGAS), Santiago de Compostela. Disponible en: https://www.youtube.com/playlist?list=PLmquZD2sO_g7K1B8W9kzkjUTOML-N3nu6

Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Sistemas da información e comunicación en ciencias da saúde/750G01004
Bases para a interpretación do coñecemento científico/750G01008

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións
SEMINARIOS METODOLÓXICOS TFG

Os estudantes contarán con diferentes seminarios metodolóxicos ao longo do cuadrimestre. 

Devanditos seminarios, de carácter eminentemente práctico, constituirán o soporte necesario para dar resposta ás dúbidas/consultas metodolóxicas que o estudante poida plantexarse ou necesitar no desenrolo do seu TFG.


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías