Datos Identificativos 2020/21
Asignatura (*) Biomecánica do membro inferior Código 750G02013
Titulación
Grao en Podoloxía
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 1º cuadrimestre
 Segundo Obrigatoria 6
Idioma
Castelán
Galego
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Fisioterapia, Medicina e Ciencias Biomédicas
Coordinación
Raposo Vidal, Isabel
 Correo electrónico
isabel.raposo.vidal@udc.es
Profesorado
Raposo Vidal, Isabel
 Correo electrónico
isabel.raposo.vidal@udc.es
Web http://moodle.udc.es
Descrición xeral A materia de Biomecanica do Membro Inferior supón o coñecemento dos fundamentos da cinemática e cinética do membro inferior tanto analíticamente como na sua globalidade funcional. A través da biomecánica descriptiva e aplicada a sistemas de rexistro, o alumno desarrollará por un lado a descripción do movemento en términos de desplazamento, recorridos angulares e factores estabilizadores do mesmo; así como as forzas responsables dos devanditos sistemas estáticos e/ou dinámicos.
Plan de continxencia 1. Modificacións nos contidos
Non se contemplan cambios nos contidos

2. Metodoloxías
*Metodoloxías docentes que se manteñen
Metodoloxías relativas á avaliación

*Metodoloxías docentes que se modifican
-Proba mixta: é substituída por unha proba escrita vía Moodle con preguntas abertas de desenvolvemento e/ou preguntas obxectivas tal e como se especificaba na guía inicial da materia.
-Proba práctica: substitúese por unha proba oral en tempo real, que incorpora contidos prácticos, a través da ferramenta Microsoft Teams.

3. Mecanismos de atención personalizada ao alumnado
A atención personalizada ao alumnado realizarase a través das seguintes ferramentas:
-Microsoft Teams: titorías a demanda do estudantado.
-Moodle: para propocionar todo o material necesario para o desenvolvemento da docencia. Realización de probas e resolución de dúbidas a través dos foros.
-Correo electrónico: para envío de convocatorias, avisos ou resolución de dúbidas a demanda do/da estudante.

4. Modificacións na avaliación
-Proba escrita 70%
Exame vía Moodle con preguntas abertas de desenvolvemento e/ou preguntas obxectivas tal e como se especificaba na guía inicial da materia.

-Proba oral 30%. Exame oral en tempo real, que incorpora contidos prácticos a través da ferramenta Microsoft Teams.

*Observacións de avaliación:
Programarase en data e hora a proba escrita e a proba oral.
Para a proba escrita farase a conexión vía Teams 15 ou 30 minutos antes do comezo do exame. Comprobaremos a asistencia do alumnado, a posibilidade de conexión, posibles incidentes e dúbidas. Garantizareos que todos poidan realizar a proba.
Si o/a estudante experimentase algunha dificultade técnica para conectarse ao comezo ou durante a proba, terá que comunicalo de forma inmediata ao profesor a través de chamada telefónica únaa extensión habilitada ao efecto. De non facelo a sú cualificación será de non presentado ou suspenso segundo o caso.
A continuación activarase o exame en Moolde cun tempo programado no que o estudantado subirá as respostas.
O exame oral levará a cabo a través da plataforma Teams ou na súa falta, a través da ferramenta que faga viable esta avaliación.
Para superar a materia requírese ter aprobada a proba escrita e a proba oral (puntuación igual ou superior a 5/10 puntos en cada proba).
Se a cualificación obtida da ponderación da proba escrita e da proba oral resulta igual ou superior a 5/10 puntos, pero una das partes non alcanza o mínimo esixido (5/10 puntos), a cualificación final será de suspenso (cunha puntuación de 4,9/10 puntos).
Se o/a estudante consegue superar unha das partes (proba escritura ou proba oral) no exame de 1ª oportunidade (xaneiro), gardarase a cualificación obtida na mesma así como a avaliación continuada só ata a convocatoria de 2ª oportunidade (xuño/xullo).

A avaliación de segunda oportunidade realizarase seguindo os mesmos criterios.

5. Modificacións da bibliografía ou webgrafía
Non se realizan modificacións

Competencias do título
Código Competencias do título
A11 Coñecer os fundamentos da biomecánica e a cinesioloxía. Teorías de apoio. A marcha humana. Alteracións estruturais do pé. Alteracións posturais do aparato locomotor con repercusión no pé e viceversa. Instrumentos de análise biomecánico.
B1 Aprender a aprender.
B2 Resolver problemas de forma efectiva.
B3 Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo.
B6 Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán e como profesional.
B7 Comunicarse de maneira efectiva nun entorno de traballo.
B8 Coñecer e apreciar a diversidade e a multiculturalidade.
B10 Desenvolver a capacidade de liderado.
B11 Coñecementos de informática relativos ó seu ámbito de estudo.
B12 Capacidade de xestión da información.
B13 Traballo en equipo de carácter interdisciplinar.
B14 Implicación na calidade e busca da excelencia.
B15 Sensibilidade cara temas medioambientais.
B16 Capacidade de organización e planificación do tempo e o traballo.
B18 Capacidade para comunicarse con persoas non expertas na materia.
B19 Capacidade de aplicar os coñecementos na práctica.
B22 Fomentar e aplicar os dereitos fundamentais e a igualdade entre homes e mulleres.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
C5 Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Desenvolver os parámetros de avaliación biomecánica da extremidade inferior e diseñar e executar un protocolo de valoración. A11
 B3
B6
B8
B11
B15
B18
B19
 C1
C4
C5
C6
C7
C8
Coñecer e definir os fundamentos da cinemática, estática e dinámica de todo o membro inferior tanto analíticamente (niveis articulares) como na sua globalidade funcional a través da biomecánica descriptiva e a aplicada a sistemas de rexistro. A11
 B1
B2
B7
B10
B12
B13
B14
B16
B22
 C1
C3
Coñecer e manexar os instrumentos de análise biomecánica. A11
 B1
B2

Contidos
Temas Subtemas
Unidade temática 1. FUNDAMENTOS DA BIOMECÁNICA E DA CINESIOLOXÍA 1.1. Biomecánica e cinesioloxía.
1.2. Parámetros cinemáticos e cinéticos.
1.3. Biomecánica dos tecidos.
1.3.1. Oso
1.3.2. Cartílago articular
1.3.3. Ligamentos e tendóns
1.3.4. Fascias
1.3.5. Músculos
1.3.6. Tecido nervioso periférico
Unidade temática 2. BIOMECÁNICA ARTICULAR, DA POSTURA E DA MARCHA. TEORÍAS 2.1. Biomecánica da postura
2.2. Biomecánica da marcha
2.3. Biomecánica do cinturón pélvico
2.4. Biomecáncia da articulación coxofemoral
2.5. Biomecánica da rodilla
2.6. Biomecánica das articulación tibio-peroneais e tibio-peronea-astragalina
2.7. Biomecánica das articulacións subastragalina, intertarsianas, tarso-metatarsiana, metatarsofalánxicas e interfalánxicas.
Unidad temática 3. SISTEMAS DE ANÁLISE BIOMECÁNICA 3.1. Parámetros cinemáticos e cinéticos
3.2. Estudio e análise visual
3.3. Estudio e análise instrumental
3.4. Análise cuantitativo.
3.5. Análisis cualitativo
3.6. Escalas
3.7. Instrumentos e sistemas de medición

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Proba mixta A11 B22 B18 B16 B15 B14 B13 B12 B11 B10 B8 B6 B3 C1 C3 C4 C5 C6 C7 C8 2 130 132
Proba práctica A11 B1 B2 B7 B19 1 15 16
 
Atención personalizada 2 0 2
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Proba mixta Proba que integra preguntas tipo de probas de ensaio e preguntas tipo de probas obxectivas.
En canto a preguntas de ensaio, recolle preguntas abertas de desenvolvemento.
Proba práctica Proba na que se busca que o alumno desenvolva total ou parcialmente algunha práctica que previamente se fixo nas clases prácticas de laboratorio.

Atención personalizada
Metodoloxías
Descrición
O profesor, ademáis do seu horario de titorías, pon a disposición dos alumnos o seu correo electrónico (isravi@udc.es) para posibles dudas ou consultas.
Nas prácticas de laboratorio o profesor se encarga de revisar a correcta execución da práctica por parte do estudante. Guía a realización dos traballos:
- individuais.
.Elaboración dun portafolios (cuaderno de prácticas)que terán que diseñar durante as prácticas para presentar o día do exame. O profesor ensina outros que sirvan de punto de partida.
.Traballo sobre os sistemas de análise da marcha.
-Grupais
.Elaboracion dun traballo que se expondrá na clase sobre unha exploracion biomecánica da extremidade inferior e portafolio (presentación Power Point)
Elabora e presenta táboas ós alumnos sobre diferentes temas. Os alumnos deberán de completalas.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Proba práctica A11 B1 B2 B7 B19 Realizarase o exame por parellas. Faranse duas preguntas relativas as probas realizadas durante as clases prácticas de laboratorio. 30
Proba mixta A11 B22 B18 B16 B15 B14 B13 B12 B11 B10 B8 B6 B3 C1 C3 C4 C5 C6 C7 C8 Examen final con duas partes. 40 preguntas de completar e 2 de desenvolvemento 70
 
Observacións avaliación

As porcentaxes asignadas a cada proba poden sufrir pequenas
modificacións dun curso a outro en función das necesidades da materia

  • SUPERACIÓN DA MATERIA
    • Para superar a materia  é necesario que o alumno obtivese a cualificación de 5 ou superior en:
      • 1-
        proba escrita (mixta). É o exame teórico que se efectuará ao finalizar o
        cuadrimestre na data aprobada por Xunta de Facultade.  Como mínimo se
        deberá alcanzar en cada parte un 50% da calificación asignada
      • 2- Proba práctica. O mesmo día do exámen teórico e a continuación realizarase o exame práctico.
  • CONDICIÓN DE ALUMNO/A NON PRESENTADO/A 
    • Considérase
      condición de alumno/a non presentado/a aquel/lla que non se presente ao
      exame teórico nin práctico. Se o alumno se presenta sólo a unha das
      partes, aparecerá na acta como suspenso. De aprobar unha das partes y
      suspender a outra, gárdase a parte aprobada ata a convocatoria de xullo.
  • MATRICULAS DE HONRA
Poderán
obter matrícula de honra (MH) aqueles alumnos que obtivesen un 9 ou
cualificación superior. Concederase esta cualificación ás mellores
notas, tendo en conta a posibilidade de outorgar unha matrícula de honra
cada 20 alumnos.
  • ALUMNO/AS CON MATRÍCULA PARCIAL
Aqueles alumnos/as con matrícula parcial veranse sometidos ós mesmos criterios.
  • PARA
    Os RESTANTES CRITERIOS NON EXPOSTOS RELATIVOS Á AVALIACIÓN, SEGUIRANSE
    As NORMAS DE AVALIACIÓN, REVISIÓN E RECLAMACIÓNS DAS CUALIFICACIÓNS DOS
    ESTUDOS DE GRAO E MÁSTER UNIVERSITARIO (aprobado polo Consello de
    Goberno do 19 de decembro de 2013, modificadas polo Consello de Goberno
    do 30 de abril de 2014, modificadas polo Consello de Goberno do 24 de
    xullo de 2014).

Fontes de información
Bibliografía básica (). .

1.      Oatis, Carol A. [2017]. Kinesiology: The Mechanics and Pathomechanics of Human Movement. Philadelphia: Wolters Kluwer, 3rd ed

2.      Bonilla, E., Fuentes, M., Lafuente, G., Martínez, A., Ortega, A. B., & Pérez, M. (2010). Exploración básica. Guía práctica de protocolos  

       de exploración y biomecánica. 1a ed. Madrid: Consejo General de Colegios Oficiales de Podólogos, 13-22.

3.      Lacuesta, J. J. S. (2005). Biomecánica de la marcha humana normal y patológica. Instituto de Biomecánica.

4.      Román, A. L., & Beltrán, E. L. (2003). Biofísica aplicada a la biomecánica del cuerpo humano. Bellisco, Ediciones Técnicas y Científicas.

5.      Gutiérrez, M. A. (2000). Biomecánica: la física y la fisiología (No. 30). Editorial CSIC-CSIC Press.

6.      Kirby, K. A. (2012). Biomecánica del pie y la extremidad inferior III: Artículos de Precisión Intricast, 2002-2008. III. Precision Intricast.

7.      de la Fuente, J. L. M. (2009). Podología general y biomecánica+ CD. Elsevier España.

8.      Núñez-Samper, M., & Alcázar, L. F. L. (2006). Biomecánica, medicina y cirugía del pie. Elsevier España.

9.      Dufour, M., & Pillu, M. (2006). Biomecánica funcional: miembros, cabeza, tronco:[bases anatómicas, estabilidad, movilidad, tensiones].    

        Elsevier España.

10.    Lesmes, J. D. (2007). Evaluación clínico-funcional del movimiento corporal humano. Ed. Médica Panamericana.

11.    Marrero, R. C. M., & Rull, I. M. (2005). Biomecánica clínica de los tejidos y las articulaciones del aparato locomotor. Elsevier España.

12.    Marrero, R. C. M., & Rull, I. M. (2006). Biomecánica clínica de las patologías del aparato locomotor. Elsevier España.

13.    Nordin, M., Frankel, V. H., & Forssén, K. (2004). Biomecánica básica del sistema musculoesquelético. McGraw-Hill. Interamericana.

14.    Nordin, M., & Frankel, V. H. (2013). Bases biomecánicas del sistema musculoesquelético. Lippincott Williams and Wilkins.

15.    Valmassy, R. L. (1995). Clinical biomechanics of the lower extremities. Mosby Inc.

16.    Plas, F., Viel, E., & Blanc, Y. (1996). La marcha humana: cinesiología dunámica, biomecànica y patomecánica.

17.    Busquet, L. (2012). Las cadenas fisiológicas. La cintura pélvica y el miembro inferior. Editorial Paidotribo México.

18.    Seibel, M. O. (1994). Función del pie: texto programado. Ortocen.
Bibliografía complementaria

Os problemas derivados da visualización das referencias bibliográficas serán solventados o día da presentación da materia.


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Anatomía específica do membro inferior/750G02002
Podología xeral/750G02012

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións

Para axudar a conseguir unha contorna inmediata sostible e cumprir cos obxectivos estratéxicos do Plan Green Campus da Factultade de Enfermaría e Podoloxía, os traballos documentais que se realicen nesta materia poderanse solicitar tanto en formato papel como virtual o soporte informático. De realizarse en papel, seguiranse na medida do posible as seguintes recomendacións xerais:

- Non se utilizarán plásticos
- Realizaranse impresións a doble cara
- Empregarase papel reciclado
- Evitarase a realización de borradores


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías