Na presentación da materia Podoloxía Preventiva explicarase sucintamente o programa e as normas para a súa avaliación, revisión e reclamación das cualificacións dos estudos de grao e mestrado universitario que establece a Universidade da Coruña, modificada polo Consello de Goberno de 29 de xuño de 2017 e que no seu artigo 14 indica o seguinte:

1) COMISIÓN DE FRAUDE E RESPONSABILIDADES DISCIPLINARIAS:

1. 1. Se durante a realización dunha proba de avaliación o profesorado responsable teñen coñecemento da quebra dos principios de decoro, legalidade ou mérito individual tales como o uso de documentos ou instrumentos non permitidos, acopia ou intento de copia dos resultados obtidos por compañeiros, a comunicación entre estudantado ou un comportamento impropio, procederase á expulsión inmediata do estudante da proba de avaliación e redactarase unha acta cos motivos, que se enviará ao decano ou director xunto coas verificacións documentais que estime oportunas para a súa valoración. Todo, sen prexuízo das responsabilidades disciplinarias ás que puidese proceder de acordo coa cualificación da falta cometida polo alumno infractor.
1.2 Queda prohibido o acceso á realización das probas de avaliación con instrumentos electrónicos ou dispositivos móbiles acesos, non expresamente autorizados polo profesorado responsable, o cal será causa suficiente de expulsión da proba, logo de redactar a acta correspondente que se enviará ao centro.
1.3 A expulsión dunha proba de avaliación implicará a cualificación de suspenso (nota numérica de 0) na convocatoria da materia.
1.4. Na realización de traballos, o plaxio e a utilización de material non orixinal, incluído aquel obtido a través da internet, sen indicación expresa da súa procedencia e, se é o caso, o permiso do seu autor/a, poderá ser considerada causa de cualificación de suspenso na actividade. Todo iso sen prexuízo das responsabilidades disciplinarias ás que puidese haber lugar tras o correspondente procedemento.

2. PRIMEIRA OPORTUNIDADE CONVOCATORIA ORDINARIA

2.1. Cómpre asistir ao 80% das sesións maxistrais, dos seminarios, así como realizar as actividades propostas e obter unha puntuación total, nunha escala numérica de 1-10, dun 5 (apto/a). A devandita puntuación só computará no caso de superar a proba obxetiva (PO) da materia.
2.2 Asisitir o 80% das prácticas de laboratorio, así como realizar as actividades propostas e obter unha puntuación total nunha escala numérica de 1 – 10; dun 5 (Apto), que so computará no caso de superar na súa totalidade a proba mixta.

2.3 Debe obterse na PO da materia unha puntuación, nunha escala numérica de 1-10, dun 5 (apto/a).
2.4 O alumnado que obteña a máxima nota final da materia na primeira convocatoria, por encima do 9.5 e previa solicitude ao profesorado de petición razoada e por escrito de calificación graciable terá a posibilidade de obter a calificación de matrícula de honra.
No caso, de que existan varias solicitudes previas á revisión dos exámenes da convocatoria de xuño realizarase un novo examen sendo a nota máis alta acadada a que otorgará automáticamente a matricula de honra.

3. SEGUNDA CONVOCATORIA ORDINARIA, OPORTUNIDADE ADIANTADA E SUCESIVAS CONVOCATORIAS:

3.1 Cómpre obter na PO da materia unha puntuación,nunha escala numérica de 1-10, dun 5 (apto/a).

3.2 As calificacións dos seminarios e prácticas de laboratorio non computarán aínda que será necesario ter superadas as actividades para aprobar a materia en sucesivas convocatorias.

4. ALUMNADO DE MATRÍCULA PARCIAL E DISPENSA ACADÉMICA DE EXENCIÓN DE ASISTENCIA:

4.1 (OPCIÓN A) Os estudantes a tempo parcial poderán solicitar aos Decanos e Directores dos centros responsables da súa titulación, a dispensa académica que lles exima da asistencia a clase daquelas materias, ou partes de materias, nas que se admita a citada dispensa na súa guía docente; porén en todo caso serán avaliados polo sistema de avaliación continua. A solicitude de dispensa poderá realizarse no momento de remitir a documentación xustificativa mencionada no apartado 1 deste artigo. Aprobada polo Consello Social do 04/05/2017
4.2 (OPCIÓN B) Cómpre obter na PO da materia unha puntuación, nunha escala numérica de 1-10, dun 5 (apto/a).

5. CALIFICACIÓN NON PRESENTADO

5.1 O alumnado que non asista aos seminarios ou a PO na convocatoria establecida para avaliación outorgarase automáticamente a calificación de non presentado.

Resultados de aprendizaxe	Competencias do título
Fomentar o aprendizaxe relativo á avaliación dos feitos científicamente probados e ó análisis dos datos en xeral para aplicar a Podoloxía Basada na Evidencia Científica.	A17	B3	C6 C8
Identificar e analizar os problemas de saúde do pe nos diferentes aspectos ambientais, biodinámicos e sociaies.	A18	B2	C1 C5
Coñecer, deseñar e aplicar estratexias e programas de prevención e educación para a saúde en podoloxía, e os métodos de educación sanitaria podolóxica.	A18	B2	C4
Coñecer e asumir a saúde laboral podolóxica e a prevención de riscos laborais en podoloxía.	A18	B2	C3
Deseñar i evaluar os programas de educación para a saúde.	A18	B2	C8
Coñecer a antropoloxía da Saúde e da Enfermidade, o saneamento e a desinfección.	A17	B3	C7

Temas	Subtemas
1. Xeneralidades.	a) Conceptos relacionados coa podoloxía preventiva b) Historia natural da enfermidade e niveis de prevención podolóxica c) Características de cada nivel de asistencia sanitaria. Atención primaria de saúde d) Programas infantís, de adultos, xerontopodolóxicos e para pacientes con necesidades especiais e) Presente e futuro da podoloxía preventiva
2. Estratexias en Podoloxía Preventiva.	a) Estratexias de prevención. Vixilancia epidemiolóxica b) Estratexias de prevención. Promoción da saúde en podoloxía. Hixiene podolóxica c) Conceptos de estratexias. Estratexias útiles en podoloxía preventiva
3. Programa de Saúde Podolóxica. Cribados	a) Discusión e análise de programas de saúde podolóxica b) Exploración sistemática do pé para aprender a valorar: morfoloxía, mobilidade, apoio e marcha. c) Realización e interpretación de pedigrafías específicas en nenos ou adultos
4. Educación Sanitaria Podolóxica.	a) Valorar o estado de saúde dunha poboación, en relación coa podoloxía preventiva, mediante a análise e interpretación dos indicadores de saúde publicados ou da experiencia adquirida polos propios alumnos b) Análise e organización de actividades de educación sanitaria podolóxica. Deseño de obxectivos e actividades dirixidas a diferentes sectores da poboación
5. Saúde Laboral e Podoloxía Preventiva. Riscos Profesionais dos Podólogos	a) Podoloxía laboral. Vixilancia da saúde podolóxica b) Lei de riscos laborais c) Riscos profesionais en podoloxía e a súa prevención d) Xestión de residuos sanitarios
6. Podoloxía Preventiva nas Enfermidades Transmisibles	a) Bases xerais da prevención nas enfermidades transmisibles b) Epidemioloxía xeral das enfermidades transmisibles c) Podoloxía preventiva nas infeccións víricas, poliomielite, hepatite e VIH/sida d) Podoloxía preventiva no tétano e) Accións sanitarias sobre o suxeito susceptible. Vacinacións, soros e gammaglobulinas. Quimioprofilaxe f) Podoloxía preventiva nas micoses. Dermatomicoses. Onicomicoses Podoloxía preventiva noutras enfermidades transmisibles. Verrugas plantares e) Accións sanitarias sobor o suxeito susceptible. Vacunaciónss, sueros e gammaglobulinas. Quimioprofilaxis f) Podoloxía Preventiva nas Micoses. Dermatomicoses. Onicomicoses. g) Podoloxía Preventiva en outras enfermidades transmisibles verrugas plantares.
7. Podoloxía Preventiva nas Enfermidades Non Transmisibles	a) Enfermidades non transmisibles. Enfermidades crónicas b) Enfermidades non transmisibles relacionadas coa podoloxía c) Podoloxía preventiva nas enfermidades endócrinas e metabólicas. Pé diabético d) Podoloxía preventiva nas enfermidades do sistema músculo-esquelético. Artrite e artrose e) Podoloxía preventiva nos trastornos de orixe dérmica e neurolóxica. Lepra e dermatite
8. O Rol dos Podólogos no Equipo Multidisciplinar de Saúde	a) Definición, integrantes e paradigma actual dun equipo de saúde b) Percepción social da saúde do pé c) Beneficios dun equipo multidisciplinar de saúde do pé d) Funcións e xestión dun equipo de saúde
9. Podoloxía Preventiva e Calidade de Vida.	a) Niveis de saúde e calidade de vida b) A percepción da calidade de vida e os seus compoñentes c) Referentes teóricos da calidade de vida d) Características, dimensións e avaliación da calidade e vida. Calidade de vida relacionada coa saúde en podoloxía.

Metodoloxías / probas	Competencias	Horas presenciais	Horas non presenciais / traballo autónomo	Horas totais
Proba obxectiva	A17 A18 B2	2	18	20
Sesión maxistral	A17 A18 C3 C7	21	42	63
Seminario	A17 A18 C1 C4 C6 C8	14	28	42
Foro virtual	C5 C6	0	5	5
Prácticas de laboratorio	A17 A18 B3	7	7	14

Atención personalizada		6	0	6

*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías	Descrición
Proba obxectiva	Proba escrita utilizada para a avaliación da aprendizaxe, cuxo trazo distintivo é a posibilidade de determinar se as respostas dadas son ou non correctas. Constitúe un instrumento de medida, elaborado rigorosamente, que permite avaliar coñecementos, capacidades, destrezas, rendemento, aptitudes, actitudes, intelixencia, etc. É de aplicación tanto para a avaliación diagnóstica, formativa como sumativa. A Proba obxectiva pode combinar distintos tipos de preguntas: preguntas de resposta múltiple, de ordenación, de resposta breve, de discriminación, de completar e/ou de asociación. Tamén se pode construír con un só tipo dalgunha destas preguntas.
Sesión maxistral	Exposición oral complementada co uso de medios audiovisuais e a introdución de algunhas preguntas dirixidas aos estudantes, coa finalidade de transmitir coñecementos e facilitar a aprendizaxe. A clase maxistral é tamén coñecida como “conferencia”, “método expositivo” ou “lección maxistral”. Esta última modalidade sóese reservar a un tipo especial de lección impartida por un profesor en ocasións especiais, cun contido que supón unha elaboración orixinal e baseada no uso case exclusivo da palabra como vía de transmisión da información á audiencia. Os contidos teóricos básicos e outro material para traballar na aula ou fóra dela estará dispoñible na plataforma de teleensino Moodle.
Seminario	Nos seminarios trátanse temas específicos das unidades didácticas do temario da materia. Sobre os devanditos temas desenvolveranse actividades en grupo que se entregarán a través da plataforma de teleensino Moodle, para a súa posterior exposición nos seminarios da materia.
Foro virtual	Participación activa e periódica do alumnado a través da plataforma de teleensinanza moodle. Esta ferramenta de comunicación asíncrona (foro) esta destinada ao tratamento das cuestións que se formulen a través dun contorno virtual de aprendizaxe, poñendo interese en xerar empatía e solucionar as tarefas que se proporcionen no proceso de ensino-aprendizaxe.
Prácticas de laboratorio	A asistencia ás prácticas de laboratorio é obrigatoria na súa totalidade para superar a materia. As dúas últimas horas de prácticas destinaranse a realizar un exame práctico con preguntas teórico-prácticas sobre os contidos da materia tratados nelas. Para obter o apto/a nas prácticas de laboratorio debe contestarse ou realizarse correctamente o 50% das actividades e/ou preguntas do exame, alén de ter asistido á totalidade das prácticas.

Metodoloxías	Competencias	Descrición	Cualificación
Prácticas de laboratorio	A17 A18 B3	A asistencia ás prácticas de laboratorio é obrigatoria na súa totalidade para superar a materia. As dúas últimas horas de prácticas destinaranse a realizar un exame práctico con preguntas teórico-prácticas sobre os contidos da materia tratados nelas. Para obter o apto/a nas prácticas de laboratorio debe contestarse ou realizarse correctamente o 50% das actividades e/ou preguntas do exame, alén de ter asistido á totalidade das prácticas.	10
Foro virtual	C5 C6	As actividades relacionadas co foro virtual (FV) son optativas e non poden recuperarse ou ser substituídas por outras actividades da materia. A puntuación no FV especificarase o día da presentación da asignatura e estará a disposición do alumnado na plataforma de teleensinanza moodle.	10
Seminario	A17 A18 C1 C4 C6 C8	As actividades relacionadas cos seminarios son obrigatorias e non poden recuperarse ou ser substituídas por outras actividades da materia. A súa cualificación especificarase con cada actividade.	15
Sesión maxistral	A17 A18 C3 C7	A asistencia as aulas de sesión maxistral é obrigatoria na súa totalidade para superar a materia e non se poden recuperar ou sustituir por outras tarefas.	5
Proba obxectiva	A17 A18 B2	O día do exame escrito facilitarase información sobre a puntuación das preguntas.	60

Observacións avaliación
Na presentación da materia Podoloxía Preventiva explicarase sucintamente o programa e as normas para a súa avaliación, revisión e reclamación das cualificacións dos estudos de grao e mestrado universitario que establece a Universidade da Coruña, modificada polo Consello de Goberno de 29 de xuño de 2017 e que no seu artigo 14 indica o seguinte: 1) COMISIÓN DE FRAUDE E RESPONSABILIDADES DISCIPLINARIAS: 1. 1. Se durante a realización dunha proba de avaliación o profesorado responsable teñen coñecemento da quebra dos principios de decoro, legalidade ou mérito individual tales como o uso de documentos ou instrumentos non permitidos, acopia ou intento de copia dos resultados obtidos por compañeiros, a comunicación entre estudantado ou un comportamento impropio, procederase á expulsión inmediata do estudante da proba de avaliación e redactarase unha acta cos motivos, que se enviará ao decano ou director xunto coas verificacións documentais que estime oportunas para a súa valoración. Todo, sen prexuízo das responsabilidades disciplinarias ás que puidese proceder de acordo coa cualificación da falta cometida polo alumno infractor. 1.2 Queda prohibido o acceso á realización das probas de avaliación con instrumentos electrónicos ou dispositivos móbiles acesos, non expresamente autorizados polo profesorado responsable, o cal será causa suficiente de expulsión da proba, logo de redactar a acta correspondente que se enviará ao centro. 1.3 A expulsión dunha proba de avaliación implicará a cualificación de suspenso (nota numérica de 0) na convocatoria da materia. 1.4. Na realización de traballos, o plaxio e a utilización de material non orixinal, incluído aquel obtido a través da internet, sen indicación expresa da súa procedencia e, se é o caso, o permiso do seu autor/a, poderá ser considerada causa de cualificación de suspenso na actividade. Todo iso sen prexuízo das responsabilidades disciplinarias ás que puidese haber lugar tras o correspondente procedemento. 2. PRIMEIRA OPORTUNIDADE CONVOCATORIA ORDINARIA 2.1. Cómpre asistir ao 80% das sesións maxistrais, dos seminarios, así como realizar as actividades propostas e obter unha puntuación total, nunha escala numérica de 1-10, dun 5 (apto/a). A devandita puntuación só computará no caso de superar a proba obxetiva (PO) da materia. 2.2 Asisitir o 80% das prácticas de laboratorio, así como realizar as actividades propostas e obter unha puntuación total nunha escala numérica de 1 – 10; dun 5 (Apto), que so computará no caso de superar na súa totalidade a proba mixta. 2.3 Debe obterse na PO da materia unha puntuación, nunha escala numérica de 1-10, dun 5 (apto/a). 2.4 O alumnado que obteña a máxima nota final da materia na primeira convocatoria, por encima do 9.5 e previa solicitude ao profesorado de petición razoada e por escrito de calificación graciable terá a posibilidade de obter a calificación de matrícula de honra. No caso, de que existan varias solicitudes previas á revisión dos exámenes da convocatoria de xuño realizarase un novo examen sendo a nota máis alta acadada a que otorgará automáticamente a matricula de honra. 3. SEGUNDA CONVOCATORIA ORDINARIA, OPORTUNIDADE ADIANTADA E SUCESIVAS CONVOCATORIAS: 3.1 Cómpre obter na PO da materia unha puntuación,nunha escala numérica de 1-10, dun 5 (apto/a). 3.2 As calificacións dos seminarios e prácticas de laboratorio non computarán aínda que será necesario ter superadas as actividades para aprobar a materia en sucesivas convocatorias. 4. ALUMNADO DE MATRÍCULA PARCIAL E DISPENSA ACADÉMICA DE EXENCIÓN DE ASISTENCIA: 4.1 (OPCIÓN A) Os estudantes a tempo parcial poderán solicitar aos Decanos e Directores dos centros responsables da súa titulación, a dispensa académica que lles exima da asistencia a clase daquelas materias, ou partes de materias, nas que se admita a citada dispensa na súa guía docente; porén en todo caso serán avaliados polo sistema de avaliación continua. A solicitude de dispensa poderá realizarse no momento de remitir a documentación xustificativa mencionada no apartado 1 deste artigo. Aprobada polo Consello Social do 04/05/2017 4.2 (OPCIÓN B) Cómpre obter na PO da materia unha puntuación, nunha escala numérica de 1-10, dun 5 (apto/a). 5. CALIFICACIÓN NON PRESENTADO 5.1 O alumnado que non asista aos seminarios ou a PO na convocatoria establecida para avaliación outorgarase automáticamente a calificación de non presentado.

Bibliografía básica	López D, Ramos J, Alonso F, García R (2012). Manual de Podología. Conceptos, Organización Psicológica y Práctica Clínica. . Madrid: CERSA. Vileikyte L, González JS (2008). Aspectos Psicosociales de las Complicaciones del Pie Diabético. En M.E. Levin L.W. &amp; O´Neal (Eds). El Pie Diabético. (pp.589 - 598).. Barcelona: Elsevier. López-López D, García-Mira R, Palomo-López P, Sánchez-Gómez R, Ramos-Galván J, Tovaruela-Carrión N, (2017). Attitude and knowledge about foot health: a spanish view.. Rev Lat Am Enfermagem. 2017 Apr 6;25:e2855 Llor B, Abad MA, García M, Nieto, J (1995). Ciencias Psicosociales Aplicadas a la Salud.. Madrid: McGraw Hill. Palomo-López P, Rodríguez-Sanz D, Becerro-de-Bengoa-Vallejo R, Losa-Iglesias ME, Guerrero-Martín J, (2017). Clinical aspects of foot health and their influence on quality of life among breast cancer survivors: a case-control study. Cancer Manag Res. 2017 Nov 1;9:545-551 López-López D, Grela-Fariña M, Losa-Iglesias ME, Calvo-Lobo C, Rodríguez-Sanz D, Palomo-López P, Bec (2018). Clinical Aspects of Foot Health in Individuals with Alzheimer's Disease.. Int J Environ Res Public Health. 2018 Feb 7;15(2). pii: E286 Tovaruela-Carrión N, López-López D, Losa-Iglesias ME, Álvarez-Ruíz V, Melero-González G, Calvo-Lobo (2018). Comparison of health-related quality of life between patients with different metatarsalgia types and matched healthy controls: a cross-sectional analysis.. Sao Paulo Med J. 2018 Sep-Oct;136(5):464-471 Simón MA (1992). Comportamiento y salud. . Valencia: Promolibro. Whitehead M (1990). Conceptos y principios de igualdad y salud. En Programa de políticas de salud y Planificación, OMS. . Copenhague: Ministerio de Sanidad y Consumo. Losa ME, Becerro de Bengoa-Vallejo R (2003). Criterios americanos de patología podológica. En A.E. Levy, &amp; J.M. Cortes (Eds). Ortopodología y aparato locomotor. Ortopedia de pie y tobillo (pp. 455 - 481).. Barcelona: Masson. Ramos J (2007). Detección Precoz y confirmación diagnóstica de alteraciones podológicas en la población escolar. (Tesis doctoral).. Universidad de Sevilla, Sevilla. Losa ME, Becerro de Bengoa-Vallejo B. (2005). Diferente asunción de los avances en el campo de la biotecnología en la sociedad española y la norteamericana actual.. Madrid : C.E.R.S.A. Perea R (2005). Educación para la salud: reto de nuestro tiempo.. Madrid: Díaz Santos. Salleras L (1985). Educación Sanitaria, principios. . Madrid: Díaz de Santos Palomo-López P, Becerro-de-Bengoa-Vallejo R, Losa-Iglesias ME, López-López D, Rodríguez-Sanz D, Rome (2018). Effect of generalized ligamentous hyperlaxity related of quality of life in the foot: a case controlled study. Rev Assoc Med Bras (1992). 2018 Sep;64(9):819-823 Beneson AS (1992). El control de las enfermedades. . Washington: Organización Panamericana de Salud. Becerro de Bengoa R, Losa ME, Berzosa M (2005). Estudio bibliométrico de la producción científica en materia de podología a través de la revista Podoscopio desde los años 1984-2001. Madrid: C.E.R.S.A. Álvarez J (2006). Estudio de las creencias, salud y enfermedad. Análisis Psicosocial.. Sevilla: Editorial Mad Sl. Lopez-Lopez D, Vilar-Fernandez JM, Calvo-Lobo C, Losa-Iglesias ME, Rodriguez-Sanz D, Becerro-de-Beng (2017). Evaluation of Depression in Subacute Low Back Pain: A Case Control Study. Pain Physician. 2017 May;20(4):E499-E505 López-López D, Becerro-de-Bengoa-Vallejo R, Losa-Iglesias ME, Palomo-López P, Rodríguez-Sanz D, Bran (2018). Evaluation of foot health related quality of life in individuals with foot problems by gender: a cross-sectional comparative analysis study. BMJ Open. 2018 Oct 18;8(10):e023980 Cala-Pérez L, Losa-Iglesias ME, Rodríguez-Sanz D, Calvo-Lobo C, López-López D, Becerro-de-Bengoa-Val (2018). Evaluation of podiatric disorders in a sample of children with intellectual disabilities: an analytical cross-sectional study. Sao Paulo Med J. 2018 Nov-Dec;136(6):505-510 López-López D, Vilar-Fernández JM, Barros-García G, Losa-Iglesias ME, Palomo-López P, Becerro-de-Ben (2018). Foot Arch Height and Quality of Life in Adults: A Strobe Observational Study. Int J Environ Res Public Health. 2018 Jul 23;15(7). pii: E1555 Rodríguez-Sanz D, Tovaruela-Carrión N, López-López D, Palomo-López P, Romero-Morales C, Navarro-Flor (2018). Foot disorders in the elderly: A mini-review.. Mosby-Elsevier, Maryland Heights Rodríguez-Sanz D, Barbeito-Fernández D, Losa-Iglesias ME, Saleta-Canosa JL, López-López D, Tovaruela (2002). Foot health and quality of life among university students: cross-sectional study. Sao Paulo Med J. 2018 Mar 29;136(2):123-128 López-López D, Martínez-Vázquez M, Losa-Iglesias ME, Calvo-Lobo C, Rodríguez-Sanz D, Palomo-López P, (2018). Foot health-related quality of life among elderly with and without lesser toe deformities: a case-control study. Patient Prefer Adherence. 2018 Feb 12;12:251-255 Palomo-López P, Becerro-de-Bengoa-Vallejo R, Losa-Iglesias ME, Rodríguez-Sanz D, Calvo-Lobo C, López (2017). Impact of Hallux Valgus related of quality of life in Women.. Int Wound J. 2017 Oct;14(5):782-785 Palomo-López P, Becerro-de-Bengoa-Vallejo R, Losa-Iglesias ME, Rodríguez-Sanz D, Calvo-Lobo C, López (2017). Impact of plantar fasciitis on the quality of life of male and female patients according to the Foot Health Status Questionnaire. J Pain Res. 2018 Apr 27;11:875-880 López-López D, Rodríguez-Vila I, Losa-Iglesias ME, Rodríguez-Sanz D, Calvo-Lobo C, Romero-Morales C, (2017). Impact of the quality of life related to foot health in a sample of pregnant women: A case control study.. Medicine (Baltimore). 2017 Mar;96(12):e6433 López DL, Fernández JM, Iglesias ME, Castro CÁ, Lobo CC, Galván JR, de Bengoa Vallejo RB (2016). Influence of depression in a sample of people with hallux valgus. Int J Ment Health Nurs. 2016 Dec;25(6):574-578 Rodríguez-Sanz D, Losa-Iglesias ME, López-López D, Calvo-Lobo C, Palomo-López P, Becerro-de-Bengoa-V (2017). Infrared thermography applied to lower limb muscles in elite soccer players with functional ankle equinus and non-equinus condition. PeerJ. 2017 May 25;5:e3388 Rodríguez-Marín J (1999). La Psicología de la Salud en la España actual. En : Simón, M.A (Eds). Manual de Psicología de la Salud. Fundamentos, Metodología y Aplicaciones, (pp. 177-216).. Madrid: Biblioteca Nueva S.L. Agencia Nacional de Evaluación de la Calidad y Acreditación (2005). Libro Blanco. Título de Grado en Podología. Madrid Hernandez-Aguado, Lumbreras-Lacarra B (2019). Manual de Epidemiología y Salud Pública para grados en Ciencias de la Salud. Madrid: Panamericana Vaquero JL (1992). Manual de Medicina Preventiva y Salud Pública. Madrid: Pirámide Simón MA, Amenedo E (2001). Manual de Psicofisología Clínica. Madrid: Pirámide Sánchez A (2007). Manual de Psicología Comunitaria. Un enfoque integrado.. Madrid: Pirámide. Simón MA (1999). Manual de Psicología de la Salud. Fundamentos, Metodología y Aplicaciones.. Madrid: Biblioteca Nueva S.L. Rodíguez-Marín J, Neipp MC (2008). Manual de Psicología Social de la Salud. . Editorial Síntesis. Gil P (2001). Medicina Preventiva y Salud Pública. (10ª Ed). . Barcelona: Masson. Pumarola A (1980). Medicina Preventiva y Social: Higiene y sanidad ambiental. . Madrid: Amadeo. Robbins JM (1995). Podología y Atención primaria.. Madrid: Panamericana. López D (2011). Podología y Salud: Un análisis de las representaciones sociales de las enfermedades del pie desde una perspectiva psicosocial.. A Coruña: Universidade da Coruña. Blain H, Jeandel C (2007). Prevención y EnvejecimientoEn I. Herbaux, H. Blain, &amp; C. Jeandel (Eds), Podología Geriátrica. (pp. 14-40).. Badalona : Paidotribo. Turner WA, Merriman LM (2007). Principios terapéuticos fundamentales. En W.A.Turner, &amp; L.M. Merriman (Eds). Habilidades Clínicas para el tratamiento del pie. (pp 1-14).. Madrid : Elsevier. Alonso B, Martínez A, Pérez JJ, Blanco O, Lado ME, González-Zaera J, Hervada J (2006). Programa galego de actividades saludables, exercicio e alimentación (PASEA). Documentos técnicos de saúde pública serie A. Nº 17. . Santiago de Compostela: Xunta de Galicia. Gallar M (2006). Promoción de la salud y apoyo psicológico al paciente. Madrid: Paraninfo Oblitas LA, Becoña E (2008). Psicología de la Salud. . México: Plaza y Valdes Editores, S.A. Godoy JF (1999). Psicología de la Salud: delimitación conceptual. En M.A. Simón (Eds). Manual de Psicología de la Salud. Fundamentos, Metodología y Aplicaciones (pp. 39-45). Madrid: Biblioteca Nueva S.L López DL, Callejo González L, Losa Iglesias ME, Canosa JL, Sanz DR, Lobo CC, Becerro de Bengoa Valle (2016). Quality of Life Impact Related to Foot Health in a Sample of Older People with Hallux Valgus. Aging Dis. 2016 Jan 2;7(1):45-52 López López D, Rivas López M, Bouza Prego Mde L, María Mónaco L, Losa Iglesias ME, Saleta Canosa JL, (2015). Quality of life impact related to foot health in a sample of sea workers. J Tissue Viability. 2015 Nov;24(4):146-52 Becerro de Bengoa Vallejo R, López López D, Palomo López P, Soriano Medrano A, Morales Ponce Á, Losa (2019). Quality of life improvement in aged patients after toenail surgery.. Z Gerontol Geriatr. 2019 Feb 1 Ley 44/2003 de Ordenación de Profesiones Sanitarias. (2003). Recuperado 21 de Octubre, 2008. http://www.boe.es/boe/dias/2003/11/22/pdfs/A41442-41458.pdf López-López D, Becerro-de-Bengoa-Vallejo R, Losa-Iglesias ME, Rodríguez-Sanz D, Palomo-López P, Calv (2019). Relationship between depression scores and degree of skin perspiration: A novel cross-sectional study.. Int Wound J. 2019 Feb;16(1):139-143 Palomo-López P, Becerro-de-Bengoa-Vallejo R, Elena-Losa-Iglesias M, López-López D, Rodríguez-Sanz D, (2019). Relationship of Depression Scores and Ranges in Women Who Suffer From Fibromyalgia by Age Distribution: A Case-Control Study. Worldviews Evid Based Nurs. 2019 Jun;16(3):211-220 Gestal JJ (1993). Riesgos del trabajo del personal. Madrid: Interamericana Mc Graw-Hill. O´Donnel T (2007). Salud y promoción de la salud. En W.A Turner, &amp; M.A. Merriman (Eds). Habilidades Clínicas para el tratamiento del pie, (pp. 69 -88).. Madrid: Elsevier. Rodríguez-Sanz D, Becerro-de-Bengoa-Vallejo R, López-López D, Calvo-Lobo C, Martínez-Jiménez EM, Per (2018). Slow velocity of the center of pressure and high heel pressures may increase the risk of Sever's disease: a case-control study.. BMC Pediatr. 2018 Nov 19;18(1):357 Calvo-Lobo C, Painceira-Villar R, López-López D, García-Paz V, Becerro-de-Bengoa-Vallejo R, Losa-Igl (2018). Tarsal Tunnel Mechanosensitivity Is Increased in Patients with Asthma: A Case-Control Study. J Clin Med. 2018 Dec 12;7(12). pii: E541 Navarro-Flores E, Losa-Iglesias ME, Becerro-de-Bengoa-Vallejo R, Lopez-Lopez D, Vilar-Fernandez JM, (2018). Transcultural Adaptation and Validation of the Spanish Bristol Foot Score (BFS-S). Aging Dis. 2018 Oct 1;9(5):861-868 Navarro-Flores E, Losa-Iglesias ME, Becerro-de-Bengoa-Vallejo R, López-López D, Rodríguez-Sanz D, Pa (2018). Translation and Test?Retest of the Spanish Podiatry Health Questionnaire (PHQ-S). Int J Environ Res Public Health. 2018 Oct 10;15(10)

Bibliografía complementaria	López-López D, Cancela-Carral JM, Araujo R, Losa-Iglesias ME, Becerro-de-Bengoa-Vallejo R, Rodríguez (2019). Association between sex differences on foot health related to the quality of life in a sample of sedentary people.. Rev Assoc Med Bras (1992). 2019 Feb;65(2):149-155 Calvo Lobo C, Vilar-Fernández JM, Losa-Iglesias ME, López-López D, Rodríguez-Sanz D, Palomo-López P, (2019). Depression Symptoms Among Older Adults With and Without Subacute Low Back Pain. Rehabil Nurs. 2019 Jan/Feb;44(1):47-51 Corrales R (1999). Epidemiología del pie cavo en la población escolar de Málaga. (Tesis doctoral).. Universidad de Málaga, Málaga. Pérez MC (1999). Epidemiología del pie plano en la población preescolar de Málaga. (Tesis doctoral). . Universidad de Málaga, Málaga. Clayton Y, Hay R (1994). Epidemiology of fungal skin and nail disease: roundtable discussion held at Dermatology 2000, Vienna, 17 May 1993.. The British Journal Of Dermatology, 130, 439-11. Calvo A (2007). Estudio de casos y controles para la evaluación de la asociación de parámetros morfológicos del pie y la presencia de Hallux Rigidus.(Tesis doctoral).. Universidad de Rovira y Virgili, Tarragona. Domínguez G, Munuera, PV (2009). Evaluación Radiográfica del primer segmento metatarso-digital. En P.V Munuera (Ed). El primer radio biomecánica y ortopodología (pp. 73-103). . Santander: Exa Editores S.L. Calvo-Lobo C, Painceira-Villar R, García-Paz V, Becerro-de-Bengoa-Vallejo R, Losa-Iglesias ME, Munue (2019). Falls rate increase and foot dorsal flexion limitations are exhibited in patients who suffer from asthma: A novel case-control study. Int J Med Sci. 2019 Apr 25;16(4):607-613 López-López D, Painceira-Villar R, García-Paz V, Becerro-de-Bengoa-Vallejo R, Losa-Iglesias ME, Rodr (2019). Impact of the Allergic Asthma on Foot Health-Related Quality of Life and Depression: A Novel Case-Control Research. Medicina (Kaunas). 2019 May 8;55(5). pii: E124 Crawford, F., Atkins, D., &amp; Edwards, J. (2003). Interventions for treating plantar heel pain. . Cochrane Database Syst Rev 2003, CD000416 Alemany J, Flamarich M, Mañe F, Sala, J (1998). Podología historia de una profesión. Barcelona: Index Losa ME, Becerro de Bengoa-Vallejo R, Saez A, Salvadores, P (2009). Poor Sitting Posture and Metatarsus Adductus Deformity.. Journal of the American Podiatric Medical Association, 99 (2), 174-177. Palomo-López P, Calvo-Lobo C, Becerro-de-Bengoa-Vallejo R, Losa-Iglesias ME, Rodriguez-Sanz D, Sánch (2019). Quality of life related to foot health status in women with fibromyalgia: a case-control study.. Arch Med Sci. 2019 May;15(3):694-699 Dresch V (2006). Relaciones entre personalidad y salud física / psicológica diferencias según sexo / género, situación laboral y cultura / nación. (Tesis Doctoral). . Universidad Complutense de Madrid, Madrid. Domínguez G, Munuera PV, Lafuente G (2006). Relatiive metatarsal protusion in the adult: a preliminary study.. J Am Podiatr Med Assoc, 96 (3), 238-44. Lopez-Lopez D, Becerro-de-Bengoa-Vallejo R, Losa-Iglesias ME, Soriano-Medrano A, Palomo-Lopez P, Mor (2019). Relationship Between Decreased Subcalcaneal Fat Pad Thickness and Plantar Heel Pain. A Case Control Study. Pain Physician. 2019 Jan;22(1):109-116. Palomo-López P, Losa-Iglesias ME, Becerro-de-Bengoa-Vallejo R, López-López D, Rodríguez-Sanz D, Rome (2019). Specific foot health-related quality-of-life impairment in patients with type II versus type I diabetes. Int Wound J. 2019 Feb;16(1):47-51 López López D, Bouza Prego Mde L, Requeijo Constenla A, Saleta Canosa JL, Bautista Casasnovas A, Taj (2014). The impact of foot arch height on quality of life in 6-12 year olds.. Colomb Med (Cali). 2014 Dec 30;45(4):168-72 Dawson, J., Thorogood, M., Marks, S. A., Juszczak, E. D., Dodd, C., Lavis, G., &amp; Fitzpat (2002). The prevalence of foot problems in older women: a cause for concern. . Journal of Public Health Medicine, 24, 77-84. Losa ME, Becerro de Bengoa-Vallejo R (2008). Tratamiento no farmacológico del dolor en la osteoartritis basado en la evidencia.. Revista Española de Podología 19 (4), 154-156.